شناخت کبوتر(سری سوم)

شناخت کبوتر (سری سوم)

در دو نوع اهلی و وحشی است گوشت آن بصورت آبپزو کبابی برای تنگی نفس بهراه گوشت بلدرچین دوای موئسر است حکیم فرزانه(ابن سینا)

نوع وحشی در چاهها وخرابه های متروک زندگی میکند

نوع اهلی در پرنده فروشی ها بفروش میرسد

کلا پرندگانی جمعی مانند انسانها هستند وزندگی جمعی را دوست دارند و......

********************************************

انواع آن

1)دمگیر و انواع آن

2)تهرونی

3) یهودی

4) مصری

5) غرقاولی

6)شامی یا آلمانی

7)و................

*********************************************

دمگیر سیمونی که توسط سیمون یکی از ارامنه اصفهان از روسیه وقفقاز وارد ایران واصفهان شد در دو نوع بدرنگ و دو بر فعلی است

بدرنگ دو رگه اصفهانی روسی است

این نوع کبوتر مانند تهرونی نیست(منظورم از لحاظ پریدن.)این کبوتر ها دارای ذات فوق العاده ای هستند.

نوع پریدن این کبوتر ها به گونه ای است که اولا پایین میپرند و هنگام پریدن دست میزنند و پس از دست

زدن کتهای خود را در هم قفل کرده و به سمت زمین شیرجه میروند و دوباره اوج میگیرند.

انواع دیگری چون:زره ای.خرقه ای.سینه دم پاک.دوبرغلاغ و ...........

دمگیر خرقه روسی پاکدم

اینسم به جهت کیپ بودن سینه وبدون غلطی بودن می باشد.این نوع کبوتر در اصفهان خواهان بسیار دارد.

تهرونی؟کبوترانی سبک بال ذاتی عالی بازی بزن ساعت هم خوب می آورند دارای انواع زیر میباشند,

1)شازده

به كفتري مي گويند سرو گردن ودم وهمچنين از پر هفتم بال به بعد

سفيد و بقيه پرهايه بدنش به رنگ هايي مانند سياه (شازده سياه)

قرمز(شازده قرمز) سبز(شازده سبز) وغيره

در ضمن اصولااگر شازده را با رنگ هايي به غير خوده رنگ شازده

جفت كنيد مثلا اگر شازده سبز را با زاغ جفت كنيد جوجه يك

شازده سياه و يك شازده سبز مي دهد

2)دوکت

در رنگهای مختلفی است عکس بالا دو کتی سرخ انواع آن

1)دوکت مشکی

2)دوکت زرد

3)یابدن مشکی و دوکت سفید باشد دوکت سفید و......

3)پلاکی

به کبوتری که بدنی برنگ خاص وروی کت و سینه وزیرسینه رنگهای خال خالی بیضوی برنگ سفید یا .......... داشته باشد

این کبوتران حمال نیز هستند

4)طوقی

کبوتری که بدنی برنگ سفید و گردن رنگی خاص مثل سرخ (طوقی سرخ و.........)میگویند

طوقی مورد علاقه خودم (سرخ)

شکل زیر طوقی زرد و اون مشکی هفت رنگه (زرد ماده و هفت رنگ نر)*تجربه شخصی* (نوع نراز رنگ سرخ پرنده ای عالی برای شکار گرفتن)

5)سرخ

6)سبز یا فیروزه ای

اصل این کبوتر از کاشون شهرستان اصفهان است مانند شکل زیر

7)کله برنجی اصل کاشون

کبوتری که بدنی فقط سفید وگردن و سری فقط برنگ قهوه ای داشته وکشیدگی رنگها باید اندازه دانه برنج باشد

8)گرگی

کبوتری که بدنی فقط سفید با خالهائی برنگ خاص مثلا قهوه ای داشته باشد

9)مصری

کبوتری که بدنی برنگ خاص داشته باشد مصری مشکی .آهنی.مسی.قرمز خرمائی و.............. است

شکل زیرسمت راست مصری خرمائی و چپی مصری تیرسفیداست

10)شامی

کبوتری که نوکی کوچک یا متوسط کلفت داشته باشد را کبوتر نوک شامی گویند رنگ در این نوع پرنده تفاوت چندانی ندارد

11)سوسکی

کبوتری که بدنی آغشته برنگهای مختلفی دارد را سوسکی گویند شکل زیر

12)غرقاولی

رنگ گردن وکله وسینه در این پرنده باید خیلی خیلی خاص باشد رنگی که او را از دیگر کبوتران متمایز کند *تجربه شخصی*پرش زیبا ساعت هم در پرش خوب میاورد

13)قلمکار

کبوتری که دورنگ کت برنگی خاص و گردن وسینه و کمربه رنگی دیگر داشته باشد باشاه پرهائی مخلوط قهوه ای مشکی و..........

14)تیرسفید

کبوتری که سر شاه پرهای سفید داشته باشد

15)پشت دار

کبوتری که دو کت برنگ خاص وحال شاه پرهائی رنگین یا یکدست سفید داشته باشد

16)و...................

(*تجربه شخصی*)

کبوتر تهرانی اصیل سفید کاکلی یا بدون کاکل کله ماری با پرشی بیش از چهار ساعت شکل اول

کبوتربازی

کبوتر بازی یا کفتر بازی، که بدان عشقبازی نیز اطلاق شده، یکی از بازی‌های سنتی ایرانیان به‌شمار می‌رود و این بازی منحصراً به مردان اختصاص داشت و امروزه نیز در اکثر شهرهای ایران هنوز هم رواج دارد. اصولاً کبوتر بازی در ایران به دو شکل مختلف انجام می‌شود: شکل اول رقابت بازیکنان بوسیله کبوتران در حین پرواز و شکل دیگر آن، شرط‌بندی بین صاحبان کبوتر است. در این روش کبوتر باز می‌کوشد کبوتران حریف را در حین پرواز به بام خود بکشاند و آن‌ها را تصاحب کند.

کبوتربازی

تربیت کبوتر و کبوتربازی در دوران بعد از اسلام در ایران و دیگر ممالک معمول بود و حتی کتابهایی در مورد این حیوان مفید و پُرثمر، تالیف شده‌است، که از آن جمله می‌توان به کتاب تمائم الحمائم، تألیف محی الدین بن عبدالطاهر اشاره نمود.

بر اساس تاریخ ابن کثیر (جلد۱۲، صفحه۴۱۱)، رسم کبوتربازی در قرن چهارم و پنجم معمول بود و چون کبوتربازها برای مردم ایجاد مزاحمت می‌کردند، گاهی از طرف فرمانروایان دستور جلوگیری از آنان داده می‌شد؛ چنانکه مقتدی عباسی (نیمه دوم قرن پنجم)، از کبوتربازی منع نمود. آن طور که سیوطی در تاریخ خود (صفحه ۲۸۰) آورده، همین مقتدی عباسی بود که دستور داد برج‌های کبوتر را نیز خراب کنند، زیرا این برج‌ها مُشرف بر خانه‌های مردم بود.

از مندرجات تاریخ ابن الجوزی (جلد ۷، صفحه: ۲۱۲) چنین برمی آید که در زمان عضدالدوله، بوسیله کبوتران نامه بر، در فاصله ۶ ساعت، دستور شاه به حکمران کوفه ابلاغ شده و جواب آن می‌رسید.

از دیرباز، برای استفاده از گوشت و کود کبوتران، ساختن کبوترخان یا کبوترخانه معمول بود. ژان شاردن که در عصر صفوی از ایران بازدید کرده‌است، به پیشینه بناهای کبوترخان و وضعیت آنها در عصر صفویه چنین اشاره کرده‌است:

کبوترخان را در ایران، اصولا برای تزئین نساخته بودند، بلکه به منظور انتفاع و بهره برداری، به ساختن کبوترخان اقدام می‌کردند، حتی در زمان حاضر نیز، یکی از مناظری که در اطراف دهات ایران دیده می‌شود، همین برج‌های کبوترخان است، که صدها سوراخ چهارگوش در آن تعبیه شده‌است.....در ایران گوشت کبوترها را می‌خورند و از همه بالاتر فضولات آنها را که کود حیوانی بسیار گرانبهایی است، جمع می‌کنند. جالیزهای معروف خربزه اصفهان در سایهٔ همین کود بارور می‌شود و قرنهاست که این کار معمول است. تاورنیه که در سال ۱۶۷۷ میلادی (۱۰۸۸ هجری) سفرنامه خود را نوشته، می‌گوید در اطراف اصفهان بیش از سه هزار کبوتر وجود داشته‌است...

مدارک تاریخی نشان می‌دهند که در تمام دوران بعد از اسلام، کبوتربازی یکی از وسایل سرگرمی بوده و از این پرنده، غیر از نامه رسانی و تهیه کود و چلغوز، برای سرگرمی و استفاده از گوشت آن نیز بهره برداری می‌کرده‌اند. در همین ارتباط، شاردن در سفرنامه خود، از گودال لطفی در اصفهان، که پاتوق کبوتربازان حرفه‌ای اصفهان و محل خرید و فروش کبوتران بوده نام برده و به توصیف وضعیت آن مکان پرداخته‌است.

کبوتربازی در شعر و ادب فارسی

نگاهی سطحی به آثار منظوم و منثور فارسی این حقیقت را روشن می‌کند که کبوتربازی یکی از وسایل سرگرمی مردم بوده‌است. بعنوان نمونه، مسعود سعد سلمان، در وصف یار کبوتر باز خود چنین می‌گوید:

انس تو با کبوتر است همه ننگری از هوس به چاکر خویش

هم به ساعت بَر ِتو بازآید هر کبوتر که رانی از بَر ِخویش

رفتن و آمدن به نزد رهی چون نیاموزی از کبوتر خویش؟

اشاره به کبوتر و کبوتربازی در شعر پارسی تا دوران معاصر نیز ادامه داشته‌است. از جمله ملک الشعرای بهار، که خود از کبوتربازان نامی به شمار می‌آمده، درباره کبوتر، چکامه آبداری سروده که بند اول آن چنین است:

بیائید ای کبوترهای دلخواه بدن سیماب گون، پاها چو شنگرف

بپرّید از فراز بام و ناگاه به گرد من فرود آئید چون برف

کبوتربازان مشهور

دوستعلی معیری (معیرالممالک)، که خود از عشقبازان یا کبوتربازان نامی است، در خاطرات خویش و همینطور در مجموعه مقالاتی از او، که در مجله یغما، و با عنوان «رجال عصر ناصری» انتشار یافته‌است، گهگاه به اسامی برخی از عشقبازان (کبوتربازان) معروف تهران، در اواخر عهد قاجاریه و اوایل عصر پهلوی اشاره کرده‌است. در بخشی از نوشته او می‌خوانیم:

«««من از ده سالگی به کبوتر رغبت به هم رساندم و اولین بار بدستور دائیم شاهزاده جهانگیر میرزا، در باغ فردوس برایم لانه کوچکی ساختند و ده کبوتر از پدرم گرفتم و در آن انداختم. از آن پس من نیز در حلقه «عشقبازان» درآمدم و پیوسته و بیش و کم کبوترانی داشتم، ولی در بحبوحهٔ آن، بین سالهای ۱۳۰۳، الی ۱۳۱۵ شمسی بود که، متجاوز از دوهزار کبوتر داشتم. در این سالها از کبوتربازان معروف و طراز اول، می‌توان از: شاهزاده مرآت السلطان، ملک الشعرا بهار، نظام الدوله خواجه نوری، شاهزاده عبدالصمد میرزا جهانبانی، شاهزادگان مقبل الدوله و مفاخرالسلطنه، نوه‌های شاهزاده تیمور میرزا سردار معتضد و نصیرهمایون، پسر میرزا زینل را می‌توان نام برد. »»»

فرازی دیگر از نوشته‌های همو، باز متضمن اسامی شماری دیگر از کبوتربازان مشهور ایرانی است:

«««پدرم دوست محمدخان از کودکی به کبوتر عشق فراوان داشت و در زمان حیات پدرش، دوستعلی خان معیرالممالک [توجه: این دوستعلی خان معیرالممالک، جد نویسنده‌است که او هم، همین نام را دارد. وی در سال ۱۲۹۰ هجری قمری در گذشته‌است و با نویسنده این سطور که تا سال ۱۳۴۵ خورشیدی حیات داشته، متفاوت است]، بیش از هزار کبوتر گرد آورده بود. چند تن از کبوتربازان مشهور آن زمان، از قبیل: شاهزاده حاج نصرالله میرزا، میرزا آقا سلطان و حاج قربان اغلب نزد پدرم میامدند و هربار برایش تحفه‌های تازه می‌آوردند. حاج قربان از «نقش بازان» به نام بود [«نقش» نام نوعی کبوتر است، که برای اطلاع از ویژگی‌های آن به بخش بعد توجه فرمائید] و «زردهای خال سیاه» او را، کس نداشت. »»»

انواع کبوتر

کبوتر از لحاظ تنوع رنگ پرها، به اصطلاح کبوتربازان «رنگرز» است و از این نظر، نزد اهل فن به دو دسته تقسیم می‌شود:

الف- نقش

ب- سفید و خالدار

کبوترهای نقش

«نقش» اصطلاحا کبوترانی را گویند که از لحاظ رنگ دارای خصائصی بدین قرار باشند:

۱-«یک رنگی» یا «تخته‌ای»، به کبوترانی گویند که از سر تا به دُم، پرهای یکرنگ، یا رنگی مخلوط داشته باشند. برخی انواع کبوتران «یکرنگی» یا «تخته‌ای» اصطلاحا عبارتند از:

زاغ، سبز، گُلی، زرد، قهوه‌ای، کاغذی، آینه، سرو، سروچخماقی، کوهی، سبزکوهی، فولادی، نقره‌ای، گل افشان، هفت رنگ و.....

۲-«دُم سفید»، کبوترهایی را گویند که دارای رنگهای پیش گفته باشند، با این تفاوت که تنها دمشان سفید است. برای نامیدن این کبوتران، در آخر اسامی بالا، لفظ «دُم سفید» را می‌افزایند و می‌گویند: زاغ دم سفید، سبز دم سفید، گُلی دم سفید، زرد دُم سفید و.....

۳-«سینه سیاه دم سیاه»، «سینه قرمز دم قرمز»، «سینه زرد دم زرد»، «سینه سبز دم سبز» و «سینه قهوه‌ای دم قهوه‌ای»، این دسته سر و گردن و سینه و دمشان، به رنگهای گفته شده (سیاه، قرمز، زرد، سبز و قهوه‌ای) و دو بالشان از کَت تا نوک ِ تیزه(شاه پر)، سفید است. نوع دیگری از این کبوتران دسته‌ای هستند که سر و دُم رنگین دارند، که در اینصورت آنها را مثلا: «کله سیاه دم سیاه»، «کله زرد دم زرد» و.... می‌نامند. دسته‌ای دیگر نیز هستند که تنها دُم آنها رنگین است که بر حسب رنگ، «دُم سیاه»، «دُم زرد» و.... خوانده می‌شوند.

۴-«طوقی»، به کبوترانی گفته می‌شود که تمام پر بدنشان سفید باشد و تنها دور گردن آنها، طوق یا حلقه‌ای رنگین داشته باشند و انواع آن را، [بر حسب رنگ طوق و خصائص دیگر]، «طوقی سیاه»، «طوقی قرمز»، «طوقی زرد»، «طوقی سبز»، «طوقی قهوه‌ای»، «طوقی آینه»، «طوقی سرو»، «طوقی نقره‌ای» و «طوقی شازده» (طوقی شاهزاده)، گویند.

۵-«پَشت دار»، کبوترانی هستند که روی کَتشان[=پُشتشان]، به رنگهائی است که در مورد نوع «طوقی» ذکر شد، اما بقیهٔ پرهایشان سفید است. این نوع از کبوترها، این گونه خوانده می‌شوند: «پشت سیاه»، «پشت قرمز» و غیره. درصورتیکه یک کت این کبوتران رنگی باشد، آنها را اصطلاحاً «یک کتی» [یا: «یه کَتی»] می‌نامند.

۶-«شاهزاده» [یا: «شازده»]، کبوترانی هستند که سر و گردن، دل[=شکم] و از پر هفتم بال به بعد [در شمارش از سمت بدن] آنها، به رنگ سفید و بقیه پرهایشان به رنگهایی که در مورد «طوقی» ذکر شد، باشد. برای نامیدن این کبوتران به جای کلمهٔ طوقی، کلمهٔ شاهزاده را به کار می‌برند [و مثلا می‌گویند: «شازده سیاه»، «شازده قرمز»، «شازده زرد» و.....]. شاهزاده زرد را، اصطلاحاً «کشگرک»، می‌خوانند.

۷-«کله دار»، کبوترانی هستند که تمام پرهای بدنشان سفید است، مگر سرشان که تا قسمتی از سینه رنگین است و آنها را به نسبت رنگ سر، «کله سیاه»، «کله قرمز»، «کله زرد»، «کله سبز» و «کلّه برنجی» می‌گویند.

توضیح اول: رنگ زرد و رنگ گُلی، در هریک از انواعی که در بالا شرح داده شد، ممکن است دارای خالهای سیاه باشند، که در اینصورت در آخر نام کبوتر، عبارت «خال سیاه» را می‌افزایند. این نوع [یعنی «زرد خال سیاه» و «کلی خال سیاه»] بسیار مرغوب محسوب می‌شوند.

توضیح دوم: هریک از انواع پیش گفته، در صورتیکه رنگ آمیزی پرهایشان، با آنچه که شرح داده شد، کاملا تطبیق کند، «پاک» و در غیر این صورت، «غلط» خوانده می‌شود. کبوتران غلط، دارای ارزش چندانی نیستند.

کبوترهای سفید و خالدار

کبوتر سفید، به کبوتری با پرهای کاملا سفید اطلاق می‌شود و نیازی به توضیح ندارد، اما کبوتر خالدار، به کبوترانی گویند که در بدنشان به طور نامنظم، کم و بیش پرهای رنگین وجود داشته باشد. هریک از این کبوتران را به نسبت رنگ خالها، نامگذاری می‌کنند، که این نامگزاری به شرح ذیل است:

۱-«پلنگ»، کبوتری است که خال‌های سیاه در بدن داشته باشد. هرگاه تعداد پرهای سیاه بیش از پرهای سفید باشد، کبوتر را «سیاه پلنگ» می‌خوانند.

۲-«خال قرمز»، کبوتری است که خال‌های قرمز در بدن دارد. در صورتیکه تعداد پرهای قرمز، بیش از سفید باشد، آن را «قلمکار» می‌خوانند. «خال زرد» و «خال پیس» هم از انواع آن است.

۳-«گردن برنجی»، در صورتیکه خال‌های ریز، تنها در قسمت گردن کبوتر باشد، آن را بدین نام خوانند.

۴-«لک دوش»، هرگاه کبوتر چند خال رنگین روی کَت [=پُشت] خود باشد.

۵-«هما»، کبوتری که دارای چند لکه زرد و سیاه مخلوط و نامرتب باشد. استادان فن، نام «هُما» را، از آن کبوتری می‌دانند که سر تا دُمش سفید، چشمش سفید، نوکش کوتاه و سفید، و دارای یک پر کاکل باشد.

۶-«تو دم دار»، در صورتیکه کبوتر میان پرهای دم، یک یا چند پر رنگین داشته باشد.

اصطلاحات کفتربازی

باخت کردن: اگر کبوتری از دسته خود به دسته دیگری بپیوندد، اصطلاحاً می‌گویند که «باخت» کرده‌است.

بالا ماندن: اغلب کبوترهای «در رو»، حتی با وجود تاریک شدن هوا به پریدن ادامه می دهند و به اصطلاح، شب بالا می مانند.

پاک: کبوتری که رنگ آمیزی پرهایش، با آنچه که نزد عشقبازان (کبوتربازان) معروف است، مطابقت کامل داشته باشد. (مقابل آن: کبوتر غلط)

پا کردن: اصطلاحی برای پرواز دادن یا پراندن کفتر، توسط کفترباز است. بدان «سر دادن» نیز گفته می شود.

پس آمد: اتفاق می‌افتد که پس از چندی، کبوتری که «باخت» کرده، یعنی از دسته خود به دسته دیگر پیوسته، پس از چندی به لانه اولیه خود بازگردد، که در اینصورت اصطلاحا می‌گویند که: «پس آمد» کرده‌است.

تنگ بام دار: به اصطلاح «در رو» رجوع شود.

توی بند افتادن: هر قدر بازی کبوتر، محکمتر و باصداتر باشد، پسندیده تر است و گاه شدت آن در بعضی کبوترها به جایی می رسد که حیوان را از پریدن باز می دارد، زیرا به محض آنکه از بام بلند می شود، آنقدر پیاپی و بدون اختیار معلق می زند، که بر روی زمین می افتد. در این حال گویند که کبوتر توی بند افتاده است.

جلد کردن کبوتر: شناساندن بام و محل کبوتر به او، و آماده کردنش برای پرواز را گویند.

حریف: بین کبوتربازان بر سر گرفتن کبوترهای یکدیگر رقابت شدید وجود دارد، که در اینصورت می‌گویند که آنان با هم حریف هستند.(مقابل آن اصطلاح: «ناحریف» است.)

در رو: هر کبوتری که بیشتر دارای کیفیت پرش (معلق زدن و بالا رفتن) و کمیت پرش (توانائی و طاقت پرواز) باشد، مرغوب تر و گرانبهاتر است. حال اگر کبوتری دارای هر دوی این صفت‌ها باشد، آن را اصطلاحا «در رو» و «تنگ بام دار» می‌خوانند.

سر دادن: به «پا کردن» نگاه کنید.

سو: وفاداری به لانه را گویند.

کشگرک: کبوتر نوع شاهزاده به رنگ زرد را گویند.

گروبندی: کبوتربازان اغلب بر سر پریدن کبوتران هنری خود، «گروبندی» می‌کنند، بدین معنا که شرط می‌بندند و جوایز گزاف نقدی و جنسی تعیین می‌کنند.

گنجه: لانه کبوتر را گویند.

ناحریف: کبوتربازانی که «حریف» یکدیگر نیستند، یعنی با یکدیگر روابط دوستانه دارند و کبوتر یکدیگر را بلاعوض [و بدون دریافت «میلی» از یکدیگر]، به صاحب اصلیش مسترد می‌دارند، «ناحریف» خوانده می‌شوند.

نژادهای کبوتر اهلی

کبوتر شاهی King Pigeon

نژادی آمریکایی است که از آن گونه‌هایی به رنگ‌های سفید، نقره‌ای، آبی تیره، سرخ وزرد وجود دارد. معمول‌ترین آن‌ها گونه سفید است. گونه سفید در آمریکا از تلاقی سفید رومی، سفید مالت Maltese وسفید دوشس Duches به وجود آمده‌است. گونه نقره‌ای نیز از تلاقی دوشس وموندین به وجود آمده وجثه‌ای بزرگ تر وحالتی آرام تر از سفید دارد. وزن کبوتر نر بالغ در حدود ۹۰۰ گرم وکبوتر ماده بالغ در حدود ۷۵۰ گرم ووزن هر جفت جوجه بین ۹۰۰ تا ۱۳۵۰ گرم است. این نژاده سالیانه ۸ تا ۱۵ جفت جوجه می‌دهد. کبوترهای این نژاد از کالبدی کشیده ومستقیم ودم افقی برخوردارند. استحکام بال‌ها بسیار زیاد است واندام محکم بوده، سینه عریض می‌باشد، گردن ستبر وشکیل بوده، جمجمه گرد وبزرگ می‌باشد وسر به رنگ سفید ومخطط است. در سال ۱۹۴۰ در آمریکا گونه‌ای از این نژاد به نام کبوتر « شاهی شناسا» پرورش داده شد. از محسنات این گونه توانایی شناختن دو جنس نر وماده آن از یکدیگر می‌باشد، که به علت تفاوت رنگ پرها در دو جنس امکان پذیر می‌گردد.

کبوتر گاینت هومر Giaint Homer Pigeon

این نژاد از بهترین نژادهای گوشتی کبوتر است. وزن کبوتر نر بالغ در حدود ۹۰۰ گرم وکبوتر ماده بالغ تقریباً ۷۰۰ گرم ووزن هر جفت جوجه ۴۰۰ تا ۶۰۰ گرم است. این نژاد سالی ۸ تا ۱۲ جفت جوجه می‌دهد. تنوع رنگ زیادی دارد ومتداول‌ترین رنگ مربوط به گونه‌ای است که رنگ سر، دم ودو طرف بال‌ها آبی تیره وباقی اجزای بدن، سفید است، این نژاد خیلی به نژاد چاهی شبیه‌است، سرش بدون پر وپاهایش نیز بدون پر است. این نژاد دو خاصیت ممتاز دارد : یکی آن که از جمله بارورترین وپر نسل‌ترین کبوترها به شمار می‌رود ودیگر این که برای تغذیه انسان گوشت مناسب ولذیذی دارد.

کبوتر رنت Rant Pigeon

این نژاد سنگین وزن‌ترین کبوتر است، وزن پرنده بالغ آن در حدود ۵/۱ کیلوگرم است ورنگ‌های متفاوتی دارد که بیشتر به رنگ سفید است. این نژاد سالیانه ۴ تا ۶ جفت جوجه می‌دهد ووزن هر جفت جوجه آن ۵/۱ تا ۲ کیلوگرم است. این نژاد از بدنی کشیده وسینه‌ای عمیق برخوردار است.

کبوتر کارنیه Carneau Pigeon

کبوترهای کارنیه از کبوترهای جنوب بلژیک وشمال فرانسه به وجود آمده ودر اوایل قرن بیستم در آمریکا بر روی آن‌ها کار شده‌است. این نژاد دو رنگ سرخ وسفید دارد ورنگ سرخ آن فراوانی بیشتری دارد. سر پرنده وپاهایش بدون پر است. وزن کبوتر نر بالغ حدود ۷۰۰ گرم و کبوتر ماده بالغ حدود ۶۰۰ گرم است. این نژاد سالیانه ۶ تا ۱۲ جفت جوجه می‌دهد ووزن هر جفت جوجه حدود ۹۵۰ تا ۱۰۰۰ گرم است. این نژاد از لحاظ جثه به طور محسوسی از نژاد شاهی کوچک تر است. رنگ گونه‌های قرمز آن تقریباً به رنگ شاه بلوط وبسیار زیباست.

کبوتر موندن Mondaine Pigeon

این ن:ژاد دو تیره دارد، تیره سوئیسی که سفید رنگ با سری بدون پر است وتیره فرانسوی با رنگ‌های مختلف نظیر سرخ، سفید، زرد، سیاه، آبی تیره ونقره‌ای که با وجود کاکلی بر روی سر مشخص می‌شود. نژاد موندن شبیه مرغ است ووزن پرنده در حدود ۱ تا ۵/۱ کیلوگرم است وسالیانه ۶ تا ۱۲ جفت جوجه می‌دهد و وزن یک جفت جوجه آن ۱۲۵۰ گرم است. پاهای این نژاد پرهای انبوهی دارد. این نژاد تنومند بوده، دم پرنده پایین افتاده ومعمولاً به رنگ سفید می‌باشد.

کبوتر چین دار شرقی Oriental Frills Pigeon

مهم‌ترین مشخصه این نژاد منقار کوتاه آن است که به آن شکلی زیبا می‌دهد ودر انواع اصیل معمولاً منقار پرنده کوتاه وپهن است. منشاء این نژاد سرزمین خاورمیانه ومخصوصاً مصر می‌باشد. نژاد اصیل آن چشم‌های درشت با پلکی سفید رنگ دارد وبر روی سینه کاکلی نیم دایره‌ای به صورت کروات دارد وبر روی پاها پرهای کوچکی دارد واگر از گوشه به آن نگاه شود، چشم‌ها وپاها در یک راستا دیده می‌شوند. شکل سرپرنده، چیزی بین کروی وبیضی شکل است ورنگ حدقه چشم آن پرتقالی است که این حالت در پرندگانی که سر سفید دارند، تیره رنگ می‌باشد. این پرنده به شدت با ادمی انس والفت می‌گیرد واز او نمی‌ترسد. با غرور می‌ایستد وتحمل خوبی دارد واز جهت پرواز وحرکت نیرومند است وبه خوبی زاد وولد می‌کند وبرخی از پرورش دهندگان معتقدند که پرورش آن با دیگر کبوترها متفاوت است اما حقیقت این است که پرورش آن با سایر انواع پرندگان زینتی تفاوتی ندارد وفقط باید توجه داشت که مانند تمامی انواع پرندگان زینتی بهتر است که تخم این نوع پرنده را در زیر پرندگان معمولی قرار داد واز آن‌ها جوجه گرفت، زیرا که پرندگان زینتی اصولاً قادر به نگهداری از تخم وجوجه آوری نیستند. قیمت آن در بازار متفاوت است ولی معمولاً نژادهای خالص آن بسیار گران قیمت می‌باشند.

کبوتر مکه Makka Pigeon

اصل این نژاد به سه جا نسبت داده می‌شود که این سه مکان عبارتند از :شهر صنعا در یمن، شهر مکه وکشور مصر، وبیشتر به نظر می‌رسدکه اصل آن از شهر صنعای یمن بوده واز آن جا به مکه ومصر برده شده‌است. این نژاد از آواز بسیار خوب ودلنسینی برخوردار است که با آواز سایر کبوترهامتفاوت است.جثه‌ای کوچک دارد وتا حدودی شبیه کبوتر معمولی است، در هنگام ایستادن دو بال از دو طرف بدن پرنده آویزان می‌شود وچشمانش کاملاً مشکی است وغالباً بر روی پنجه‌های پا راه می‌رود ودر هنگام آواز خواندن بدنش به لزره در می‌آید. پاها کوتاه وکوچک است، نژاد خالص آن کاکل ندارد وپاپر نیست. هرچند که اخیراً انواع کاکل دار وپاپر آن نیز تولید شده‌اند. رنگ آم معمولاً سیاه وسفید است وبه رنگ‌های دیگری نظیر سرمه‌ای وسرخ نیز دیده شده‌است، این نزاد نمی‌تواند به خوبی از تخم‌ها مراقبت نماید واز جهت زاد وولد چندان مرغوب نیست وبهتر است که آن را به صورت انفرادی در قفس نگهداری کرد. مدت آواز خوانی پرنده طولانی است وبه همین علت برخی از پرورش دهندگان به علت سر وصدای زیاد، میل چندانی به پرورش آن ندارند.

کبوتر بخارا (جارچی) Trumpeter

این نژاد از زیباترین انواع کبوتر بوده واز گران قیمت‌ترین گونه‌های کبوتر به شمار می‌رود وپرورش دهندگان کبوترهای زینتی وعلاقمندان به شرکت در نمایشگاه‌ها، در بین پرندگان خود حتماً از این نوع پرنده نگهداری می‌کنند. کبوتر بخارا پرهای انبوهی دارد که در همه جهت پر پشت می‌باشند وگونه‌های خالص آن حجیم با پرهای انبوهی بر روی سرها وپا می‌باشند. زاد وولد چندانی ندارد وتوجه کافی به جوجه‌های خود مبذول نمی‌کند وپرورش دهندگان با چیدن پرهای اطراف چشم وقسمتی از پرهای پا واطراف مخرج پرنده، تلاش می‌کنند تا میزان نرینه گی کبوترهای نر را افزایش دهند، اما با این همه بهتر است که تخم‌های بارور این پرنده را در زیر پرندگان دیگری که به نگهداری جوجه‌ها اهمیت می‌دهند، گذاشت تا جوجه‌ها قوی ونیرومند بار بیایند، بویژه این که جوجه‌های این نژاد از کوچکی دارای پرهای انبوه می‌باشند وبدیهی است که این میزان پر نیاز به خونرسانی وتغذیه مناسب دارد. گونه‌های متفاوتی از این نژاد پدید آمده‌است به گونه‌ای که در برخی‌ها کاکل رشد فراوانی یافته‌است ودر برخی دیگر نیز کاکل رشد چندانی ندارد وبرخی جثه متوسط وبرخی جثه بزرگی دارند. اما آن چه کبوتر بخارای اصیل را متمایز می‌سازد، این است که گردن آن به سوی جلو وپایین متمایل است وبر پس سر پرنده کاکل وجود دارد وپاها در مقایسه با سایر گونه‌ها بزرگ تر اند. این پرنده می‌تواند پرهای کاکل خود را سیخ نگه دارد. رنگ‌های متفاوتی دارد وبیشتر به رنگ سیاه وسفید وسرخ وزرد دیده می‌شود.

کبوتر یعقوبی Jacobin Pigeon

کبوتر بسیار زیبایی است که به رنگ‌های مختلف دیده می‌شود ودورتا دور سر آن را پرهای انبوهی فرا می‌گیرد که از پس سر کبوتر شروع شده وبه جلوی گردن آن ادامه می‌یابد. از عیوب این نژاد عدم نگهداری از تخم وعدم پرستاری از جوجه‌ها است. میزان پرهای نرم اطراف سر وگردن پرنده گاهی آن قدر زیاد وانبوه‌است که چیزی از سر پرنده، چشم‌ها ومنقار آن دیده نمی‌شود وبه همین علت برخی از پرورش دهندگان اقدام به چیدن پرهای مزاحم می‌کنند تا پرنده بتواند به خوبی ببیند. در نژاد اصیل پرهای دور گردن مانند طوقی انبوه دورتادور گردن را فرا می‌گیرد. معمولاً پرهای دم وبال‌ها سفید رنگ بوده وباقی اجزای بدن به رنگ‌های متفاوتی نظیر: سرخ وسیاه وزرد وسرمه‌ای می‌باشد. آخرین پر بال بلند وطولانی است به طوری تا دم رسیده وگاهی ازآن نیز فراتر می‌رود. منشأ این نژاد هندوستان است. نوع دیگری از این نژاد که اصالت کمتری دارند، پرهای دورتادور گردن وسر کمتر بوده ودر اطراف پیشانی وچشم پرها رشد نمی‌کند. چشم‌های آن مروارید مانند است. این نژاد به جوجه‌های خود توجه کافی مبذول می‌کند وبر خلاف نژاد اصیل از سرعت خوبی در پرواز برخوردار است. منشأ این نوع کبوتر نیز وسط وشمال قاره اروپا وکشورهایی نظیر اتریش، هلند وبلژیک است. قیمت کبوترهای اصیل بسیار گران است اما کبوترهای غیر اصیل قیمت‌های متفاوتی دارند.

کبوتر دمنده Pouter Pigeon

کبوتر دمنده یکی از قدیمی‌ترین انواع کبوترهای زینتی است که تاریخ پیدایش آن به سال ۱۷۳۵ میلادی باز می‌گردد. این کبوتر همچنین به نام کبوتر انگلیسی نیز معروف است زیرا که اولین بار در انگلستان ظاهر شد وپرورش دهندگان انگلیسی با آمیزش دادن گونه‌های مختلفی از کبوتر، این نژاد را به وجود آوردند. این کبوتر می‌تواند به صورت شگفت انگیزی در سینه وگردن وسر خود بدمد وبه همین علت به آن دمنده می‌گویند ودر اثر نفخ این منطقه قد وقواره کبوتر بزرگ تر به نظر می‌رسد. بدن این گونه کبوتر کشیده ولاغر است واز جهت نگهداری از تخم‌ها وجوجه‌ها بسیار خوب است. منشأ آن شمال اروپا، انگلستان، بلژیک وآلمان است وآب وهوای سرد ومعتدل برای پرورش آن مناسب است، اما در آب وهوای گرم بدن کبوتر ضعیف شده وبه بیماری‌های مختلف مبتلا می‌گردد. قیمت برخی از انواع آن بسیار گران است بویژه اگر چینه دان بزرگ ویا رنگ آن نادر وکمیاب باشد.

کبوتر میگسار Tippler Pigeon

این نژاد یکی از معروف‌ترین کبوترهای تیز پرواز است که می‌تواند به مدت ده ساعت مستمر پرواز کند ودر آسمان آن قدر بالا برود که دیگر با چشم غیر مسلح دیده نشود. معمولاً رنگ بدن آن سفید رنگ وبرخی اجزای بدن آن خاکستری رنگ وچشمان آن مرواریدی است وبرخی نیز چشم‌های سیاه دارند که از ارزش کمتری برخوردارند وقدرت پرواز کمتری دارند. منشأ این نژاد پاکستان است. انگلیسی‌ها قبل از استقلال هند وپاکستان تعداد زیادی از این پرنده را به انگلیس بردند واز آن جا به اروپا برده شد وباعث شگفتی بسیاری از پرورش دهندگان شد وتا امروزه نیز از ارزش خاصی بین پرورش دهندگان کبوترهای مسابقه به شمار می‌رود. نژاد خالص «تپلر» اندامی کوچک ووزنی سبک دارد که رنگ بدن کبوتر سفید ورنگ بال‌ها خاکستری است وچشم‌ها مرواریدی است. «تپلر»گونه‌های مختلفی دارد، اما قدرت وتوانایی هیچ کدام از این گونه‌ها به اندازه گونه اصلی نمی‌باشد. آموزش این نوع کبوتر بر اوج گیری در آسمان نیازمند آموزش طولانی ومشخصی می‌باشد وبسیاری از پرورش دهندگان این نوع کبوتر در انگلستان وکانادا به شدت با یکدیگر رقابت می‌نمایند تا بتوانند رکوردهای جدیدی در زمینه اوج گیری برای مدت‌های طولانی که گاهی به ۲۲ ساعت می‌رسد را بشکنند. ودر این رکورد گیری‌ها، اوج گیری وپرواز مستمر دو شرط اساسی به شمار می‌روند. گونه‌ای از این نژاد دیده شده که در اثنای پرواز اقدام به معلق زدن به سوی عقب می‌نماید، که این گونه از کبوترها برای مسابقات اوج گیری مناسب نیستند زیرا که معلق زدن باعث خستگی کبوتر شده وکبوتر نمی‌تواند برای ساعات پی در پی درآسمان اوج بگیرد. کبوتر«تپلر» به صورت تدریجی ودایره وار اوج می‌گیرد که مرکز دایره پرواز کبوتر، محل سکونت او می‌باشد وآن قدر بالا می‌رود که دیدن آن درآسمان دشوار می‌شود ودر هتگام فرودآمدن نیز از همین روش استفاده می‌کند، منتهی دایره‌های فرودی کبوتر کوتاه تر هستند. کبوتر «تپلر» دو بال قوی ونیرومند دارد که ابزاری مناسبی برای اوج گیری به شمار می‌روند ومعمولاً کبوترهایی که تند تند بال می‌زنند نمی‌توانند برای مدت طولانی ومستمر پرواز کنند، که این حالت در تپلر دیده نمی‌شود. سبکی وزن کبوتر «تپلر» یکی دیگر از عواملی است که باعث می‌شود که پرنده ساعت‌های طولانی بدون خستگی درآسمان پرواز کند.

کبوتر با ذات خوب و شکار بیار خوب فقط دمگیر از هر نوعش که باشه

(اصفهان خ عطار نیشابوری از اول خیابان تا آخرش همه جور کفتری پیدا میشه ازشیر مرغ تا جون آدمیزاد) موفق باشید

نر تنها

اصفهان که از قديمي ترين شهرهايي است که کبوتر پراني در آن رايج بوده است. کبوتر خانه هاي فراوان اين شهر و کبوتربازان فراوان اين شهر و ذات خوب کبوتران بومي آن مخصوصاً از لحاظ سفت بومي و نيز اينکه زمان هاي دور اصفهان مهد کبوتران نامه بر به تمام ايران بوده نشان بر صدق اين گفته دارد. اما اينکه بعضي ها کبوترهاي دم گير را کبوتر نميداند چون فقط ساعتي نمي پرند جاي خود دارد.البته هر کسي هم در عشقبازي با روش خود کار مي کند.بعضي ها با ساعتي پريدن بعضي ها با مسافت پيمودن کبوتر.ولي در اصفهان همه ذات و سوي کبوتر را مي شناسند.

همين حالا با اين دنياي شلوغ شهري و روزگار صنعتي اصفهان جمعيت کبوتربازان آن از خيلي از شهر هاي ديگر بيشتر است.اگر سري به اصفهان زديد حداقل از مشتري سله هاي کبوتر فروشي و تعداد سله ها اين را مي فهميد.خيابان عطار اصفهان که ??? متر هم بيشتر نيست سرتاسر پر از سله کبوتر فروشيست.در سله ها از پيرمرد ??-?? ساله تا بچه??-?? ساله پيدا مي شوند.اين روز ها اگر مشتري نباشد با اين ماليات هاي سنگين ديگر پرنده فروشي صرف نميکند.

کبوتر نر تنها هم از جمله کبوتر هايي است که فقط در اصفهان آن هم فقط بعضي از حرفه اي ها آن را دارند.نر تک نام رايج اين کبوتر در اصفهان است اما به نام هاي نر قوطي يا کبوتر شکاري يا جفتي هم خوانده مي شود.البته اشتباه نشود که نر تک کبوتري با نژاد خاصي نيست.بلکه همان کبوتر نر دم گير است که با کارهايي که روي آن صورت مي گيرد ميشود نر تک و اين خصوصيت را پيدا ميکند که اگر غريبي يا به اصطلاح اصفهانيها شکاري در آسمان ببيند چه آن شکار نر باشد يا ماده يا مفلق (جوجه) مي خواهد آن را بياورد تا از تنهايي در بيايد ووقتي آنها را مي بيند با مستي بي امان خود اغلب آنها را مجذوب خود کرده و به بام صاحب مي آورد .البته غريب گيري اصلاْ کار درستي نيست و اين مطلب را فقط براي اطلاع شما مي نويسم.

اما حالا برويم سر اصل مطلب.شما براي درست کردن نر تک به يک کيوتر نر که بهتر است کبوتر هاي سينه پاک دم پاک که در شهر هاي ديگه به نام شهري،پلاس،پشت سبز ساده،چادري و .. هم خوانده مي شود نياز داريد تا بهتر به شما جواب بدهند.کبوتر نر بايد يک ساله باشد و از زماني که مفلق 4-5 پره بوده براي شما پريده باشد.و تا به حال جفت هم نخورده باشد و تازه زمان شوخي و ديوانگي اش رسيده باشد.شما بايد يک جفت کن هم داشته باشيد طوري که در آن لولايي باشد و يا به هر حال طوري باشد که سريع بسته شود تا سريع غريب در جفت کن گرفتار شود.جفت کن را هم به بالاي خر پشته ي بام يا جايي که در ديد باشد بگذاريد.

کبوتر نر آماده را 2-3 روزي در جفت کن بگذاريد.سپس ماده اي آماده پيشش بيندازيد.بعد از 2-3 روزي که ديگر مطمئن هستيد که کبوتر ها آماده جفت گيريند و نوک توي سر شده اند مي توانيد آنها را به روي بام آزاد کنيد. فقط بايد مواظب باشيد که کبوترها حتماً در جفت کن جفت خورده باشند تا نر فقط جفت کن را محل جفت گيري بداند.بعد که کبوتران کار لانه سازي را انجام دادند و تخم گذاشتند بعد از 5 -6روز ،شبانه تخم و کبوتر ماده را از پيش نر برداريد.بالهاي کبوتر نر را بکشيد يا به اصطلاح آن را زير پر کنيد.کبوتر نر بايد 1 الي 2 ماه در جفت کن باشد.طوري که زياد نور نبيند و نور به اندازه اي باشد که فقط بتنواند آب و دانه بخورد.سعي کنيد در زماني که کبوتر نر در جفت کن است از دانه هايي که باعث تقويت بنيه و مستي کبوتر ميشوند مثل شاهدانه وماشک و...هم استفاده کنيد.اما نه به اندازه اي که کبوتر خيلي سنگين شود.کبوتر نر را نيز هفته اي يک باز هنگام غروب از جفت کن بيرون کنيد و بعد که شب شد و آن را بگيريد و دوباره در جفت کن بيندازيد.ماده اي که کبوتر نر با آن بوده را نيز پس از مدتي جفت بدهيد تا ديگر ماده اش را نبيند.بعد از گذشت 2 ماه يا کلاً وقتي که ديگر کبوتر نر به اوج مستي رسيده ديگر ميتوانيد آن را آزاد کنيد.دقت داشته باشيد وقتي کبوتر شکاري شما آزاد است بايد تيپ شما و همه کبوتر ها در گنجه باشند و نر تک هم آن ها را در گنجه نبيند تا خود را تنها ببيند و اگر کبوتر غريبي را در هوا ديد سريعاً به زير آن بلند شود و آن را بياورد.ديدن کبوتر نر تک هنگام شکار گرفتن بسيار ديدنيست.کبوتر تا کبوتر ديگري را مي بيند به روي خر پشته مي پرد ،بالهايش را باز ميکند و رو به جلو مي کشد و شروع مي کند به شوخ گيري و مستي.و سپس مي پرد و اينقدرباغريب مي چرخد تا آن را بياورد.سپس به داخل جفت کن ميرود و شروع مي کند به مستي و هو هو کردن وصدا زدن کبوتر.کبوتر ديگر هم به داخل جفت کن مي آيد و آن موقع است که شما بايد سريع در جفت کن را ببينديد و شکار را از نر تک بگيريد.خيلي ها هر ماه يک ماده براي نر تک مي اندازند و بعد که نر با ماده شوخ شدند دوباره ماده را جدا مي کنند.

درست کردن نر تک را حتي خيلي از قديمي ترين کبوتر بازهاي جاهاي ديگر کشور هم نمي دانند و وبلاگ ما در ميان وبلاگ هاي فراوان کبوتر بازي و حيوانات اولين وبلاگيست که اين مطلب را درج ميکند.البته اين را هم بگويم که به نظر خود من غريب گيري به هيچ وجه کار درستي نيست چون اولا غريب گيري در مرام عشقبازي کار درستي نيست. دوما کبوتر ذات دار و با ارزش خيلي کم مگر از سر گرسنگي تن به جاي ديگري جز جلدگاه بدهد.سوما فکر نمي کنم از لحاظ شرعي درست باشد.

در اصفهان کبوتران نر تک را از دمگير ها درست مي کنند.چون کبوتران دم گير هنگام پريدن صداي دست(بال) زيادي دارند و باعث جلب توجه شکار مي شوند و چون زياد هم نمي پرند شکار هم خسته نمي شود و سريع شکار را مي کِشند.هوش زياد اين نوع کبوتر و ذات خوب آن ستودنيست.کبوتران دم گير اصيل و قديمي به هيچ وجه جلد صاحب ديگري نمي شوند.حتي خيلي از آنها پس از جابه جايي ديگر غذا هم نمي خورندو مي ميرند.اما ما کبوتر بازان اصفهاني اغلب کبوتران تهراني و قزويني را حتي در يک روز هم جلد ميکنيم چون اغلب مجذوب دم گير ها مي شوند و فقط کافيست 2-3 بار کمي گرسنه با تيپ دم گير ها بپرند. دم گير هاي نقش گل پنبه اي يا خال در بعضي شهر هاي ديگر جزء کبوتران پلاکي محسوب مي شوند با اينکه شباهت زيادي هم به پلاکي ها ندارند.حتي فقط 6-7 دور گرد خانه مي تابند و سريع مي نشينند و اغلب هم پس از يک بار جلد شدن ديگر جلد جاي ديگري نمي شوند.حالا با اين همه اوصاف باز هم کبوتر بايد حتماً ساعتي بپرد تا کبوتر شود....؟؟؟

شناخت کبوتر(سری سوم)

مطالب مشابه :

انواع کبوتر

کبوتر نقش ونقشبازان

قیمت انواع کبوتر

شناخت کبوتر(سری سوم)

پرورش کبوتر در مناطق گرمسیری