چگونه خواستگاری کنم؟

دختری محجبه، مجرد و بیکار هستم و به تازگی از دانشگاه فارغ التحصیل شده ام . در دوران دانشجویی، مادرم تمایلی به قبول خواستگار برایم نشان نمی داد و خودم هم به این موضوع، به طور جدی فکر نمی کردم . در اواخر دوران دانشجویی ام، این موضوع را جدی گرفتم; در حالی که خواستگار قابل قبول و مناسبی با شرایط خود نداشتم . در همین زمان یکی از دوستان نزدیکم ازدواج کرد . او به عکس من، روابط اجتماعی بسیار راحتی با پسران داشت و تقریبا خودش همسر آینده اش را انتخاب کرد و آن قدر با او در دانشگاه و منزل خود - ظاهرا به توصیه نزدیکان - آمد و رفت داشت تا این که سرانجام آن پسر به خواستگاری او آمد و با وجود اختلاف فرهنگی و مخالفت خانواده پسر، ازدواج سر گرفت . بعد از آن ماجرا، اندکی ناراحت شدم و دوستم نیز پس از ازدواج خود، مرا به خاطر خصوصیات اخلاقی ام بی لیاقت خواند و من به راحتی پذیرفتم; ولی در عین حال، راه خاصی برای آشنایی با همسر مورد علاقه ام نیافتم تا بتوانم تا حدی پیش از ازدواج، نسبت به او شناخت پیدا کنم .

با توجه به اصول اسلام و نیز مرسوم بودن خواستگاری پسر از دختر در جامعه ما، راه صحیح برای پیش قدم شدن یک دختر مؤمنه و عفیفه برای یک خواستگاری در چهارچوب تعالیم اسلام - و به خصوص مکتب تشیع - چیست؟ الف/مشهد

در سؤال شما به دو نکته اشاره شده که این دو نکته باید از هم تفکیک شود و بعد بحث کنیم که حیطه اختیار زن ها در مورد همسر آینده شان چگونه است . آن دو نکته یکی مسئله انتخاب و دیگری مسئله خواستگاری است .

در حوزه انتخاب، بدون هیچ شک و تردید، زنان و دختران حق انتخاب دارند و معمولا در بیشتر موارد، وقتی کسی به خواستگاری آنها می آید، می توانند در مورد آن فرد تحقیق کنند و پس از تحقیقات لازم انتخاب کنند; یعنی جواب آری یا نه بگویند . انتخاب شرعا و قانونا حق طبیعی زنان در مورد همسر آینده شان می باشد و از لحاظ عرفی نیز در حال حاضر در اغلب مناطق کشور ما تقریبا همین طور عمل می شود; مگر در موارد بسیار نادری که ممکن است خانواده ای از روی تعصب، فردی را به دختر تحمیل کند . اما مسئله خواستگاری گرچه مقدمه یک انتخاب است، ولی بیشتر شبیه به پیشنهاد است; یعنی آنچه در فرآیند خواستگاری رخ می دهد، این است که از طرف خانواده پسر یا از طرف خود پسر به خواستگاری دختر می روند و در واقع پیشنهاد ازدواج با دختر را مطرح می کنند و دختر حق دارد انتخاب کند و جواب مثبت دهد و همچنین حق دارد رد کند و جواب منفی بدهد . این که فرمودید آیا دختران نیز می توانند از همسر مورد علاقه خود خواستگاری کنند، این یک مسئله فرهنگی است; نه یک مسئله شرعی، قانونی و حقوقی .

از این رو در بعضی از کشورها مانند هندوستان، در بعضی از مناطق آن مرسوم است که خانواده دختر به خانواده پسر پیشنهاد ازدواج می کند و خواستگاری بیشتر از ناحیه خانواده دختر انجام می گیرد و یا حداقل از طرف خانواده دختر پیشنهاد می شود که ما آمادگی داریم دخترمان را به ازدواج پسر شما در آوریم . در چنین فرهنگ هایی، خواستگاری زن از مرد از قدر و منزلت زن نمی کاهد و او را در چشم مرد کوچک نمی کند و حتی اگر جواب از طرف خانواده مرد منفی باشد، موجب سرشکستگی خانواده دختر نمی شود و نیز از نظر روانی، برای دختر شکننده نیست; اما در کشورهایی مثل کشور ما که چنین فرهنگی وجود ندارد و فرهنگ خواستگاری دقیقا برعکس می باشد خواستگاری مستقیم زن از مرد، مورد علاقه مطلوب نیست و عوارضی دارد که در نهایت از نظر روانی و شخصیتی و حیثیت اجتماعی و خانوادگی به ضرر زن تمام می شود; به ویژه اگر زن در این رابطه پاسخ منفی دریافت کند; زیرا زنان از نظر عاطفی و هیجانی در عین حال که در سطح بالاتری از جنس مخالف هستند، اما شکنندگی آنها نیز به همین میزان از نظر عاطفی بیشتر از مردان است . بنابراین در این گونه مسائل که هم احتمال دریافت پاسخ منفی و هم پاسخ مثبت وجود دارد، با یک درایت خاصی باید عمل شود و در صورت لزوم باید با افراد کارشناس و مجرب مشورت شود و بعد از مشورت از واسطه استفاده شود; واسطه ای که از نظر تعهد، دلسوزی و رازداری مورد اعتماد باشد تا به صورت کاملا محرمانه کار را پیگیری کند و با مهارت و کیاست خاصی، فرد مورد نظر را تشویق و ترغیب به ازدواج کند و بعد از این که آمادگی ازدواج در او ایجاد شد، به او جهت بدهد و او را به خواستگاری دختر هدایت کند . با این شیوه، هم دختر از حق انتخاب خود به خوبی استفاده کرده است و هم با واسطه و به صورت غیر مستقیم از فرد مورد نظر خواستگاری کرده و هم از آسیب های خواستگاری مستقیم در امان مانده است .

پدیدآورنده: محمدرضا احمدی
پرسمان :: بهمن 1382، شماره 17

چگونه خواستگاری کنم؟

مطالب مشابه :

خواستگاری در میان ایلات كرد شمال خراسان

زندگی و تحصیل طلاب غیرایرانی در مشهد

خواستگاری به لهجه مشهدی

چگونه خواستگاری کنم؟

سابقه تاریخی بله برون

طرز تفکر دختر وپسر در سالهای مختلف در مورد ازدواج