بررسي پوشاك زنان ايران از باستان تا قاجار

بررسي پوشاك زنان ايران از باستان تا قاجار

آنچه در مجموعه ی پوشاک مردم یک گروه اجتماعی یایک قوم وجامعه اهمیت دارد :یکی الگوهای فرهنگی است و ديگري نقش و عملکردی است که برخی تن پوشها درزمینه های گوناگون فعالیتهای اجتماعی ،فرهنگی ،شغلی ودر مناسک و مراسم آیینی و دینی ایفا می کنند.

همانگونه که زبان، مردم گروههای کرد ولر و بلوچ و ترکمن و فارس را ازیکدیگرجدا می کند، لباس نیزچنین نقشی دارد وهمان طورکه می توان باتغییرزبان یک قوم هویت قومی یافرهنگی مردم آن قوم را تغییرداد واز میان برد ازراه تغییرلباس اقوام نیزمی توان هویت زدایی کرد .

لباس زنان دردوران مادهاوهخامنشیان: آنها معمولا لباسی چین داروپرحجم به تن می کردند وزنان بالاپوشی چون چادرامروزی که سروگردن رامی پوشانید به سرمی کردند .

لباس زنان دردوره اشکانیان : ظاهرا لباس آنها مرکب ازتن پوشی است پرچین وبلندباکمربندی درناحیه ی کمرکه برروی قوزک پاها همراه باچینهای ظریف وفراوان می افتاد.جزء دیگرلباس زنان پوششی بودکه عقب سررامی پوشانید.

لباس زنان دردوران ساسانیان : . لباس بانوان شامل پيراهن بلند و گشادي بوده با آستين هاي بلند يا كوتاه كه معمولا در انتهاي پيراهن پارچه ي پرچيني را مي افزودند و آن را از پيراهن هاي ساده و بلند پارتي مجزا مي ساخت. روي پيراهن پوششي استفاده مي شد كه از روي شانه چپ رد مي شد يا گره مي خورد.

لباس بعد از ورود اسلام : بعد از ورود اسلام در اواخر دوره ساسانیان تن پوش ایرانیان تحت تاثیر عربها قرارگرفته و این دوره رابه دوره عربی – ایرانی می شناسیم.که به دوران امویان وعباسیان تقسیم می شود .

لباس زنان دراین دوره عبارت بود ازشلواری گشادوپهن ویا به جایش دامنی بلند که روی آن یک پیراهن بلندتا سرزانوان می پوشیدند اغلب کمربندی روی این لباسها می بستند وروی همه ی این ها روپوشی سراسری می انداختند وبرسرنیز دستمالی می بستند.

بعداز دوره عربي – ايراني نوبت به حکومت غزنویان ،سلجوقیان وخوارزمشاهیان می رسدکه به حکومت ایرانی – ترکی نامیده می شود .

لباس زنان دراین دوره تحت تاثیر حکومت ترکها قرارگرفته و سرپوشها شامل تاج یا کلاه ودستار (پارچه ای که بصورت عمامه دورسرپیچیده شده وبه طرف بالانوک تیزمی شود ادامه ی این دستار از پشت آن پایین می آمد وسپس ازروی یکی ازشانه می گذشت)/ سربند(نواری که به دورسرسروبرروی پیشانی بسته می شد )

دوران حکومت مغولها :هرگونه بحث قاطع و مطمئن راجع به لباس این دوره مشکل است درواقع از این دوران پوشاک ومنسوجات بسیارکمی به جامانده است.

لباس زنان دردوران تیموریان : تن پوش هاي تنگ و چسبان جاي رداهاي گشاد پيشين را گرفتند . قباي رويي اغلب باز مي ماند و بلندي پيراهن زيرين نمايان بود .پيراهن ها آستين بلند بود و تن پوش هاي رويي آستين كوتاه يا بي آستين بود . دستارهاي زنانه در اين دوره ساده بود و گاه از پشت سر آويزان مي شد . زنان در بيرون خانه چادر سفيد بر سر داشتند كه صورتشان را در پشت توري سياهي بافته شده از موي اسب (پيچه)مخفي بود.نوع ديگر روبنده نقابي كوچك و سفيد بود كه تنها دهان و چانه را مي پوشاند.

لباس زنان دردوران صفویه : زنان دراین دوره سررابا تورهای ظریفی می پوشاندند.طول تورهاباید تاشانه می رسید .لباس بیرون عبارت بودازیک چادرسفید بلند که تازمین می رسید وتمام اندام رامی پوشانید که باروبنده ی سفیدیانقابی سیاه بافته شده ازموی اسب بود .هرچه به انتهای صفویه می رویم پوشاک مجلل تروفاخرترمی شود .

لباس زنان در دوران زندیه وافشاریه : سبک پوشاک دردوران زندیه و افشاریه تفاوت اندکی با اواخر دوره صفویه داشته است امادرمجموع از تجملات کمتری برخورداربوده است .

لباس زنان دردوره قاجار: لباس زنان تا قبل ازسفرناصرالدین شاه به روسیه شامل پیراهن حاشیه دوزی شده با مروارید وجواهرات است .شلواری گشاد با دامنی پف دارکه درکمرچین می خورد می پوشیدند که به طورمعمول ازپارچه ای باطرح های بزرگ گلدارو ازجنس مخمل یانخی گلدوزی شده دوخته می شد .سراستین ها نوک تیزبودو لباس بیرون چادرسفید باروبنده بود .

بعدازسفرناصرالدین شاه به روسیه ودیدن لباس بالرین های تماشاخانه پترزبورگ و مسکو که شلواری کشباف وچسب پاکرده ودامن کوتاه چتری به پاداشتند اوراسخت مجذوب کردودربازگشت به ایران زنان حرمسرای خودرا به دوختن وپوشیدن چنین جامه هایی واداشت . پس ازمدتی سایر زنها شروع به تقلیدنمودند ودرمدت کمی (متاسفانه) زنان تمام خانواده های شهرنشین ایران آن لباسهای باوقارو متین پیشین خودر اکنارگذاشتند .

نتیجه : حوادث شگفت انگیزی درتاریخ اجتماعی ایران درخصوص پوشاک وجودارد:

-ظهوراسلام وورود آن به ایران

-حکومت ترک ها برایران

-سفرناصرالدین شاه به مسکو

-ممنوعیت اجباری چادرتوسط رضاشاه وکشف حجاب دردوران پهلوی

بررسي پوشاك زنان ايران از باستان تا قاجار

مطالب مشابه :

مروري بر تاريخچه لباس ايران در هزاره سوم پيش از ميلاد تا اواخر دوره قاجاريه :

مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ

لباس محلی زنان کهگیلویه و بویراحمد،جلوه گری رنگ ها بر دامنه زاگرس

لباس محلی زنان کهگیلویه و بویراحمد،جلوه گری رنگ ها بر دامنه زاگرس

تیموریان: در ایران فقط برای استقلال بازی می‌کنم

مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ

بان فارسی در دوره تیموریان ( 1118 - 932 هجری )

مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ

بررسي پوشاك زنان ايران از باستان تا قاجار

تیموریان