جنگ تحمیلی

جنگ تحمیلی:

بعد از ظهر دوم مهرماه ۱۳۵۹ تانك هاي لشكر ۶ زرهي عراق وارد سرپل ذهاب شدند، بجز شهر، ارتفاعات كوره موش، بنه دستك و قراوينه نيز در اشغال عراقي ها بود، اين ارتفاعات كه در ضلع شمال غربي و غرب سرپل ذهاب قرار دارند از اهميت سوق الجيشي بالايي برخوردار است.
«در روز ۲۴ مردادماه ۱۳۵۹ فرماندهان ارشد عملياتي ارتش و سپاه در منطقه غرب و شمال غرب كشور در اتاق لشكر ۸۱ زرهي كرمانشاه جلسه بسيار مهمي با بني صدر و مشاوران نظامي او داشتند. حضور امير سرتيپ قاسم علي ظهيرنژاد، فرمانده نيروي زميني ارتش، برادر مرتضي رضايي، فرمانده وقت سپاه، ابوشريف، سرهنگ صياد شيرازي، برادر محمد بروجردي، ناصر كاظمي، فرمانده سپاه پاوه، احمد متوسليان، فرمانده سپاه مريوان و آقاي آذربان، فرمانده سپاه قصر شيرين را در آن جمع به ياد مي آورم. ابتدا آقايان بروجردي و آذربان به تفصيل از تحركات گسترده سپاه دوم ارتش عراق در امتداد نوار مرزي و گلوله باران مستمر پاسگاه هاي مرزي ما توسط دشمن صحبت كردند. بني صدر و همراهان او اصلاً اين گزارش ها را جدي نگرفتند. مدام به همديگر نگاه مي كردند و پوزخند مي زدند. حتي يادم هست خودم به بني صدر درباره وضعيت بحراني منطقه سرپل ذهاب گزارش مفصلي دادم. به او گفتم آقاي رئيس جمهور در نوار مرزي يك پاسگاه به اسم «تيله كوه» ما داريم يكي هم عراقي ها، سپاه دوم ارتش بعث در پايگاه «تيله كوه» عراق حدود ۱۵۰ دستگاه تانك را جلو كشيده اند و رو به سمت شمال دشت ذهاب آنها را آرايش داده اند ما حتي از دور با دوربين تك تك آنها را شمرده ايم. قشنگ يادم هست دور و بري هاي بني صدر گفتند نه آقا! آنها تانك واقعي نيستند، ماكت تانك اند! مي خنديدند و مي گفتند ماكت هستند» سرپل ذهاب در طول جنگ بیش از 50 بار هدف آتش توپخانه و بمباران هواپیماهای ارتش عراق قرار گرفت و 112 تن شهید و 369 تن مجروح تقدیم انقلاب اسلامی کرد. در اثر جنگ تحميلي 6500 واحد شهري 212 روستا با 8000 واحد روستائي تخريب و با 7976 فقره خسارت كشاورزي وارد شد.

روزهاي نخستين جنگ در سرپل:
    شهرستان سرپل ذهاب با مساحتي بالغ بر ۱۲۷۱ كيلومتر مربع در غرب كشور و منتهي اليه شيب ارتفاعات زاگرس بر سر راه بين المللي تهران - بغداد موسوم به جاده كربلاواقع شده است. سرپل ذهاب با قدمتي بالغ بر ۲۸۰۰ سال با فاصله ۶۶۵ كيلومتري از تهران، از شهرستان هاي مرزي باستاني و زرخير كرمانشاه است. پس از پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي، شهرستان سرپل ذهاب يكي از قربانيان آشوب ضد انقلاب بود. توزيع سلاح بين عشاير و عناصر ضد انقلاب، مين گذاري در جاده ها، بمبگذاري در معابر عمومي و نا امن كردن جاده هاي مواصلاتي شهر براي ستون هاي نظامي از جمله آشوب هاي اين منطقه بود. لشكر ۶ زرهي عراق پس از قصر شيرين به سرپل ذهاب آمدند و نيروهاي مدافع اسلام در ۳ گروه با نام هاي گردان مالك اشتر از تيپ يكم لشكر ۸۱ زرهي كرمانشاه، نيروهاي عشاير بومي و سپاه استان همدان از جمله موانع بودند. يكم و دوم مهرماه روزهاي سختي براي سرپل ذهاب بود. شهر تقريباً خالي از سكنه شده بود و گلوله باران آتشبارهاي عراقي تمام امكانات شهري را از بين برده بود. صبح روز بعد عراقي ها در هفت كيلومتري سرپل ذهاب بودند و بعد از ظهر پشت دروازه هاي شهر. سرهنگ بهروز ناصحي نژاد از آن روزها روايت مي كند: «مطلبي كه همه را آزار مي داد، اين بود كه شايع شده بود سرپل ذهاب در حال سقوط است و پادگان ابوذر هم در خطر سقوط قرار دارد. اطلاعاتي كه من داشتم، در اين حد بود كه تعدادي از هلي كوپترهاي ما در پادگان سرپل بودند، ولي نمي دانستم آنها با دشمن نبرد كرده اند يا نه. پس از چند دقيقه كه به اندازه يك سال گذشت، فرمانده گردان دستور فرمانده پايگاه مبني بر اعزام يك تيم آتش به سرپل ابلاغ نمود.»
سوم مهرماه ۱۳۵۹:
    سرپل ذهاب در اشغال بيگانه بود. حسين همداني فرمانده نيروهاي اعزامي سپاه همدان مي گويد: ما خيلي محتاط و آرام آرام خودمان را تا نزديكي شهر سرپل ذهاب جلو كشيديم، ابتدا خيال كرديم كل شهر به دست دشمن افتاده. در مدخل شهر سرپل ذهاب ميداني وجود داشت. بعد از گذر از آن ميدان، انباري متعلق به كارخانه نوشابه سازي قرار گرفته بود و درست روبه روي آن انبار، ساختمان يك مدرسه واقع شده بود. ما رفتيم در اطراف آن انبار نوشابه مستقر شديم، چون متوجه شديم كه در حوالي آن دشمن حضور ندارد. پس از استقرار چند نفر به شهر رفته و گشتي در آن زدند.
    آن روزها پنج - شش نفر از خلبان هاي زبده هوانيروز در پادگان ابوذر مستقر بودند كه فرماندهي واحدشان را علي اكبر قربان شيرودي و احمد كشوري به عهده داشتند. به محض اين كه ما اطلاعات خودمان درباره وضعيت شهر و نحوه استقرار تانك هاي دشمن را به او داديم، يك جلسه توجيهي چند دقيقه اي با رفقايش گذاشت و با سه فروند كبري به سمت تانك هاي عراقي رفت. تانك ها عقب نشيني كردند به سه راهي قره بلاغ و تپه كوره موش.
    يك ستون مكانيزه دشمن، شامل ۳۰ دستگاه نفربر زرهي و خودرو هم كه داشتند با آن تانك فرار مي كردند توسط شيرودي و خلبانان آن دو فروند كبري مورد هدف قرار گرفتند.
    روزنامه كيهان روز ۳ مهر ۵۹ نوشت: «قواي ايران مزدوران عراقي را در مرزهاي سرپل ذهاب محاصره كرد. مقاومت دليرانه نيروهاي ايران در سرپل ذهاب و قصر شيرين ادامه دارد. مواضع از دست رفته يكي پس از ديگري به تصرف در مي آيد. مهاجمان عراقي ۲۰ تانك و ۵ خودرو نظامي را در سرپل ذهاب از دست دادند.» با روشن شدن هوا در روز سوم مهر ده ها تانك براي بازپس گيري منطقه مي آيند. در اين ميان به بدنه رزمندگان اسلامي افرادي اضافه مي شوند كه روحيه رزمندگان را ارتقا مي دهند. رادمرداني چون اصغر وصالي، علي موحد دانش، غلامعلي پيچك. از طرف ديگر فرماندهان بلندپايه ارتش عراق كه گذشتن از سرپل ذهاب را يك هدف استراتژيك مي دانستند، براي محاصره شهر ارتفاعات «بازي دراز» را تصرف كردند.
شهادت علي اكبر شيرودي:
    حضور نيروهاي عراقي بر روي ارتفاعات «بازي دراز» يك تهديد هميشگي بود. در روز يكم ارديبهشت ماه ۱۳۶۰ عمليات دوم بازي دراز با هماهنگي ارتش و سپاه به اجرا درآمد. در اين عمليات كه تا روز نهم ارديبهشت ادامه يافت، نيروهاي تحت فرماندهي عليرضا موحد دانش و سرگرد حسين اديبان حماسه آفريدند، به گونه اي كه شهيد بهشتي در بازديد از منطقه عملياتي گفت: به عرفا بگوييد عرفان، خانقاهش «بازي دراز» است.
    در اين عمليات اتفاق حزن انگيزي افتاد. سرگرد حسين اديبان و عقاب تيزپرواز آسمان غرب علي اكبر قربان شيرودي به لقاء الله پيوستند. چهار ماه بعد در تاريخ ۱۱ شهريور سال ۶۰ عمليات دوم بازي دراز آغاز شد و بالاخره عمليات مطلع الفجر در بيستم آذرماه ۶۰ در غرب سرپل ذهاب صورت گرفت. در اين عمليات كه ۱۷ روز طول كشيد، غلامعلي پيچك فرمانده واحد عمليات غرب كشور هم به شهادت رسيد. شهيد شيرودي جمله معروفي دارد كه خوب است اينجا هم ثبت شود: در اين جنگ ايمان و اعتقاد به خدا و حضرت مهدي (عج) مي جنگد نه تخصص

منافقين و سرپل ذهاب:
تا سال ها سرپل تقريباً آرام بود تا اين كه روز سوم مردادماه سال ۶۷ فرماندهان عراقي و منافقين وارد سرپل ذهاب شدند و بلافاصله واحدهاي پياده مكانيزه منافقين از تنگه «كل داوود» در نزديكي سرپل حركت خود را آغاز كردند. به اعتراف كارشناسان نظامي آتشي كه آن بعد از ظهر روي گردنه پاتاق مي ريخت، بي سابقه بود.
در همان روزها عمليات مرصاد شروع شد. دلاورمردان ايران در تنگه چهارزبر جاده اسلام آباد - كرمانشاه به صفوف منافقين زدند. منافقين در آن شرايط حتي نتوانستند آرايش نظامي شان را حفظ كنند. حالاتنگه پاتاق سرزمين انتقام بود. بلندي هاي پاتاق كه چند روز قبل بر جنازه پاك شهدا مي گريست، حالابه عقوبت الهي شادمان است. لشكر شكست خورده منافقين در حالي به پاتاق رسيد كه شيربچه هاي خميني (ره) از ساعت ها قبل انتظارشان را مي كشيدند. اگر تنگه پاتاق به احترام پيكرهاي پاك شهدا «دروازه شهادت» لقب گرفت، در آن روز دروازه مرگ منافقين بود. سرانجام روز دهم مرداد پس از شكست سنگين منافقين، عراق تحت تاثير شكست هايش در جبهه جنوبي و فروپاشي سازمان رزمي منافقين قطعنامه ۵۹۸ را پذيرفت.

سكوهاي تانك :

اين سكوها از مسير كرند به سرپل ذهاب ،قصرشيرين و گيلانغرب احداث شده و تانك هاي منهدم شده ، برروي آن ها قرار گرفته است .

دروازه ي شهادت :

(تنگه ي پاتاق، مدخل ورودي دشت سرپل ذهاب )؛ نقطه ي پدافندي مهم بين ارتفاعات دالاهو و نوح . در اين مكان رزمندگان اسلام در برابر حمله ي منافقين به دفاع پرداختند.

پادگان ابوذر:

(ضلع شرقي دشت سرپل ذهاب )؛ محل استقرار رزمندگان اسلام در طي جنگ تحميلي و نقطه مقاومت در برابرتجاوز دشمن .

و اما بازي دراز...

از سرميل که عبور مي کني و به گردنه بالاطاق مي رسي، روبه رويت از راه دور ،ارتفاعات معروف و استراتژيک بازي داراز را ميبيني که در روزگاري،همان اولين ماه هاي جنگ، شاهد حادثه آفريني هاي فراواني بوده است.اين ارتفاعات رشادت هاي بسياري را ديده است ... روز گاري قدمگاه بهترين بندگان مخلص خداوند بوده است و وجب به وجب آن به خون پاک شهيدي آغشته است .چنانکه سيد شهيدان انقلاب آيت الله بهشتي در وصف آن مي گويد:<<عرفان واقعي، خانگاهش بازي دراز است.>>اين ارتفاعات مسلط است بر شهر مظلومان فاتح (سر پل ذهاب )،شهر استقامت و مظلوميت (قصر شيرين)و شهر مقاوم (گيلانغرب) و(نفت شهر)و...عراقي ها از همان اوايل جنگ اين ارتفاعات را در دست گرفتندو با استفاده ازموقعيت همين ارتفاعات بود که راحت جاده ورودي به سرپل ذهاب –پادگان ابوذر،جاده سرپل ذهاب – گيلانغرب و ... را با آتش توپخانه مسدود کردند،گذشته از اين،به وسيله اين موقعيت ميشد پرواز هواپيماها رو هم کنترل کرد در واقع کليد يا چشم منطقه اينجا بود.اين ارتفاعات به اندازه اي مهم بود که با دستور شخص صدام بالاي آن را اسفالت کردند و نيروهاي زبده اي را براي محافظت از آن گماشته بود.او همچنين مغرورانه گفته بود:<<اگر ايراني ها اين ارتفاعات را پس بگيرند کليد بغداد را هم بهشان مي دهم.>> شيارهاي بازي دراز مشهد بهترين و گمنام ترين سربازان حضرت روح الله (ره)گرديد،چون اين ارتفاعات و تنگه ها بارها بين نيروهاي خودي و متجاوزين دست به دست شدخيلي از مظلومين فاتح هنوز گمنام و دور از ديدگان ما مانده اندو زير خاک ها نظاره گر اعمال ما هستند!

عمليات بازي دراز در تاريخ 2/2/1360 آغاز شد و به مدت 8 روز طول کشيدکه دلاوري هاي رزمندگان و سردارني همچون محمد بروجردي، علي اکبر شيرودي، موحد دانش ، کشوري ،محسن چيريک،اصغر وصالي،غلامعلي پيچک، حاج بابا،محسن وزوايي، مهدي خندان و... 54دستگاه تانک و نفربر و 3فروند هواپيما ف2فروند هلي کوپتر،2دستگاه ادوات مهندسي منهدم و 1500نفر کشته و زخمي و 700نفر عراقي اسير شدند و 12 دستگاه تانک و نفربر و5دستگاه ادوات مهندسي به غنيمت گرفته شد .

پادگان ابوذر - سرپلذهاب

بمباران هوایی - سرپلذهاب

این یک بخش خیلی خیلی کوتاه در مورد جنگ تحمیلی و تاثیر شهرستان سرپلذهاب در جنگ تحمیلی است که واقعا در شان رشادت و دلاوری مردم این شهرستان نیست ، اگر بخواهم این بخش را کامل کنم شاید چند سالی طول بکشد

جنگ تحمیلی

مطالب مشابه :

نقش سردار شهید دکتر مجید بقایی در دوران جنگ تحمیلی

نقش و کمک های شوروی در جنگ ایران و عراق

نقش توپخانه ارتش در جنگ

نقش زنان مؤمن و ايثارگر در دوران دفاع مقدس

آمار شهداء ومجروحین جنگ 8ساله ایران وتعداد کشته وزخمی های عراق

جنگ تحمیلی

جنگ تحمیلی و میراث فرهنگی خوزستان

بررسی نقش روزنامه اطلاعات در تامین امنیت ملی در دوران جنگ ایران و عراق، ش 4

بررسی نقش روزنامه اطلاعات در تامین امنیت ملی در دوران جنگ ایران و عراق، شماره 3