سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق

به مجموعه‌ای از قطعات الکترونیکی گفته می‌شود که وظیفه آشکارسازی حریق در اماکن مختلف را بر عهده دارند را سیستم اعلام حریق می گوییم.

عناصر تشکیل دهنده سیستم های اعلام حریق
این سیستم ها علاوه بر سیم کشی های لازم الکتریکی شامل تعدادی از ادوات حساس کشف حریق یا همان دتکتورها می باشند که دارای انواع مختلف با کاربری های متفاوت است.

اجزای یک سیستم اتباع حریق:

. دستگاه های اعلام کننده صدا دار ، شستی های control panel زنگ ها ، آ ژیرها ، تابلوهای دیداری، دستی،مقاومت انتهای مسیر، دستگاه های خبر کننده واحدهای آتش نشانی و منبع تغذیه برق شهر بهمراه باتری پشتیبان.

نکته: سیستم های اعلام حریق مبتنی بر تشخیص دود ، حرارت ، نشت گاز و شعله (نورهایی با طول موج بنفش و زیر قرمز) هستند که انتخاب نوع کاشف حریق به شرایط محیط و کالا بستگی دارد و روشهای مختلف طراحی را می طلبد که در ادامه بیشتر به آن می پردازیم

توجه:سنسورهای اعلام حریق (بسته به اینکه به کدام مشخصه آتش حساس باشند) در گروه‌های سنسورهای دود، سنسورهای حرارت ، سنسورهای منو اکسید کربن، سنسورهای شعله و سنسورهای ترکیبی جای دارند.

سیستم کشف دود نوری(Optical Smoke Detector )

این دسته از کاشف ها یک سلول نوری یا تله ی نوری از یک منبع تولید کننده نور ،یک لنز (عدسی) جهت میزان نمودن پرتاب نور داخل محفظه ( بیم) و یک فتودیود (دیود حساس به نور) و یا دیگر سنسور های فتو الکتریک (عکس الکتریکی) می باشند. این دتکتور به نحوی ساخته شده که در شرایط عادی کار ، پرتوهای نور در جلوی دتکتور عبور کرده در سلول های تعبیه شده گیر می افتند. وقتی که ذرات دود نمایان گردید تعدادی نور توسط ذرات دود متفرق گشته در نتیجه توسط دیود حسگر دریافت شده ،سبب بکار افتادن دتکتور و با ارسال علایم به مر کز کنترل یا دستگاه مرکزی ، وقوع حریق را اعلام می کنند

موقعیت هایی که نباید کاشف های دودی نقطه ای نصب شوند:
در جاهاییکه ارتفاع بیش از5 /10 متر باشد
) در جایی که پخت و پز صورت می گیرد مثل آشپزخا نه (فقط از دتکتور حرارتی ثابت استفاده شود
در جاهایی که آتش تولید ذرات دود نمی کند
اتاق بویلرها و ژنراتورها (از دتکتورحرارتی ثابت و دتکتورهای ترکیبی استفاده شود)

کاشف لیزری

این کاشف ها از نوع کاشف های تنفسی و دود از طریق یک سری لوله پی وی سی فشرده که در اطراف محل زیر پوشش نصب می شوند توسط یک هواکش قوی به داخل محفظه کاشف مکیده شد ودر جریان اشعه لیزر قرار میگرد بین کاشف های لیزری نیز تفاوت هایی وجود دارد ودر بعضی از آنها اشعه لیزر را در یک نقطه مرکزی در وسط محفظه متمرکز می کنند و هوای مکیده شده به داخل کاشف مستقیما از آن نقطه عبور داده می شود و از نظر اندازه ذرات و تعداد ذرات مورد بررسی قرار می گیرند و پس با اطلاعات ثبت شده از حافظه کاشف چنانچه غلظت ذرات بیش از تعیین شده باشد کاشف فعال می شود و اعلام حریق می کند.

سیستم کاشف حرارتی Heating Detector

این کاشف ها نسبت به درجه حرارت هوای اطراف محیط خود و افزایش آن حساس هستند که نمونه نقطه ای آن همانند سنسورهای یونیزه و فتوالکتریک می باشد با این تفاوت که بجای سنسور تشخیص دود از سنسور حرارتی یا: NTC بهره گرفته شده است و به دو نوع زیر تقسیم می شوند

الف -کاشف های حرارتی ثابت

ب- کاشف های حرارتی افزایشی

کاشف های حرارتی ثابت (نقطه ای)

HEAT DETECTOR fixed temperature

در انواع ابتدای این تشخیص دهنده ها از یک نوار فلزی برای حس کردن گرما استفاده می شد که در ساده ترین شکل آن با رسیدن به یک دمای از پیش تعیین شده بر اثر انبساط نوار فلزی خم شده و با قطع کردن جریان الکتریسیته از خود موجب فعال شدن سیستم می گردد. امروزه بجای نوار فلزی از یک مقاومت کوچک الکترونیکی بعوان حسگر حرارت استفاده می شود دتکتور حرارتی که باید دارای عملکرد دقیق در حرارت مورد نظر 82-57 (معمولا 65 درجه سانتیگراد ) باشد جهت نصب در سیستمهای اتوماتیک اعلام حریق طراحی شده است. سنسور حساس بکار رفته در این دتکتور باید از (بی متال) با کیفیت استاندارد باشد.

عملکرد دتکتور با استفاده از اصول 2 ترمیستوری است که یکی بدون پوشش و تاثیر پذیر در مقابل گرمای هوای محیط و دوی بصورت محبوس می باشد بطوریکه با افزایش درجه حرارت محیط حرارت آن و در نتیجه مقاومت آن تغییر کرده و با نامتعادل شدن از لحاظ الکتریکی وضعیت دتکتور از حالت نرمال به آلارم تغییر کرده و جریان مصرفی تا 60 میلی آمپر بالا می رود و بطور همزمان چراغ نشاندهنده آلارم روشن می شود.

زمان پاسخ دهی:

زمانیکه درجه حرارت بطور سریع بالا رود بسرعت عمل می کند . در صورت افزایش دمای محیط به میزان 5 درجه سانتیگراد در دقیقه زمان پاسخ بین 4تا 8 دقیقه خواهد بود در صورتیکه 10 درجه سانتیگراد در دقیقه باشد بین 30 ثانیه تا 4 دقیقه عملکرد خواهد داشت . لازم بذکر است در حالتی که حرارت بتدریج بالا می رود فرقی بین دتکتور حرارتی ثابت وافزایشی نیست.

موقعیت هایی که نباید کاشف های حرارتی نقطه ای نصب شوند:

در اتاق های شبکه کامپیوتر بعلت بالا بودن دمای اتاق

همچنین مکان ها یی که تغییرات دمایی زیاد و سریع باشد

شستی اعلام حریق) (Manual Call Point
شستی اعلام حریق یا Manual Call Point یکی از تجهیزات لاینفک سیستم‌های اعلام حریق بوده که جهت اعلام آتش‌سوزی توسط اشخاص طراحی گردیده است. این دستگاه که شامل یک سوئیچ و یک مقاومت شبیه‌ساز حالت آتش‌سوزی می‌باشد که به همراه سایر قسمت‌های مکانیکی تعبیه‌شده به ما این امکان را می‌دهد که به محض مشاهده‌ی آتش‌سوزی بصورت دستی آن را فعال ساخته و آلارم سیستم را به صدا در آوریم.

نکات مهم در مورد شستی اعلام حریق:

شستی ها در محل خروجی ،پلکانهای خروجی هر طبقه و درب خروجی نصب می گردند. محل نصب شستی بایستی تمیز و با رنگ زمینه متمایز باشد. نصب شستی ها در ارتفاع حدود 1.25 متر بایستی رعایت شود.

سیستم صوتی آژیر

هر سیستم اعلام دارای یک مدار صوتی اعلام حریق می باشد که حداقل شدت صدا در محلهای بدون آلودگی صوتی 65دسی بل می باشد و این صدا باید منحصر به فرد بوده یعنی از صدای آژیر سرقت یا ناهار و غیره متمایز باشد.

منبع تغذیه:

برای تغذیة سیستم های اعلام حریق از ولتاژ 24 ولت استفاده می شود که به Control PANEL وصل می شود و معمولاً در زیر Control PANEL‌ باطریهای جاسازی شده که بتواند در صورت قطع شدن جریان اصلی به صورت اتوماتیک از این باطریها استفاده شود

سیستم‌مرکزی

سامانه متصل به رایانه

سیستم مرکزی، یک سامانه تشخیص حریق است. در این سامانه اعلام‌های سنسورها تجزیه و تحلیل شده و برای اعلام حریق یا در حالت‌های مشکوک و اعلام نیاز به بازبینی انسان تصمیم گیری می‌شود. این سیستم‌ها اغلب به یک صفحه کلید برای ورود فرامین توسط انسان و مانیتور برای مشاهده فرامین مجهز هستند. این سیستم‌ها امروزه به رایانه متصل شده و از طریق نرم‌افزار مخصوص خود، برنامه را دریافت می‌کنند. یکی دیگر از وظایف این سیستم‌ها انتخاب نوع خروجی (آژیر خطر عمومی، آژیر خطر در جاهای خاص، تماس با مرکز آتش نشانی و سایر خروجی‌ها) است.

مرکز کنترل اعلام حریق: (Control Panel)

مراکز کنترل اعلام حریق عموماً تمام الکترونیکی و از نوع مدوله هستند. بعضی از انواع آن شامل ، برد اصلی پرسسور،کنترل اصلی تغذیه، شارژ اتوماتیک و پانل های مکمل برای مدارت اعلام حریق بوده و صفحه نمایش (Display) که دارای چراغ هایی برای تعیین نقاط حریق قطعی و احتمالی یا اتصالی مدار، قطع مدار آژیر ،قطعی مدار برق و بطور کلی برای اعلام نقص می باشد و کلیدها و کنترلهایی برای به وضعیت عادی برگرداندن هر مدار بعد از اعلام حریق چراغی که حتی بعد از قطع صدار آژیر تا بحالت نرمال در آمدن دستگاه باید روشن بماند. دستگاه ، سیگنال دریافتی از دتکتورها را که در معرض دود ،حرارت یا شعله قرار گرفته اند تجزیه و تحلیل نموده و با ارسال فرمان به مدارات آژیر و دستگاه تکرار کننده باعث اعلام حریق می گردد.(Repeater)

کنترل پانل (Addressable) جهت سیستمهای 2 تا 6 لوپ

توانایی یک تا 4 لوپ و قبل از هر لوپ تا 127 المان قابلیت آدرس پذیری دارد.

چراغ نشانگر (LED MONITOR (

این چراغ وسیله مناسبی برای دست یابی سریع به کانون یا منطقه حریق است همچین با استفاده صحیح از چراغ نشانگر می توان چند منطقه حریق را به یک مدار وصل کرد.

تکرار کننده اعلام حریق: (Repeater (

این دستگاه علاوه بر چراغهای نشان دهنده عملکرد واشکالات هر مدار قادر است خطوط ارتباطی خود را نیز حفاظت نموده و اشکالات بوجود آمده را با یک چراغ چشمک زن مشخص نماید. این دستگاه کلیه ین دستگاه کلیه عملیاتی را که در سیستم اعلام حریق بوقوع می پیوندد و روی دستگاه کنترل اصلی نشان داده می شوند تکرار کرده و محل دقیق آتش سوزی و یا خطوط معیوب را مشخص می نماید و امکان کنترل و بازرسی کل سیستم را فراهم می آورد.

تلفن کننده اتوماتیک

این دستگاه قابلیت ضبط اعدادی شماره تلفن ، بهمراه پیغام مربوط را دارا بوده و با انواع مراکز کنترل حریق و حفاظتی مورد استفاده قرار گیرد بصورتی که بلافاصله پس از هر اعلام ، بطور اتوماتیک با شماره تلفن های موجود در حافظه ارتباط برقرار کرده و پیغام مربوطه را مخابره می کند.

خروجی‌ها
خروجی سیستم‌های اعلام حریق، بسته به محل وقوع یا نوع حریق ایجاد شده می‌تواند شامل موارد مختلفی باشد. تماس خودکار با آتش نشانی محلی، روشن نمودن تابلوهای خروج اضطراری، فعال سازی سیستم اطفاء حریق خودکار، به صدا درآوردن آژیرهای خطر، قفل کردن یا از حالت قفل خارج کردن دربهای محل‌های مختلف مانند درب خروجی‌های اضطراری همگی از مواردی است که می‌تواند بسته به تصمیم سیستم انجام شود.

سیم کشی در سیستمهای اعلام حریق (Fire Detection System – Wiring)

استفاده از روشهای صحیح سیم کشی در سیستم های اعلام حریق بخشی لا ینفک در جهت تکمیل سیستم و راه آندازی آن می باشد. در صورتی که از اندازه کابل های استاندارد و مناسب استفاده نشود یا اجرای سیم کشی ناقص باشد می تواند سبب نقص سیستم گردد.
دو روش کلی برای سیم کشی سیستم‌های اعلام حریق وجود دارد. روش حلقه‌ای (Loop) یا روش ستاره‌ای. در قدیم که سیستم‌های آدرس‌پذیر وجود نداشتند، اغلب از روش حلقه‌ای استفاده می‌شد. در این روش، حسگرها بر روی یک حلقه مستقر بودند و این حلقه از اتاقی به اتاق دیگر و از حسگری به حسگر دیگر می‌رسید. بعدها تصمیم بر این شد که هرگروه از حسگرها که مربوط به محلی خاص در ساختمان هستند با رشته سیم مجزایی به سیستم مرکزی متصل باشند تا بتوان تشخیص داد که حریق دقیقا در کدام محل رخ داده‌است.با پیشرفت فن‌آوری، سیستم سیم کشی مجددا به حالت حلقه‌ای بازگشته‌ است. به این مفهوم که جریان تغذیه توسط دو رشته سیم و جریان اطلاعات توسط دو رشته دیگر با سیستم مرکزی می‌رسد. برای هر حسگر کد مخصوصی اختصاص داده شده ‌است و سیستم بدون نیاز به سیم کشی مجزا برای هر حسگر، آن حسگر و محل قرار گیری آنرا به خوبی (از روی کد مخصوصش) می‌شناسد. ارسال کدها و اطلاعات بین حسگرها و سیستم مرکزی در هر ثانیه چندین بار صورت می‌گیرد و حسگر حتی نیاز خود به سرویس و تعمیر را نیز به سیستم مرکزی اعلام می‌نماید.سیستم های اعلام حریق بدین منظور در یک ساختمان طراحی می گردد تا قبل از اینکه حریق مشکل ساز ویا غیر قابل کنترل شود اعلام و اخطار داده می شود و سیستم های بعدی را فعال می کند.

کابل شیلدار

از این نوع کابل که نوع مخصوص به خود می باشد از آن برای اتصال دتکتورها به هم و

استفاده می شود.Control PANEL

Zone هدف از ایجاد

هر ساختمان باید به قسمتهای مختلف جهت تشخیص سریع حریق واعلام آن تقسیم شود تا بتوان به وسیله ی سیستم ،تشخیص و اعلام حریق را سریعتر شناسایی کرد.هرقسمت را پس از سیم کشی به خود بر روی کنترلر وصل می کنیم.Zone

نکات کلی مربوط به طراحی:

1-هرگز نباید دتکتور ها را در مکان هایی نظیر حوالی ورودی و خروجی سیستم های تهویه در آشپز خانه ها و پارکنیک ها نصب نمود

2-دتکتور ها را نباید رنگ آمیزی کرد بنابراین در زمان انجام نقاشی باید کاشف ها مراقب شوند

3-حداقل 3 سانت از بغل و 5 سانت از زیر سره دتکتور نباید هیچگونه مانعی وجود داشته باشد.

4-در اماکنی که مواد سریع الاحتراق به مقدار زیاد وجود داشته باشد بطوریکه ظرف چند دقیقه آتش سوزی به سرعت دامنه دار می گردد استقرار یک شبکه کامل آبپاش خودکار که خود به خود نیز واحد آتش نشانی را مطلع سازد تا حد امکان ضروری است.

5-در صورتی که ارتفاع سقف از 4 متر بیشتر باشد در امکان از دتکتور های معمولی (دودی یا حرارتی )استفاده نگردد.

6-حداکثر فاصله تا رسیدن به زون آتش نباید نباید از 1600 متر مربع بیشتر باشد. حاکثر مساحت هر

بیشتر از 30مترمربع نباشد.Zone

انتخاب دتکتور

دتکتور ها از نظر نوع حساسیت به چهار نوع تقسیم می شود

دتکتور دودی

دتکتور حرارتی (در اماکن بسته یا مسقف)

شعله ای

گاز یاب

نکته:کاشف های دیواری حداکثر فاصله نصب شان4.5تا5 متراست.حداکثر فاصله هر کاشف سقفی 10متراست.حداکثر ارتفاع مجازشان 4متر است.

نکته:دتکتورها و شسی ها به صورت موازی وصل می گردنند وانتهای این مدار موازی را به یک مقاومت انتهای خط وصل می کنندکه اندازه آن10کیلو اهم است این کار سبب می شود تا در نبود خطا همیشه یک جریان(0.12میلی آمپر) درون مسیر برقرار باشد زمانی که یک کاشف عمل کرد مسر را اتصال کوتاه می کند وجریان بیشتری را از خود عبور می دهد.کنترلر حساس به این تعغیر جریان است واعلام حریق می کند.

درضمن یک مقاومت 1کیلو اهم نیز باکل حلقه از درون کنترلر سری شده است تا جریان اتصال کوتاه کنترل شود وبه مدار آسیب نزندو در این حالت جریان اتصال کوتاه1.2میلی آمپر می شود.(با تغذیه 12 ولت)

توجه:هر سیستم اتباع حریق نیاز به سرویس دوره ای دارد که این کار توسط کارشناسان هر 6ماه یا1سال یک بار انجام می شود.

منبع:

edu-7.blogfa.com

سیستم اعلام حریق

مطالب مشابه :

دانلود انواع صدا

دزد گیر برای موبایل

سوالات متداول راجع به دزدگير

نرم افزار

سیستم اعلام حریق

آموزش رایگان نصب دستگاه دزدگیر 4 زون

دزدگیر وایرلس جدید مناسب مجتمع مسکونی ،اداری و منازل مدل JS قیمت برای مشتری

دانلو انواع صدا : حیوان - ماشین و ...