دنیای دیجیتالی نسل جدید و چالش های والدین

دنیای دیجیتالی نسل جدید و چالش های والدین

امروزه کمتر خانواده ای را می بینید که حداقل از یکی از وسایل ارتباط جمعی، نظیر تلفن، تلوزیون، کامپیوتر را نداشته باشد ولی در کتر از دو دهه قبل حداقل در کشور خودمان خیلی ها از کامپیوتر و اینترنت بهره مند نبودند، و با اسم ایمیل آشنا نبودند ولی به سرعت همه گیر شد و الان در نقاط دور افتاده روستاها هم با اندک تفاوتی این امکانات هست و در چند سال اخیر و حالا چنین وضعیتی را در استفاده سیستم های اپل و محصولات دیگر کارخانه ها مثل سونی و سامسونگ می بینید.

در عصرحاضر کامپیوتر، آی پد، آی فن و رسانه های دیگر که هر روز نسل جدیدی از آن به بازار عرضه می شود ،نقش بمباران اطلاعات را دارند .در این حوزه طوفان اطلاعات و سرعت داده ها و انتقال آن به حدی بالا است که فرصت نگاه به دیروز را هم خلاصه میکند تا چه رسد به گذشته دورتر، از طرف دیگر ایجاد شبکه های اجتماعی، از قبیل" فیس بوک، تویتر، یوتیوب، تاپ فیس،واتساپ، وایبر" و شبکه های تخصصی نظیر "لینکداین" و غیره که در واقع با هدف ایجاد بستر و زمینه های فروش(اعم از خدمات و کالا) انجام می شود غیر قابل تصور است.

کشور کانادا به عنوان یکی از کشورهای است که بیشترین میزان تولید و استفاده از خدمات اینترت را دارد نکته جالب اینکه براساس آمار ها در سال 2013 از 5 مورد از بیشترین موضوعاتی که کاربران دنبال کرده اند، عبارتند از: رسانه های عمومی و شبکه های اجتماعی که در ردیف اول هست است[1] و دوم بازی های رایانه ای ، سوم کارهای بانکی، چهارم موضوعات عمومی و سرگرمی ها بخش های دیگر را تشکیل می دهد. امروزه اینترنت بخش تفکیک ناپذیر از زندگی عادی خیلی از کشورها شده است.

امروزه دیگر پیدا کردن مطلب، نمی تواند هنر باشد بلکه هنر در نحوه گریز ازمطالب هست و فرار از اطلاعات پراکنده گوناگون هست که هریک به نحوی اوقات شما را درگیر می کند .برای همین توانایی باید در طبقه بندی وانتخاب داده های مفید باشد و اینکه کاربر ببیند چه مطالبی را باید بپذیرد و یا رد کند.

زمانی کمبود منابع و اطلاعات موجب اتلاف وقت زیاد برای یافتن منابع بود به عنوان مثال برای نوشتن یک مقاله علمی ساعت ها در کتابخانه ها زمان صرف می شد تا یک کتاب، یا مطلب مرتبط پیدا شود ولی حالا طوفان و بمب باران اطلاعاتی از طریق موتورهای جستجو گر مثل یاهو، گوگل و غیره در کمتر از صدم ثانیه صورت می پذیرد و اینقدر اطلاعات از طریق ایمیل و صفحات لینک های جانبی می یابید که نمی دانید کدام را استفاده کنید . این موضوع از زمانیکه استیوجابز برای اولین بار آیفن را درشش یا هفت سال گذشته به بازار معرفی کرد وضعیت دیگری به خود گرفت. در این مقاله بطور خلاصه به برخی از عوارض و آثار زندگی دیجتالی و الکترونیکی نسل جدید پرداخته شده است . بطور اجمالی این موضوعات را می توان چنین بیان کرد.

ظهور اپل در نقش والدین جدید

به همین سادگی" آی پد" وارد منزل شما شده چراکه او هم قصه می گوید، هم تلفن هست هم شبکه اجتماعی هست هم دوست هست هم معلم هست، هم ورقه امتحانی هست هم هواشناسی هست هم تلوزیون هست و هم پدر بزرگ ،و شاید یک "والدین تازه وارد" هم بشود حساب کرد والدینی که بدون اینکه احساس شود و دیده شود توانسته دیده های نزدیک را از هم دور سازد و "دور"های نادیده را نزدیک نماید .اعضای خانواده در کنار هم اما دور از هم و همینطور دوستان دورهم اما دور از هم. هریک سردرگریبان وسیله ارتباط جمعی خود است.

در خیابان ها و در فضای عمومی هم همینطور شده است، افراد درحالیکه راه می روند پیامک می فرستند، ایمیل می خوانند و یا سخنرانی یا آهنگ می شنوند و در محیط خانه و بعضا کار نیز این موضوع ادامه می یابد دیگر فرصتی باقی نمی ماند که افراد خانواده از همدیگر باخبر باشند و یا باکسانیکه می بیند سلام و علیک داشته باشند. دراین میان والدین از همه غریب تر می شوند زیرا به نسل قبل تر تعلق دارند و نسل جدید با الگوها و ابزارها و نگرش های جدیدی در فرا رو هست. آنها نه می توانند بی تفاوت باشند و نه می توانند تفاوت ایجاد کنند. نه می توانند بدون امکانات و ابزارهای دیجیتالی عصر نوین زندگی کنند و کودکان و نوجوانان خود را محدود کنند و نه می توانند، انزوای دیجیتالی آنان را بپذیرند که ماحصل این نوع زندگی هست.پس په باید کرد؟

تغییرات نقش والدین

در عصر حاضر بچه ها کمی که بزرکتر می شوند تقریبا به لحاظ منابع تغذیه اطلاعاتی بطورکامل مستقل می شوند، آنها خبرها را در سایت ها می خوانند ، اطلاعات اجتماعی را از فیس بوک می گیرند و کتاب های خود را هم از کتابخانه های الکترونیکی دریافت می نمایند و تقریبا همه چیز بروی صفحات مجازی در شبکه های اجتماعی یافت می شود و دیگر پدر یا مادر نقش سابق را برای پاسخگویی به تمام سوالات کودکان را از دست داده است. به هرحال اینترنت با همه مزایا و ازادی های عیر قابل کنترل آن، مخاطراتی هم برای بچه ها دارد و همین امر خانواده ها را بعضا با چالش مواجه می سازد

برخی کارشناسان تربیتی روش های نظارت غیر مستقیم بر کودکان و ایجاد کاربرهای مختلف برای کامپیوترهای خانگی با دسترسی های متفاوت و محدودیت زمانی استفاده از آن را توصیه می کنند و عده ای همگامی با فرزندان ویادگیری فنون دنیای دیجیتالی را و همراهی را موثر می دانند و عده بیشتری که غالب فضای جامعه را هم در برمی گیرد دچار یک نوع غافلگیری اجتماعی از فضای مجازی هستند، و این نه به خاطر آن است که والدین آگاهی کمتری دارند بلکه به خاطر این است که ابزارهای جدید و سرعت پیشرفت تکنولوژی غیر قابل تصور است و فاصله بین نسل ها را بیش از هر دوره ای در طول تاریخ بشریت، شدت بخشیده است

ازبین رفتن خلوت خانواده ها

افشای داوطلبانه اطلاعات شخصی بر روی شبکه های اجتماعی ، بصورت ناخواسته، مقدمات ورود به فضای شخصی افراد و خانواده ها را فراهم میکند. از طرف دیگر هکرها و سوءاستفاده کنندگان از اطلاعات شخصی نیز به دنبال همین اطلاعات راحت و ارزان هستند. زیرا افراد دواطلبانه اما ناخواسته اطلاعات خود را در همین شبکه های اجتماعی افشاء می نمایند.

حجم آپلود اطلاعات شخصی و خصوصی افراد بر روی این شبکه ها عملا فضای دربسته نمی گذارد و راه هکر ها ، و سارقان را نیز هموارتر می نماید. به عبارتی خلوت خانواده ها در دنیای واقعی بین رفته است .چراکه با آپلود اطلاعات، ویدیو و عکس این امکان را برای هکرهای اطلاعاتی فراهم می نماید تا آنان نیز به سادگی و با همین سرعت در جریان عمل باشند . قرار و مدارهای که روزگاری با تلفن انجام می شد الان همه در فضای مجازی است، کمتر از صدم ثانیه از این طرف دنیا با آن طرف دنیا می توانید ارتباط برقرار کنید برای همین است که نوع اطلاعاتی که ما و بچه های ما در رسانه های اجتماعی دنیای مجازی پخش می کنیم اهمیت پیدا می کند.

اگرچه قانونی در آمریکا برای محافظت از حریم خصوصی آنلاین برای نحوه استفاده بچه ها از شبکه های اجتماعی وجود دارد که بر اساس آن شرط سنی برای استفاده از شبکه های اجتماعی تعیین شده است به عنوان مثال برای فیس بوک، یو تیوب ، اینستوگرام، نینگ) (Ningو لیوجورنال) (Live Journal حداقل سن مجاز13 سال تعیین شده برای لینکد این( Linked In) و رینرن) (Renern14 سال و برای وین) (Vine17 سال می باشد ولی با این وجود با تغییرات سنی این محدودیت ها هم کمتر رعایت می شود.بطوری که با ورود به سایتهای مختلف اجتماعی، دوست یابی، کاریابی، همسریابی و کالا یابی و خریدهای اینترنتی . ثبت اطلاعات کارت های اعتباری، موجب شده است به سهولت اطلاعات قابل دسترس باشد و از حوزه خصوصی خارج گردد چیزی خوشایند هیچ قشری نمی باشد.

افزایش انزوای افراد خانواده

این ابزارهای دیجیتالی کوچک، الان جای بزرگی را در میان خانواده ها تصاحب کرده اند. افراد خانواده با هم اند ولی بی هم اند، نزدیک هم اند ولی به فاصله یک" آیفن" و با عمق یک نسل از هم دورند. هرکسی با موبایل و کامپیوتر و وسایل ارتباط مجازی خود در تب و تاب عقب نماندن و در اندیشه باخبر بودن هست.

امروزه در شمال آمریکا ممکن است در خانه ای خیلی چیزها نباشد ولی بدون شک اینترنت هست،کامپیوتر هست و از همه بالاتر،یک آیفن هست بطوری که فقدان شبکه وایرلس و اینترنت در خانه ها تقریبا غیر ممکن است. براساس تحقیقاتی که در سال 2006 در آمریکا بعمل آمده، نتایج بیانگر این است در آمریکا متوسط زمانی که هر شخص در هر ماه با تلفن موبایل خود صحبت یا کار می کند 619 دقیقه است و بطور میانگین روزانه سه ساعت آنلاین هست و با اینترنت کار می کند این آمار در سال 2014 به چندین برابر آن رسیده است و همچنان روبه افزایش است[2]. بر اساس تحقیقات دانشگاه کالیفرنیای جنوبی با توجه به اینکه از سال 2008 به بعد رسانه های جمعی و ارتباط جمعی به بیش از 30 گروه افزایش یافتند ، استفاده از این ابزارها به سرعت مورد توجه قرار گرفت . بر این اساس انتظار می رود در سال 2015 استفاده از اینترنت، تلوزیون، ماهواره ، موبایل و همچنین سایر وسایل ارتباط جمعی بطور میانگین بالای 15 ساعت نفر-روز برسد[3]. به مراتب هرچه زمان کار با این ابزارهای الکترونیکی زیادتر می شود، زمان فراغت کاسته می شود و فرصت استراحت هم باقی نمی ماند برای همین زمان تخصیص یافته به خانواده به جای اینکه افزایش یابد برعکس کمتر می شود اگرچه افراد همگی آنلاین هستند لیکن به لحاظ ارتباطات و روابط خانوادگی در انزوای بیشتری قرار می گیرند.

اعتیاد به سرگرمی ها رایانه ای و ابزارهای دیجیتالی

انواع بازی های رایانه ای، سرگرمی های جورواجور ، رشد طبیعی و بعضا خلاقیت بچه ها را که می بایست با طبیعت، تحرک و کارهای اجتماعی و فکری دیگر شکوفا شود را به نحو سحر آمیزی مجذوب خود نموده است و عملا آموزش فرهنگ رفتاری و اخلاقی و گفتاری را در دست گرفته است

یکی از بزرگترین دغدغه های والدین در عصرحاضر نگرانی از تاثیرات بازی هاو سرگرمی های رایانه ای بر نحوه رفتار و کردار کودکان و نوجوانان باشد، بویژه در کشورهای صنعتی که تقریبا تمام چیزها با سیستم های الکترونیکی و مجازی و شبکه انجام می شود، بچه ها و خردسالان نیز در این گردونه هستند. بازی های رایانه ای جذاب با مدل ها و نمایه های مختلف کودک را ساعت ها در یک جا میخکوب می نماید. و بعضا یک حالت اعتیاد ایجاد می نماید . البته این موضوع صرفا به بچه ها ختم نمی شود، بلکه کل خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد. هماهنگی مسایل درسی بچه ها و چگونگی تخصیص زمان بازی و تلوزیون با تکالیف مدرسه کما کان یکی از مشغله های ذهنی والدین بشمار می رود.

تقلیل انرژی، و افزایش خستگی

استفاده بیش از حداز این ابزارهای دیجیتالی تقریبا انرژی را از افراد می گیرد و هرآنکه بیشتر استفاده می نماید بیشتر خسته تر هست، روشن هست که جوان ها بیشتر در این فضا هستند، حتما مشاهده کرده اید که نسل جدید ، عموما با یک حالت کم انرژی نسبت به نسل های قبل در فعالیت ها ظاهر می شوند، یکی از دلایل آن همین ابزار هاست. به نقل از آقای جان گوردن در کتاب "راه حل انرژی" چهار عامل عمده تقلیل انرژی در آمریکای شمالی عبارتند از کامپیوتر و ابزارهای دیجیتالی،کافوئین، کم تحرکی و کم خوابی را به عنوان سندروم خستگی نام می برد[4]. به نظر می رسد شبکه مجازی و ایزارهای دنیای دیجیتالی عاملی برای بقیه عوامل نیز می باشد . این موضوع خود بیماری های مخصوص خود را نیز در بر دارد، اعتیاد به استفاده دائم ، افسردگی[5] وانزوا و کم تحرکی و چاقی بیشتر از جمله موارد دیگر هست.

در پاسخ به این سوال که اینترنت طی یک دهه آینده چه تغییراتی ایجاد می‌کند کارشناسان زیادی در این زمینه تحقیق نموده اند و تحقیقاتی را با عنوان زندگی دیجیتالی در سال2025 انجام داده اند کاری که بیش از 1500 نفر کارشناس متخصص در آن نقش داشته اند به عنوان مثال در بخشی از این تحقیق "هال واریان" اقتصاددان برتر گوگل در این خصوص می گوید: «انسان هوشمند کنونی در حالی که در آمریکا پشت رایانه شخصی خود نشسته است، می‌تواند به کمک اینترنت کنترل یک ماشین شخم‌زنی در چین یا هند را در دست بگیرد و میلیون‌ها کاربر دیگر نظیر او در سراسر جهان از این مزایا بهره‌مند می‌شوند.»[6].

خلاصه

بی تردید طی سال های آینده میزان اثرگذاری برخی دولت‌ها برای دسترسی مردم به اینترنت نیزکاهش می یابد و تاثیرات منطقه جغرافیایی و محدودیتهای فیزیکی در این فرآیند بطور کامل از بین خواهد رفت و برای دنیای اطلاعات و تکنولوژی مرزی شناخته نخواهد شد. وکماکان بر شدت تاثیر این پدیده شگفت انگیز افزوده خواهد شد. در شمال آمریکا عملا رسانه های جمعی سنتی( رادیو، تلوزیون و تلفن) جای خود را به سانه های جدید جدید (تبلت، آیفن و رسانه های هوشمند) داده است. این فضای جدید ،غذا خوردنش جدید است، لباس پوشیدنش جدید است، سلیقه اش جدید هست، دوست داشتنش انفجاری و هیجاناتش متفاوت هست و چالش بزرگ خانواده های عصر دیجیتال در میزان و تاثیرات استفاده فرزندان و نسل جدید از ابزارهای دیجیتالی و بویژه برای کشورهای صنعتی هست، به نظر می رسد در سال های آینده خانواده ها در شرایط بسیار متفاوتی قرار خواهند گرفت، و تعریف جدیدی از ارتباط والدین با بچه ها را رقم خواهد زد .شتاب موج این جریان آنلاین ، همچون باروتی خواهد شد که انفجار ایجاد خواهد نمود اما بی صدا و آرام همانطوری که آلفردنوبل نمی خواست این چنین از باروت استفاده شود، به نظرمی رسد که استیو جابز نیز نمی خواست که "اپل و فرزندخلفش آیفن" بنیان خانواده ها و زندگی اجتماعی را با چنین زلزله ای رو برو سازد. او واقعا رنسانس تکنولوژی کامپیوتر و تلفن را ایجاد کرد و همین طور آثارش بر زندگی اجتماعی و فردی نیز گسترش یافت.

جا داردکه کارشناسان و اندیشمندان آگاهانه وآزادانه بیاندیشند و مهارت "گذر" از این مرحله را بیاموزند نه اینکه با بستن و فیلتر کردن شبکه ها مثل کبک گریزان از صیاد، چشم بسته زیر برف رفت.

به هر حال اپل و هر وسیله الکترونیکی نو ظهور دیگر واقعیتی در قلب تاریخ تکنولوژی و دیجیتال هست،زندگی و فعالیت هایش را آسان می نمایند، و سرعت پراکنش داده ها و اطلاعات را فزونی می بخشد و صد البته هزاران حسن دیگر. این وظیفه ما است که چگونه از آن بهره بریم و چگونه زمان را تخصیص دهیم و زندگی آیفنی و الکترونیکی را مدیریت کنیم تا همواره کانون گرم خانواده، با لحظه های دیجیتالی نسل جدید دگرگون نشود ، و ضمن شناخت صحیح از علم و تکنولوژی به فرزندانمان زندگی در "حال" را با تمام وقعیت هایش بیاموزیم نه اینکه در دنیای دیجیتال ها غوطه ور شویم و اسیر و تسلیم نوع نگرش زندگی دیجیتالی گردیم، چیزی که شاید بتوان گفن تهدید جدی عصر حاضر بشمار می رود .

[1]-http://www.cira.ca/factbook/2014/the-canadian-internet.html

[2] -Jon Gordon America’s #1 Energy coach, The 10 –Minute Energy Solution

[3]-http://www.sciencedaily.com/releases/2013/10/131030111316.htm

[4]- Jon Gordon America’s #1 Energy coach, The 10 –Minute Energy Solution page 12

[5]http://itresan.com/22198/digital-world-illness.html مقاله آقای احمد محمد حسینی هفت بیماری روانی ناشی از زندگی دیجیتالی-

[6] http://www.asriran.com/fa/news/326724/پیش‌بینی-زندگی-دیجیتالی-انسان-در-سال-۲۰۲۵-

دنیای دیجیتالی نسل جدید و چالش های والدین

مطالب مشابه :

بهاریه 89

معرفی روستای شهرستانه

علي الفتي در گفتگو با صداي آزادي :

دفتر امام جمعه سلماس یک خبر ایرنا را تکذیب کرد

عملکرد اداره راه وترابری شهرستان بشاگرد درسال89

بیوگرافی عزیز شاهرخ

دنیای دیجیتالی نسل جدید و چالش های والدین

گلچین نوحه های ترکی محرم قسمت(10) زبانحال حضرت رقیه علیه السلام/اربعین/زبانحال حضرت زینب علیه السلام