تقویم فولکوریک

مقدمه : درتقويم فولکوریک عدد شش و يا مضربي از آن كاربرد وسيعي دارد. دراین تقويم براي هر دوازده ماه سال نام يك حيوان اطلاق شده است. ازآنجا كه ترتيب و تقدم و تأخر اين12 حيوان از هزاران سال پيش شروع شده، هرگز مقدم و مؤخر واقع نمي شوند و ترتيب خود را ازدست نمي دهند.

فلسفه فولکوریک عدد شش :

يكي ازابتكارات عجيب و غريب ملت ترک، خلاصه كردن هر چيز و هر شيئي در عدد و رقم شش و ده است. يعني آنها در هرچيز به رقم شش تكيه كرده و آنرا در همه چيز ملاك قرار مي داده اند. بطور مثال، تقسيم سال به12 ماه (ضريب2 از6)، تقسيم ماه به30 روز (ضريب5 از6)، تقسيم روز به24 ساعت (ضريب4 از6)، تقسيم ساعت60 دقيقه و دقيقه به60 ثانيه (ضريب10 از6 ) و يا محدود كردن مقدار سفر يكروزه در شش فرسخ (هر فرسخ6 كيلومتر است) و... همه از اين مقوله هستند.

عجيب اينكه قرآن مجيد هم از6666 آيه مباركه تشكيل شده است، يا خداوند متعال كل مخلوقات را در شش روز خلق كرده است، و يا امامان شيعه عبارتند از12 معصوم عليه السلام، يا بني اسرائيل از12 سِبط و دودمان تشكيل شده است، يا با اصابت عصاي حضرت موسي به سنگ، 12 چشمه از سنگ جاري شده بود، و يا قبر امام حسين(ع) سرور شهيدان شش گوشه است، و نيز بيت عتيق (كعبه معظمه) در مسجدالحرام شش گوشه است.

و بالاخره تعداد حروف الفباي ميخي36 (مضرب شش از عدد شش) بود. محل نمائي كه درحج و عمريه احرام بسته مي شود، شش مكان است:1) ذوالحُليفه ، مسجد الشجره ، مدينه 2) الجُحفه3) يَلَملَم4) قرن المنازل5) العقيق6) مكه ... حضانت كودك پس از طلاق شش ماه است؛ و نيز عالم، ماده، عناصر طبيعي از شش تشكيل شده است (جهات سته) و هر انسان از شش طرف مقيد و محصور است؛ (شرق، غرب، شمال، جنوب، بالا و پايين) حركت و تكامل و پيشرفت براي انسان و يا غير انسان در غير اين شش جهت غيرممكن است.

تقویم فولکوریک : درتقويم فلکوریک عدد شش و يا مضربي از آن كاربرد وسيعي دارد. در این تقويم براي هردوازده ماه سال نام يك حيوان اطلاق شده است. البته اين اهميت دادن به برخي حيوانات را، دركتاب آسماني خود نيز شاهديم. در قرآن، عنوان خيلي از سوره هاي مبارك با نام حيواني معرفي شده است: البقره (گاو، گاو نر) ، الانعام( چهارپايان )، النحل( زنبور )، العنكبوت ، النمل( مورچه) و... .

چون تعداد اين حيوانها مضرب دو از عدد شش بود. از آنجا كه ترتيب و تقدم و تأخر اين12 حيوان از هزاران سال پيش شروع شده، هرگز مقدم و مؤخر واقع نمي شوند و ترتيب خود را از دست نمي دهند. بدون شك اختصاص نام اين حيوانها به نامهاي سال نه از باب تعييني و تخصيصي، بلكه از جهت تعيني و تخصصي بوده است. بدين معنا كه تغييرات طبيعت و وضعيت كواكب موجب بروز و ظهور خصايص خوب و بد يكي از حيوانات دوازده گانه در آن سال شده است و مردم به گونه اي در آن سال خير ديده و يا زيان برده اند، از اينرو آن سال در يادها مانده و بنام آن حيوان ناميده شده است.

نام دوازده حيوان كه درتقویم فلکوریک عنوان سالها قرار مي گيرند، بترتيب عبارتند از:

1- سيچقان، سيچان ( موش)

2- اوْد، اؤكوز (گاونر)

3- پارس، بارس(يوزپلنگ)

4 - توشقان، دوْوشان ( خرگوش)

5 - ناك، ناققا ( نهنگ)

۶- ييلان، ايلان(مار)

7- يوند، آت ( اسب)

8 - قوْي، قوْيون ( گوسفند)

9- بيجين، پيچي (گربه، حمدونه)

10- تخاقوي، توْيوق ( مرغ)

11- ايت (سگ)

12- قوْنقوز، دوْغوز ( خوك)

فال : هركس قادر است مشخص نمايد كه، دركدام سال و زمان مربوط به كدام حيوان بدنيا آمده است و طالعش چه مي باشد. براي اينكار كافي است كه هر كس بتاريخ تولد خود عدد شش را علاوه نمايد (بطوريكه مي بينيم در اين كار هم عدد شش مشكل گشاست) و حاصل را به عدد12 تقسيم نمايد، باقيمانده هر چه باشد سال مربوط بشماره آن حيوان و عنوان سال تولد اوست. اگر باقيمانده صفر باشد، عنوان سال «دونقوز» يا خوك است.

بطور مثال برای متولدین ۱۳۳۴ :

۱۳۴۰=6+13۳۴

(باقيمانده=۸) +1۱1=12÷13۴۰

مبدا تقويم فولکوریک : تقويم فلکوریک ازعيد (نوروز) يعني از اعتدال ربيعي كه خود كاشف آن بوده اند، شروع مي شود. غير از اقوام و ملل اورال - آلتاي بويژه ملل تورك در فرهنگ و ادبيات هيچ قوم و ملتي عيد وجود نداشته است. چون آغاز سال در ميان فارسها از پائيز، زردشتيان از زمستان، مسلمانان از هجرت پيامبر(ص) از مكه به مدينه، و مسيحيان از ميلاد حضرت عيسي بوده است. تقويم قديم مصر نيز از اواخر پائيز و اوايل زمستان شروع مي شد. تقويمهاي بخت النصري و قبطي هم از اول ديماه آغاز مي شد. آغاز تقويم رومي هم از بناي شهر روم بود كه بعدها به تقويم مصري و سپس تقويم اسكندري تبديل شد و سرانجام از طرف پاپ به تقويم ميلادي تغيير يافت. يونانيها هم تقويم خود را از المپيك شروع كرده اند و آغازش از اول تابستان بود. يهوديان نيز مباني تقويم خود را هبوط آدم(س) قرار داده اند و شروع آن از پائيز است. بنا به عقيده دانشمندان و پژوهشگران، از زماني كه تمدن شروع گشته، تقويم نيز آغاز شده است.

فولکوریک روزهای هفته : نام نخستين روز هفته (شنبه) واژه اي تركي است و دراصل «شَن به ي» و «سَن به ي» و يا بطور ساده بيگ بوده است. در رابطه با وجه تسميه اش مي توان گفت، نخستين انسانها اساساً كارهاي عمومي و عام المنفعه را به نوبت و به تناوب انجام مي داده اند. بويژه آن زمانها كه وسيلة معيشت و گذران انسانها، گاو و گوسفند و چهارپايان بود. درآن زمانها نوبتها كاملاً رعايت مي شد. بطور مثال، در نخستين روز هفته يك نفر تعيين مي شد كه گوسفندها و ديگرحيوانات را به چرا ببرد. مي‌دانيم نوبت به هركس مي رسيد، آن شخص نوعي برتري درخودش حس مي كرد و ديگران نيز خطاب به او «شَن به ي» يا «سَن به‌ي» يا به طور ساده «به ي» مي‌گفته اند (بيگ خوش و مسرور تو بيگ هستي - بيگ) دراثر كثرت استعمال «شن به‌ي» و «سن به ي» فرم «شنبه» به خود گرفت و بيگهاي بعدي به ترتيب شماره تعيين مي شدند.

نام روزهاي هفته: نام روزهاي هفته نيزازاين قرار است:

يئل گونو = يوْل گونو = جوما (جومه) ائرته سي - شنبه

تان گونو = توْرپاق گونو- سود گونو = بازار گونو = شنبه ائرته سي- يكشنبه

دوزگونو = تك آخشامي = بازار ائرته سي- دوشنبه

تورك گونو = آرا گون = تك گونو = سالي - سه شنبه

اوْدگونو = سالي ائرته سي = تك ائرته سي - چَرشنبه = چهارشنبه

سوگونو = ساي گونو = جوما (جومه) آخشامي – پرشمبه - پنجشنبه

ائل گونو = آيني گون = يئي گون- آدينا - جوما (جومه) گونو – جمعه

در تقویم فولکوریک نام فصلها بترتيب عبارتند از:

1) ياز2) ياي3) گوز4) قيش

نام ماههاي فصل بهار (ياز):

1) ياز ايلكي ، قوْچ ، آغلار گولر آي2) ياز اوْرتاسي ، بوغا ، گولن آي3) ياز سوْنو ، ائكيزلر ، قيزاران آي.

نام ماههاي تابستان (ياي):

1) ياي ايلكي ، يئنگه ج ، قوْرا پيشيره ن آي2) ياي اوْرتاسي ، آسلان (ارسلان) ، قويروق دوْغان يا قويروق دوْلان آي3) ياي سوْنو ، باششاق ، زورمار آي.

نام ماههاي فصل پاييز (گوز):

1)گوز سوْنو 2) اوْخ آتان 3) آذر آيي.

نام ماههاي فصل زمستان (قيش):

1) قيش ايلكي ، اوْغلان ، چيلله آيي2)قيش اوْرتاسي ، قوْوا ، دوْنداران آي3) قيش سوْنو ، باليق لار ، بايرام آيي.

این مقله را بطور کاملتر می توانید در منبع اصلی بخوانید.

تشخیص نام سالها

سابقاً به تبعیّت ازتقویم ترکان که برای هر سال نامی نهاده بودند. در ایران نیز سالها را به نامهای مزبور می شناختند و در تقویم ها نیز ثبت می کردند و بدین ترتیب برای یک دوره دوازده ساله نام گذاری شده بود و اسامی مزبور بدین قرار بوده است:

موش– گاو- پلنگ– خرگوش– نهنگ – مار– اسب– گوسفند– میمون– مرغ- سگ– خوک– و این همان نامهائی است که ابونصر فراهی درکتاب نصاب الصبیان آنها را در این رباعی به نظم در آورده است .

موش و بقر و پلنگ و خرگوش

زین چار چو بگذری، نهنگ آید و مار

و آنگاه به اسب وگوسفند است شمار

حمدونه و مرغ و سگ و خوک آخر کار

و امّا برای تشخیص اینکه هر سالی بر اساس این تقسیم بندی با کدام یک ازنام این حیوانات مطابق است ساده ترین روش این است که از سال خورشیدی هجری عدد 6 را کم و سپس باقیماندۀ آن را برعدد 12 تقسیم نمائیم و عدد باقیمانده که حتماً از عدد 12 کمتر است ازنام موش بشمریم نام سال مطلوب بدست می آید.

مثال: می خواهیم بدانیم سال 1382 با کدامیک از نام حیوانات مطابقت می کند. نخست از سال 1382 عدد 6 را کم می کنیم سپس باقیمانده را بر عدد 12 تقسیم می کنیم باقیماندۀ آن تقسیم 8 است و هشتمین نام از سلسله متوالی اسامی حیوانات گوسفند می باشد پس سال 1382 سال گوسفند است.

ماههای عربی

ز محـرم چـو گذشـتی چه بود ماه صـفر

دو ربیـع و دو جمـادی ز پـی یکدیگر

رجب است از پی شعبان و رمضان و شوّال

پس به ذیقعده و ذیحجّه بکن نیک نظر

فصول اربعه

ربیع اسم بهار آمد خریف اسم خزان آنگه

شتا و صیف بی شبهه زمستان است و تابستان

منابع: مقاله رضا همراز و سایت های گوناگون

تقویم فولکوریک

مطالب مشابه :

نام سالها ( آیا می دانید سال تولد شما مصادف با چه حیوانی است؟ )

سال 93 سال چه حیوانی است؟

سال 1394 سال بز

نگاهی به تقویم سال 1393 (سال اسب)

سال 1392 سال کدام حیوان است؟

انواع تقویم

تقویم فولکوریک