نواع سبك هاي شعري از ابتدا تا به امروز

سازمان آموزش و پرورش استان همدان

مدیریت آموزش و پرورش ناحیه دو

عنوان :

انواع سبک های شعری از ابتدا تا به امروز

پژوهشگر : فروغ بدوحی سال تحصیلی : 88-87 نام دبیرستان: علاقه بندیان

فهرست مطالب

عنوان صفحه

-چکیده...................................... 3

- مقدمه..................................... 7

سبک خراسانی................................ 8

مختصات سبکی شعر خراسانی..................... 8

- شعر قرن ششم............................... 10

علل تغییر سبک خراسانی...................... 11

سه دبستان شعری در قرن ششم.................. 11

- سبک عراقی................................. 12

حمله ی مغولان و پی آمدهای آن................. 12

شیوع عرفان................................. 13

رواج غزل................................... 15

منشأ غزل................................... 16

پایان عمر قصیده سنتی....................... 17

شاعران گروه تلفیق ......................... 18

مختصات سبک عراقی............................ 19

- سبک شعر حد اواسط سبک عراقی و هندی......... 20

مختصات شعر حد واسط........................... 20

- سبک شعر هندی.............................. 21

اشاره ای به عوامل پیدایش سبک هندی.......... 21

ابهام در سبک هندی........................... 23

دو شیوه در سبک هندی........................ 24

معروفترین شاعران این سبک.................... 24

مختصات سبک هندی............................. 24

- سبک شعر نو................................ 26

سه شیوه رایج در شعر نو..................... 28

چکیده:

سبک روش مشخص بیان مطلب است یعنی گوینده به چه نحو خاص و مشخصی مطالب خود را ایراد کرده است، و جهت درک این نحوه خاص بیان در انتخاب لغات، شکل جملات و اصطلاحات، صنایع ادبی، عروض و قافیه ...باید دقت شود. تعریف جامع و مانع سبک دشوار است اما می توان آن را از دیدگاه های مختلف تقسیم کرد مثلاً برحسب نام افرادی که سبک شخصی داشته اند ، یا درک مطلب ، یا نوع زبان ، یا موضوع . اما از همه مهمتر و معمول تر تقسیم سبک بنا بر دوره است:

انواع سبک ها :

1. سبک خراسانی: نیمه دوم قرن سوم، قرن چهارم و قرن پنجم.

2. سبک حد واسط یا دوره سلجوقی: قرن ششم

3. سبک عراقی: قرن هفتم، هشتم، نهم.

4. سبک حد واسط یا مکتب وقوع و وا سوخت: قرن دهم

5. سبک هندی: قرن یازده و نیمه اول دوازده.

6. دوره بازگشت: اواسط قرن دوازده تا پایان قرن سیزدهم.

7. سبک حد واسط یا دوران مشروطیت: نیمه اول قرن چهاردهم

8. سبک نو: از نیمه دوم قرن چهاردهم به بعد.

اشاره ای به شعر ایران پیش از اسلام :

در ایران پیش از اسلام زبان های متعددی وجود داشته است که از همه مهم تر زبان های پارسی باستان، اوستایی و پهلوی شمالی و جنوبی است. جز در مورد پارسی باستان که در وجود شعر در آن زبان تردید است در وجود شعر در سایر زبان ها هیچ شکی نیست.

آن چه برای ما مهم است بحث شعر زبان پهلوی است نه اوستا و فارسی باستان. زیرا این زبان جد بلا فصل زبان فارسی دری است. به عبارت دیگر ورود اسلام همان پهلوی بوده است و این که شعر به لهجه های ایالات مرکزی و جنوبی ایران که زبان دوره ساسانیان بود و مردم مدتها تا تسلط کامل فارسی دری به آن لهجه حرف می زدند و به آن پهلوی می گویند.

شعر پهلوی دو گونه است یکی اشعاری که در متون پهلوی ایران پیش از اسلام دیده می شود .دوم شعرهایی که در مقارن ورود اسلام یا در قرون اولیه هجری سروده شده است.

مساله بغرنج در مطالعه این اشعار کیفیت وزن آن هاست که علی ا لظاهر عروضی نیست. به هر حال تعیین وزن در زبان های مرده، مشکل است زیرا نحوه تلفظ و لذا تعیین کمیت هجاها دقیقاً مشخص نیست.

آخرین آن ها سلسله مقالاتی است که استاد دکتر ا بو القا سمی نوشته ا ند در اینجا دو بیت اول از قصیده 25 بیتی هجایی دارای قافیه اندر آمدن شاه بهرام را می آوریم.

کَ باوِد کَ پیگی آیِد از هیندگان

کِ مَد آنه شه و هر آم از دوره کیان

کَ پیل است هزار ابر سر آنسراست پیلبان

کِ آراستگ درفش دارِد پَدِوِنِ هوسرِو آن

یعنی:

کی بود که پیکی آید از هندوستان

که آمد آن شه بهرام از دوده کیان

که پیل است هزار و بر سراسر هست پیلبان

که آراسته درفش دارد به آیین خسروان

اگر اشعار فهلوی یعنی اشعار به زبان های محلی بعد از اسلام را از این لحاظ بررسی کنیم، به نتیجه واحدی می رسیم. شمس قیس رازی که دو بیتی امثال باباطاهر و بندار رازی را به لهجه فارسی دری می خواند آنها را گاهی به مفعولاتن و گاهی فاعلاتن و گاهی مفاعیلن تقطیع می کرد، حال آن که وزن کلی مفاعیلن مفاعیلن فعولن است.

برخی از فهولات هم کاملاً غیر عروضی است(یعنی هجایی) مثل چهارخانه (دو بیتی) های شرف شاه شاعر گیلک زبان قرن هشتم.

مناجات خواجه عبدالله ا نصاری و ا قوال مشایخ قدیم هم طبق سنت شعر هجایی است که گاهی تصادفا به وزن یا هزج (که می گویند وزن ایرانی است) قابل تقطیع است.

این شیوه شاعری در چند ترجمه قدیم از قرآن به کار رفته است.

ظاهراً همین اشعار غیر عروضی بودند که ا ندک ا ندک تحت تاثیر شعر عروضی گفتن کاملاً جای آن را گرفت.

یکی از دلایل مهم این تغییر و تحول شباهت دستگاه هجایی و صامت و مصوت های دو زبان عربی و فارسی است.

اشعار نخستین زبان فارسی به لحاظ عروض اشکالاتی دارند که می تواند نشان دهنده تحول تدریجی شعر غیر عروضی به عروضی باشد، اما در منابع کهن فارسی مثلاً در تاریخ سیستان آمده است که شاعرانی ابتدا به تقلید از شعر عرب، شعر فارسی گفتند.

نواع سبك هاي شعري از ابتدا تا به امروز

مطالب مشابه :

چین 2

گاهشماری و سالهای حیوانی

تاریخ فرش ایران ( دوره صفویه )

دماوند در گذر تاریخ

نواع سبك هاي شعري از ابتدا تا به امروز

سکه های دوره ساسانی