پادشاه فصل ها، پاییز

نوع ادبی: غنایی

سبک: معاصر

قالب: نیمایی

محتوا: توصیف فضای اجتماعی ایران در قالب توصیف پاییز

شاعر: مهدی اخوان ثالث

درآمد

شعر باغ من نمونه ای از اشعار اجتماعی و سیاسی دهه ی سی است. شاعر باغ پاییزی را توصیف می کند. او باغ بی برگی را نماد جامعه ی ایرانی گرفته، و سالهای 1335 و اختناق رژیم شاه را نشان می دهد. اخوان با توصیفات زیبا و طبیعی خود پیوندی میان مسائل عصر و طبیعت زده و این دو را در هم می آمیزد. باغ من نمونه ای از ادب معاصر است که ما را با اخوان و مضامین شعری او اشنا می کند. اخوان در سال 1307 در مشهد متولد شد. در سال 1326 اولین مجموعه ی شعریش را با نام «ارغنون» منتشر کرد. از این اوستا، در حیاط کوچک پاییز در زندان و زمستان از اشعار اوست.

شرح مفاهیم درس

آسمانش را گرفته ... با سکوت پاک غمناکش

آسمان سرزمین ابری است، هوایش گرفته از اختناق و استبداد است. مردم فقیر و محروم سرزمین من ناامید و تنها و غمگین، معصومانه سکوت کرده اند.

شعر در سال 1335، عصر اختناق پهلوی سروده شده است. در این شعر توصیف طبیعی را با وضع جامعه ی سیاسی عصر خو در هم آمیخته است.

«ش» در آسمانش، ضمیر متصل، مرجع آن«باغ من».

آرایه ها: تشخیص، تشبیه، متناقض نما، مراعات نظیر(آسمان، ابر، نمناک)، ایهام (بی برگی:1- خزان، 2- فقر و محرومیت. برگ یعنی توشه، زاد، معاش)

باغ من: همان خانه ی من است، ایران ابر: همان حاکمیت استبداد است

پوستین سرد: تصویری متناقض نما است، چرا که همه از پوستین انتظار گرما دارند. این تصویر بیانگر حاکمیتی است که به جای آن تکیه گاه و پشتیبان مردم باشد و به منافع ملی بیندیشد، سرمایه های ملتش را چپاول می کند و بر او می تازد.

ساز او باران، ... زرتار، پودش باد

ساز این باغ خزان زده (ایران) باران است و سرود شادی اش هوی هوی باد، عریانی (محرومیت و فقر) لباس این باغ است و پوشش دیگرش بافته ای است که تار آن از شعله های طلایی آفتاب است و پود آن باد مثل همان شولای عریانی.

«باد و باران می خوانند و خزان پوشش باغ است، آفتاب هم بر این پیکره ی عریان هنوز می تابد، غمناکی، تصویر نهانی این باغ عظیم انسانی است».

شولا: خرقه، لباس شولای عریانی: لباس برهنگی، متناقض نما

آرایه ها: تشبیه (باران به ساز، باد به سرود، باد به پود)، شعاع آفتاب ( شعله ی زر) به تار.

مراعات نظیر: (باد و بارانف تار و پود) متناقض نما، استعاره (شعله ی زر: استعاره از تابش آفتاب)

گو بروید یا نروید، ... چشم در راه بهاری نیست

در این باغ خواه چیزی بروید یا نروید هیچ تفاوتی ندارد، باغی که باغبان ندارد کسی از آن گذر نمی کند.

باغی از آنِ مردمی ناامید، چنین باغی نمی تواند بهار باشد.

شاعر تصویری سیاه و غمگین از سرخوردگی تاریخی مردم ایران در دهه های سی و چهل راهنرمندانه بیان کرده است.

گو: خواه ...، چه ...، «گو» در این معنی حرف ربط است.

گر ز چشمش پرتو گرمی نمی تابد ... خفته در تابوت پست خاک می گوید

اما نه، باغ خزان زده نیز زیباست، چه غم اگر گلی و برگی و صفایی ندارد. باغ پاییزی از میوه هایی حکایت دارد که روزی سر بر اوج اسمان داشته و امروز در دل خاک خفته اند. ایران را باید دوست داشت برای گذشته ی پر افتخارش و بزرگانش.

برگ لبخند: تشبیه

باغ بی برگی ... پادشاه فصل ها، پاییز.

شادی مردم این سرزمین حسرت آلود است و خنده اش آمیخته است با اشکی خونین. فصل خزان است. پادشاه فصل ها سوار بر باد در باغ طبیعت جولان می دهد. همچون خزانی که بر جامعه ی ما حاکم است.

بی برگی: بی نوایی، حسرت، محرومیت

باغ بی برگی: انبوه انسان های محروم و ناامید

ارایه ها: متناقض نما ( خنده ی خونین و اشک آلود)، استعاره (اسب یال افشان زرد استعاره از باد پاییزی)، تشخیص، تشبیه، تضاد.

چند ویژگی شعر اخوان

1. برخورداری از صلابت و سنگینی سبک خراسانی

2. به کار گرفتن لحن حماسی و روایی در شعر

3. توجه به اساطیر فرهنگ ایران پیش از اسلام

4. به کار گیری عناصر صرفی و نحوی ( باستان گرایی)

5. به کار گیری ترکیب های نو و تازه

6. استفاده از روایت گری در بیان شعر

7. قدرت بالای توصیف و تصویر گری

8. بهره گیری از مفاهیم سیاسی و اجتماعی

پادشاه فصل ها، پاییز

مطالب مشابه :

پادشاه فصل ها، پاییز

توصیف فصل پاییز

چهار فصل سال را چگونه توصیف میکنید؟

انشای سوم و دوم راهنمایی/کتاب قدیم/الیاس امیرحسنی

متن های ادبی برای تبریک سال نو

پادشاه فصل ها، پاییز

سوالات تستی فصل سوم فارسی دوم

انشای دانش آموز نگین محمدی زاده

زیبایی وصف ناپذیر فصل پاییز