بسنویتیوزیس (بیماری پوست فیلی)

فاکتورهای خطر

بسنویتیا از نظر میزبان نسبتاً اختصاصی است. بسنویتیا بسنویتی گاوها را آلوده می کند که در آفریقا بزها و نشخوارکنندگان وحشی را نیز آلوده می کند.

گونه هایی از بسنویتیا کاپره در کنیا، گاوها یا گوسفندان را آلوده نمی کند. روش طبیعی انتقال ناشناخته است اما مسلم است که با بلع اووسیست های تولید شده توسط میزبان نهایی، انتقال آلودگی صورت می گیرد. آلودگی با بسنویتیا بسنویتی و کاپره می تواند بصورت تجربی با اندوزوئیت ها و برادی زوئیت ها

منتقل شود و به صورت مکانیکی بوسیله ی حشرات گزنده یا آلوده منتقل می شود.

شیوع کلینیکی بیماری در گاوها و بزها در فصل پرواز رخ می دهد که این امر منطقی است که حشرات گزنده ممکن است مهمترین ناقلین باشند.

انتقال آلودگی از طریق مجرای انزال نرها نیز منطقی است.

اهمیت اقتصادی:

بسنویتیا بسنویتی یک انگل مهم اقتصادی گاوها در آفریقا و اسرائیل است. میزان درگیری می تواند زیاد باشد اگر چه میزان مرگ ومیر عموماً کمتر است وبه حدود10% در مراحل مزمن می رسد.

از دست دادن شرایط طبیعی و باروری در گاوها وبزها نر می تواند اختلال قابل توجهی باشد که در نتیجه ی ضایعات پوستی مزمن اسکروتال است ارزش چنین پوستهایی پایین می آید. بسنویتیوزیس اسبی بنظر می رسد که بندرت رخ می دهد.

پاتوژنزیس(بیماریزایی):

بدنبال آلودگی میزبان واسط، اندوزوئیت ها(تاکی زوئیت ها) در ماکروفاژها، فیبروبلاستها و سلولهای اندوتلیال تکثیر یافته و باعث واسکولیت(التهاب رگ) وترومبوزیس مخصوصاً در مویرگها و سیاهرگهای کوچک پوست، زیرجلد و بیضه ها می شوند. سپس آنها به شکل برادی زوئیت در فیبروبلاستها بالغ می شوند(سیستوزوئیت ها). تکرار این عمل همراه است با تخریب سلولار و آزادسازی میانجی های آماسی که منجر به بی اشتهایی، بی حالی دژنراسیون بیضه ها، ادم عمومی پوست، ریزش مو و اسکلرودرما(اختلال مزمنی که با فیبروز کلاژن پیشرونده بسیاری از اعضا و دستگاهها مشخص ومعمولاً از پوست شروع می شود).

کیست های بسنویتیا به تعداد زیاد در پوست و بافت زیرجلد تشکیل می شوند. تنگی نفس در ارتباط با آلودگی لوله بالایی دستگاه تنفس است.

یافته های کلینیکی

بسنویتیوزیس گاوی:

نشانه های تیپیک در دو مرحله اتفاق می افتد: مرحله ی ادم عمومی حاد که مرتبط با پرولیفراسیون اندوزوئیت ها است و مرحله ی اسکلرودرما که مرتبط با تشکیل کیست است.

مرحله حاد:

در این مرحله تب، افزایش ضربان قلب،میزان تنفس، درجه حرارت و تورم دردناک در سطح شکمی بدن که در حرکت دام اختلال ایجاد می کند ظاهر می شود. همچنین ادم عمومی پوست دیده می شود. غدد لنفاوی سطحی متورم شده وممکن است اسهال رخ دهد و در گاوهای آبستن سقط جنین رخ می دهد.

ریزش اشک و افزایش ترشحات بینی مشهود است و ماکولهای کوچک متمایل به سفید مرتفع ممکن است روی ملتحمه و مخاط بینی مشاهده شود.

ترشحات بینی در ابتدا سروزی بوده اما بعد از مدتی موکوسی چرکی شده و ممکن است حاوی خون باشد.

مرحله مزمن:

بیشتر مرحله ی مزمن رخ می دهد که در این مرحله پوست به شدت ضخیم شده و چروک خورده و ریزش مو دیده وی شود. یک التهاب پوستی شدید غالباً در سطح بدن دیده می شود. تاولهای ایجاد شده غالباً برای مدت طولانی استریل شده، مخصوصاً اگر روی پوست بیضه ایجاد شده باشد.

مراحل کیستی بسنویتیا در ضایعات رگی بیضه های حیوانات مبتلا مممکن است یک عامل اصلی استریل سازی تاولها باشد کیستهای روی ملتحمه و صلبیه یک راه تشخیصی مهمی است.

میزان مرگ ومیر حدود 10% و در دامهای بازمانده دوره ی نقاهت بیش از چند ماه طول می کشد. در مناطق اندمیک، نشانه هایی که توجه پزشکی را جلب می کند، ریزش مو،شدیداً ضخیم و چروک دار شدن پوست که اغلب در چینهای اطراف گردن،کتف و کفل و نواحی تارسال و کاپرال دیده می شود.

توده های کوچک زیر جلدی دانه مانند قابل لمس هستند. در گاوها، آلودگی پوست نوک پستانها ممکن است منجر به زخم های اطراف دهان گوساله های شیرخوار شود.

بسنویتیوزیس کاپرین(بزی):

مرحله حاد در بزها چندان معمول نیست وبیماری مانند مرحله ی مزمن در گاوها است، که با تنگی نفس و ضایعات جلدی همراه است. ضایعه ی جلدی بصورت التهاب پوست مزمن ساقها مخصوصاً نواحی تارسال و کاپرال و سطح شکمی می باشد. فرم های التهاب پوست از ضخامت ملایم با پوسته پوسته شدن سزحی تا ضخامت قابل توجه پوست همراه با هیپرپیگمانتاسیون و ترشحات سروزی متفاوت است. موها نیز کم پشت می شود.

بسنویتیوزیس اکویین(اسبی):

اسبها ممکن است تحمل تمرینها را نداشته باشند، ترشحات بینی،تنگی نفس و ضایعات پوستی مانند آنچه در گاوها و بزها در سطح شکمی و ساقها ودیگر قسمتهای بدنشان دیده می شود. ندولهای نوک سنجاقی سفیدرنگ در سقف دهان(کام نرم)، حلق و نای که بوسیله ی اندوسکوپی دیده می شوند.

کلینیکال پاتولوژی:

اطلاعات کمی در رابطه با هماتولوژی و خصوصیات شیمیایی خون وجود دارد. افزایش گاماگلوبولین در خون در یکی از اسبها گزارش شده است.

(کیستهای برادی زوئیت حازی تعدادی اسپورهای دوکی یا موزی شکل که در تراشه های پوست یا تراشه های صلبیه و ملتحمه مشخص می شوند.

بیوپسی های تهیه شده از نوک گوش معمولاً در بررسی بزهای آلوده استفاده می شود و بسیاری از حیوانات آلوده هیچ گونه علائم کلینیکی بیماری را نشان نمی دهند. آنتی بادیهای سرم گونه های بسنویتیا با روش ایمونوفلورسانس مستقیم و الیزا قابل تشخیص اند اما این تست ها حساسیت متوسطی دارند.

یافته های کالبدگشایی:

ضایعات نکروپسی در فرم شدید بیماری در گاو با ضایعات رگی در حال گسترش و ضایعات ثانویه در ماهیچه اسکلتی و قلب و ریه ها قابل تشخیص است.

انگل در آزمایش بافت شناسی ضایعات مشهود است. در فرم مزمن در بزها، کیستهای سفید متمایل به خاکستری در زیرجلد گردن،دنده ها و ناحیه سینه و اینترماسکولارفاسیا یافت می شود. همچنین کیستها در مخاط بینی، حنجره و کام نرم ونای و پوست بیضه و بیضه دیده می شود.

اثبات تشخیص:

روش تشخیص مؤثر وکارآمد کلینیکی بیماری، اثبات وجود برادی زوئیت های بسنویتیا در گسترشهای بیوپسی پوست یا تراشه های صلبیه و ملتحمه است.

درمان و کنترل:

اطلاعات کمی در رابطه با درمان وجود دارد.

در درمان یک الاغ با سابقه 9ماه بیماری پوستی، گزارش شده است که بدنبال تجویز خوراکی تریمتوپریم- سولفامتوکسازول بیماری به تأخیر افتاده است.

حیوانات باید درمانهای حمایتی و همچنین درمان علامتی برای انتریت ها یا درماتیت ها دریافت کنند.

یک واکسن حاوی بسنویتیا بسنویتی کشت داده شده در محیط کشت بافتی که عموماً از بلو وایلد بیست(نشخوارکننده وحشی) جدا شده، برای واکسینه کردن گاوها استفاده می شود. این واکسن یک ایمنی بادوام برای فرم کلینیکی بیماری در 100% واکسینه ها ایجاد می کند، اما در مورد آلودگی تحت کلینیکی ایمنی زایی کمتری رخ می دهد.

مطلب از دانشجویان ارشد انگل شناسی دامپزشکی مشهد

بسنویتیوزیس (بیماری پوست فیلی)

مطالب مشابه :

بسنویتیوزیس (بیماری پوست فیلی)

نقدی بر "پندار خدا"

مجموعه سخنرانی دکتر حسن بلخاری در برنامه پنجره های رو به مهتاب: