اصول انتخاب پمپ

انتخاب پمپهاي نا مناسب و بزرگتر از حد نياز ‘ مي تواند علاوه بر بهاي انرژي ‘ هزينه هاي نگهداري را نيز افزايش دهند . آيا شما تمام اقدامات لازم را در جهت بازدهي كامل تاسيسات خود ‘ انجام مي دهيد ؟

بسياري از پمپها ممكن است به خوبي پاسخگوي نياز سيستم ها و فرآيندهاي تاسيسات باشند ‘ ولي لزوماً بهينه ترين پمپ براي كار مورد نظر نباشند .

فشارهاي مداوم جهت كاهش هزينه هاي نگهداري ‘ گردش كار تاسيسات و زمان توقف دستگاه ها ‘ ايجاب مي كند كه مفيد ترين و مطمئن ترين راه ممكن را انتخاب كنيم . مطالعات اخير نشان داده اند كه سيستم هاي پمپاژ حدوداً 20% از انرژي الكتريكي جهان را مصرف مي كنند . دربرخي تاسيسات ‘ انرژي الكتريكي كه سيستم هاي پمپاژ مصرف مي كنند ‘ حدوداً برابر با 25% تا 50% كل انرژي الكتريسيته مصرفي آن تاسيسات است . انتخاب طرح ها و اندازه هاي متناسب پمپها و نظارت بر سلامت آنها مي تواند ضمانت كار آنها را افزايش داده و با به كارگيري مواد مناسب هزينه هاي انرژي را كاهش دهد .

اقداماتي نظير انتخاب پمپ مناسب سايز كردن آن به نسبت بار موجود و نظارت بر سلامت پمپها مي توانند تداوم كار پمپ را تضمين نمـــوده و ميزان مصرف انرژي را در آنهــا كاهش دهند .بهاي چرخه عمـر را چه در نصب اوليه ‘ تعمير و يــــا جايگزيني بايد مد نظر قرار داد .

بيشتر محاسبات بهاي چرخــــــه عمر نشان مي دهند كه بخش عمده اي از هزينه هاي يك پمپ در طول عمر كاري آن مربوط به انــرژي مصرفي و نگهداري از آن هستند به طور كلي انرژي و نگهداري تقريباً 75% از هزينه چرخه عمر را تشكيل مي دهند .

براي انتخاب پمپ صحيح شما بايد ويژگي هاي كاركردي پمپ را با شرايط سيستم تطبيق دهيد فرآيند انتخاب پمپ سه مرحله دارد نخستين گام ‘ بررسي منحني عملكرد پمپهاي حائز پارامترهاي سيستم است در دومين مرحله بايد منحني ضريب مقاومت سيستم را تعيين و رسم نماييد . سومين مرحله عبارت است از بر هم نهي منحني ضريب مقاومت سيستم بر منحني عملكرد پمپهاي مورد نظر . نقطه تلاقي اين منحني ها ‘ نقطه عملكرد سيستم است . پمپ مناسب پمپي است كه بهترين نقطه راندمان ( BEP ) را در نزديكترين حالت به نقطه عملكرد سيستم ‘ دارا باشد با توجه به اين اطلاعات ما بايد قادر باشيم كه مناسبترين پمپ را در هر زمان انتخاب كنيم راندمان (Eff) عبارت است از نسبت توان هيدروليكي به توان ترمزي (BHP) توان هيدروليكي (P0) نيرويي

است كه پمپ به سيال مي دهد و توان ترمزي (BHP) نيرويي است كه براي به كار انداختن پمپ مورد نياز است . معادله تعيين راندمان پمپ

عبارت است از : Eff = P0/BHP

BEP بالاترين نقطه بازدهي پمپ است سازنده پمپ براي بقه دست آوردن منحني هاي عملكرد پمپ آزمايش هاي استاندارد را انجام مي دهد بنابراين راندمان راندمان توان هيدروليكي و توان ترمزي پمپ را مي توان از سازنده آن نيز گرفت . معمولاً پمپ را براي سرعت معيني طراحي مي كنند به اين ترتيب ارتفاع
و دبي ( آبدهي ) پمپ نيز بر اساس اين سرعت طرح ريزي مي شوند . منحني عملكرد پمپ سرعت ‘ ارتباط بين آبدهي مورد نظر و راندمان پمپ ‘ توان ترمزي مورد نياز ‘ ارتفاع مكش و ارتفاع كلي را كه پمپ تامين مي كند در اختيار مي گذارد .

مراقبت اندازه پمپ باشيد !

هميشه پمپ بزرگتر ‘ بهتر نيست : با اين حال ‘ مشاهدات نشـــان داده است كه در بسياري از سيستمهاي پمپاژ از پمپهاي بزرگتر از حد نياز استفاده مي شود .

بسياري از پمپها به اين دليل بزرگتر از حد نياز هستند كه هر كدام از اشخاص كه هر كدام از اشخاص حاضر در روند تصميم گيري ‘ معيارهاي ايمني خـاص خود را دارند . به عنوان مثال مهندس طراح جريان مورد نياز 100m3/hr برآورد مي كند ولي 5%( معادل 105m3/hr) ديگر هم براي پوشش خطاهاي احتمالي محاسبات به اين مقدار اضافه مي نمايد .

صاحب تاسيسات 10% ديگر ( حدود 116m3/hr ) به عنوان ضريب اطمينان اضافه مي كند خريدار ‘ اين مشخصات را براي سازنده پمپ ارسال مي نمايد و سازنده نيز مي خواهد مطمئن باشد كه پمپ پيشنهادي او آبدهي مورد نظر خريدار را تامين مي كند .

فروشنده با توضيح اينكه خريدار با انتخاب يك پمپ اندكي بزرگتر همان هزينه را مي پردازد ‘ يك پمپ با ظرفيت 125m3/hr پيشنهاد مي كند . به اين ترتيب خريدار پمپي 25% بزرگتر از طرح مورد نياز اوليه خواهد داشت به عنوان مثال در ايالات متحده براي پمپي مانند مثال بالا در ارتفاع 50 متر و زمان كاري معادل 6000 ساعت در سال با بهاي ميانگين 06/0 دلار براي هر كيلووات – ساعت ‘ در صورت انتخاب پمپي 25% بزرگتر از حد نياز ‘ هزينه انرژي مصرفي بيش از 2 برابر مي شود : يعني مصرف كننده تقريباً 3400 دلار در سال بيشتر از حالت انتخاب صحيح پمپ هزينه مي كنند .

پره‌های هدایت دوحلزونی در ضمن باعث تقویت بیشتر داخل بدنه و کاهش بار تنش اعمال شده بر روی جداره پمپ می‌شود. این سیستم دوحلزونی را می‌توان بدون خطر چندانی از لحاظ تطبیق نادرست، برای انواع بدنة یکپارچه و دوپارچة پمپ‌ها به‌کار گرفت، چرا که روش‌های ریخته‌گری در چند سال اخیر به پیشرفت‌های زیادی نائل شده است. این طرح همچنین در پمپ‌های چندمرحله‌ای به‌منظور ایجاد توازن در ارتفاع رانش سیال و هدایت آن به دهانة مکش مرحلة بعدی به‌کار گرفته می‌شود.
    به‌منظور تقویت بیشتر بدنه پمپ‌ها، بسیاری از پمپ‌های با ارتفاع زیاد با استفاده از دنده یا آج بیرونی ساخته می‌شوند. این دنده‌ها معمولاً عمود بر جهت جریان سیال نصب می‌شوند. بدنة پمپ می‌تواند یکپارچه یا دوپارچه باشد. پمپ‌های یکپارچه معمولاً از نوع مکش انتهایی بوده و همواره دارای پوشش یا صفحة قابل برداشتن می‌باشند. این صفحه امکان دسترسی آسان به پروانه یا محور پمپ را فراهم می‌سازد (گرچه ممکن است صفحة مکش قابل برداشتن باشد، اما پمپ یکپارچه تلقی می‌شود، زیرا بدنة بخش تخلیة پمپ به‌صورت یکپارچه ساخته شده است).
    بدنه دوپارچه دو نوع است: افقی یا محوری و شعاعی. در نوع افقی یا محوری، برش در امتداد خط مرکزی محور بوده و اجازه می‌دهد نیمة بالایی بدنة پمپ کاملاً برداشته شده، و در نتیجه دسترسی به محور پمپ، پروانه و یاتاقان‌های آن امکان‌پذیر شود. اصطلاح افقی ربطی به افقی بودن وضعیت پمپ یا بدنة آن ندارد. اگر پمپ به‌صورت عمودی نیز نصب شده باشد، می‌تواند بدنة دو پارچة افقی داشته باشد- بنابراین اصطلاح مذکور به روش برش بدنه دلالت دارد، و نه به وضعیت پمپ.
    بدنه پمپ همچنین می‌تواند برش شعاعی داشته باشد. البته قبلاً به این طرح برش عمودی می‌گفتند، بدین مفهوم که برش بر خط مرکزی محور عمود بوده است. اما این اصطلاح گمراه‌کننده بوده و اکنون به‌جای آن لفظ شعاعی را به‌کار می‌گیرند.
    اگر بدنه برش شعاعی داشته باشد، می‌تواند شامل چند بخش باشد (به ويژه در مورد پمپ‌های چندمرحله‌ای) که مطابق شکل 2-7 به یکدیگر پیچ و مهره می‌شوند. این طرح باعث کاهش هزینة ساخت و ریخته‌گری پمپ‌های چندمرحله‌ای می‌شود.

شکل 2-7: پمپ چندمرحله‌ای با برش شعاعی

    گاهی برخی از بدنه‌های پمپ‌ها برش افقی خورده، لیکن در یک صفحة مورب قرار می‌گیرند. بدین طریق، تخلیة عمودی سیال از طریق یک لولة پیوسته به‌جای یک لولة ناپیوسته امکان‌پذیر می‌شود.
    بسیاری از پمپ‌های گریز از مرکز با دهانة مکش انتهایی ساخته می‌شوند و یک نقطة تخلیة عمودی یا افقی دارند. از آنجا که پمپ‌های کوچکتر معمولاً با یک پایة نگهدارنده ریخته می‌شوند، جهت جریان از پیش توسط طراحی پمپ تعیین می‌شود. اگر بدنة پمپ مستقل از چارچوب نگهدارندة آن نصب گردد، نقطة تخلیه یا خروجی می‌تواند در وضعیت‌های مختلف قرار گیرد. جهت یا محل نقطة تخلیه در دایره به تعداد مهره‌های نگهدارندة مربوطه بستگی دارد.
    در پمپ‌های با مکش دوگانه، دهانه‌های ورودی و خروجی معمولاً در یک صفحة افقی واحد قرار دارند که زیر خط مرکزی پمپ و در دو طرف مقابل یکدیگر بر روی پمپ واقع شده‌اند. برخی از پمپ‌های با مکش دوگانه مطابق شکل 2-8 هستند که دهانة مکش آنها در پایین و دهانة رانش آنها در پهلوی پمپ قرار دارد. اکثر پمپ‌های با مکش دوگانه دارای بدنه با برش افقی‌اند.

شکل 2-8: پمپ گریز از مرکز با مکش از پایین

    همانگونه که قبلاً گفته شد، مکانیزم آب‌بندی می‌تواند از نوع مکانیکی یا کاسه‌نمد باشد. انتخاب هریک از این دو به ساختمان پمپ و سیال مورد استفاده و ملاحظات سازنده بستگی دارد.
    در پمپ‌هایی که سیالات داغ را جابه‌جا می‌کنند، کاسه‌نمد معمولاً با نوعی خنک‌کننده پیش‌بینی می‌شود، که این خنک‌کننده می‌تواند آب سرد، گاز و یا برحسب سیال مورد استفاده، هر مایع دیگری باشد. در برخی از کاربردها، ممکن است لازم باشد بدنة پمپ و هرگونه یاتاقان نگهدارندة محور پمپ نیز خنک شود.

پروانه پمپ
    پروانة پمپ مهمترین بخش پمپ می‌باشد، چراکه اندازه، شکل و سرعت آن ظرفیت پمپ را در تمام شرایط تعیین می‌نماید. شکل 2-9 انواع مختلف پروانه را نشان می‌دهد. نوع پروانه با تیغة سادة کونیک و با روپوش منفرد معمولاً در صنایع کوچک به‌کار می‌رود. پروانه با تیغة ساده همچنین می‌تواند دارای دو روپوش باشد. نوع دیگر این پروانه دارای تیغة خمیده یا شعاعی است. این پروانه غالباً برای انتقال مواد شامل توده‌های جامد یا ذرات درشت معلق به‌کار می‌رود و سرعت بیشتری به مادة پمپ‌شونده می‌بخشد.

شکل 2-9: انواع مختلف پروانه

پروانه با تیغه شعاعی در دو طرح باز و بسته عرضه می‌شود. طرح باز آن مطابق شکل 2-10 دارای روپوش جزئی بوده که در مقایسه با پروانه‌های دیگر کوچکتر می‌باشد. روپوش این پروانه‌های نوع باز فقط قسمت پشت پروانه را می‌پوشاند. ارتفاع تیغه پروانه بسته به طرح و کاربرد موردنظر می‌تواند از نیم تا دو اینچ تغییر کند. قطر پروانه همراه با ظرفیت پمپ، ارتفاع پروانه لازم را تعیین می‌کند.

شکل 2-10: پروانه‌های باز

ادامه دارد...

--------------------------------------

برای مطالعه کلیه مطالب مرتبط با پمپ وپمپاژ (کتاب - جزوه - مقاله - پروژه و فیلم) تا تاریخ 22 اذر 91 به صورت فهرست بندی شده در وبلاگ به لینک زیر مراجعه فرمایید:

پمپ

اصول انتخاب پمپ

مطالب مشابه :

تاریخچه ی شرکت های بزرگ

اشنایی با نرم افزار PDMS

معماری شیکاگو

مشخصات فرایند وطراحی درمبدل های حرارتی

اصول انتخاب پمپ

درختچه کور یا کورک -یا مارگیر (اسم محلی کلهری)-کبر یا قبارس - کور - کورک -کورزه می گویند.