قنات های هادیشهر

این مطلب بنا به درخواست آقای حرفتی مدیر وبلاگ فنون رهبری و مدیریت

قنات های هادیشهر <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

کار احداث قنات در منطقه جلفا با همکاری تعدادی از اهالی صورت می گرفت. یعنی چند نفر تمامی مساعی خود را صرف این کار می نمودند تا آب را به حیات خویش هدیه کنند و پس از اتمام کار همگی در منافع آن شریک می گشتند.قنوات معمولا در دایره 16 شبانه روزی احداث می گشت .برای احداث یک قنات با دایره شانزده شبانه روزی معمولا 16 نفر و یا 32 نفر همکاری می نمودند.البته در گذشته دوایر 21 شبانه روزی نیز وجود داشته است .

احداث قنات به سه نفر متخصص در این امر نیاز داشت .این سه با عناوین ،" کن کن " ،"لوغ آنبار چی "و "چرخ چی " شناخته می شدند.و با تقسیم کار احداث قنات بر مبنای تخصص هایشان به این امر مبادرت می ورزیدند.

"کن کن " فردی بود که کار کندن زمین را بر عهده داشت . اما کار جمع آوری خاک و ریختن آن در سطل مخصوص " دؤول " ( این سطل را در قدیم از پوست گاو و بعدها که لاستیک به این مناطق رسید از لاستیک های کلفت درست میکردند ) این کار بر عهده "لوغ آنبار چی "بود."چرخ چی "نیز مسئول کار با چرخ مخصوص کشیدن خاک از عمق قنات به سطح زمین بود.

برای ایجاد یک قنات قبل از هر کاری بررسی هایی صورت می گرفت .تا مشخص شود که به وسیله چند چاه می شود آب را به مکان مورد نظر رساند .پس از این بررسی عملیات احداث آغاز می گشت.

کارگران قنات کن علاوه بر این که چاه هایی متعدد می کنند و آنها را به وسیله کانا لهایی ( با استفاده از قطب نما ) به هم ربط می دهند ؛ به مستحکم سازی دیواره های چاه ها و قنات ها با سنگ چینی آنها می پردازند.مردم منطقه به این کار "سنگ بند"کردن قنات می گویند.قنات سنگ بند شده دارای استحکام بیشتری است و کمتر فرو می ریزد.در صورت عمیق تر گشتن چاه پس از این که تا بخشی از عمق چاه عملیات حفاری انجام پذیرفت در آن نقطه محلی برای قرار گیری چرخ درست می شود و با قرار گرفتن چرخ دوم در آن محل بخش دوم چاه احداث می گیرد.بدین ترتیب ابتدا خاک توسط چرخ واقع در عمق چاه بالا کشیده می شود آنگاه در سطل دیگری که مربوط به چرخ واقع در سطح زمین است ریخته می شود و از چاه خارج می گردد.

" مقنی "عنوانی است که به وارد ترین "کن کن" ها داده می شود ."مقنی "ها آنقدر در کار خود مهارت دارند که با یک بررسی جزئی از یک قنات مسدود شده ،می توانند محل دقیق ریزش قنات را نشان دهند .

به خاطر هزینه بالای استخدام "کن کن "ها و دیگر کارگران قنات ،صاحبان قنات ها هر 10 ،15 سال یک بار جهت لایروبی کانال های قنات به آنان مراجعه می کنند.

تا این قسمت از وبلاگ آقای سجاد حسینی با مختصری تغییرات استفاده شده است

قناتهای مهم هادشهر

ترگان چشمه سی : چشمه ایست که در کوه مشرف به گرگر علیا قرار دارد و امروزه توسط اداره آب و فاضلاب تا بالای (قسمت جنوبی گرگرعلیا ) لوله کشی شده و محل تفریحی زیبایی نیز بوجود آمده که روزهای تعطیل از اطراف به آنجا می آیند و از آب زلال و پاک آن استفاده می کنند .

حاجی بابا کهریزی : توسط حاجی بابا محرمی ( پدر بزرگ محرمی ها ) و حاجی نوروزی زاویه ای احداث شده و اکنون نیز دایر است .

حاج احمد کهریزی ( حمام چشمه سی ) : توسط حاج احمد جد بزرگ احمدزاده ها احداث شده است .

کند چشمه سی : توسط حاجی نجف نامی احداث و چشمه آن جنب مسجد حاجی نجف (زنجیر ) فعلی بود .

حاج هاشم کهریزی : توسط حاجی هاشم پدربزرگ امیدجان جد بزرگ امیدی های گرگر جنب مسجد حاجی یعقوب احداث شده بود .

اسکندر کهریزی : توسط کربلای اسکندر پدر بزرگ رفعتی ها احداث گردیده است .

میرزا اسماعیل چشمه سی : توسط فردی به همین نام احداث شده است .

امیر آوا ( امیر آباد ) : امیر علی ( جد بزرگ شاپوری ها ) بانی قنات امیرآباد می باشد .

ممد قاسم کهریزی : که بعد توسط برادران خریداری شد و بنا برادران کهریزی مشهور شد .

واقع آباد کهریزی : بواسطه دیدن خوابی احداث گردیده است .

محمد بیگ کهریزی : ( خندق )

بقیه چشمه ها را تا آنجا که در یاد ها مانده بود عبارتند از :

کهریزهای شیخ ممحمدقلی ، حاج اسماعیل ، کؤورا ، یارما ، اؤولوم جهره ، چلیک ، حاجی ملا علی ، خانم گؤلی ، حالاج ، لهند ، طالب گؤلی ، دانوخ ، ذکیر ،

، دانوخ ، ذَکیر ، قَلَمَه لیک ، کُؤتَن چشمه سی ، اَنزاب ، علیقلی چشمه سی ، کینه جو کهریزی (مال یک دختر بود که از کوه های قشلاق سرازیر می شد. ) ،مشهدی حبیب کهریزی ، دره گُلی....

از کن کن های مشهور و ماهر گرگر : فرضعلی (گلشنی ) ، یوسف خوشگل ، حسین سردری (پدر بزرگ عباس زاده ها ) ، حمید نامی .

وسایل کندن چاه و وصل کردن قناتها بهم : قطب نما ، طناب کلفت ، چرخ ، قُلچا ( برای نگاه داشتن چرخ ) کولوک ، کَمجه بِل ، و برای بستن درب چاه ها سنک های تخت و دراز بنام سال . دُؤل ( که اول از پوست گاو بود و بعد ها از لاستیک های کلفت درست کردند ) چکمه پلاستیکی چرم بلند ، و چراغ های مخصوص و.....

از دیگر آبهای جاری مهم

گرگر آرخی : از کوه های قشلاق و لیوارجان سرازیر میشد و برای آبیاری زمینهای گرگر مرد استفاده قرار میگرفت .

دره دیز آرخی : که هنوز هم دایر است و از آب دره دره دیز کانال کشی شده و برای آبیاری زمین های گرگر مورد استفاده قرار می گیرد .

برای تهیه مطلب قناتهای آبادی گرگر از ریش سفیدان گرگر بخصوص از آقای محمد تیموری گرگری کمک گرفتم

لیست قناتهای علمدار نیز توسط خانمنقی زاده علمدایو آقای میر کاظم هاشم نیا ساکن محله میر آوتهیه گردیده با تشکر از زحمات این همشهریان گرامی و کلیه کسانی که در این زمینه مارا یاری کرده و مینمایند .

1 – کند گؤئلی 2 – سیدی گؤئل (معروف به کهریز ) 3 – میراب 4 –قیرخ آیاق 5 – قانی گؤئل 6 - کؤورا باشی 7 – یارما گؤولی 8 – خانلیق 8 - استخر شهاب 9 - میر آقا گؤولی 10 – قزه گؤئل 11 - خیردا گؤول (در خانلیق ) 12 - شورحیدر معروف به ( شول باشی ) 13 - حاجی گؤولی 14 – اسکندر کهریزی 15 – حالاج 16 - گیلی گؤول

قنات های هادیشهر

مطالب مشابه :

استخدام در شهرستان جلفا و.....

دانشگاه علوم پزشکی برای بیمارستان و شبکه بهداشت درمانی نیرو استخدام میکند

استخدام در شهرستان جلفا و.....

قنات های هادیشهر

مدير بيمارستان دكتر ساجدي هاديشهر منصوب شد

ملا خداوردی کیست ؟

سالروز درگذشت ستارخان/25 آبان

مصاحبه با محرم محمد زاده گزارشگر شبکه سهند محرم میهمان آناج: وقتی صدای خودم را از رادیو می شنیدم خند

فرق منطقه ویژه اقتصادی با منطقه آزاد تجاری چیست؟

مزیت منطقه آزاد ارس در هدایت توانمندیهای كشور به سمت صادرات