کنترل کیفیت

تاریخچه کنترل کیفیت

در قرون وسطی به دلیل سادگی فرآیند تولید , هر کارگر می توانست تمام قسمت های یک کالا را به تنهایی بسازد . از این رو لذت حاصل از تولید کل کالا به جایی جزئی از آن کافی بود تا کارگر وقت بیشتری را برای رسیدن به کیفیت بالای کالا صرف نماید .
انقلاب صنعتی باعث کاهش این انگیزه شد . چرا که دیگر کارگر بر خلاف گذشته , سازنده یک کالا نبود بلکه تنها جزء کوچکی از فرآیند ساخت آن را بر عهده داشت . در انقلاب صنعتی , روسای کارخانجات بزرگ نمی توانستند شخصا بر تمام وقایع نظارت داشته باشند . بنابراین ناچار بودند به طریق دیگری مشکلات را حل نمایند . این امر به منظور حفظ منافع اقتصادی و ایمنی مصرف کننده و نیز افزایش میزان تولید و به وجود آمادن رقابت مورد توجه جدی قرار گرفت و به این منظور به کارگیری روشهای بازرسی برای جلوگیری از عرضه محصولات نامرغوب یا معیوب به بازار به سرعت گسترش یافت . حتی بسیاری از واحد های تولیدی به منظور اطمینان خاطر مصرف کنندگان و گاه به عنوان ابزارهای تبلیغاتی اعلام می کردند که در تولید خود از روشهای بازرسی صد در صد بهره می برند . بنابراین اولین مرحله کنترل کیفیت پدیدار شد که هدف از آن فقط جداسازی محصولات معیوب از سالم بود و به منظور کاهش تعداد محصولات معیوب , ابداع روشهای علمی جدیدتر ضرورت یافت . در سال 1994 دکتر والتر شوهارت آمریکایی اولین نمودارهای آماری را به منظور کنترل فرآیند تولید ابداع و معرفی نمود . بنابراین وی را پایه گذاری کنترل کیفیت آماری می شناسند . ولی استفاده از علم آمار در صنعت از این زمان آغاز نشد . علت این امر اعتقاد نداشتن مدیران تولید به روشهای آماری و همچنین کمبود متخصص علم آمار در مراکز تولیدی بود .
در سال 1937 در طی جنگ جهانی دوم خرید میلیونها تن مواد غذایی ، مهمات و پوشاک و دارو و ... توسط ارتش آمریکا بدون آنکه روش علمی برای کنترل و بازرسی آن وجود داشته باشد سران ارتش آمریکا را وادار نمود که به سراغ کنترل کیفیت آماری بروند . این اقدام ارتش آمریکا از یک طرف منجر به پیروزی آن در جنگ جهانی دوم و از طرف دیگر سبب پایه گذاری علم کنترل کیفیت ( آماری ) در دنیا گردید .
در کنترل کیفیت آماری که امروزه به طور گسترده ای در صنایع پیشرفته دنیا به کار می رود . سعی بر این است که ضایعات تولید تا حد امکان کاهش یابد . چنانچه مدیری بخواهد کنترل کیفیت را اجرا کند باید آمار بگیرد . به عنوان مثال تعیین نماید که آیا ضایعات کارخانه یا کارگاه نسبت به دیروز افزایش یافته است یا کاهش ؟ آیا ضایعات این کامیون مواد خام نسبت به کامیون قبلی فرق دارد یا خیر ؟ سپس لازم است این آمارها را به صورت نمودار در آورده و بعد از تجزیه و تحلیل نمودار ها ریشه نقایص را بیابد . به این ترتیب می توان با استفاده از کنترل کیفیت آماری کنترل موثری بر تولید داشت .
در سال 1960 اولین حلقه های کنترل کیفیت برای بهبود روشهای کنترل کیفیت در ژاپن تشکیل شد . این حلقه ها عبارتست از تقسیم مجموعه عوامل موثر بر کیفیت به حلقه های مختلف و تقسیم حلقه های بزرگ به حلقه های کوچک ؛ هدف اصلی از تشکیل این حلقه ها آن بود که شرایط مناسب برای بهبود کیفیت محصول تولیدی فراهم شود .
کار حلقه های کنترل کیفیت از همان آغاز با موفقیت های چشمگیری رو به رو شد و به همین دلیل واحدهای تولیدی در بسیاری از کشورها این حلقه ها را در صنعت خود تشکیل دادند . در سالهای اخیر در اکثر واحدهای تولیدی ، سیستمهای مختلف کنترل کیفیت تضمین کننده سلامت ، بهداشت ، رفاه و ... افراد جامعه موجود است .

سیر تکامل کنترل کیفیت

- بازرسی : در بازرسی محصولات تولید شده از نظر کیفی بررسی شده و کالاهای معیوب جداسازی شده و کالاهای غیر معیوب برای فروش ارسال می شوند .
- کنترل کیفیت : بازرسی از تولید کالاهای نامرغوب جلوگیری نمی کرد و به همین دلیل بخش های کنترل کیفیت در کارخانجات ایجاد گردید که وظیفه آن نظارت و کنترل کیفیت کالای تولیدی در حین تولید ( در مراحل اولیه و میانی و نهایی ) بود . در اصل کنترل کیفیت به فرآیند تولیدی که محصول را می ساخت توجه داشت و سعی می شود که امکانات تولید به نحوی تنظیم شود که تقریبا همیشه محصول خوب تولید شود .
- کنترل کیفیت آماری : به مرور زمان که حجم بسیار زیاد شد از تکنیک های آماری در کنترل کیفیت نیز استفاده شد . جداول نمونه گیری و همچنین نمودارهای کنترل آماری از جمله این تکنیک ها هستند .
- تضمین کیفیت : با وجود ایجاد سیستم کنترل کیفیت , سطح کیفیت بدست آمده یکسان نبوده و قابل اعتماد نبود . دلیل این امر هم این بود که سیستم خاصی که بتواند تضمین بدهد همواره به یک شکل رفتار می شود و کلیه نیازمندی ها نیز دیده شده اند وجود نداشت و از این رو سیستم تضمین کیفیت در کارخانجات ایجاد شد تا بتواند به مشتریان تضمین دهد که همواره به یک شکل با پدیده کیفیت برخورد می شود و خواهد شد و ضمنان کلیه نیازهای وی دیده خواهد شد .
- مدیریت کیفیت فراگیر : یک روش مدیریت کاری سزامان که اساس محور بودن کیفیت و مشارکت همه اعضای سازمان و جامعه می باشد . مدیریت کیفیت جامع ,فلسفه ای مدیریتی است که با استفاده از روشهای بهبود مستمر سعی در استفاده بهینه از فرصت های موجود در منافع در دسترس برای افزایش کیفیت با محور قرار دادن رضایت مشتری دارد .

منابع : - غلامرضا توکلی -کارآئی و اثربخشی کیفیت ؛ پیشران تعالی سازمانی - 1386 1. broh robert a. ; managing quality for higher profits ; mc graw-hill ; 1982.
2. crosby philip b. ; quality is free ; new american library ; 1979.
3. dale barrie g. ; managing quality ; blackwell publisher ltd ; 1999.
4. dale barrie & heather bunney ; total quality managament blueprint ; blackwell business ; 1999.
5. edwards corwin d. ; "the meaning of quality" ; quality progress ;october 1968.
6. feigenbaum a.v. total quality control ; mc graw-hill ; 1961.
7. garvin david a. ; managing quality ; harvard business school ; 1988.
8. gilmore harold l. ;"product conformance cost" ; quality progress ; june 1974.
9. juran j.m ; quality control handbook ; third edition ; mc graw-hill ; 1974 .
10. kuehn alfred a . & ralph l . day ; " strategy of product quality " ; harvard business review ; november - december 1962 .
11. latzko william j.& david m.saunders ; four days with dr.deming ; addision - wesley publishing company ;1995 .
12. leffler keith b. ; "american economic review "; december 1982 .
13. omachonu vincent k. & joel e. ross ; principles of total quality ; kogan page ; 1995.
14. shiba shoji & alan graham & david walden ; a new american tqm ; productivity press ; 1993.
15. tuchman barbara w. ; "the decline of quality ";new york times magazine ; november 1980.
16. wilkinson adrian & tom redman & ed snape and mick marchington ; managing with total quality management ; macmillan business ; 1998.
17. zairi mohamed ; measuring performance for results ; champan & منبع: http://1moodir.blogspot.com پارامتر

کنترل کیفیت

تاریخچه کنترل کیفیت

سیر تکامل کنترل کیفیت

مطالب مشابه :

معرفی ابزارهای آماری کنترل کیفیت

دانلود مقالات رایگان کنترل کیفیت آماری

دانلود جزوه pdf درس کنترل کیفیت آماری

کنترل کیفیت

کنترل کیفیت آماری

كنترل فرآیند آماري

روش های کنترل کیفیت

آشنایی با کنترل کیفیت و اهمیت کنترل کیفیت آماری

کنترل کیفیت آماری

کنترل کیفیت