معرفی استان کهگیلویه و بویراحمد

تاریخ و جغرافیای کهگیلویه و بویراحمد

استان کهگیلویه و بویراحمد با 16264 کیلومتر مربع وسعت در جنوب غربی مرکز ایران واقع شده است. بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی و اداری در سال 1375 ، شهرستان‌های استان عبارتند از: کهگیلویه (با مرکزیت دهدشت) ، بویراحمد (با مرکزیت یاسوج) و گچساران. شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد می‌باشد. این استان ، از شمال با استان چهارمحال و بختیاری ، از جنوب با استان‌های فارس و بوشهر ، از شرق با استان‌های اصفهان و فارس و از غرب با استان خوزستان همسایه است.

این استان در سال 1375 ، حدود 544 هزار نفر جمعیت داشته که از این تعداد 23/39 درصد در نقاط شهری و 20/60 درصد در نقاط روستایی سکونت داشته‌اند و بقیه غیر ساکن بوده‌اند. استان کهگیلویه و بویراحمد منطقه‌ای ناهموار و کوهستانی است که در حدود 45 درصد مساحت آن از ارتفاعات و تپه ماهورها تشکیل شده است و 15 درصد بقیه مساحت آنرا دشت‌ها و دره‌ها در بر گرفته‌اند.

بلندترین نقطه استان ، قله دنا به ارتفاع 4409 متر و پست‌ترین ناحیه آن لیشتر با ارتفاع 500 متر از سطح دریا می‌باشد. در منطق سردسیر ، ارتفاعات بلندتر و تپه ماهورها بیشتر است و در مناطق گرمسیر ارتفاعات کوتاه‌تر و تپه ماهور نیز کمتر است. عمده اراضی کشاورزی استان در دشت‌ها واقع شده است.

تاریخ و فرهنگ

استان کهگیلویه و بویراحمد در گذشته‌ای نه‌چندان دور جزء یکی از بلوک‌های مملکت فارس و مشتمل بر دو قسمت شمال شرقی که آن را سردسیر و کوهستانی و پشت کوه و قسمت جنوبی و غرب بوده که آن‌را نره کوه بهبهان می‌نامیدند. تا دوم تیرماه 1342 شمسی ، قسمتی از استان فعلی کهگیلویه و بویراحمد جزء استان خوزستان و قسمتی نیز جزء استان فارس بود. پانزدهم آبان ماه 1338 ، قسمت گرمسیر بهبهان به شهرستان کهگیلویه و بویراحمدبا مرکزیت دهدشت تبدیل شد.

این شهرستان کماکان جزء استان خوزستان و بقیه منطقه جزء استان فارس بود. به دنبال شورش ایل بویراحمد در 22 تیرماه 1342 ، منطقه کهگیلویه و بویراحمد طبق تصویب نامه مجلس شورای ملی وقت ، از استان‌های فارس و خوزستان جدا شد و به یک فرمانداری کل تبدیل شد و یاسوج که تا آن زمان خالی از سکنه بود ، به عنوان مرکز آن تعیین گردید.

در اسفندماه 1352 شمسی فرمانداری کل کهگیلویه و بویراحمد به استان تبدیل شد. با استناد کتاب ”ممسنی در گذرگاه تاریخ“ مردم لرستان ، کهگیلویه و بویراحمد ممسنی و حتی دشتستان بوشهر با گذشته‌ تاریخی مشترک از یک نژاد هستند و با یک زبان صحبت می‌کنند و آداب و رسوم و فرهنگ مشابهی دارند. کنش‌های فرهنگی مردم کهگیلویه و بویراحمد از روابط اجتماعی موجود مبتنی بر نظام عشیره‌ای متأثر است. در این نظام فرهنگی تمام رفتارهای اجتماعی و فرهنگی مردم تحت تأثیر مستقیم روابط قبیله‌ای و عشیرتی قرار دارند.

یاسوج یا بویراحمد

بویراحمد از شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد و مرکز آن شهر یاسوج است که در دشتی خرم ، سرسبز و محاط در کوه‌های پوشیده از درختان جنگلی قرار گرفته است.

قبل از ایجاد شهر یاسوج شهرک قدیمی معروف به ”تل خسرو“ در حدود 6 کیلومتری آن قرار داشته است که زمانی مرکز نفوذ خوانین بویراحمد علیا بوده و امروزه به جز تپه‌هایی چند از آن اثری باقی نمانده است. ابنیه جدیدی هم در بعد از سال‌های 1309 تا سال 1323 شمسی احداث شد ، ولی پس از این تاریخ کاملاً متروک گشت.

منبع: راهنمای سفر دالاهو

معرفی استان کهگیلویه و بویراحمد

مطالب مشابه :

آداب و رسوم ازدواج

تاريخ و نژاد استان

تاريخ و نژاد استان

آداب و سنن خاص مردم استان كهگيلويه و بويراحمد

نگاهی برادبیات فولکلور استان کهگیلویه و بویراحمد

نگاهی به شهرستان اقلید

محرم و عاشورا از منظر امام خمینی(ره)

نقش هنر در تعليم و تربيت

معرفی استان کهگیلویه و بویراحمد