تور طبیعت گردی ( اکوتوریسم ) و تعاریف غلط از آن طبیعت ایران را خفه می کند .
"طبیعت گردی" و تعاريف غلط از آن "طبیعت ایران" را خفه مي‌كند
خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گردشگري ـ مزدک دربي‌کي، پژوهشگر محيط زيست و عضو هيات علمي دانشگاه ـ به مناسبت روز جهاني گردشگري، و نيز تاکيد برنامههاي دولتي بر گسترش گردشگري بر مبناي طبيعت و با توجه به مخاطرات و مشكلاتي كه تجربه طبيعت گردي بدون آگاهي و زيرساخت هاي مناسب در كشور و درسطح جهاني ايجاد شده، اين مطلب نگاهي دارد به نكاتي كه در تجربه طبيعت گردي در كشور ما مورد غفلت قرار گرفته است.
همانطور که بارها تاکيد شدهاست، در ايران، پديدهها، ابزار و فناوريها زودتر از فرهنگ استفاده از آن وارد کشور ميشود که پديده طبيعتگردي هم در اين دسته قرار گرفته است. يعني هنوز نه تعريف درستي از اکوتوريسم و طبيعتگردي و تفاوت ميان اين دو ارائه ميشود، و نه برنامه آموزشي مشخصي براي آنها وجود دارد.
متاسفانه اکوتوريسم نه تنها در رسانهها، غلط تعريف ميشود، بلکه اين اشتباه فاحش به حوزه کنفرانسها و حتي نشريات علمي کشور نيز کشيده شده است. به طوري که چند وقت پيش واژههاي عجيبي مانند اکوتوريسم شهري و روستايي، و اکوتوريسم پايدار را در برخي نشريات علمي ديدم که جاي تاسف دارد. حتي اين موضوع به «کميته ملي اکوتوريسم» کشور سرايت کرده و نام آن را « کمیته ملی طبیعت گردی » ناميدهاند که اشتباه است. اکوتوريسم يک فعاليت، پديده و نوعي فلسفه است که اگر بخواهيم آن را ترجمه کنيم، «بومگردي» واژه مناسبي براي آن خواهد بود. همان طور که طبيعتگردي معادل واژه Nature tourism يا Nature-based tourism است (اين مباحث به طور مفصل در مقالات تخصصي علمي اينجانب بحث شده است). بدين ترتيب ما هنوز در تعريف واژگان مشکل داريم که خود عامل بسيار ابهام برانگيزي در تعريف و مرزبندي دقيق فعاليتها در طبيعت است...
نكته دوم آن است كه متاسفانه وقتي چيزي به صورت نادرست تعريف شود، مدعيان زيادي هم پيدا ميکند که در مورد مباحث اکوتوريسم و در کل، طبيعتگردي نيز اين اتفاق رخ داده است. به اين معنا كه گشت و گذار در طبيعت يک موضوع است و برنامهريزي و مديريت علمي آن موضوعي ديگر اما اين تفاوت ها در شرايط كنوني به وضوح ناديده گرفته شده است.
متاسفانه در برخي موارد افرادي که در زمينه تورگرداني در طبيعت و راهنمای طبیعت گردی باتجربه هستند (که واقعا هم به حضور و تجربه گرانقيمت آنها در اين گونه موارد، نياز فراوان است)، در نبود (يا کنار گذاشتن سليقهاي) کارشناسان خبره، وارد مباحث تخصصي ميشوند و بدون آن که از مسائل محيطزيست و پيامدهاي گردشگري، يا ظرايف اقتصاد و روانشناسي طبيعتگردي چيزي بدانند، يا حتي به ويژه از مباحث مديريتي محدودههايي مانند پارکهاي ملي و مناطق حفاظتشده اطلاعي داشته باشند، در اين حوزه جايگزين متخصصان اصلي ميشوند.
اين افراد گاهي چنان برنامههاي اجرايي براي اکوتوريسم در يک پارک ملي حساس و شکننده ارائه ميکنند که انسان را به شک مياندازند که نکند واقعا سالها در مناطق مختلف ايران کار عملي کردهاند و زير و بم واکنشهاي اکوسيستمي و مديريتي را ميدانند!
اين مسئله به ويژه از آن رو اهميت دارد که متاسفانه دربسياري از اين به اصطلاح طرحهاي اکوتوريستي شاهد اين موارد هستيم. علاوه بر اين افراد زيادي که کارشناس رشتههاي مختلف و نامرتبط هستند نيز در اين موضوع دخالت ميکنند و مشکلآفرين ميشوند. با اين روند، احتمالا بر سر طبيعتگردي و اکوتوريسم همان بلايي خواهد آمد که بر سر فرايند ارزيابي اثرات محيط زيستي (EIA) آمده است.
مسئله سوم در بحث طبيعت گردي در ايران مشكل آگاهي اندک گردشگران ايراني از اکوتوريسم و نيز طبيعتگردي است که به شدت، محيط زيست ايران را تهديد ميکنند. برخلاف تصور همگان، فعاليتهاي گردشگري بيبرنامه و بيضابطه، نه تنها پيامدهاي محيطزيستي کمتري نسبت به فعاليتهاي صنعتي ندارند، بلکه پيامدهاي آنها با توجه به دوره زماني بلندمدت، بسيار بيشتر و مخربتر است. به عبارت ديگر، منطقه گردشگري، به ظاهر سالم ولي در باطن در حال تخريب است، زيرا درست مانند فعاليت موريانهها تدريجي و پنهاني است. متاسفانه با حضور طبيعتگردهاي ناآگاه و گسترش تب گردشگري در طبيعت، که آن را «تعطيلات با يک کولهپشتي» مينامم، فشار بسيار زيادي بر مناطق طبیعی ایران وارد ميآيد، به طوري که بااطمينان ميتوان گفت بسياري از مناطق بکر و طبيعي کشور در معرض آسيبهاي پنهان ناشي از حضور گردشگران ناآگاه از مسائل محيطزيستي هستند. اين موضوع دقيقا به همان موضوع «نبود فرهنگ استفاده» برميگردد که در بالا به آن اشاره شد.
نكته چهارم دراين زمينه فقدان برنامه دقيق مديريتي در مقاصد اكوتوريستي ايران است. بيشتر مناطق طبيعي ايران که به عنوان مقصدهاي اکوتوريستي و طبيعتگردي مطرح هستند، برنامه دقيق مديريتي براي حضور طبيعتگردها ندارند. اين مساله به ويژه در مورد مناطق مديريتي سازمان حفاظت محيطزيست، و سازمان جنگلها ، مراتع و آبخيزداري کشور بيشتر صدق ميکند، چون بسياري از جاذبههاي طبيعي کشور در محدوده اين گونه مناطق قرار دارند، به اضافه اين که از اکوسيستم حساستري نيز برخوردارند.
اجراي ناقص يا عدم اجراي برنامههاي جامع و تفصيلي طرحهاي پارکداري (در صورتي که وجود داشته باشند)، مشکلات بسيار زياد ناشي از تعارض توسعه و محيطزيست در مناطق حفاظت شده، و نيز دانش ناکافي مديران مناطق نسبت به اين مساله، باعث شده مديريت طبيعتگردي در پارکها به خوبي برنامهريزي نشود.
علاوه بر اين، مشکل قانوني و حقوقي بزرگي در مورد درآمدزايي پارکها و مناطق حفاظت شده در ايران وجود دارد يعني متولي مديريت پارک نمي تواند درآمد حاصل را به خود اختصاص دهد و اين درآمدها به خزانه دولت واريز ميشود. اين موضوع باعث ميشود مشکلات ناشي از فعاليتهاي طبيعتگردي دوچندان شود. بدين ترتيب فعاليتهاي اکوتوريستي و طبيعتگردي در ايران ، نه تنها درآمدي براي خود منطقه ايجاد نمي کند، بلکه با اين روند بخشهاي حساس اين مناطق را به نابودي مي کشاند.
در يک جمعبندي کلي ميتوان گفت مديريت اکوتوريسم در ايران از دو مساله رنج مي برد: يکي تعريف نادرست از اين مفهوم و درنتيجه فعاليتهاي بيقاعده و قانون بخش متولي گردشگري (بخش اثرگذار)، و ديگري نداشتن برنامه هاي مدون دقيق از سوي بخش متولي محيطزيست (بخش تاثيرپذير). از اين رو لازم است با همکاري اين دو بخش و نيز ساير بخشهاي ذينفع، تعريف و چارچوبي دقيق براي اين فعاليتها مشخص شود و سپس مديريت و برنامهريزي آن انجام شود.
يادآور ميشوم بخشي از اين مباحث در مطالعات فاز اول «سند ملي طبيعتگردي» ايران ارائه شده است که نگارنده با نگاهي به اين سند، قدري به بهبود وضعيت آينده اکوتوريسم و طبیعت گردی اميدوار شد. البته اين موضوع که اين سند يا موارد مشابه آن چقدر ضمانت اجرايي داشته باشند يا اصولا درست اجرا شوند، بحث ديگري است که در يادداشتهاي ديگر به آن خواهيم پرداخت. تا آن زمان بايد اميدوار بود تب «تعطيلات با يک کولهپشتي» اندکي فروکش کند و به طبيعت اندکي مجال استراحت و بازيابي بدهد
برگرفته از میراث خبر
خبرنامه اینترنتی تورهای لحظه آخری داخلی ( برای عضویت در گروپ تعطیلات ، روی عکس کلیک کنید )
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
مطالب مشابه :
تور هوایی کیش( از سری تورهای نوروز 91)
تور هوایی کیش( از سری تورهای خدمات گردشگری سایت، هنگام ارائه مدارک از
گردشگری و اشتغال
اثرات ناشی از فعالیت گردشگری در بازار کار وتامین اشتغال یکی از مباحث اقتصادی مربوط به
تور کیش ارزان cheap kish tour just today
تخفیف خدمات گردشگری تور کیش از تبریز تور کیش تمامی حقوق متن ها، تصاویر مربوط به کیش
تور طبیعت گردی ( اکوتوریسم ) و تعاریف غلط از آن طبیعت ایران را خفه می کند .
<-تور لحظه آخری تایلند ، تور لحظه آخری کیش ، تورهای از اين به خدمات گردشگری
آغاز رسمی سایت رزرواسیون ارس 5
خدمات گردشگری در ارائه اطلاعات تورهای داخلی و خارجی از این رو ،به استحضار می رساند
هتل ایستین بانکوک | هتل های بانکوک | تور بانکوک |رزرو هتل های بانکوک
آخری کیش ، تورهای شمال به دلخواه خود در یکی از 2 رسانی خدمات گردشگری
تور اسکی بورسا دیماه 92 | تور اسکی اولوداغ بهمن 92 | تور هوایی اسکی ترکیه زمستان 92
<-تور لحظه آخری تایلند ، تور لحظه آخری کیش ، تورهای از کشور به خدمات گردشگری
تعریف اکوتوریسم | اکوتوریسم | طبیعت گردی | اکوتور ایران | تور اکوتوریستی | بوم گردشگری
به تعریفی دیگر، اكوتوريسم يا بوم گردشگري نوعی از گردشگری به يكي از ارائه خدمات
هتل آیودیا ریزورت بالی | هتل زیبای 5 ستاره بالی | هتل 5 ستاره زیبای آیودیا ریزورت
آخری کیش ، تورهای شمال گردشگری و معرفی خدمات و چای به شما ارائه می دهد
مرکز اسکی ساری کامیش - قارس ترکیه | پیست اسکی ساری کامیش ترکیه | تورهای اسکی ترکیه
آخری کیش ، تورهای شمال از نزديكترين فرودگاه به رسانی خدمات گردشگری
برچسب :
تورهای ارائه خدمات گردشگری از تبریز به کیش