نقش مشاركت مردم در توسعه آموزش وپرورش

نقش مشارکتهاي مردمي در توسعه آموزش و پرورش:

آموزش و پرورش ذات مشارکت جويانه دارد و بدون مشارکتهاي مردمي به سر منزل مقصود نمي رسد. در تاريخ آموزش و پرورش اکثر کشورها بسياري از مسائل به ياري و مشارکت مردم حل شده است، لذا براي تحقق هدفهاي مشارکت نه تنها ضرورت دارد که مفهوم و راههاي مشارکت مردم در امور آموزش و پرورش بررسي شود بلکه بايد به سبب ريشه دار بودن آن و وجود تجربه هاي غني جهاني در اين زمينه از آنها استفاده شود و توان فرهنگي موجود ايران گواهي بر اعلام آمادگي مردم در حل مشکلات اجتماعي- اقتصادي دارد و آموزش و پرورش به عنوان يک نهاد در ديدگاه مردم از قداست فرهنگي خاصي برخوردار مي باشد و مردم علاقه مند هستند که به علت ماندگار بودن امر تعليم و تربيت و قداست معنوي آن بتوانند در ابعاد مختلف (مادي و معنوي) خدماتي را براي خود و خانواده ارائه دهند و لازم است آموزش و پرورش به دنبال ارائه الگوي سازماني جايگاه مشارکت مردمي بوده و به صورت فعال با مردم ارتباط برقرار کرده و ضمن معرفي نيازهاي خود باعث تقويت ارتباط با آنان باشد، لذا يکي از عوامل موثر در مشارکت، آگاهي عمومي است و هرچه آگاهي هاي مردم از چند و چون مسائل آموزش و پرورش بيشتر باشد شوق و علاقه به مشارکت افزون تر مي شود و مدارس مي توانند در پرورش شايستگي ها نقشي به مراتب با اهميت تر از آنچه تاکنون داشته اند ايفا کنند و مديران ستادي و اجرايي با الهام از سياست کلي آموزش و پرورش مشکلات و تنگناها را با توجه به شرايط فرهنگي واجتماعي و جغرافيايي مورد بررسي قرار داده و راه هاي مشارکت را اعلام نمايند.

مشکلات و تنگناهاي موجود در آموزش و پرورش:
1- عدم نگرش صحيح و اصولي مسئولين آموزش و پرورش به مفهوم مشارکت مردمي به عنوان يک مر مهم در توسعه پايدار

2-عدم همکاري نهادها وارگان هاي دولتي و وزارتخانه ها با آموزش و پرورش
3- کاستي هاي ناشي از عدم برنامه ريزي اصولي و هدفدار در مورد مشارکت
4-عدم آگاهي مديران مياني از نقش مردمي مشارکت

5- عدم برنامه ريزي اصولي و اساسي در نهادينه کردن مشارکت در بين خانواده ها و جوامع اجتماعي
6- عدم هماهنگي گفتار مسئولين در امر مشارکت در بين خانواده ها و جوامع
7- کاستي هاي ناشي از عدم فعاليت دانش آموزان در امور مشارکت (در نظر نگرفتن جايگاه خاص هماهنگ براي مشارکت دانش آموزان

8- کاستي هاي ناشي از عدم فعاليت معلمان در امور مشارکت
    9- کاستي هاي ناشي از عدم برنامه ريزي انجمن اوليا و مربيان با توجه به محيط جغرافيايي و اجتماعي
10- کاستي در انگيزه هاي اوليا و عدم شرکت در جلسات انجمن اوليا و مربيان
    11- عدم قانون آئين نامه ها و مقررات در مورد مشارکت مردمي
    12- کاستي هاي ناشي از عدم برقراري ارتباط و تعامل اجتماعي مديران با خانواده ها
    13- نگرش منفي مسئولين و مديران خارج از آموزش و پرورش به امر مشارکت
14- عدم دستورالعملهاي صحيح و قانونمند در مورد همکاري و مشارکت کارخانجات، موسسات دولتي و صنوف با آموزش و پرورش

مشكلات موجود در جلوگيري از عدم موفقيت انجمن اوليا ومربيان :

1- برخی مدیران مدارس به اشتباه فکر می کنند جلسات انجمن اولیا با بعضی کارهای تکراری "پر ثمر و مفید" جلوه می کند و این را با چشم به هم چشمی سایر مدارس انجام می دهند و فکر می کنند اداره آموزش و پرورش منطقه یا مسئول انجمن اولیا ومربیان اداره از این کارهای تکراری آنان تقدیر خواهد کرد یا در صورت انجام ندادن برخی کارها ،مورد مواخذه قرار خواهد گرفت(وشاید اینچنین هم بشود!) در حالیکه هدف جلسه انجمن اولیا فقط این نیست مثال : - اجرای 40 دقیقه ای گروه نمایش مدرسه در جلسه انجمن اولیا فایده ای نخواهد داشت - اجرای 20 دقیقه ای گروه سرود مدرسه در جلسه انجمن ضروری به نظر نمی رسد - اجرای 15 دقیقه ای گروه تواشیح واجرای 15 دقیقه ای مراسم قرآن ابتدای جلسه با آن لباس های تکراری و رنگارنگ و شمع و گل و حرکت از ته سالن و خاموش کردن چراغ ها و غیره (که در جای خود بسیار گرانبها و عزیز است) ولی مردم نیامده اند که برنامه هنری و نمایشی ببینند ، آمده اند تا در مورد مسایل انجمن چیزهای تازه یاد بگیرند و مفید و موثر بوده ونظر و انتقاد یا پیشنهاد بدهند ، اجرای این برنامه ها را می توان به یک جلسه در تالار یا سالن مدرسه در مناسبت خاص یا با هدف معرفی توانمندیهای دانش آموزان در حضور والدین خودانجام داد.( دلیل ذکر این موارد اینکه ؛ بارها تجربه ی چنین جلسات خسته کننده ای را داشته ایم ولی اعتراض ما نتیجه ای نداد و ممکن است حتی غوغاگری شود که گفته اند نباید قرآن تلاوت شود ! یا نمی توان فعالیت های هنری دآنش اموز را حذف کرد! نه ، می توان قرائت قرآن را در چند دقیقه برای تبرک جلسه ،به همراه ترجمه آن انجام داد واز انجام قرائت قرآن با ورود دانش آموزان با لباسهای مخصوص و عموما"گران قیمت با شمع و موزیک مخصوص و غیره که زمان بیشتری را به خود اختصاص می دهد در سایر مراسم استفاده شود بهتر است.)

2- برخی از مدیران به صورت نا آگاهانه فکر می کنند مفید بودن و رسمی بودن حلسه فقط با حضور مهمانان رسمی اداری ، سیاسی ، مذهبی و مسئولین رسمی شهر حاصل می شود ، این افراد در جلسات تخصصی و کمیته های انجمن مفید خواهند بود ولی در جلسات عمومی باعث سکوت و انضباط خشک جلسه خواهد شد و والدین به عنوان تماشاچی در سالن حضور می یابند ! زیرا جو سالن و جلسه بسیار رسمی و منضبط و هیبت دار خواهد بود . معمولا" تجربه نشان می دهد جلساتی موثر بوده اند که در فضای دوستانه ،ساده و پر بحث و نظر و با تبادل تجربه بیشتر ، همراه بوده اند .

3 - متاسفانه کارکنان مدرسه تعریف و شناخت درستی ازاهمیت و وظایف انجمن و کار کردها ی آن ندارند و فکر می کنند که لازم نیست در جلسه حضور داشته باشند و یا حضورشان موثر نیست و وظیفه آنان نیست و شاید تمرد هم داشته باشند ! و تصور دارند 3نفر باید الزاما" در جلسه شرکت کند ، یکی ، مدیر برای خوش آمد گویی و مربی پرورشی برای خواندن جملاتی از بزرگان و خدمتگزار برای "پذیرایی مختصر" ! درحالیکه تمام کارکنان مدرسه باید در انجمن فعال باشند ، چرا که بیشترین اعتراضات و درگیریها مربوط به شیوه های تدریس و برخورد دبیر و معاون با دانش آموز است پس ، حضور آنان در جلسه مهم و الزامی است .و باید فرهنگ منسوخ فرار از جلسات مهم در بین آنان ، حذف شود و مدیر می تواند در ارزشیابی پایان سال تاثیر دهد ( با توجه به اینکه به نوعی زحمت حضور وی را باید جبران کرد و این استاندارد و نحوه جبران باید به اطلاع آنها برسد مثال : یکی از معیار های دعوت به تدریس در این آموزشگاه(درمدارس خاص) در سال آتی ، شرکت موثردر جلسات شورای دبیران و انجمن اولیا در سال جاری خواهد بود ) .

4- متاسفانه خصوصیت محافظه کاری و حالات حاکی از ترس برخی مدیران،معاونان ،مربیان پرورشی و غیره باعث می شود اقدامات نوآورانه ، شجاع ، جدید و مفید و موثر برای آموزش و تربیت ، صورت نگیرید و در زمان طرح اولیه آنها ، معمولا" با اما و اگر و شاید و ممکن است و عبارات توجیهی دیگر ، حتی مطرح کردن " اقدامات نو آور "را با شکست روبرو خواهند کرد .مشغول شدن مدیر در مدرسه به کارهای تکراری و همیشگی محیط غیر جذاب و خشک و کسل کننده ای ابتدا برای خود و سپس برای کارکنان و دانش آموزان بوجود می آورد .(قبلا" برخی مدیران مخصوصا" مدارس دخترانه ،که دلیلش را نمی دانیم ، جلسه اول یعنی انتخاب اعضا را طی دو جلسه تکراری جداگانه برای خانم ها و آقایان تشکیل می دادند! که وقت مدرسه را می گرفت وانتخابات بر اساس اجبار صورت می گرفت و حتی شنیده ایم در برخی شهرستانها ، مدیران مدارس جلسات اعضای اصلی انجمن را طی دو نوبت آقایان و خانم ها تشکیل می دادند و بعدا" صورتجلسات را امضا می کردند! )

5-برخی مدیران مدارس یا کارشناسان انجمن اولیای ادارات در برخی مدارس یا ادارات شهر های کشور، جهت هر نوع موضوع برای ایراد سخنرانی ها در جلسات انجمن و یا آموزش خانواده ها فورا" سراغ مشاور رفته و تصور می کنند والدین را از همه جهات به سلاح های ایمنی و پیشگیری ، مسلح کرده اند و وظیفه خود را به نحو احسن انجام داده اند ، اما بدیهی است که فقط یک مشاور در تمام زمینه ها نمی تواند صاحبنظر باشد ، بله در موارد تربیتی و مشاوره این دسته بسیار مهمند ، ولی باید از وجود اساتید دانشگاه ، کارشناسان جامعه شناسی ، مدیریت ، مذهبی ، روحانیون و غیره نیز استفاده کرد مثلا" یک جامعه شناس در مورد آسیبهای اجتماعی می تواند مفید تر باشد تا دیگران ،یا کسی که مسلط به مباحث مدیریت خانواده است بسیار مفید تر از یک پزشک در مورد نحوه اداره خانواده و مجهز شدن خانواده به سلاحهایی در پیشگیری از اختلافات ، می باشد و کار یک پزشک را در مورد انتقال ایدز و بیماریهای واگیردار را، هیچ وقت یک روانشناس به خوبی انجام نخواهد داد ، ایضا" روانشناسی و روحانیون آگاه در تخصص خودشان بسیار مفید ترخواهند بود...

راهکارهاي اجرايي:

نقش حمايتي دولت با دستورالعمل صريح به وزارتخانه ها و نهادها و موسسات دولتي در امر مشارکت با آموزش و پرورش    2- برنامه ريزي صحيح در جهت جلب همکاري ساير وزارتخانه ها و نهادها و شرکتها در امر آموزش و پرورش    3- اطلاع رساني و بسترسازي فرهنگي با مردم و بهره گيري از همه توان و ظرفيت هاي دولتي و غيردولتي و نيروي انساني آگاه در جهت آشنا ساختن با فرهنگ مشارکت و همکاري در امور مشارکتي    4- مشخص شدن چگونگي همکاري و برنامه ريزي دقيق مشارکت دانش آموزان در مدارس    5- فعال کردن انجمن اوليا و مربيان مدارس با در نظر گرفتن جايگاه ويژه براي آنان    6- جلب اعتماد اوليا و مردم در مشارکت و همکاري با مدرسه
    7- استفاده از اولياي خوشفکر و هنرمند در جهت برنامه ريزي، فوق برنامه و مراسم ها و ساير فعاليت هاي مدارس    8- تدوين آئين نامه هاي اجرايي و برنامه ريزي از سوي آموزش و پرورش براي هدايت انجمن اوليا ومربيان و تحکيم پايگاه آنها و ارتباط منطقي و اصولي با مردم
    9- برقراري ارتباط بين انجمن اوليا و مربيان و يا انجمن هاي علمي و شوراهايي مانند شهر و روستا، شهرداري ها و    10- مدارس غيرانتفاعي را به سمت مشارکت حداکثر خود (از دبيران آموزش و پرورش) تقويت نماييم.    11- به نظرات خيرين مدرسه ساز و جهادگر در ساخت مدارس اهميت دهيم.   12- تقدير ويژه ازخيرين مدرسه ساز در رسانه هاي عمومي واستفاده از نام آنها در نامگذاري مدارس    13- دستورالعمل و قوانين و مقررات تدوين به بخشهاي غيردولتي و خصوصي از سوي دولت صادر شوند که آنها را ملزم به همکاري و مشارکت واقعي با آموزش و پرورش نمايند.
    14- با تنظيم لايحه دولت و تصويب مجلس شوراي اسلامي درصدي از وجوه آب، برق، گاز، تلفن اعم از ثابت وسيار به آموزش و پرورش اختصاص يابد     15- شهرداري ها موظف شوند ساخت مدارس را بر عهده بگيرند و در امور مشارکت با آموزش و پرورش فعال باشند.
    16- اختصاص سهمي از سود ويژه موسسات و شرکتهاي دولتي و غيردولتي براي آموزش و پرورش
    17- اختصاص درصدي از سود بانکها به آموزش و پرورش جهت امر ساختن مدارس کتابخانه ها و مراکز آموزشي    18- تخصص بخشي از درآمد حاصله از جرايم راهنمايي و رانندگي، تخلفات محيط زيست، گمرک و... به آموزش و پرورش    19- اطلاع رساني و توجيه آحاد جامعه بويژه موسسات توليدي وخدماتي به امر مشارکت با آموزش و پرورش
    20- همکاري وارتباط با ائمه جمعه و ائمه جماعات مساجد در سراسر کشور
    21- ارتباط با مراکز آموزش عالي و دانشگاه هاي مناطق وبرگزاري سمينارها و جلسات و کنفرانس ها در مورد مشارکت مردمي    22- استفاده از نهادها و سازمانهاي غيردولتي مثل بنياد مستضعفين در جهت کمک هاي مالي به آموزش و پرورش    23- اخذ تخفيف ويژه از سازمانهاي دولتي وغيردولتي و خدماتي براي کالاها و خدمات مورداستفاده آموزش و پرورش
    24- همکاري بخش خصوصي بويژه بخش توليدي و خدماتي در امر آموزش فني و حرفه اي و کاردانش
    25- استفاده از کانال هاي آموزشي تلويزيون براي امور آموزش و پرورش وزارت آموزش و پرورش
    26- استفاده از همکاري فني وعلمي دانشگاه و استفاده از فارغ التحصيلان دانشگاهي مشمول (سرباز علمي) در آموزش و پرورش    27- احداث فضاهاي مناسب آموزشي در شهرک هاي احداث شده توسط وزارت مسکن و انبوه سازان شخصي و واگذاري به آموزش و پرورش

نقش مشاركت مردم در توسعه آموزش وپرورش

مطالب مشابه :

نقش مشاركت مردم در توسعه آموزش وپرورش

نقش مشارکت در سازمان

شعر درمانی

نقش مشارکت های مردمی در بهبود مدیریت پسماند و تهیه کمپوست

اسیر اعتیاد

گزارشکار های مهد کودک پیش 1

راه‌های جذب مشارکت‌ اولیای دانش‌ آموزان در امور آموزشگاه‌ها

پیشنهادات ما برای بالا بردن حجاب و عفاف آموزشگاه:

شعر در مورد بی حرمتی گلشیفته فراهانی

شعر در مورد عشق ورزیدن به هویت ملی