سيماي بيجار گروس در جنگ جهاني اول بهمراه عكسهايي كه نديده ايد!

 با آغاز جنگ جهاني اول(اول اوت 1914 م برابر با رمضان ه .ق) غرب و شمال غرب و جنوب غربي ايران محل تاخت و تاز متفقين و متحدين گرديد. حضور آلمانها و عثمانيها در نقاط مرزي و پيشروي آنها به سوي شهرها سبب گرديد كه دولتهاي روسيه و انگليس نيز از شمال و جنوب وارد ايران شوند عثمانيها براي جلو گيري از پيشروي روسها در مناطق كردستان و كرمانشاهان وارد عمل شدند. آلمانيها نيز كه متحد عثمانيها بودند با مقداري پول بدون هيچگونه صرف نيروي انساني و تسهيلات لازم با استفاده از حس وطن دوستي ايلات غرب با آنها وارد مذاكره شده و مشغول تهيه اردو شدند و عثمانيها كه از لحاظ مرزي همجوار بودند و طي كردن مسير كوهستانهاي غربي را براي سپاهيان خود لازم مي ديدند بدون اعتنا به هيچ اخطار و گفتاري از جنبه اسلام خواهي اهالي استفاده كرده با تشكيل دولت موقت در كرمانشاه مداوم در تردد بودند اما همين كه سازمان حكومت موقت مستقر شد نيروهاي ملي با معاضدت اردوي عثماني به شهرهاي مختلف غرب ايران اعزام گرديدند و شهرهاي آن حدود از نيروهاي روس به كلي مسترد شد اميرناصرخلج به حكومت كرمانشاه، سهام الدوله به حكومت كرند، سرداررشيد به حكومت سنندج و مشير السلطان به حكومت گروس مامور شدند و هر كدام با گروهي ژاندارم و چريكهاي محلي رهسپار محل ماموريت خود گرديدند و براي سرپرستي كارگذاريها و شهرباني و دادگستري نيز ماموراني اعزام شدند و با ايجاد حكومت موقت در شهرهاي قلمرو قدرت خود شروع به استخدام داوطلبان جديد كردند كه داوطلبان جديد تعليمات نظامي ميديدند تا بتوانند از شرافت ملي خود دفاع كنند. چون قشون روسيه تزاري از خط زنجان و بيجار گروس وارد منطقه كردستان شد سردار رشيد اردلان از طرف دولت موقت ماموريت يافت به گروس رود اما سردار رشيد بدون اينكه كاري را از پيش ببرد به كرمانشاهان برگشت و در همين هنگام دولت عثماني در تحت فرماندهي ژنرال علي احسان پاشا نيروئي را وارد كرمانشاه كردكه توانست انگليسيها را شكست دهد.

همچنين در روز 25 شعبان در كرند تلفات سنگيني را به روسها وارد ساخته و در جناح چپ، بيجار و كردستان را هم متصرف شد به طوري كه در 2 محرم 1335ه.ق سردار رشيد كردستاني و تعدادي از اهالي كرمانشاه امين بيگ از همدان به همراهي 300 سرباز با پشتيباني احسان پاشا سردار عثماني بيجار را فتح و روسها را مجبور به عقب نشيني كردند و در اين فتح و پيروزي كه توسط نيروي دولت موقت ملي و عثماني به دست آمده بود تلفات و خسارات زيادي به شهر بيجار و مردمان آن وارد آمد و اموال مردم به غارت رفت به طوري كه اثاثيه و كتابخانه امير نظام گروسي نيز نصيب پسران سيد نجم الدين امروله و مسعود خان اسعد السلطان شده و آنان غنايم خود را به كرمانشاه بردند. در ادامه جنگ در حدود سال 1916 م در برخي از شهرهاي غرب ميان نيروهاي ملي و نيروهاي روس جنگهاي كلاسيك در گرفت و شهرهائي مانند ملاير و گروس و كنگاور بارها دست به دست گشتند و تلفات فراواني بر هر دو طرف وارد شد بالاخره در اواسط سال 1334 ه.ق با پيشروي روسها در منطقه غرب ايران عثمانيها به عقب نشستند و با ورود قزاقهاي روس به اين نواحي نظام السلطنه مافي و مسئولان دولت ملي و نمايندگان و كوچندگان نيز همزمان با حركت ارتش عثماني ناچار ايران را ترك گفتند و به كركوك و حلب و موصل(واقع در عراق امروزي) روانه شدند و قسمت عمده اي از سپاهيان حكومت ملي به تدريج متفرق گرديدند و گروهي از افسران و نيروي ژاندارم و چريكهاي محلي همراه نظام السلطنه به خاك عثماني رفتند. چند نفر از افسران هم راه آلمان را پيش گرفتند و خود را به برلن رساندند و پس از حركت ارتش عثماني قواي روس شهر هاي بيجار و سنندج و كرمانشاه ملاير نهاوند و بروجرد را نيز با زد و خورد كوچك متصرف شدند. در جريان دست به دست شدنهاي شهر هاي غربي ايرانف "گروس" در ابتدا توسط نيروهاي روسي تزاري اشغال گرديد كه اشغال آنان توام با تصاحب غلات و حبوبات مردم بود و سپس در عقب نشيني روسها تركهاي عثماني بيجار را تسخير كردند و به غارت انبارهاي مايحتاج مردم پرداختند و بازهم روسها شهر را متصرف شدند.

بعد از آنان عثمانيها وارد گروس شدند تا اينكه در اواسط سال 1334 ه.ق بيجار گروس باز هم به تصرف نيروهاي روس در آمد و با اين دست به دست شدن ها تلفات بسيار سنگيني به مردم منطقه گروس وارد گرديد و هنوز روسها از مناطق غربي ايران بيرون نرفته بودند كه انگليسيها در ماه مه 1918ميلادي برابر با خرداد ماه سال 1297 شمسي وارد مناطق غرب و شمال غرب ايران شدند و ژنرال دنستر ويل فرمانده قواي انگليسي در غرب ايران به "ماژر ژنرال استارنز" ماموريت داد تا با عده اي قليل به بيجار رفته و وظيفه آنان اين بود كه جناح چپ انگليسي ها را از مانورها و عمليات سوق الجيشي غير مترصده قواي ترك در استقامت خط سقز محافظت نمايند.

 ژنرال دنستر ويل در كتاب خاطرات خود مي نويسد:

منطقه يكصد و پنجاه ميلي واقع بين بيجار و سقز از طوايف و قبايل مختلف مسكون گرديده و اهالي اين نواحي عموما در شجاعت و سلحشوري معروفيت حاصل كرده اند. هم تركها(عثماني) و هم ما قصدمان اين بود كه در مبارزات متقابل از طوايف مذكور استفاده نماييم و حاضر بوديم آنها را به عنوان قواي داوطلب يا چريك موظفا داخل خدمت نماييم و چنانچه اقدامات احتياطيه قبلا در نواحي از طرف ما به عمل نيامده بود قواي ترك به فوريت و سرعت هر چه تمامتر بيجار را تحت اشغال خود در آورده و موقيتهاي ما در نواحي همدان تحت تهديد و فشار جدي آنها واقع مي گرديد. تركها(عثماني) در محل يكصد ميلي جنوب غربي بيجار متوقف بودند با اقداماتي كه باب احتياط به عمل آورده بوديم خيالمان از طرف جناح چپ به كلي راحت شد و در اينجا از زحمات "ماژور استارنز" بايستي قدرداني شود كه در پيشرفت ماموريت خود موفقيت حاصل كرده و سكنه بيجار را به سهولت جلب نمودند.

 ژنرال دنستر ويل در جاي ديگر از خاطرات خود مي نويسد:

در بيجار، زنجان و مريانج سكونت و آرامش برقرار است. با همه اين احوال من آني خيال خودم را راحت نمي گذارم و در مقابل هر گونه تظاهرات خصمانه در شهر هاي مذكور مقاومت مي كنم و به هر نحو تعرضات را در هم مي شكنم. انگليسيها بعد از پايان جنگ جهاني اول تا اواسط سال 1919 م برابر با 1298 شمسي مناطق تحت تصرف خود را در غرب ايران در اختيار داشتند و هنوز در حكومت مناطق مذبور چون بيجار، سنندج، همدان و غيره دخالت ميكردند تا اينكه در همين سال قواي انگليسي نيز غرب ايران را رها كرده و از ايران خارج گرديدند. در دوران پنج ساله جنگ جهاني اول هر آنچه كه براي مردم مانده بود بدبختي و سيه روزي و فلاكت بود كه آنروزه ميان قواي متخاصم پر و بال مي زد و مردم ستمديده آنچه را كه داشته اند از نقد و جنس و مواشي به غارت رفت. اين جنگ باعث شده بود كه دهقانان كردستان، گروس، آذربايجان و همدان نتوانند به كشت و زرع بپردازند و اگر كسي هم گندمي در انبار داشت متجاوزين قهرا آن را متصرف ميشدند. روي اين اصل گراني و بعد قحطي رايج شد و جماعت كثيري از مردم ستمديده در اين بلاي عظيم جان باختند و در همين اثنا بود كه در روسيه انقلاب به وقوع پيوست و روسها ايران را ترك كردند. اين تخليه موجب بازگشت آوارگان شد. با اين حال وضع ناامني و انسداد طرق و شوارع به وسيله دزدان و غارتگران و حكومت خانخاني مشكلات بسيار زيادي را براي مردم منطقه به وجود آورده بود و شهر بيجار كه بنا به گفته نويسنده كتاب قالي ايران قبل از جنگ حدود بيست هزار نفر بوده است بعد از جنگ جمعيت آن تقريبا نصف شده به طوري كه در سال 1948م جمعيت اين شهر به مرز هفت هزار نفر رسيده بود جدول ذيل دال بر وضعيت سخت و اوضاع نابسامان منطقه گروس در بحبوحه جنگ جهاني اول است.

 

           قيمت برخي از كالاهاي ضروري در قبل و بعد از جنگ جهاني اول

     نوع كالا

  قيمت قبل از جنگ

    قيمت بعد از جنگ

يك كله قند

5 ريال

30 ريال

چاي يك گروانكه 5 سير

5/2 ريال

40 ريال

برنج رسمي يك من تبريزي

3 ريال

28 ريال

روغن يك من تبريزي

7 ريال

28 ريال

 همچنين ساير اجناس ديگر پيش از ۱۰برابر گرانتر شده بودند .

 

عكسهاي بيجار در جنگ جهاني اول

 

Bijar seen from a nearby hill. Starne's Detachment of Imperial Forces was stationed here. There is a large square in the centre of the town which was the residence of the Persian Governor. The residence was subsequently acquired for a British hospital

 بيجار از بالاي تپه اي در نزديكي شهر ديده ميشود. گروه سرگرد استارنز از نيروهاي شاهنشاهي(عضو ارتش نيوزيلند) آنجا مستقر بودند. در مركز شهر يك مربع بزرگ واقع است آنجا مقرّ فرماندار ايراني بود. اين مقرّ بعدها آموزشكده بيمارستان انگليس(محل فراگيري پزشكان انگليسي) شد.

First recruits for the 'Garus Police'. They were recruited at Bijar and subsequently numbered about 100. Those in uniform from left to right: "Bashi", the Persian interpreter, Major Chaldcott, Imperial Forces, Major Starnes, NZ Army, later as leader of Starnes Detachment, part of the Dunsterforce, who was in charge at Bijar

اولين سربازان با نام پليس گروس. آنها سربازان تازه استخدام شده در بيجار بودند كه بعدا تعدادشان به 100 نفر رسيد. پشت به تصوير، ايستاده از چپ به راست: باشي«مترجم ايراني»_سرگرد چالدكات«از نيروهاي شاهنشاهي»_سرگرد استارنز«عضو ارتش نيوزيلند» در عكس حضور دارند.استارنز بعدا رهبري قسمتي از توابع نزديك بيجار را به عهده گرفت.

 

Three Hamadam Police stand to attention at Bijar. They had come to Bijar on escort with a convoy

سه پليس همداني به حالت آماده باش(خبردار) در بيجار ايستاده اند. آنها اسكورت يك قافله اند كه همراه آن به بيجار آمده بودند.

 

Some of the 80,000 refugees from Uriah trekking through Bijar with their possessions and riding horses

برخي از 80000 پناهنده اروميه اي كه با اسبهاي سواري در حال عبور از وسط بيجار هستند.

Some of the 80,000 refugees from Uriah trekking through Bijar with their possessions and their goats

برخي از 80000 پناهنده اروميه اي كه همراه بزهايشان در حال عبور از وسط بيجار هستند.

Some of the 80,000 refugees from Uriah trekking through Bijar with their possessions, some of which were packed on mules.

برخي از 80000 پناهنده اروميه اي كه همراه با داراييشان كه آنرا بر روي قاطر گذاشته بودند در حال عبور از وسط بيجار هستند.

 

Group portrait of some of the male refugees from Urmiah, in the refugee camp in the gardens at Bijar

تصوير گروهي(تصوير دسته جمعي) برخي از مردان پناهنده از اروميه كه در پناهگاهي در باغهاي بيجار اردو زده بودند.  

Men, women and children setting up camp in the refugee's camp in the gardens in Bijar

مرد، زن و كودك كه در حال برپا كردن ارودگاه(چادر) در اردوگاه پناهندگان در باغي(باغ گلستان) در بيجار هستند.

 

The daily sheep kill at Bijar. A small party of starving men and women fighting for the entrails

كشتار روزانه گوسفند در بيجار. يك مهماني كوچك مرد و زن گرسنه هستند و براي امعاء(دل و جگر ) تلاش ميكنند.

 

Women sifting wheat in the courtyard at the Imperial Forces Headquarters in Bijar

زنان در حال الك كردن گندم در حياط  اداره مركزي نيروهاي شاهنشاهي بيجار هستند.

 -------------------------------------------------------------------------------------------------------

 پ ن:

اين پست در حال ترجمه و تكميل شدن است.

 منتظر مابقي عكسها و اطلاعات در پست بعدي باشيد.

ذكر منبع پس از تكميل.

چون ترجمه متون زير نويس شده عكسها رو خودم انجام ميدم لطفا اگه به نظرتون اشكالي در ترجمه مشاهده شد اطلاع بدين تا تصحيح كنم. با تشكر


مطالب مشابه :


سيماي بيجار گروس در جنگ جهاني اول بهمراه عكسهايي كه نديده ايد!

وبلاگ تخصصي شناي نظام گروسي نيز نصيب پسران سيد نجم الدين امروله و عكسهاي اينترنتي,




بيجار گروس پيش از تاريخ(1)

وبلاگ تخصصي شناي واگذار ميكردند هر يك از پسران فتحعلي شاه به حكومت رسيدند عكسهاي




برچسب :