اولین هدیه

مقدمه:<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

انتخاب نام خوب براي كودك امري بسيار مهم وحساس است كه تأثير زيادي بر شخصيت و روح و روان او دارد، نام زيبا و شايسته، نماد هويت و شخصيت آينده هر فرد و مايه افتخار و مباهات وي خواهد بود.

رسول خدا(ص) انتخاب نام نيك را از حقوق فرزند بر گردن پدر مي دانست و مي فرمايد: «فرزندانتان را به نام انبيا اسم گذاري كنيد.»

نامي كه براي كودك بر مي گزينيد مي تواند شخصيت فردي و اجتماعي وي را تحت تاثير قرار دهد چرا كه نخستين آهنگ آشنا براي كودك نام اوست و اثر بسزائي در شكل گيري انديشه و آينده كودك دارد.

اسم بر شخصیت انسانها تاثیر می گذارد در واقع آدم ها در پناه اسم زندگی شان راشكل می دهند رابطه ای كه هر شخص با اسم خودش برقرار می كند بر آینده و به ویژه موقعیت اجتماعی اش تاثیر دارد. تأثیر اسم بخش مهمی از هویت شخص را در برمی گیرد و در واقع آدم ها با اسم خود زندگی كرده رشد می كنند.

پیشینه:

در گذشته معمولا در شب دهم تولد نوزاد كه جشن و شب نشيني بر پا بود همه اقوام بخصوص پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها و سران خانواده گرد مي آمدند و با تبادل نظر نامي را برگزيده و در حاشيه قرآن، ديوان حافظ و يا هر كتاب ارزشمند ديگري همراه با سال، ماه، روز و ساعت تولد نوزاد ثبت مي كردند.

در بعضي خانواده ها انتخاب نام فرزند تازه وارد بر عهده بزرگ فاميل (پدربزرگ، مادربزرگ، عمو، دائي، عمه، خاله) گذاشته مي شد.گاهي نامگذاري با استفاده از قرآن يا با تفعل از ديوان حافظ صورت مي گرفت.

در بعضي خانواده ها نیز نام فرزند با اقتباس از نام مادر، پدر يا هر دو انتخاب مي شود. برخي نيز تمايل دارند كه فرزندانشان اسامي هم آوا يا هم معنا داشته باشند و يا اينكه ابتداي نام كليه فرزندان يك حرف مشخص بوده يا به يك حرف واحد ختم شود. در اين روزگار نیز بعضا خانواده ها ترجيح مي دهند كه ميان نام کودکانشان یا نام خانوادگيشان هماهنگي وجود داشته باشد. اين ارتباط ممكن است بصورت صفتي متناسب با اسم، جزئي از كل، كلمات هم ريشه و هم خانواده، يا آهنگ مشابه باشد.

گاهي هم به مناسبت خاص يا بنا به درخواست يا وصيت بزرگان خانواده نامي براي نوزاد در نظر گرفته مي شود اما او را به اسم ديگري مي خوانند كه شهرت نام دارد و در شناسنامه ثبت نمي شود. ضمن اینکه مردم ما معمولاً برای مردگان خود احترام خاصی قایل هستند و یک نوع از احترام گذاری بر مرده در كشورمان مربوط به نامگذاری فرزندان است؛ برخی پدر و مادرها پس از مرگ یكی از نزدیكان خود، نام مرده را بر فرزند خود می گذارند تا به اعتقاد عامه اسمش زنده بماند.

تاثیر روانی انتخاب نام:

نامها همواره مفاهیم ساده و روانی جهت برقراری ارتباط و مشخص شدن هویت شخص هستند، در گذشته به خوبی فهمیده بودند كه هر اسمی فركانس انرژی خاصی را با خود حمل می‌كند كه بر زندگی حامل اسم بسیار تأثیرگذار است .

اسم در دیدگاه روان شناسانه بخش مهمی از هویت شخص را در برمی گیرد و در واقع آدم ها با اسم خود زندگی كرده، رشد می كنند و با همین اسم هویت واقعی شان را به دست می آورند.اسم بر شخصیت آدم تاثیر بسیاری می گذارد در واقع آدم ها در پناه اسم زندگی شان را شكل می دهند. رابطه ای كه هر شخص با اسم خودش برقرار می كند بر آینده و به ویژه موقعیت اجتماعی اش تأثیر دارد. اگر شما از آن دسته آدم هایی هستید كه با اسمتان رابطه خوبی ندارید و به دلایلی از اسمتان ناراضی هستید حتماً این نارضایتی در زندگی شما رسوخ می كند و باعث تغییراتی در روند عادی و معمولی زندگیتان می شود. به اعتقاد روان شناسان افرادی كه اسم های نیك و بامسمایی دارند احساس موفقیت بیشتری از كسانی دارند كه از داشتن یك رابطه خوب با اسمشان محرومند.

بیزاری هر فرد از اسم خودش،ممكن است سبب شود كه فرد در ایجاد رابطه عاطفی مناسب از همان ابتدا دچار اختلال و مشكل شود. این اختلال بیشتر به رابطه میان فرزند و پدر و مادر بر می گردد. فرزندان معمولاً والدین خود را در انتخاب اسمشان مقصران اصلی می دانند و هنگامی كه فرزندان از اسم خود راضی نباشند ممكن است در ایجاد یك رابطه صمیمانه و دور از كینه با والدین خود دچار تعارض شوند.

اسم هر فردی بخش مهمی از شخصیت فرد را پی ریزی می كند و در واقع یك اسم مناسب می تواند احساس آرامش به انسان ها بدهد. گذاشتن اسم های طولانی بی معنی و یا دو اسمی نامتناسب تا حدی باعث می شود كه احساس آرامش را از فرزندانمان دور كنیم.

يكي از تأثيرات نام خوب آن است كه انسان سعي مي‌كند آنچنان كه صاحب اصلي نام داراي خصلت‌هاي خوب است، او نيز آنها را اكتساب كند و مي‌كوشد تا حدّ امكان از حيثيت آن نام خوب محافظت كند و از بركات آن بهره‌مند شود. پيامبر اكرم(ص) مي‌فرمايد: «هميشه بركات خداوند بر اهل خانه‌اي كه يك نام از اسامي پيامبران در آن باشد، نازل خواهد گشت.»(3) و يا حضرت علي(ع) از پيامبر اكرم(ص) نقل كرده كه ايشان مي‌فرمايند: «هر خانه‌اي كه نام پيامبري در آن باشد، هر صبح و شام مورد تقديس فرشتگان الهي قرار مي‌گيرد.»

بنابراین باید از نام های مقطعی که در سنین کوچکی خوبست ولی برای سنین بزرگسالی مناسب نیست پرهیز نمود و نامی برای کودک انتخاب نمود که شیرین، پرمعنی، شخصیت بخش و نشان دهنده جهت گیری تفکر انسان و به دور از تقلید از نام های کفار و مشرکین باشد.

اهميت نام و نامگذاري در اسلام

خداوند نخستين بشر را آفريد و او را «آدم» نام نهاد و همسري برايش برگزيد و او را «حوا» خواند. خداوند حتي براي عده‌اي از برگزيدگانش نيز از قبل نامي برگزيده و سال‌ها پيش از تولدشان، اسم آنها را بر سر زبان‌ها جاري ساخته است.

در فرهنگ دین اسلام حقوق و وظائف متقابلی میان پدر و فرزند وجود دارد. هر یک از پدر و فرزند موظفند به وظائف و حقوقی که بر عهده دارند به بهترین وجه عمل کنند. از سخنان معصومین علیهم السلام به این حقوق و وظائف اشاره شده است. یکی از روایات در این فرضیه گفتار نورانی حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه است که می فرماید:

(ان الولد علی الوالد حقا و ان للوالد علی الولد حقا فحق الوالد علی الوالد ان یعطیعه فی کل شی الا فی معصیته الله سبحانه و حق الوالد علی الوالد ان یحسن اشمه و یحسن ادبه و یعلمه القرآن)؛ (بدرستی که فرزند بر پدر حقی دارد و پدر نیز بر فرزند حقی دارد. حق پدر بر فرزند این است که در همه چیز جز در معصیت خدا او را اطاعت کند و حق فرزند بر پدر آنکه برای او نام نیک انتخاب کند و تربیتش را نیکو قرار دهد و قرآن را به او بیاموزد. )

بنابراین با توجه به اینکه نام هر کسی تا پایان زندگانی تابلوی وجود او می باشد و نام نیک تأثیر بسزایی در شخصیت کودک دارد در اسلام سفارش فراوانی بر گذاشتن نام نیک بر کودکان شده است و جالب است بدانید نام گذاری هر کودک با مادر یا پدر یا پدربزرگ و دیگران نیست بلکه حق کودک است و چون خودش زبان ندارد و قدرت انتخاب و بیان در او نیست خداوند که مدافع منافع انسان ها است این حق را بر عهده پدر گذارده و بر او واجب نموده که نام نیک بر کودک خود بگذارد یعنی اگر تخلف کند و نام ناهنجار بر او بگذارد فرزندش حق بازخواست دارد.

از اين رو است كه نامگذاري در روايات ما بسيار جدي و پر اهميت تلقي شده است. در برخي روايات همان طور كه براي واجبات سفارش شده، در مورد نامگذاري صحيح فرزندان نيز توصيه‌هاي فراواني شده است مادران و پدران مسلمان بايد بدانند كه چه بسا با نهادن نامي زشت و ناپسند، بر فرزندان خويش باعث حقارت و سرشكستگي آنان در تمام ايام زندگي خواهند شد. حضرت امام رضا(ع) مي‌فرمايد: «اوّلين نيكي پدر به فرزند خود اين است كه او را به اسم خوبي نامگذاري كند. پس مراقب باشيد اسم خوبي براي فرزند خود برگزينيد.»

اگر قرآن كريم و روايات اسلامي ما به نام‌هاي نيك و نامگذاري صحيح اين همه اهميت داده‌اند، چرا ما در امر نامگذاري سهل‌انگار و بي‌توجه باشيم؟ چرا بايد اسمي سبك و زننده براي فرزندانمان برگزينيم؟ چرا با نهادن نام به‌ظاهر زيبا، اما بي‌محتوا براي فرزندانمان، خود را در برابر آنان و آنها را در برابر جامعه شرمنده سازيم؟ آيا شايسته است كه فرزندانمان را به دست خود در جامعه تحقير كنيم؟

امام صادق(ع) فرمودند: «اسمي براي فرزندت انتخاب كن كه بندگي خدا را بفهماند.»

آن حضرت همچنين فرمود: «اسامي خود را زيبا گردانيد؛ زيرا در روز قيامت با همين اسامي شما را صدا خواهند كرد.»

پس نام بد و ناپسند، و لقب و شهرت زشت، قبل از اينكه باعث حقارت فرد شود، نشان دهنده عدم مسئوليت والدين مي‌باشد كه در نام نهادن بر فرزند خود به اصول و ارزش‌هاي اخلاقي و معنوي توجهي نكرده‌اند.

نقش سازمان ثبت احوال در انتخاب نام:

طبق ماده بيست قانون ثبت احوال انتخاب نام بااعلام كننده (پدر ومادر) است. اما بعضی از نامها بدليل عدم تناسب نام با جنس نوزاد يا دارا بودن معنی غيرقابل قبول و... در اين قانون غيرمجاز اعلام گرديده است. از اينرو سازمان ثبت احوال [فهرستی از نامهای مجاز و غيرمجاز] را تهيه نموده است. چنانچه نامی که هموطنان برای فرزندشان انتخاب نموده اند از نامهای معروف و متداول نيست، می توانند با مراجعه به اين فهرست یا تماس با ادارات ثبت احوال از مجاز ياغيرمجاز بودن نام مورد نظر خود مطلع شوند.

جنسيت بعضي از نامها نیز مشخص نیست يا جنسيت آنها در عرف شناخته شده نمی باشد؛ باید در انتخاب اينگونه اسامي دقت داشت در این موارد هم می توان با سازمان ثبت احوال مشورت کرد چون يكي از بهترين و كاملترين منابع اينترنتي موجود، فرهنگ نامهاي سازمان ثبت احوال است كه علاوه بر معني و ريشه هر نام، اطلاعات مفيد ديگري را نيز - مثل تعدادي كه تاكنون از اين نام ثبت شده - به شما مي دهد. ضمن اینکه حتی اگر نامی را که والدين انتخاب كرده اند مناسب بوده اما در هيچکدام از فهرستهای نامهای مجاز يا غير مجاز موجود نباشد، در اینصورت ميتوانند طی درخواستی دلايل مجاز بودن نام مورد نظر خود از جمله وجود آن در ادبيات فارسی و فرهنگ اسلامی و يا متداول بودن آن در منطقه خاصی از ايران را ارائه نمايند تا در کمیته مشورتی نامی را که ثبت احوال در هر استان را پیشبینی نموده است مطرح شود

این کمیته با بهره جستن از اساتید دانشگاهی (در همان محل) معنا ، مفهوم ، آوا و... و نامهای محلی و طایفه ای واژه پیشنهاد شده را بررسی می نماید .وچنانچه اسم پیشنهاد شده مناسب تشخیص داده شود با انتخاب آن موافقت می گردد.

اولین هدیه

مطالب مشابه :

رمان رقص عشق (1)

رقص عشق1

قلیش لی (یعنی چه؟)

اولین هدیه