روشهای تحقيق و تئوری حسابداری

رويکرد قياسی Deduction

v روش قیاسی یا استنتاجی :

v در این روش از کل به جزء رسیدن می باشد.

شرح دقیق هدفها

فرضیات بنیادی و تعاریف کلیدی

ایجاد ساختار منطقی

v معایب : به توان محقق در شناسایی صحیح و منطقی اجراء و روابط فرآیندها بستگی دارد .اگر محقق در ارتباط با اهداف و محیط و ... دچار اشتباه شود نتایج به همان اندازه اشتباه خواهد بود

رویکرد استقرایی (تحقیق میدانی) induction

v از جزء به کل رسیدن

مشاهده و استناج

تعمیم بر اساس مشاهدات

- تعریف مسئله

- تعیین فرضیه قابل آزمون

- انتخاب نمونه مناسب

- گردآوری اطلاعات

- استفاده از مدلهای آماری برای تجزیه و تحلیل

- استنتاج و تعمیم

رويکرد عملی approachpragmatic

v به کار گیری این رویکرد به مفهوم سودمندی اطلاعات حسابداری مبتنی می باشد.

v در این رویکرد پس از اینکه محقق مسئله را تعریف و مشخص کرد کوشش می کند راه حل مفیدی را برای حل مسئله پیدا کند.

v درحسابداری، اغلب اصول و روشهای جاری از بکارگیری رویکرد عملی منتج شده و نتایج حاصل از این رویکرد به عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری تلقی شده است.

v به دلیل بکارگیری رویکرد عملی در تحقیقات متنوع حسابداری، حسابدار باید قبول کند برخی از روشهای حسابداری تنها به دلیل استمرار بکارگیری آن، مورد پذیرش می باشد.و این امر دلیلی بر مطلوب بودن آنها نیست

رویکرد اخلاقی ethical approach

v هسته مرکزی روشی اخلاقی، در بر گیرنده مفاهیم انصاف، عدالت، حقیقت و برابری است.

v عدالت یعنی اینکه با همه گروههای ذینفع رفتاری برابر داشته باشیم.((Justic

v حقیقت به عنوان صورتهای حسابداری دقیق و حقیقی (Truth

انصاف به منزله ارائه گزارش هایی بدون یکسو نگری و تعصب.( (Fairness

بدلیل سوالاتی نظیر نسبت به چه کسی،برای چه منظوری و تحت چه شرایطی باید منصف بود ؟ بکارگیری این روش برای تدوین ائوری حسابداری با مشکل مواجه است.

رويکرد رفتاری behavioral approach

1- در سیستم حسابداری نتایج توسط اشخاص و گروههای استفاده کننده به کار می رود. به این دلیل است که آثار رفتاری اطلاعات حسابداری مورد توجه محققین و علاقمندان قرار دارد.

2- تاثیر حسابداری و گزارشهای آنها بر عموم حسابداران و غیر حسابداران مورد مطالعه قرارمیگیرد و روشهای تحقیق غالبا بر فعالیتهای تحقیقاتی علوم رفتاری مبتنی می باشد.

3- همانند رویکرد اخلاقی، نویسندگان و محققین حسابداری ، این روش را برای تدوین تئوری حسابداری کافی نمی دانند.

تحقيقات مثبت حسابداری

تحقیقات مثبت حسابداری سعی دارد ارتباط رفتاری را در حسابداری بیان کند.

در این تحقیقات اعمال قضاوت ارزشی انجام نمی شود و فقط آنچه که هست توصیف می شود.

مثلاٌ ارزیابی ارتباط بین سود حاصل شده و قیمت اوراق بهادار یا اینکه چرا مدیریت شرکتها روش معینی را از میان روشهای پذیرفته شده حسابداری بر می گزینند.

تئوريهای دستوری و توصيفی

تئوری دستوری

در این تئوری تلاش می شود آنچه که باید باشد و نه آنچه که هست توجیه شود، بنابراین قضاوت ارزشی اعمال میشود .

رویکرد قیاسی متمایل به توصیفی بودن است

تئوری توصیفی

برای یافتن روابط واقعی بین متغیرها تلاش میکند. رویکرد استقراء

روشهای قياسی و استقرايی به عنوان روشهای مکمل

v روشهای قیاسی و استقرایی مکمل همدیگر هستند0تقریبا در همه تئوریها می توان عنا صری ازهر دو شیوه مشاهده کرد

v در حسابداری ، تحقیقات استقرائی روابط پدیده های محیط تجارت را آشکار می کند .این تحقیقات در فرآیند تدوین خط مشی ها که با بکارگیری روش قیاس انجام می شود کمک می کند.

q بنا براین روش استقراء و قیاس زمانی که تواماٌ بکار گرفته شوند بیشتر مفید واقع خواهند شد 0

هنر یا علم بودن حسابداریart or science

هنر تفسیر و تحلیل هنر مند است

اما درعلم باید توافق در مورد پدیده مورد مطالعه و اندازه گیری آن میان صاحبنظران وجود داشته باشد0

بدلیل اتفاق نظر نسبتاٌ زیاد بین دست اندرکاران حسابداری در اندازه گیری حسابداری می تواند بالقوه علم محسوب شود

همانطورکه می دانیم علم در تمامی موارد دقیق نیست و دانشمندان در باره نتایج حاصل از کارهای تحقیقاتی خود در تمامی موارد توافق ندارند. حسابداری را می توان بالقوه در قلمرو علم قرار داد اما باید توجه داشت که حسابداری به طور گسترده با عوامل انسانی سرو کار دارد و در مقایسه با اندازه گیری پدیده های فیزیکی در علوم طبیعی قابلیت کنترل کمتری دارد. در نتیجه حسابداری همگام با اقتصاد و سایر علوم اجتماعی از لحاظ اندازه گیری و پیش بینی دقت کمتری از علوم طبیعی دارد.

رویکرد مدل تصمیم گیری
decision model approch

در این رویکرد اطلاعاتی را که برای یک تصمیم معین لازم و مفید است مورد توجه قرار دارد

یکی از استراتژی ها بر این پایه قرار دارد که به افراد گفته می شود چگونه تصمیم بگیرند.

استراتژی دوم درباره شیوه ای که مردم تصمیم می گیرند بحث می شود.

جهت گیری مدل تصمیم گیری دستوری و قیاسی است

فرض زیربنایی این گونه تحقیقات نیاز به آموزش تصمیم گیرندگان برای استفاده از اطلاعات

پس هماهنگی نزدیکی با وظیفه تدوین استانداردهای حسابداری و تدوین چارچوب نظری آن دارد.

تحقیقات بازار سرمایه

در این تحقیقات تاثیر انتخاب از میان خط مشی های حسابداری ، بر قیمت اوراق بهادار مورد آزمون قرار می گیرد .

تحقیقات بازار سرمایه بر تاکید بیشتر بر تدوین بعضی از استانداردها ی حسابداری تاثیر گذار است

مثال :

فرضیه بازار کارآمد باعث فشار برای افشای اطلاعات بیشتر شده

تحقیقات رفتاری behavioral research

q یکی از دیدگاههای اقتصادی اینست که هنگام تدوین و ارائه تئوریهای حسابداری به جنبه های روان شناسی و جامعه شناسی این تئوریها هم توجه شود. و توجه به این موضوع که آیا اطلاعات ارائه شده بر تصمیمات مربوطه اثر می گذارد، یا خیر.

این رویکرد توصیفی است

مثلاٌ شناسایی زود هنگام سود و افشای اطلاعات ضد و نقیض چه اثری بر تصمیمات خواهد گذاشت.

علارغم ماهیت توصیفی و مثبت بودن تحقیقات رفتاری ،می توان نتایج آن را در استنتاجهای دستوری بکار برد و استفاده از اطلاعات حسابداری را برای تصمیم گیری بهبود بخشید .

تئوری نمایندگی agency theory

v فرض 1 اشخاص براساس نفع شخصی خود عمل می کنند

v فرض 2 قرار داشتن شرکت در تقاطع ارتباطات قراردادی مدیریت ،سرمایه گذاران ،اعتباردهندگان و دولت

v مدیریت درصدد به حداکثر رساندن منافع خود می باشد

v منافع مدیر لزوماٌ همسو با حداکثر کردن ارزش شرکت نیست

v در تدوین استانداردها لازم است نتایج تحقیقات مرتبط با تئوری نمایندگی در صورت مفید و معتبر بودن ،همراه با نتایج سایر تحقیقات مورد استفاده قرار گیرد.

سایر تحقیقات حسابداری

تحقیقات مربوط به هزینه تهیه اطلاعات

آیا فواید حاصل از اطلاعات اضافی ،هزینه اضافی را توجیه می کند یا خیر

تحقیقات انتقادی

در این تحقیقات منطبق بودن دانش حسابداری بر اصول عینی مردود شمرده می شود

واقعیتهای عینی نباید مستقل از عامل انسانی مورد توجه قرار گیرد

مفروضات : جامعه می تواند متفاوت از آنچه هست باشد - اعمال آگاهانه انسانها توان تغییر و بهبود اجتماع را دارد و این امر از طریق تئوری انتقادی محقق می شود .
تئوری انتقادی سازمانها را از جنبه های تاریخی و اجتماعی مورد توجه قرار می دهد.

انقلاب علمی در حسابداری
scientific revolution in accounting

v انقلاب علمی در حسابداری به دلیل نارضایتی از پارادیم موجود پیش بینی می شود .

پارادایم موجود در حسابداری

اندازه گیری بر مبنای بهای تمام شده تاریخی

v ناتوانی این دیدگاه مشترک در مقابله با مسائل گزارشگری مالی در دوره های تورمی به عقیده صاحبنظران امکان ظهور یک پارادایم جدید را در حسابداری مورد توجه قرار می دهد .

اندازه گیری بر اساس ارزشهای جاری

v گذشت زمان و تحولات آتی امکان ظهور پارادایم جدید را روشن می کند

v تمامی رویکردهای ذکر شده توان افزایش دانش و آگاهیهای لازم برای تدوین خط و مشی ها و استانداردها را دارا هستند .

v فرآیند سیاستگذاری و تدوین استانداردها دستوری است ، زیرا انتخاب از میان روشهای مختلف حسابداری و نحوه افشای اطلاعات توصیه و الزامی می شود .

v استدلالات قیاسی و استقرایی مکمل هدیگر محسوب می شوند

v بدلیل اتفاق نظر نسبتاٌ زیاد بین دست اندرکاران حسابداری در اندازه گیری حسابداری می تواند بالقوه علم محسوب شود

v تمامی تحقیقات از لحاظ افزودن به دانش حسابداری ارزشمند و مفید هستند

v رویکرد مدل تصمیم گیری ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با وظیفه تدوین استانداردها ی حسابداری دارد.

v اندازه گیری بر اساس بهای تمام شده تاریخی کماکان پارادایم مسلط است

ارائه دهنده : فاروق رسولی

با تشکر از حسن توجه شما

روشهای تحقيق و تئوری حسابداری

مطالب مشابه :

نمونه سئوالات تئوری 2 سری دوم

خلاصه فصل 1 و2 فلسفه حسابرسی

روشهای تحقيق و تئوری حسابداری

خلاصه نشریه 159 سازمان حسابرسی

مفروضات بنیادی،اصول و مفاهیم حسابداری

قراردادهای اجاره

قانون بودجه 92

مالیات بر درآمد در حسابداری مالی

خلاصه فصل 5و6و7 کتاب دکتر شباهنگ