پل جوادیه سبکی جدید در پل سازی در ایران

این پل که عنوان زیباترین پل خاورمیانه را یدک می‌کشد، یکی از فنی‌ترین پل‌های کشور نیز بوده و قرار است به‌صورت نماد جنوب پایتخت درآید؛ نمادی که معاون فنی عمرانی شهرداری تهران معتقد است به این محدوده هویت می‌بخشد و البته با دیگر برنامه‌ریزی‌هایی که برای عمران این محدوده صورت گرفته از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز رونق خواهد گرفت. این پل که زیبایی آن با نصب کابل‌ها پدیدار شده، بیش از ۹۵درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مطابق برنامه زمان‌بندی تا اواخر شهریور تمامی عملیات عمرانی در آن به اتمام می‌رسد
براساس آخرین گزارش‌ها از فرایند اجرای این پروژه، در حال حاضر مهم‌ترین عملیات اجرایی که در آن صورت می‌گیرد مربوط به نصب کابل‌ها، بوده که از یک شرکت اروپایی خریداری شده و مقاومت بالایی دارد و به موازات نصب کابل‌ها عملیات لکه‌گیری انجام می‌شود. این در حالی است که روز گذشته مرحله آخر آسفالت آن به جز عرشه و دسترسی‌ها به اتمام رسید. مجریان طرح در مورد روند کار در پل جدید جوادیه که در ساخت آن از ۳۳هزار پیچ استفاده شده، می‌گویند: در حال حاضر نصب کابل‌ها مهم‌ترین عملیات اجرایی است که صورت می‌گیرد و به موازات آن فضای سبز در رفیوژ میانی تکمیل و قوس، لکه‌گیری می‌شود. این عملیات اجرایی و دیگر فعالیت‌ها توسط ۲۵۰کارگر و مهندس در ۳ شیفت کاری انجام می‌شود و شهردار تهران اخیرا اعلام کرده مهرماه آن را به بهره‌برداری می‌رساند.

طرح: الهام از سوزن قطار

یکی از مهم‌ترین پارامترها در هر پروژه عمرانی، طراحی آن است که این موضوع در مورد پل جدید جوادیه با دقت نظر همراه بوده، به طوری که به‌علت واقع شدن پل بر فراز خطوط فولادین آهن و کاربری آن برای راه آهن از نماد و نمونه‌ای از ریل و راه آهن در طراحی آن الهام گرفته شده است که تناسب خاصی با راه‌آهن را به‌وجود می‌آورد.
مجریان پروژه می‌گویند: در طراحی پل جدید جوادیه از سوزن قطار الهام گرفته‌اند و بر این اساس ۲۱۰متر طول داشته، ۲ پل دسترسی شمالی و جنوبی و دهانه‌هایی با متراژ متغیر۳۵ تا ۶۰متر دارد. به این صورت که متراژ باندها و دهانه مطابق با سوزن قطار در متراژهای متغیر محاسبه شده و از دیدگاه کارشناسان عمران، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پل تناسب طرح آن با محیط اطراف است که زیبایی آن را دوچندان می‌کند. مطابق طرح پل اصلی جوادیه ۱۲۶متر است و پل دسترسی شمالی ۶۰متر طول و ۳۰متر عرض دارد که این متراژ در پل دسترسی جنوبی به ۳۵متر طول و ۶/۲۵ الی ۳۰متر عرض می‌رسد و محاسبات دقیق این متراژها در اجرا طرحی به شکل سوزن قطار به‌وجود می‌آورد.

ایمنی: مقاومت در برابر زلزله ۱۰ریشتری

مسئولان اجرایی فنی عمرانی مدیریت شهری بر این باورند که در اجرای پروژه پل جوادیه، ایمنی یکی دیگر از پارامترهایی بوده که مورد توجه قرار گرفته و با توجه به حساسیت پل‌های کابلی، تمامی جوانب را درنظر گرفته‌اند. مازیار حسینی، معاون فنی عمرانی شهرداری تهران با تأکید بر این نکته که ایمنی در پل جوادیه به موازات دیگر پارامترها رعایت شده، می‌گوید: در پل جوادیه از ضربه‌گیرهای هیدرو‌دینامیک استفاده شده که ارتعاشات زلزله را دفع می‌کند. او می‌افزاید: پل جوادیه توان استقامت در زلزله ۱۰‌ریشتری را داشته و یکی از ویژگی‌های بارز آن ایمنی بالا در برابر لرزه‌های شدید است که در این ارتباط ۸ لرزه‌گیر با ظرفیت ۲هزار تن‌ در پل نصب شده است.
براساس صحبت‌های این مقام مسئول در حوزه فنی عمرانی، ۴‌لرزه‌گیر در عرشه شرقی و ۴‌لرزه‌گیر در عرشه غربی نصب شده و عرض باکس‌ها ۱۲‌متر است که هر یک از آنها از ۴‌سلول تشکیل شده که بتواند پیوستگی خود را حفظ کند. مهندسان این بخش از پروژه معتقدند: ظرفیت هر لرزه‌گیر ۲۵۰‌تن است که در مجموع ۲هزار تن را تحت کنترل خود خواهد داشت؛ به‌طوری که در لرزه شدید این لرزه‌گیرها به کار می‌افتند و لرزش را به کول‌ها انتقال می‌دهند. همچنین در زمانی که بار دو عرشه با یکدیگر مساوی و متعادل نباشد، این لرزه‌گیرها به کمک آنتی آبلیگت که وظیفه حفظ و ایجاد تعادل را در ۲سوی عرشه دارد، بار پل را همخوان می‌کند. البته مطابق صحبت‌های معاون فنی عمرانی شهرداری تهران پل جوادیه در برابر باد نیز مقاومت بالایی داشته و امکان آسیب و خرابی کابل‌ها در برابر باد وجود ندارد. حسینی در این ارتباط به پلی در سانفرانسیسکو اشاره می‌کند و می‌گوید: پل‌های کابلی می‌توانند در برابر باد آسیب‌پذیر باشند و در یک نمونه در سانفرانسیکو پلی در برابر باد تخریب شد که ما با توجه به این مسئله سعی کردیم از کابل‌هایی با مقاومت بالا استفاده کنیم؛ به‌گونه‌ای که هیچ خطری از این حیث آن را تهدید نمی‌کند.

کابل‌هایی با مقاومت بالا

به موازات صحبت‌های معاون فنی عمرانی شهرداری تهران، محسن فکور مطلق، جانشین مدیر پروژه پل جوادیه مسائلی چند را درخصوص کابل‌های پل جدید جوادیه که از یک شرکت اروپایی خریداری شده و این روزها در حال نصب هستند، مطرح می‌کند. او می‌گوید: تعداد کابل‌های پل جوادیه ۱۲‌عدد بوده که به ارتفاع ۶ تا ۳۰‌متر به عرشه ۱۲۶‌متری این سازه متصل شده است‌ و ۱۸‌هزار تن بار را کنترل می‌کند. او می‌افزاید: به‌دلیل متغیر بودن ارتفاع، کابل‌ها به ۳تیپ متفاوت ۱۹‌رشته ، ۳۷‌رشته و ۶۱‌رشته‌ای تقسیم شده‌اند که هر کدام توان تحمل متفاوت بار پل را به‌خود اختصاص می‌دهند و به‌صورت جداگانه از توان حمل بالایی برخوردار بوده و از ۲۵۰ تا ۸۵۰‌تن بار را تحمل می‌کنند. بنابراین کابل‌ها که عنوان زیباترین پل خاورمیانه را به پل جدید جوادیه می‌دهند از مقاومت بالایی برخوردار بوده و به قول معاون فنی عمرانی شهری از نظر معماری اهمیت این سازه را دوچندان می‌سازند.
نورپردازی با انرژی خورشید

یکی دیگر از ویژگی‌های پل جدید جوادیه نورپردازی آن است که به گفته مسئولان فنی عمرانی از انرژی خورشید تأمین شده است. علی اصغر مونسان، مدیرعامل سازمان مهندسی و عمران شهرداری تهران در این ارتباط می‌گوید: تمامی انرژی مورد نیاز روشنایی و نورپردازی پل جوادیه با استفاده از انرژی باد و خورشید تأمین می‌شود و نورپردازی و محوطه‌سازی‌ پل جوادیه مانند سازه این پل، دارای زیبایی خاصی است. او در توضیح این نوع نورپردازی می‌افزاید: در سیستم روشنایی پل، از چراغ‌های LED با لنزهای جدید استفاده شده است، این چراغ‌ها به جای یک نقطه کانونی، دارای ۹۶‌نقطه کانونی هستند و مصرف انرژی الکتریکی را از ۱۵‌کیلووات به ۴/۲‌کیلو وات کاهش می‌دهند همچنین تمام سایه‌های ایجادشده بین ۲ منبع نور از بین می‌رود. علاوه بر این پرژکتورهای RGB با لنزهای مخصوص نیز در نورپردازی سازه اصلی و زیر عرشه به کار گرفته می‌شوند، این پرژکتورها تنوع رنگی در حدود ۱۶‌میلیون رنگ در سازه و زیر عرشه ایجاد می‌کنند.

عمر: ۱۵۰ تا ۲۰۰‌سال

با توجه به مصالح و تأسیساتی که در پل جدید جوادیه به کار گرفته شده مسئولان فنی عمرانی و مهندسان این حوزه پیش‌بینی می‌کنند این پل بین ۱۵۰ تا ۲۰۰‌سال عمر کرده و هزینه‌های مرمت آن بسیار پایین باشد.
مازیار حسینی، معاون فنی عمرانی در این ارتباط می‌گوید: این سازه تا ۱۵۰‌سال عمر مفید داشته و با توجه به نوع و جنس مصالحی که در آن استفاده شده هزینه‌های تعمیر- که همواره هزینه‌های بالایی نیز هستند- در این پل کم خواهد بود و با توجه به اینکه تمام اصول ایمنی، فنی، مهندسی در آن رعایت شده بر این باور هستم که پل جوادیه فعالیت مدیریت شهری در این دوره را ماندگار خواهد کرد.
بر این اساس زیباترین، تنها ویژگی پل جدید جوادیه نبوده و این پل از نظر اصول مهندسی جزو فنی‌ترین پل‌هاست که مجریان آن تأکید می‌کنند در احداث پل فنون را فدای سرعت نکرده‌اند. یکی از مجریان پروژه د‌ر این ارتباط می‌گوید: در اجرای پروژه سعی کرده‌ایم اصول و فنون مهندسی را به‌طور کامل رعایت کنیم و پل علاوه بر اینکه زیباترین پل خاورمیانه باشد و به‌عنوان نمادی در جنوب شهر نیازهای راه‌آهن را مرتفع سازد، فنی‌ترین هم بوده و می‌تواند برای سال‌های طولانی مورد استفاده قرار گیرد.
او معتقد است: حساسیت و دقت در اجرای پروژه منحصر به ساخت پل نبوده و در انتخاب مصالح و تأسیسات آن نیز دقت لازم صورت گرفته است، به‌طوری‌که مصالح مورد استفاده در آن از مقاوم‌ترین نوع و جنس بوده و این پل تا ۲۰۰‌سال هم عمر می‌کند؛ موضوعی که کارشناسان عمران بر آن صحه گذاشته و پل جوادیه را از فنی‌ترین پل‌هایی می‌دانند که به‌دلیل شاخصه‌های معماری و شهرسازی از زیبایی خاصی برخوردار بوده و می‌تواند به‌دلیل قرارگیری در مسیر راه‌آهن به‌عنوان یکی از نشانه‌ها و سمبل‌های شهر تهران مطرح شود.