شهرستان مهريز

شهرستان مهريز در سي‌كيلومتري جنوب شهرستان يزد و در همسايگي شهرستان‌هاي تفت، بافق و خاتم و استان كرمان قرار دارد. اين شهرستان داراي دو بخش «هرات ـ مروست» و «مركزي» و پنج دهستان است. بناي شهرستان مهريز را به «مهرنگار» دختر «انوشيروان» نسبت داده‌اند. به دليل حاصل‌خيزي اراضي اين شهرستان، بيش‌تر مردم اين منطقه به كار كشاورزي اشتغال دارند. يكي از چشمه‌هاي پر آبي كه بخش عمده آب كشاورزي منطقه مهريز و يزد را تأمين مي‌كند، چشمه زيبا و تماشايي «غربالبيز» در نزديكي روستاي «مذوار» است. مردم اين منطقه در كنار كشاورزي و دام‌داري به صنايع دستي نيز اشتغال دارند. از مهم‌ترين صنايع دستي اين شهرستان مي توان از قالي بافي نام برد. نقشه‌هاي اصيل فرش مهريز با طرح‌هاي يزد و كرمان بافته و به بازار عرضه مي شود. از ديگر صنايع دستي اين شهرستان مي توان آهنگري، سريشم، گيوه بافي، سبدبافي و چاقوسازي را نام برد. مراكز ديدني اين شهرستان را مسجد جامع مهرپادين، مسجد جامع بغدادآباد، مسجد جامع خورميز قلعه تاريخي خورميز، پير ناركي، كاروان‌سراي زين‌الدين، مسجد جامع خوانزا (هنزا)، چشمه غربالبيز،قلعه،‌كاروان‌سرا و چاپارخانه سريزد، قلعه‌باغ‌دهك،سروتاريخي منگ‌آبقاد، باغ پهلوان‌پور و موزه مردم‌شناسي تشكيل مي‌دهد.

مکان های دیدنی و تاریخی

آرامگاه شيخ عبدالله ( دوره صفوی)، آسياب های مزوار و مهريز، آرامگاه بهاء الدين، امام زاده پيرغيب با سنگ های تاريخی ، برج و آسياب پير نوركی، چشمه باستانی غربال بيز، دژ خور ميز، غار آهكی كوه بيروييه، قلعه مروست، قلعه و رباط سر يزد، قلعه محمد كريم خان، قلعه محمد باقری، قلعه ملكی، قدمگاه حضرت علی ( ع )، قلعه گبری كوه سرچشمه، كاروان سرای زين الدين، كاروان‌سرای شمس، كشته خانه، گنبد مروست، مار سيد نورالدين، مسجد جامع مهر پادين، مسجدجامع بغداد آباد، مسجد جامع خونزا (هنزا)، مسجد جامع و مسجد فتح آباد ( سده 8 هـ . ق) مهم‌ترين مناطق ديدني اين شهرستان را تشكيل مي دهند.

صنايع و معادن

ازصنايع شهرستان مهريز اطلاعات مستندي در دست نيست. معدن های شهرستان مهريز تراورتن، مرمر، گل سفيد، سنگ چينی و سنگ های ساختمانی هستند.

کشاورزی و دام داری

كشاورزی شهرستان مهريز رونق داشته و فرآورده های كشاورزی آن را انار، انجير، پسته، گندم، جو، ذرت، خربزه، هندوانه، ‌گوجه و بادمجان شكيل مي‌دهد. در اين شهرستان دام‌پروری به روش سنتی و صنعتی رواج دارد، به طوری که در سال های اخير مردم اين ناحيه به ايجاد گاوداری صنعتی پرداخته اند. انار، پسته، انجير و گندم صادرات مهم اين شهرستان را تشکيل می دهند.

مشخصات جغرافيايي

شهرستان مهريز، در جنوب استان يزد، در 10 كيلومتر ی باختر جاده يزد – كرمان قرار دارد. اين شهرستان از سوی شمال به شهرستان يزد، از شمال خاوری به شهرستان بافق از خاور به شهرستان های رفسنجان و شهر بابك استان كرمان، از باختر به شهرستان های تفت، ابركوه، و استان فارس و ازجنوب به شهرستان های شهر بابك استان كرمان و شهرستان نی ريز استان فارس محدود می‌شود. بلندی مركز شهرستان مهريز از سطح دريا، 1366 متر است. آب و هوای اين شهرستان نيمه بيابانی است و هر چه به سوی باختر حركت كنيم، بارندگی زياد شده و درجه حرارت نيز كاهش می يابد. هوای مهريز معتدل خشك بوده و باران ساليانه آن اندك است. بر اساس سرشماری سال 1375جمعيت شهرستان مهريز 74202 نفر شامل 37284 نفر مرد و 36918 نفر زن بوده است. مردم مهريز ايرانی الاصل و آريايی نژادند و به زبان فارسی و لهجه شيرين يزدی سخن می گويند. مردم اين ناحيه مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفری هستند و شماری زرتشتی نيز در كنار شهروندان مسلمان خود، برادرانه زندگی می كنند.

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

مهريز، در گذشته «مهری گرد»، «مهرجو»، «مهری جرد»، «ميگرد» و «ميجرد» ناميده شده است. بنای اين شهر را به «مهرنگار» دختر انوشيروان ساسانی نسبت داده و يكی از آبادی های آن، به نام «خورميز» را از بناهای هرمز، پادشاه ساسانی دانسته اند. اين شهر از پيوستن چند آبادی نزديك به هم تشكيل شده و اندك اندك گسترش يافته است. نام آن، در كتاب جامع مفيدی و تاريخ يزد به گونه «مهر گرد»، «مهرجو»، «مهری جرد» نگاشته شده است. از آن جا كه مهريز، در نزديكی شهر يزد قرار گرفته، می توان گفت كه اين شهر از لحاظ تاريخی، سياسی و تا اندازه ای اجتماعی و اقتصادی بستگی زيادی با شهر يزد دارد.

شهرستان مهريز

مطالب مشابه :

نقشه گردشگری شهر یزد

شهرستان مهريز

برج و باروی قدیمی شهر یزد(قلعه كهنه يزد)

شهرستان بافق

شهرستان اردكان

مسيرهاي گردشگري عمومي استان یزد

شهرستان ميبد