پرورش قرقاول

پرورش قرقاول در سالهاي اخير در بسياري از كشورهاي جهان به خاطر استفاده از گوشت، رهاسازي در شكارگاهها و بهره برداري به صورت شكار به يك شاخه مهم از پرورش پرندگان تبديل شده است. با آن كه پرورش اين پرنده در عمل به دليل ريزه كاري هايش مشكلاتي را در بردارد اما در مقياس كوچكتر با توجه به قابليت استفاده از محيط زيست و نادر بودن نوع وحشي آن، يكي از سودآورترين پرندگان نسبت به ديگرا پرندگان همتراز از خود است.

معرفي:
جدول شماره يك بعضي از مشخصات بيولوژيكي مشترك گونه قرقاولهاي دنيا را به طور خلاصه نشان مي دهد.

رديف نام علمي Phasianus-Clochicus
1 وزن نر(اونس) 46-41
2 وزن ماده(اونس) 34-31
3 طول(سانتيمتر) 36-30
4 سرعت پرواز(مايل در ساعت) 48-38
5 محل پراكنش علفزارها و بوته زارها
6 نحوه جفتگيري پلي گامي(يك نر با چند ماده)
7 فصل لانه سازي پيك لانه سازي ارديبهشت تا خرداد
دامنه تخمگذاري فروردين تا مرداد
8 تعداد تخم درهر بار(عدد) 11
9 مشخصات تخم قهوه اي زيتوني
10 طول جوجه كشي(روز) 23
11 ميزان زنده ماني(سالانه) 70%
12 مرگ ومير(سالانه) 3-2 %

توضيحات مترجم: يك اونس معادل35/28 گرم

تاريخچه قرقاول در ايران:
پرورش قرقاول در سالهاي اخير در بسياري از كشورهاي جهان به خاطر استفاده از گوشت، رهاسازي در شكارگاهها و بهره برداري به صورت شكار به يك شاخه مهم از پرورش پرندگان تبديل شده است. با آن كه پرورش اين پرنده در عمل به دليل ريزه كاريهايش مشكلاتي را در بردارد اما در مقياس كوچكتر با توجه به قابليت استفاده از محيط زيست و نادر بودن نوع وحشي آن، يكي از سودآورترين پرندگان نسبت به ديگرا پرندگان همطراز از خود است.
قرقا ول از جمله پرندگان بومي و نادر در ايران است كه در مراتع و بوته زارها زندگي مي كند . اين پرنده در زبان محلي تورنگ يا تيرنگ ناميده مي شود.قرقاول يكي از زيباترين پرندگان ايران است و به نوعي جز مجموعه تنوع زيستي ايران محسوب مي شود كه با تغذيه از دانه هاي گياهي و حشرات مي تواند در حفظ محصولات كشاورزي مفيد باشد.
قرقاولهاي ايران همه از يك گونه اند ولي با توجه به پراكندگي جغرافيايي و تفاوتهاي ظاهري برخي آنها را به 4 زير گونه تقسيم مي كنند:
1- قرقاولهاي ارسباران و دشت مغان
2- قرقاولهاي تالش از آستارا تا چالوس
3- قرقاولهاي گلستان از بابل تا گلستان
4- قرقاولهاي سرخس و حوالي رودخانه مرزي هريرود
طبق مدارك موجود در سازمان محيط زيست كشور، اين پرنده در دهه چهل شمسي به علت ابتلا به بيماري نيوكاسل مرغي، تخريب محيط زيست و مهاجرت مردم به مناطق ميان دشت و ارتفاعات براي ساخت بناهاي مسكوني و نيز به علت شكار بي رويه و سم پاشي هاي مزارع و باغها در معرض انقراض و نابودي قرار گرفت .اما با تلاشهاي و پيگيري دوستداران طبيعت و محيط زيست قوانين و مقررات شكار و صيد در بيست و نهم خرداد 1346 به تصويب رسيد كه به موجب آن حمايت و حفاظت از قرقاول در دستور كار مسئولان قرار گرفت و مناطقي از جنگلها و مراتع شمال ايران به محلهاي حفاظت شده براي وحوش نادر تبديل شد.
در سال 1357 به گواهي اسناد موجود تعداد قرقائلهاي موجود در حصار مركز پرورش قرقاول بابل كنار 5000 قطعه بود.در سال 1359 تاسيسات مركز پرورش قرقاول بابل كنار تبديل به مركز پرورش مرغ لاين و اجداد شد كه امروزه به عنوان يك مركز موفق و بي نظير در خاورميانه اقدام به توليد مرغ اجداد كرد.
اهداف تحقيقات قرقاول در ايران:
عمده اهداف پرورش قرقاول در ايران ايجاد پرورشگاههاي مناسب و مزارع مادر براي توليد تخم هاي نطفه دار، رها سازي تعدادي از اين پرنده در مكانهاي كه نسل اين پرنده در حال انقراص است، حفظ ذخائر ژنتيكي كشور، جذب توريست و شكارچيان به مناطق ديدني و بكر كشور، تهيه قرقاول براي باغ وحشها به منظور بازديد عموم مي باشد.
تفاوت ظاهري جنس نر و ماده:
جنس نر و ماده قرقاول كاملا با هم فرق دارند.آنها معمولا از گونه به گونه ديگراز لحاظ رنگ پر متفوتند. نرهاي بالغ پرو بال رنگين و دمي دراز و سر و گردن آنها سبز تيره و براق است. قرقاولهاي ماده داراي رنگ پرهاي نخودي تيره، بالكه هاي قهوه اي زياد و به رنگ محيط اطرلف مي باشد. قرقائلهاي نر داراي صدايي شبيه به كوركور مي باشند و غالبا به هنگام هيجان و تحريك سرو صداي زيادي در زيستگاه خويش ايجاد مي كنند. نرهاي 87/88 سانتيمتر و ماده ها بين 53 تا 62 سانتيمتر طول دارند. سر اين پرنده به رنگ سبز براق و پوست برهنه دور چشمش قرمز روشن است.

شكل شماره يك- مشخصات و تفاوتهاي ظاهري قرقاولهاي نر و ماده را نشان مي دهد.

نكات كليدي در پرورش قرقاول
جوجه كشي:
جوجه قرقاول يك روزه همانند ساير حيوانات تازه متولد شده به مراقبتهاي ويژه وبه خصوص دسترسي به غذاهاي كافي نياز دارد. همچنين سالن محل پرورش جوجه ها بايد دراري فضاي كافي باشد و در ضمن كاملا تميز و ضدعفوني شده باشد. هر جوجه قرقاول نياز به 5/0 فوت مربع فضا دارد. كف سالن بايد با خاك اره پوشيده شده باشد و هرگز نبايد از كاغذ و مواد نامناسب ديگر براي پوشش بستر استفاده كنيم چرا كه جوجه قرقاول در ايستادن روي سطوح صاف، همواره دچار مشكل مي شود. هر مادر مصنوعي براي حداقل 200 الي 250 جوجه در نظر گرفته مي شود. از آنجايي كه معمولا دسترسي به تخم مرغهاي نطفه دار در اواخر بهار و اوايل تابستان امكان پذير است به منابع حرارتي چنداني براي توليد گرما در سالن احتياج نمي باشد. معمولا براي اعمال برنامه هاي نوري در سالن از لامپهاي مادون قرمز استفاده مي شود. اين لامپها بايد حاوي پرتوهاي نور قرمز رنگ باشد چرا كه نور سفيد باعث ايجاد مشكلات دگرخواري و كانيباليسم در سالن پرورش مي شود. دانخوريها معمولا بعد از هفته اول بايد عموما در مكانهاي از سالن تعبيه شوند كه نور مادون قرمز مستقيما بر مواد خوراكي نتابد زيرا باعث تخريب ويتمسنهاي موجود در جيره بخصوص ريبوفلاوين ميشود. دماي مادر مصنوعي در هفته اول بايد 100 درجه فارنهايت باشد و 24 ساعت قبل از ورود جوجه هاي قرقاول به سالن بايد دماي مناسب در داخل سالن تامين گردد.
نظارت و بازرسي مستمر سالن به خصوص در روزهاي اول و دوم ضروري مي باشد و عملكرد لامپهاي مادون قرمز سالن بايد بررسي شود. بعد از هفته اول دماي سالن به تدريج 5 درجه كاهش مي يابد تا اينكه نهايتا در 85 درجه فارنهايت باقي مي ماند. بعد از گذراندن 4 هفته پرورش از منابع حرارتي كمتري در سالن استفاده كرد ولي بهر حال توصيه مي شود كه در هر زمان براي پيشگيري از وقوع مسائلي مانند لرزيدن قرقاولها و ديگر مسائل پيش بيني شده، آماده راه اندازي سيستمهاي حرارتي موجود در سالن بود. در دوره تخمگذاري قرقاولها دماي سالن در حدود 70 الي 80 درجه فارنهايت توصيه مي شود.
تغذيه:
دسترسي به غذا براي جوجه هاي قرقاول از ضروريات انكارناپذير پرورش مي باشد. جيره هاي غذايي پرندگان زينتي و يا بوقلمون توسط چندين شركت تجاري آمريكايي توليد مي شود كه قابل اطمينان و توصيه مي باشد. جيره آغازين بايد حاوي 28 الي 30 درصد پروتئين باشد كه براي برآورد احتياجات اين پرنده براي رشد سريع و پردرآوري ضروري مي باشد. جيره هاي كه به شكل كرامبل و خميري ارائه مي شوند نتايج رضايت بخشي را موجب گرديده اند. اما بايد توجه داشت كه جوجه هاي قرقاول قادر به مصرف خوراك پلت شده تا سن سه هفتگي نيستند.جيرههاي غذايي قرقاول بايد حتما حاوي كوكسيدواستات باشد تا از ابتلا به كوكسيدوز جلوگيري شود.

جدول شماره 2 تركيبات پروتئين جيره غذايي قرقاول را در كل دوره پرورش نشان مي دهد.

رديف هفته پرورش مقدار درصد پروتئين توضيحات
1 4-1 30-28 استارتر
2 8-4 24 اگر جيره 24 درصد نتوانيم تهيه كنيم تا 7 هفتگي مي توان از جيره استارتر استفاده كرد
3 8-12 21 دو هفته قبل از رها سازي قرقاولها به ازاي هر 100 پرنده 2 پوند دانه ذرت كامل به عنوان مكمل در سالن پخش مي شود

جدول شماره 3 مقدار غذاي مصرفي هر قرقاول را درطي دوره هاي مختلف پرورش نشان مي دهد.

مقدار غذاي مصرفي به ازاي هر پرنده(پوند) دوره پرورش رديف
0/25 5-0 1
1 8-6 2
1 8 هفته به بعد 3

بر طبق جداول NRC 1994 ساير احتياجات غذايي قرقاول به صورت ذيل محاسبه شده است.

جفتگيري 17-9 8-4 0-4
2800 2700 2800 2800 مقدار انرژي
15 18 24 28 پروتيين
0/68 0/8 1/40 1/5 ليزين
0/30 0/30 0/47 0/50 متيونين
2/5 0/53 0/85 1 كلسيم

احتياجات آب:
آب از نيازمنديهاي اصلي قرقاولهاي جوان محسوب مي شود.خنكي و تميزي آب بايد همواره رعايت شود. ابتدا مي توان از سنگهاي رنگين و سنگ مرمر در ظروف آب قرقاولها استفاده كرد تا از خيس شدن آنها در نتيجه ورود به داخل آبخوري جلوگيري كند. محل قرار گرفتن آبخوريها بايد دور از خارج از محل نصب مادر مصنوعي باشد. يك قرقاول در حال رشد به 2 الي 5 گالن آب نياز دارد و 200 قرقاول در حال رشد بعد از دو هفته اول روزانه به 5 گالن آب نياز دارند.

كانيباليسم و پركني:
قرقاولهاي پرورشي تمايل به كانيباليسم و پركني يكديگر را در دوره رشد دارند. اين مسئله معمولا هنگام كمبودهاي تغذيه اي و نبود آب و غذاي كافي و دماي مناسب سالن اتفاق مي افتد. ازدحام بيش از حد جوجه ها معمولا در مواقع استفاده از نور سفيد در سالن مشاهده مي شود. وقتي كانيباليسم شروع مي شود كنترل آن غير ممكن است و معمولا تمام تلاشيهاي مربوط را بايد بر روي جنبه هاي پيشگيري قضيه بايد معطوف كرد.
4راهكار مديريتي براي اطمينان از پيشگيري وقوع كانيباليسم و پركني توصيه مي شود كه عبارتند از:
1- تهويه:
دماي سالن پرورش بايد حالامكان در حدود 70 درجه فارنهايت باشد.جريان هواي ورودي و خروجي بايد تمام ذرات معلق جامد را از سالن خارج كند ويك شرايط مناسب محيطي در داخل سالن پرورش حاكم باشد.
2- كنترل نور:
معمولا استفاده از برنامه نوري مناسب شروع تخمگذاري را تحريك مي كند. معمولا در طول هفته 75 وات نور بايد فضاي در حدود 150 فوت مربع را پوشش دهد. جدول زير بعضي از راهكارهاي مديريتي كنترل نور در داخل سالن را نشان مي دهد.
رديف روزهاي تخمگذاري توصيه مديريتي
1 5 خاموش كردن لامپها
2 7 كاهش روشنايي سالن
3 16-15 تعيير نور به رنگ آبي
4 35-21 برنامه نوري روزانه مداوم

3- وضعيت پرهاي بدن:
وقتي جوجه ها به سن 21 روزگي رسيدند. معمولا روزانه يكبار با اسپري آبپاشي مي شوند. در اين مورد سعي ميشود كه خود پرهاي قرقائلها خيس گردد و تا حدامكان از خيس شدن بستر اجتناب بايد نمود. اين روش باعث تحريك توسعه پرها و پردرآوري مي شود. اين راهكارمناسب در بارندگيهاي احتمالي كه هنگام رها سازي پرنده در طبيعت اتفاق مي افتد. حداقل استرس را به پرنده وارد خواهد نمود و باعث خواهد شد كه پرنده سريعا خود را با محيط اطراف سازش دهد. به جاي اسپري آب مي توان در هنگام بارش ملايم باران قرقاولها را به حياط مجاور سالن پرورش هدايت نمود.
4- فضاي مناسب و پوشش بستر سالن:
تامين فضاي مناسب و كافي در رشد جوجه هاي قرقاول تاثيرگذار مي باشد. در اكثرا موارد پوشش بستر بهتر است از خاك اره باشد. در هر حال پوشش بستر نبايد از مواد غير استاندار باشد.

جدول ذيل اندازه محوطه باز مجاور سالن پرورش را بر حسب سن قرقاولهاي پرورشي نشان مي دهد.

رديف هفته پرورش فضاي مناسب( فوت مربع به ازاي هر پرنده)
1 6-3 5
2 8-6 10
3 بيش از 8 40

اصول بهداشتي سالنهاي پرورش قرقاول:
سركشي مداوم و پيوسته گل پرورشي، رمز موفقيت يك دوره پرورشي و تضمين كننده سلامتي گله است. به عنوان مثال اگر مشاهده شود كه پرندگان در يك جا بيش از حد اذحام نموده اند و يا به حالت غير طبيعي ايستاده اند و يا مشاهده مرگ و مير و تلفات غير طبيعي در سالن، مواردي است كه ما را در تشخيص به موقع و سبب شناسي وقايع كمك مي كند. بايد همواره به خاطر داشت كه پيشگيري بيماري بيش از درمان بايد مورد توجه قرار گيرد. از اصول بهداشتي لازم در سالنهاي پرورش قرقاول تميزي و ضدعفوني سالن و تجهيزات و عاري بودن اقلام غذايي از كپك و قارچهاي آلوده كننده مي باشد.
قرقاولها اكثرا به بيماريهايي كه مرغ دچار مي شود با همان علائم به آن امراض مبتلا مي شوند. از بيشترين بيماريهاي رايج بين قرقاولها مي توان به كوكسيديوز، آلودگهاي انگلي، مسموميتهاي قارچي و بوتوليسم اشاره نمود. كه در صورت مشاهده يكي از نشانه هاي آلودگي به اين بيماريها بايد سريعا دامپزشكان و متخصصان مربوط را به كمك طلبيد.
كوكسيديوز:
كوكسيديوز از متداولترين بيماريهاي قرقاولهاي پرورشي مي باشد. كه همواره براي جلوگيري از وقوع كوكسيديوز از كوكسيديو استات در جيره غذايي قرقاولها استفاده مي شود.
بوتوليسم:
بوتوليسم نوعي مسموميت است كه بر اثر خوردن سم ناشي از باكتري كلستريديوم بوتولينيوم ايجاد مي شود. در بين پرندگان اين بيماري بيشتر در ماكيان و قرقاولهاي پرورشي و اردكهاي وحشي ديده مي شود. نشانه هاي بيماري ظرف چند ساعت بروز مي كند. نشانه هاي بيماري در مرغ شامل خواب آلودگي، ضعف و عدم كنترل پيشرونده پاها و بالها و گردن مي باشد. فلجي موقت از ديگر علائم اين بيماري مي باشد.
سينگاموس تراكيا:
GapWorm ، كرم نماتودهاي قرمز رنگي هستند كه در ناي و گاهي در برونشها بزرگ زندگي مي كنند و معمولا در قرقاولها ديده مي شوند. نشانه هاي بيماري شمال تنفس با دهان باز، تنگي نفس و لرزش سر مي باشد. قرقاولهايي كه به بيماري دچار مي شوند تنفس با دهان باز، نفس و لرزش سر دارند و پرندگاني كه بشدت مبتلا مي شوند سرانجام خفه مي شوند.

پرورش قرقاول

مطالب مشابه :

انواع نژاد قرقاول

قرقاول

فواید گوشت قرقاول

قرقاول

بیماری های دستگاه تنفسی طیور

خانواده قرقاول : جیرفتی - کبک چیل - بلدرچین - قرقاول

قرقاول

قرقاول

پرورش قرقاول