کاوه زاهدی
| کاوه زاهدی | |
| زاده | ۲۹ آوریل ۱۹۶۰ (۵۴ سال) واشینگتن دی‌سی |
| نام دیگر | رابرت کاوه زاهدی |
| ملیت | ایرانی‌تبار آمریکایی |
| زمینه فعالیت | هنرپیشه و کارگردان |
| همسر | سوزان اسمیت از ؟؟ تا ۱۹۹۴ (طلاق) آماندا فیل از ۲۰۰۳ تا کنون |
کاوه زاهدی (به انگلیسی: Caveh Zahedi) (متولد ۲۹ آوریل ۱۹۶۰ در واشینگتن دی‌سی) هنرپیشه و کارگردان ایرانی‌تبار آمریکاییاست.
فیلم من یک معتاد به سکس هستم از ساخته‌های اوست، و به جز کارهای خودش، در فیلم زندگی بیداری ساختهٔ ریچارد لینکلیتر بازی کرده است.
زندگی
زاهدی پس از فارغ‌التحصیلی در رشتهٔ فلسفه از دانشگاه ییل، به سوئیس رفت تا با ژان لوک گدار همکاری کند، ولی پس از آن که گدار حاضر به ملاقات با او نشد (زاهدی ساعت ۳ صبح تلفنی به او پیشنهاد همکاری داده بود)، سرخورده به ایالات متحده آمریکا بازگشت و به تدریس تصویرسازی به بچه‌های مبتلا به بیماری اوتیسم پرداخت. کمی بعد زاهدی کارش را رها کرد و به پاریس رفت تا بودجهٔ ساخت فیلمی در مورد آرتور رمبو را تهیه کند. او در این کار هم هیچ موفقیتی کسب نکرد و خیلی زود به آمریکا برگشت و سعی کرد بدون پول و با یک دوربین سوپر ۸ فیلمش را بسازد. نتیجه فضاحت‌بار بود و او تصمیم گرفت فیلم‌سازی را برای همیشه کنار بگذارد و به ساخت کولاژ پرداخت.
ولی پس از چند ماه دوباره شوق فیلم‌سازی در وجودش بالا گرفت و یک بار دیگر به فرانسه رفت با این هدف که فیلمی دربارهٔ زندگی ادوارد مای‌بریج عکاس انگلیسی برای تلویزیون فرانسه بسازد، ولی باز هم شکست خورد. پس از آن دو سال صرف ساخت یک نماهنگ تجربی برای آهنگی از گروه تاکینگ هدز کرد، که مورد پذیرش رهبر گروه قرار نگرفت.
پس از این شکست، کاوه زاهدی یک بار دیگر از دولت فرانسه برای ساخت فیلمی در مورد یک شاعر فرانسوی مهجور تقاضای بودجه کرد و این بار با تقاضایش موافقت شد. ساخت این فیلم دو سال طول کشید و در نهایت کمیتهٔ مسئول پس از دیدن نتیجهٔ کار، رأی به قطع بودجهٔ فیلم دادند. زاهدی با اطمینان از این که مورد پسند جامعهٔ سینمایی فرانسه نیست، به مدرسهٔ فیلم‌سازی دانشگاه یو سی ال ای در لوس آنجلس رفت تا شاید فیلمهای گیشه‌پسندتری بسازد.
او در دانشگاه با گرِگ وتکینز آشنا شد و آن دو به اتفاق فیلمی با نام کمی خشک ساختند که شرح ماجرای عشق نافرجام زاهدی به یک دانشجوی هنر در یو سی ال ای با بازی اشخاص در نقش خودشان بود. فیلم در جشنوارهٔ ساندنس به نمایش درآمد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. دو کانال تلویزیونی فیلم را پخش کردند.
فیلم بعدی کاوه زاهدی، دیگر از لاس وگاس بدم نمی‌آید تلاشی برای اثبات وجود خدا در یک سفر جاده‌ای به اتفاق پدر ایرانی کاوه و برادر ناتنی نوجوانش بود، به این ترتیب که می‌گفت اگر خدا وجود دارد باید اوضاع را طوری پیش ببرد که فیلم به سرانجام برسد. کاوه پدر و برادرش را متقاعد کرد در حین فیلم‌برداری قرص اکستاسی بخورند و با این کار دشمنی اکثر منتقدان را به جان خرید. فیلم در گیشه هم موفقیتی به دست نیاورد، هرچند جایزهٔ منتقدان جشنوارهٔ فیلم روتردام را برد و پیروانی پیدا کرد.
زاهدی در ویدئوی خدا توی جلدم رفته بود (۲۰۰۰) ماجرای مصرف کردن قارچ‌های توهم‌زا را ثبت میکند. چنبن صحنه‌ای، و همچنین صحنه‌ای در مورد مصرف قرص اکستاسی در فیلم من یک معتاد به سکس هستم نیز وجود دارد.
فیلم بعدی، در وان حمام دنیا، دفترچهٔ خاطرات ویدئویی یک سالهٔ فیلمساز بود، به این ترتیب که از اول ژانویهٔ سال ۱۹۹۹ تا روز پایان سال، هر روز یک دقیقه فیلم گرفت و بعد آن را مونتاژ کرد و زمانش را به ۹۰ دقیقه رساند. این فیلم روی دی‌وی‌دی منتشر شد.
یک هفته پس از ماجرای ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، زاهدی همراه با جی روزنبلات رویدادی به نام «Underground Zero: پاسخ فیلمسازان مستقل به ۹/۱۱» ترتیب دادند، که در آن فیلمسازان تجربی و مستندساز مختلف فیلمهای کوتاهی در مورد وقایع ۱۱ سپتامبر و تأثیر آنها بر دنیای اطرافشان ارائه دادند. این مجموعه در سال ۲۰۰۲ پخش شد.
جدیدترین فیلم کاوه زاهدی، من یک معتاد به سکس هستم، نتیجهٔ تلاش پانزده سالهٔ کارگردان و روایت درگیری کارگردان با اعتیاد به روسپیان و تأثیرات آن بر ازدواج و روابط عاطفی اوست. پس از آن که فیلم در جشنوارهٔ ساندنس پذیرفته نشد، زاهدی خود در پی توزیع آن برآمد، ولی پس از این که برندهٔ جایزهٔ گُتهام شد، شرکت آی اف سی توزیع آن را به عهده گرفت.
زاهدی در دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو فیلم‌سازی تدریس میکند.
فیلم‌شناسی
کارگردان
- من یک معتاد به سکس هستم (۲۰۰۵)
- سفر با کاوه (۲۰۰۴) (ویدیو)
- در وان حمام دنیا (۲۰۰۱) (ویدیو)
- کرم (۲۰۰۰)
- خدا توی جلدم رفته بود (۲۰۰۰)
- دیگر از لاس وگاس بدم نمی‌آید (۱۹۹۴)
- کمی خشک (۱۹۹۱)
هنرپیشه
- من یک معتاد به سکس هستم (۲۰۰۵) (خودش)
- زندگیِ بیداری (۲۰۰۱) (کاوه زاهدی)
- جزیرهٔ گنج (۱۹۹۹) (هارولد)
- همشهری روث (۱۹۹۶) (پیتر)
مصاحبۀ « سینما-چشم» با کاوه زاهدی: وجه جذاب سینما ثبت واقعیت است
کاوه زاهدی فیلمساز آمریکایی٬ نسبی ایرانی دارد. در کارنامه کم تعداد او نمی توان ردی از فرهنگ شرقی پیدا کرد٬ طبیعتاً به این علت که تحصیلات خود را در فلسفه به پایان برده است و به نحوی سینما را به عنوان شغل جایگزین فلسفه کرده است.سالها پیش فیلم « من معتاد به سکس هستم.» را ساخت که نگاهی متفاوت به اعتیاد به سکس داشت و این پدیده را فراتر از تنها یک بیماری می دید. فیلم در نگاه فیلمسازان و منتقدین بسیار مورد استقبال قرار گرفت ولی موفقیت زاهدی تداوم چندانی نداشت. فیلم اخیر او «من و شیخ» به سفارش جشنواره فیلم ابوظبی ساخته شد اما بعد از ساخته شدن توقیف شد چون آن را توهین آمیز تشخیص دادند.زاهدی چندین تجربه بازیگری دارد٬ از جمله سکانس معروف فیلم « زندگی بیداری» ریچارد لینکلیتر. او چند سالی است که در دانشگاه نوین هنر نیویورک ٬ سینما درس میدهد. در یکی از کافه های کرول گاردن در بروکلین با او گفتگوی کوتاهی داشتم که در زیر می خوانید.
م.ا: در دانشگاه ییل فلسفه خواندید٬ و سپس سینما را انتخاب کردید٬ چطور در میانه راه شما٬ این دو به هم مرتبط شدند؟
ک.ز: فکر می کنم جایی در زندگیم احساس کردم فلسفه پاسخهایی به سؤالهایم دارد٬ و اگر فلسفه بخوانم به جایی میرسم که همه چیز برایم روشن است و حقیقتی در انتظار من است ولی بعد فهمیدم که چنین چیزی نیست٬ پس از خودم پرسیدم حالا تکلیف چیست؟ اگر فلسفه به حقیقت روشنی منتهی نمیشود پس چه چیزی را باید از طریق آن پیدا کرد که بتواند این پیچیدگی را بیان کند و متوجه شدم که آن می تواند هنر و فیلم باشد.
م.ا: یعنی می گویید هنر پاسخی برای سؤالهایتان داشت؟
ک.ز: نه٬ باید بگویم سؤالها به خودی خود مشکل داشتند. جوابی برای آنها نبود٬ و باید به نحوی این سردرگمی و بی پاسخی را نشان میدادم.
م.ا: خیلی از فیلمسازهای بزرگ با سؤالهای متعدد وارد سینما شدند با این امید که سینما برایشان جوابی بیابد٬ در ورود به سینما این سؤال برای شما چه بود. چه چیزی را در سینما دنبال میکردید؟
ک.ز: فکر میکنم دغدغه سیاسی داشتم٬ چون سیاست می تواند دنیا را تغییر دهد یا بهتر کند ولی بعد از مدتی بیشتر از محتوای سینما درگیر زبان سینما شدم و دیدن فیلمهای گدار در این پدیده تأثیر گذار بود. البته٬ هنوز هم به سینما به شکل یک پدیده سیاسی نگاه می کنم٬ با این تفاوت که درگیر جزئیات است و فرهنگی تر است. یعنی بیشتر از زبان بر فرهنگ تأثیر میگذارد. هر چیزی میتواند بر زبان تأثیر بگذارد ولی سینما بیشتر از زبان بر فرهنگ تأثیر میگذارد.
م.ا: ولی گدار هم در دوره ای خیلی سیاسی بود و از دغدغه های فرمی خودش دور شد.
ک.ز: بله در اواخر دهه ۶۰ اینگونه بود ولی آن هم بعد از دوره رادیکال او اتفاق افتاد.
م.ا: بله ولی او همواره بین این دو در حرکت است. فیلم آخر او دوباره یک نگاه فرمی به سینما و بخصوص تکنولوژی سه بعدی دارد.
ک.ز: هنوز فیلم را ندیدم٬ فیلم را دوست داشتی؟
م.ا: به هر حال گدار همیشه رویکرد متفاوت خود را دارد و فیلمهایش پر است از ارجاعات متعدد. خودش در مصاحبه ای گفته اینکه تکنولوژی سه بعدی یک پدیده بکر در سینماست به او جرأت تجربه کردن میدهد. فکر می کنم همین تجربه را با سینمااسکوپ در دهه ۶۰ داشت طوری که در نمای افتتاحیه فیلم «تحقیر» با حرکت دوربین آن را به نحوی دیگر به کار برد که با همه استفاده هایی که سینمااسکوپ برای آنها ساخته شده متفاوت بود.
ک.ز: موافقم.
م.ا: من روانپزشک هستم. افراد زیادی را میبینم که به سکس معتاد هستند ولی وقتی « من معتاد به سکس هستم» را میدیدم احساس کردم میخواهید بگویید: «همین است. این اعتیاد و این زندگی همین مزخرفیست که با آن درگیریم و همه چیز فقط خنده دار است هر چند ناراحت کننده است.»
ک.ز: عین حقیقت است. فکر میکنم وقتی میخواهی درباره یک واقعیت ناراحت کننده حرف بزنی باید خنده دار باشد تا مردم آن را بپذیرند. همچنین به نحوی میخواستم استیگما را از بین ببرم و به همه بگویم اعتیاد به سکس آن چیزی که فکر میکنید نیست و معتادان به سکس هم همین آدمهای معمولی هستند. زبان کمدی به از بین بردن این استیگما کمک میکند و آدمها را خلع سلاح میکند. ضمناً من دنیا را خیلی کمیک میبینم.
م.ا: زندگی را جدی میگیرید؟
ک.ز: کاملاً. ولی این به این معنی نیست که در آن طنزی نیست. یک نوع سهل اندیشی درباره زندگی دارم.
م.ا: دلیل اینکه این سؤال رو پرسیدم این بود که بعد از دیدن مصاحبه های شما به نظرم آمد کل مناسبت زندگی را چندان جدی نمی گیرید. حتی برایتان یک فیلمساز پرکار سینما بودن هم چندان مطرح نیست.
ک.ز: بله درست است. خیلی طرفدار زندگی نیستم. به نظرم احمقانه می آید. یک عدم اطمینان به آن در من جاری است که باعث میشود بعضی چیزها را جدی فرض نکنم. البته باید بگویم که تلاش کردم فیلمساز پرکاری باشم ولی موفق نشدم.
م.ا: کار اخیرتان « شیخ و من» چطور پیش رفت؟
ک.ز: خودم فیلم را دوست داشتم. تجربه خوبی بود.
م.ا: استقبال در ابوظبی چطور بود؟
ک.ز: اجازه نمایش ندادند. گفتند توهین به مقدسات است.مدیر جشنواره ابوظبی گفت اگر کسی از علما حکمی علیه فیلم بدهد٬او را زندانی می کنند و گفت کسی را میفرستد تا همه نسخه های فیلم را نابود کند. خیلی نگران بود.
م.ا: خیلی ناراحت کننده است. چقدر با نسب شرقی خود مرتبط هستند. چقدر از آن تأثیر گرفته اید؟
ک.ز: سخت است بگویم. پدر و مادرم ایرانی بودند و اینجا بزرگ شده ام. ولی جالب بود وقتی فیلم فیلمسازان ایرانی را میدیدم احساس کردم برداشت نزدیکی از دنیا داریم. فکر کنم ژنهای مشابهی وجود دارند که باعث این نزدیکی میشوند. ولی تأثیر عمیقی از فرهنگ ایرانی نگرفتم. پدر و مادرم زمانی که بچه بودم از هم جدا شدند و هیچ وقت در معرض این فرهنگ به طور دائم نبوده ام٬ حتی در خانه هم کسی فارسی حرف نمیزد.
م.ا: در فیلم « زندگی بیداری» ریچارد لینکلیتر از لحظه مقدس حرف میزنید و اینکه این لحظه در سینما اتفاق می افتد ولی در ادبیات نه. همیشه فکر میکردم هنرهای زیادی این لحظه مقدس را به وجود می آورند.
ک.ز: من هم نگفتم لحظه مقدس در هنرهای دیگر اتفاق نمی افتد٬ ولی ادبیات بیشتر یک هنر روایی است و درباره داستان و تخیل داستانی است اما سینما بیشتر درباره واقعیت است٬ چون دارید خود واقعیت را میبینید و روایت را این تصاویر واقعی می سازند. نوعی نسخه مستند از واقعیت که در سینما رخ می دهد. سینما خودش را در بهترین شکل آنگونه نشان می دهد. بیشتر داستانها در کتابها بهتر هستند تا در سینما.
م.ا: با این برداشت شما انتزاع را در سینما رد میکنید؟
ک.ز: نه به هیج وجه. اگر منظورتان سینمایی است که واقع گرا نیست٬ من کاملاً طرفدار آن هستم ٬ من مخالف سینمای واقع گرای صرف هستم. همانطور که گدار میگوید منظورم بیشتر این است که هر تصویری یک وجه مستند دارد که درباره ادبیات صادق نیست. یعنی برای سینما یک وجه داستانی و یک وجه مستند وجود دارد که همزمان با هم قابل تحلیل هستند.
م.ا: چیزی شبیه سینما-وریته؟
ک.ز: به نوعی. البته تصاویر در سینما-وریته کاملاً صادقانه نیستند و کمی متظاهرانه به نظر می رسند٬ مثلاً در استفاده ای که از دوربین میشود. ترجیح می دهم تصاویر در نابترین شکل ممکن گرفته شوند. یک جور بی واسطه بودن تصاویر را در نظر دارم. باید اجازه داد بیننده این مکانیسم را ببیند و خودش داستان را تجربه کند٬ نباید داستان را به خورد مخاطب بدهیم. باید به آنها آزادی تحلیل بدهیم٬ که این درست قطب مخالف هالیوود است. هالیوود درباره رویا و تخیل روایی است نه درباره واقعیت.
م.ا: کدام فیلمساز در این تعریف جا میگیرد؟
ک.ز: فون تریه. گدار.
م.ا: اما من فون تریه را هم در بیان سینمایی اش متظاهرانه می بینم. بخصوص در کارهای اخیرش. همیشه احساس می کنم دارد یک مانیفست را برایم میخواند. یک سری نظریات درباره زندگی که لزوماً با آن موافق نیستم.
ک.ز: یعنی فکر میکنی دارد به شما درس میدهد؟
م.ا: بله.
ک.ز: چه چیزی به شما درس می دهد؟
م.ا: مثلاً در فیلم آخرش احساس می کردم سعی میکند سکس را از منظری آنالیتیک به کمک روانکاوی و فلسفه برای مخاطب توضیح دهد که برای من که شغلم با روانکاوی گره خورده٬ توضیح پذیر نبود. چه چیزی مرتبط با این واقعیت مستند در کارهایش می بینید؟
ک.ز: قبلاً گفتم بیشتر فرم تصاویر برایم جذابند و اینکه فون تریه در تولید این لحظات تصویری که وجهی مستند هم دارند چقدر خلاق است. خیلی جسور است.
کاوه زاهدی
م.ا: کدام فیلسوف بیشترین تأثیر را بر شما گذاشت؟
ک.ز: هگل. و بعد از آن نیچه. اول از همه دریدا بود. ایده دیداکتیک در فلسفه هگل. اینکه همه چیز در حالتی سیال بین خوب و بد در حرکت است. این جهان بینی برایم جالب بود چون بیشتر وجهی تاریخی دارد تا اینکه اخلاقی باشد و به سمتی می رود که نمی توانی آن را قضاوت کنی. برای من نوعی آزادی بخش و یک پادزهر برای دگما بود.
م.ا: سینمای مستقل آمریکا همواره تحت سایه هالیوود بوده. بسیاری از فیلمسازان خلاق سینمای مستقل آمریکا خیلی زود به هالیوود رفتند. آینده این سینما را چگونه می بینید؟
ک.ز: سینمای مستقل آمریکا توانایی بقا ندارد. باید نوعی تعادل برای آن در تقابل با هالیوود برقرار شود.
م.ا: کدام فیلمساز ایرانی را بیشتر دنبال کرده اید؟
ک.ز: کیارستمی. هنوز فیلمهای فرهادی را ندیده ام. فیلمهای رامین بحرانی را هم دوست دارم.
مطالب مشابه :
استاد علی اکبر خان کاوه حقیقی
علی اکبر کاوه حقیقی (۱۲۷۳ در شیراز- ۱۳۶۹ در تهران) فرزند میرزا علی محمد خان شیرازی یکی از
کاوه (غزلی از شاعرۀ فقید معاصر: بانو نیمتاج سلماسی)
حقیقت روشن : - کاوه (غزلی از شاعرۀ فقید معاصر: بانو نیمتاج سلماسی) - « علیٌّ مع الحقّ و الحقّ مع
ایران کاوه
تصاویر ماشین اسپرت صالح شهر - ایران کاوه - یا جد سید صالح تصاوبیر ماشین تصادفی.
کاوه زاهدی
بیوگرافی - کاوه زاهدی - سعی کردم تو این وبلاگ بیوگرافی مشاهیر ایران و جهان رو واسه دوستای
جهت اطلاع شهروندان
شهید کاوه. عکس شهید کاوه. فیلم شهید کاوه. قالب وبلاگ پروانه. قالب بلاگفا. تصویر تصادفی.
سرداران شهید - شهید محمود کاوه
شهیدان خدایی کردستان - سرداران شهید - شهید محمود کاوه دریافت کد پیام تصادفی 'نـماز'
ایران کاوه سه محور
تصاویر ماشین اسپرت صالح شهر - ایران کاوه سه محور - یا جد سید صالح - تصاویر ماشین اسپرت صالح شهر
برچسب :
تصادفی کاوه