پمفلت و بروشور(2)

پمفلت و بروشور

تعاريف

سابقه استفاده از پمفلت به قرن 16در كشور انگلستان برمي گردد كه بمنظور اطلاع رساني در موضوعات بحث انگيز مذهبي, سياسي و اجتماعي به كار می رفته است؛ ولي امروزه کاربردها و موضوعات وسيع تري را شامل مي شود. شکل زیر یکی از پمفلت های قرن 19که در آن یک شرکت به معرفی کشتی های خود برای سفر می پردازد را نشان می دهد.


صفحه رویی	صفحه عنوان	صفحه3	صفحه 8


صفحه12	صفحه 15	صفحه69

پمفلت و بروشور از رسانه هاي ايستا و مكتوب آموزش سلامت مي باشند و هر چند در بسياري از منابع مترادف يكديگر به كار رفته اند، ولي مي توان مشخصه هاي زير را براي هر يك در نظر گرفت:

پمفلت(pamphelet): نشريه اي غير ادواري و مستقل است كه در اندازه كوچك و معمولا با جلدي از جنس كاغذ استفاده شده برای چاپ متن، تولید می شود. صفحات آن به هم دوخته شده ولی صحافي نشده است. درمورد تعداد صفحات آن در منابع مختلف اتفاق نظر وجود ندارد، ولي براساس تعريف يونسكو اين نشريه بايد بدون در نظر گرفتن جلد حداقل 5 و حداكثر 48 صفحه داشته باشد.

بروشور (Brochure): بروشور يك نوع پمفلت است كه بيشتر با هدف ترويج يا تبليغ يك موضوع يا كالاي تجاري تهيه می شود و از طريق پست و يا به صورت مستقيم به دست مخاطب مي رسد. معمولاً در قالب يك يا چند صفحه ساده يا تا خورده و حاوي عكسهاي رنگی، طرحها و اشكال متنوع با كيفيت بالا به چاپ مي رسد.

لیفلت (Leaflet): نوعی پمفلت کوچک به حساب می آید که از آن به فراوانی استفاده می شود. نشریه ای 2 تا 4 صفحه ای است، صفحات آن به هم دوخته نشده و معمولا صفحات آن به صورت تا شده می باشد.

محاسن

1. به سادگي قابل تهيه است.

2. هزينه كمي براي تهيه آن مورد نياز است.

3. استفاده از آن در هر محيطي و با هر امكاناتي ميسر است.

4. پيامهاي متنوعي را مي تواند انتقال دهد.

معايب

1. مخاطب بايد توان خواندن و نوشتن داشته باشد.

2. مخاطب محدودي را تحت پوشش قرار مي دهد.

3. نسبت به ديگر رسانه ها از جذابيت كمتري برخوردار است.

I. فرایند پیش رسانه / پیش مداخله

در ارزیابی پمفلت/بروشور لازم است ابتدا به مراحل پیش رسانه/پیش مداخله که منجر به تصمیم گیری برای تولید آن برای آموزش سلامت شده است، پرداخته شود.

الف. بررسی وضعیت موجود(نیاز سنجی): ابتدا بررسی کنید که آیا بررسی وضعیت موجود انجام شده و مدارک و مستندات دال بر بررسی و نیاز سنجی برای تهیه این رسانه وجود دارد؟ در صورت موجود بودن مستندات، از 3 منظر به آن توجه کنید:

1. آیا با بررسی شیوع و بروز، به وسعت مشکل سلامت مورد نظر پرداخته شده است؟

2. آیا به اهمیت مشکل با توجه به نقش آن در سلامت مردم توجه شده است؟

3. آیا گروه های جمعیتی که در معرض این مشکل می باشند، مشخص شده اند؟

ب. تدوین اهداف آموزشی: انتظار می رود قبل از تولید یک رسانه آموزش سلامت، اهداف تولید و استفاده از این رسانه مشخص شده باشد. بررسی نمایید که آیا مدارک و مستندات تدوین اهداف آموزشی وجود دارد؟ در صورت موجود بودن مستندات از 4 منظر به آن توجه کنید:

1. آیا اهداف تعیین شده با اجرای مداخله مورد نظر قابل دسترسی هستند؟

2. آیا در بخش اهداف جزیی، نوع تغییر، مدت زمان لازم برای تغییر و جمعیت هدف آن ذکر شده است؟

3. آیا اهداف ذکر شده به صورتی طرح شده است که قابل اندازه گیری باشد؟

4. آیا اهداف بر اساس مشکلات مرتبط با سلامت اولویت بندی شده اند؟

ج. شناسایی مخاطبین: برای انتخاب و تولید یک رسانه آموزش سلامت مناسب، لازم است مشخصات جمعیتی، فرهنگی و اجتماعی و رفتاری و روانشناختی و نیازهای آموزشی مخاطب بررسی و مشخص شود. بررسی نمایید که آیا مدارک و مستنداتی در مورد شناسایی مخاطبین وجود دارد. در صورت موجود بودن مستندات از 4 منظر به آن توجه کنید:

1. آیا به سن و جنس، سطح سواد، وضعیت شغل و سایر مشخصات جمعیت شناختی گروه مخاطب در بررسی توجه شده است ؟

2. آیا به خصوصیات فرهنگی گروه مخاطب نظیر زبان، مذهب و قومیت توجه شده است ؟

3. آیا به خصوصیات رفتاری- روانشناختی شامل دانش، نگرش و عادات و رفتار مخاطبان بیان شده است؟

4. آیا نیازهای آموزشی مخاطبین بررسی شده اند؟

د. انتخاب رسانه/مداخله: قبل از اقدام به تولید یک رسانه آموزش سلامت، لازم است بدانیم آیا رسانه های دیگری در این موضوع وجود دارد و در صورت وجود آیا تولید یک رسانه جدید لازم است؟ در صورت نیاز به تولید رسانه جدید، نوع رسانه باید متناسب با مخاطب و هدف مورد نظر انتخاب شود. بررسی نمایید که آیا مدارک و مستنداتی در مورد انتخاب رسانه وجود دارد. در صورت موجود بودن مستندات از 3 منظر به آن توجه کنید:

1. تا چه حد ضرورت داشته رسانه جدیدی تولید شود؟ به عدم وجود رسانه قبلی، در دسترس نبودن آن و یا نامناسب بودن آن برای شرایط حاضر توجه نمایید.

2. آیا با توجه به خصوصیات گروه مخاطب نظیر زبان، سواد، سن و جنس، رسانه مناسبی انتخاب شده است؟

3. آیا رسانه انتخاب شده با اهداف آموزشی مورد نظر متناسب است؟

II. مشخصات پمفلت/ بروشور

مرحله دوم در ارزیابی به مشخصات رسانه تولید شده و نحوه تولید آن می پردازد. در این بخش یک پمفلت/بروشور از نظر محتوی و ساختار به صورت جداگانه نقد و بررسی می شود. هر رسانه آموزش سلامت لازم است در مرحله تولید و قبل از نهایی شدن و استفاده گسترده پیش آزمون شود. اجرای پیش آزمون و نحوه اجرای پیش آزمون نیز در این مرحله بررسی می شود.

الف. ارزیابی محتوای پمفلت/بروشور:

در بررسی محتوی یک رسانه آموزش سلامت به دقت(Accuracy)، عدم تناقض و یکپارچگی(Consistancy)، شفافیت(Clearity)، مناسبت داشتن(Relevancy)، جذابیت(Appealing)، خلاقیت(Creativity)و مقبولیت(Credibility) باید مورد توجه واقع شود.

a) بررسی دقت: دقت محتوی از 2 جهت مد نظر است، اول دارا بودن اعتبار علمی که وجود نویسنده و ویراستار علمی و استفاده از منابع معتبر می تواند بیانگر آن باشد و دوم نحوه صحیح نگارش متن است که با بررسی متن از نظر املایی، دستور زبان و نگارش بررسی می شود.

1. آیا محتوی پمفلت/بروشور اعتبار علمی دارد؟ به سطح علمی نویسنده و ویراستار و نیز اعتبار منابع علمی استفاده شده دقت فرمایید.

2. آیا در نگارش متن دقت لازم به عمل آمده است؟ به اشکالات املایی دستور زبان و آیین نگارش توجه نمایید.

b) عدم وجود تناقص و یکپارچگی: محتوي پمفلت و بروشور باید یکپارچه و بدون تناقض باشند. در بررسی پمفلت/ بروشور از 2 جهت آن را ارزیابی می کنیم:

1. آیا محتوی پمفلت/بروشور یکپارچه است و مطالب ارایه شده در تناقض با یکدیگر نمی باشند؟

2. آیا محتوی ارایه شده در پمفلت/بروشور با اطلاعات سایر منابع معتبر هماهنگ است و تناقضی وجود ندارد؟

c) شفافیت: محتوای ارایه شده در یک پمفلت/ بروشور باید برای مخاطب به صورت واضح و کاملا مشخص قابل درک باشد. پرهیز از به کار بردن کلمات ادبی، تخصصی و فنی در متن به درک بهتر مطلب کمک می کند. در این بخش ارزیابی به 2 نکته ذیل باید توجه نمود:

1. پیام مورد نظر تا چه حد به صورت واضح بیان شده است؟

2. آیا در متن به کار رفته از به کار بردن کلمات فنی و اصطلاحات علمی و تخصصی پرهیز شده است؟

d) مناسبت داشتن: محتوای ارایه شده در یک پمفلت/ بروشور باید متناسب با خصوصیات مخاطبین تهیه شده باشد. در این بخش ارزیابی به 2 نکته توجه می شود:

1. محتوی ارایه شده تا چه حد با خصوصیات خصوصیات دموگرافیک و فرهنگی مخاطبان تناسب دارد؟ به تناسب محتوی با سن، جنس و سواد مخاطبین توجه نمایید و عدم وجود مغایرت فرهنگی را در نظر بگیرید.

2. محتوی ارایه شده تا چه حد با خصوصیات رفتاری و روانشناختی مخاطبین تناسب دارد؟ بر اساس سطح دانش، نحوه نگرش و رفتارهای گروه مخاطب میزان تناسب محتوی را ارزیابی کنید.

e) جذابیت: محتوای ارایه شده در یک پمفلت/ بروشور باید مخاطب را به خود جذب نماید. جذاب بودن محتوي برای جمعيت مخاطب با سنجش نظر مخاطب و میزان استقبال مخاطب قابل بررسی است، ولی در بررسی آن توسط ارزياب تا حدی به نظر وی ارتباط دارد. در این بخش از ارزیابی، ارزیاب به این نکته توجه می نماید:

1. محتوی ارایه شده تا چه حد جذاب است و جلب توجه مخاطب را می نماید؟

f) خلاقیت: وجود خلاقیت در محتوای یک پمفلت/ بروشور ارزش آن را افزایش می دهد. در این بخش ارزیاب آن را با نمونه های مشابه مقایسه می کند:

1. محتوای ارایه شده تا چه حد با نمونه های مشابه متفاوت است؟

g) مقبولیت: محتوای ارایه شده در یک پمفلت/ بروشور باید توسط مخاطب پذیرفته شود و مقبول وی قرار گیرد. زمانی که نویسنده و تهیه کننده محتوا، سازمان حمایت کننده آن و یا ارایه کنندگان پمفلت/بروشور مورد قبول و تأیید مخاطبین باشند، محتوی به میزان بیشتری مورد قبول و پذیرش قرار می گیرد. در ارزیابی این بخش به دو نکته توجه می شود:

1. نویسندگان و تهیه کنندگان پمفلت/بروشور تا چه حد مورد قبول مخاطبان هستند؟ مقبولیت علمی، فرهنگی و اجتماعی را در نظر بگیرید.

2. ارایه دهندگان پمفلت/بروشور تا چه حد مورد قبول مخاطبان هستند؟ مقبولیت علمی، فرهنگی و اجتماعی را در نظر بگیرید.

ب. ارزیابی ساختار پمفلت/بروشور:

در بررسی ساختار یک پمفلت/بروشور باید به طراحی، متن و کیفیت تولید پمفلت/بروشور توجه شود.

a) طراحی پمفلت/ بروشور: در ارزیابی طراحی به 7 بخش خلاقیت و نوآوری، جذابیت فونت ها و اجزای گرافیکی، تناسب حجم مطالب با قطع و تعداد صفحات، تنوع و هماهنگی رنگ های به کار رفته با محتوا، تناسب پس زمینه و محتوا و رعایت استاندارد تعداد صفحات توجه می شود:

1. آيا در طراحی مطالب در پمفلت/ بروشور خلاقيت و ابداعي صورت گرفته است؟ مقايسه با موارد مشابه توسط يك فرد صاحب نظر ميتواند مبناي ارزيابي قرار بگيرد.

2. در طراحی تا چه میزان از فونت ها و اجزای گرافیکی به صورت مناسب برای جذاب شدن پمفلت/بروشور استفاده شده است؟ دراين زمينه استفاده از رنگ هاي جذاب، صفحه آرايي، ‌فونت ها و جداول و نمودارها مدنظر قرار می گیرد.

3. آیا قطع (اندازه) و تعداد صفحات پمفلت/بروشور برای ارایه مطالب مورد نظر مناسب است؟ به وجود تناسب میان تعداد صفحات و حجم مطالب(تراکم مناسب مطالب و استفاده بهینه از فضا) و مناسب بودن قطع پمفلت برای استفاده مخاطب توجه کنید.

4. آیا رنگ های به کار رفته هماهنگ است و با محتوی تناسب دارد؟ استفاده از تعداد رنگ های مناسب به جلب توجه مخاطب و ارایه بهتر مطلب کمک می کند. از طرفی انتخاب نامناسب تعداد و نوع رنگ ممکن است تاثیر معکوس داشته باشد.

5. آیا پس زمینه به کار رفته با محتوی هماهنگ است و تناسب دارد؟ تناسب رنگ، طراحي و شكل هاي به کار رفته در پس زمينه را از نظر تناسب با پيام پمفلت ارزيابی کنید. توجه کنید که پس زمینه، محتوا را تحت تاثیر قرار نداده باشد و موجب کاهش توجه مخاطب به اصل پیام نشود.

6. آیا تعداد صفحات استاندارد در پمفلت/بروشور رعایت شده است؟ تعداد صفحات براساس تعريف يونسكو كه از 5 تا 48 صفحه است. لیفلت می تواند 2 تا 4 صفحه نیز باشد.

b) متن پمفلت/بروشور: متن پمفلت/بروشور باید خوانا و زيبا باشد و به همین منظور لازم است از فونت های با اندازه و تنوع مناسب استفاده شود. معمولا در متن پمفلت و بروشور بيش از 3 نوع فونت نبايد به كاررفته باشد. چگونگي استفاده از فونت هاي درشت و خمیده (ایتالیک) در متن برای تاکید بر نکات مهم و برجسته نیز حایز اهمیت است. همچنين توجه به کادر بندی و آرايش مناسب متن و تناسب بين فضاي نوشتاري، فضاي خالي و قسمت اختصاص يافته به اجزای گرافيكي در کیفیت و تاثیر پمفلت/بروشور اهمیت دارد. معمولا صفحه رويي حاوی عنوان پمفلت/بروشور، آرم يا تصويري مرتبط با تهيه كننده يا محتواي آن است. نوشته ها در صفحه اول بايد حداقل باشد. در صفحه پشتي معمولا اطلاعات تماس برای مخاطبان قرار دارد. صفحه اول داخل، بهترين صفحه پمفلت/بروشور است كه در آن بايد هدف اصلي تهيه بروشور و علت انتخاب مخاطب ذكر شود. ديگر صفحات بروشور به ترتيب و با توجه به اولويت، مطالب بروشور/پمفلت را در خود جاي دهند. شایسته است منابع مطالب ارایه شده در بخشی از پمفلت/بروشور ذکر شود و نیز اطلاعات لازم جهت دسترسي مخاطب به واحد يا سازمان مربوطه جهت پیگیری یا کسب اطلاعات بیشتر ارایه شود. بنابراین در بررسی متن می توان 7 نکته را ارزیابی نمود:

1. آیا فونت های به کار رفته در متن پمفلت/بروشورخوانا هستند؟

2. آیا تعداد فونت های به کار رفته در متن مناسب (حداکثر 3 فونت) است؟

3. آیا اندازه فونت ها و استفاده از فونت های درشت و مایل با توجه به اهمیت مطالب است؟

4. کادر بندی و آرایش متن چگونه است؟

5. هماهنگی بین متن، فضاهای خالی و اجزای گرافیکی تا چه حد مناسب است؟

6. آیا در متن پمفلت/بروشور منابع مورد استفاده ذکر شده است؟

7. آیا در متن پمفلت/بروشور اطلاعات تماس(آدرس، تلفن، فاکس، پست الکترونیک و پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی) برای کسب اطلاعات بیشتر و پیگیری برای مخاطبان ذکر شده است؟

c) کیفیت تولید پمفلت/ بروشور: بررسی كيفيت چاپ، كاغذ بكاررفته و رنگ ها همگي برطراحي زيبايي بروشور مي افزايد. كيفيت تاخوردن یا نحوه اتصال برگه ها به یکدیگر نیز حایز اهمیت است. كيفيت چاپ بايد به گونه اي باشد كه به خوبي حروف و كلمات قابل خواندن باشند. استفاده از چند رنگ (تك رنگ، دو رنگ، سه رنگ) و کیفیت چاپ رنگ ها حایز اهمیت است. توجه به این نکته لازم است که افزایش تعداد رنگ ها، در صورتی که به کیفیت و جلب بیشتر مخاطب و انتقال بهتر پیام منجر نشود، تنها به هدر رفتن منابع می انجامد. در ارزیابی کیفیت تولید از 4 جهت به آن توجه می شود:

1. کیفیت کاغذ به کار رفته در پمفلت/بروشور چگونه است؟

2. کیفیت تا خوردن و یا اتصال صفحات پمفلت/بروشور چگونه است؟

3. کیفیت چاپ پمفلت/بروشور چگونه است؟

4. در چاپ پمفلت/بروشور از چند رنگ استفاده شده است؟

ج-ارزیابی پیش آزمون:

در اين بخش انجام پيش آزمون در روند تولید پمفلت/بروشور بررسي مي شود. نحوه اجرای پیش آزمون و گروه انتخاب شده جهت پیش آزمون مهم است. انتخاب جمعيتی مشابه و متناسب با گروه هدف به بهبود نتیجه پیش آزمون کمک می کند. بررسی نمایید که آیا پیش آزمون انجام شده است. در صورت انجام به کیفیت انجام آن توجه کنید:

1. کیفیت انجام پیش آزمون پمفلت/بروشور چگونه است؟

III. اجرای پمفلت/ بروشور

پس از تولید پمفلت/بروشور، لازم است در تیراژ مناسب، با انتخاب زمان مناسب و در محل مناسب توزیع گردد تا جمعیت مورد نظر را پوشش دهد. انتخاب تیراژ، زمان و مکان با توجه به مخاطبان، متفاوت است. در این مرحله اجرا را از 3 جهت بررسی کنید:

1. آیا تیراژ پمفلت/بروشور متناسب با تعداد مخطبان است؟

2. مکان های انتخاب شده تا چه حد برای تحت پوشش قرار دادن مخاطبان مناسب است؟

3. آیا زمان های توزیع مناسب بوده است؟

IV. ارزیابی پمفلت/ بروشور

در مرحله چهارم اقدامات انجام شده جهت تعیین تاثیر مداخله انجام شده بررسی می گردد. در مرحله اول بررسی کنید که آيا برنامه اي براي ارزيابي پمفلت/بروشور در نظر گرفته شده است؟ در صورت پاسخ مثبت آن را از 2 جهت بررسی کنید:

1. ارزیابی پمفلت/بروشور تا چه حد دستیابی به اهداف را سنجیده است؟

2. ارزیابی پمفلت/بروشور تا چه حد دستیابی تأثير پيام بر مخاطبين را از نظر تغيير دانش، نگرش و رفتار سنجیده است؟

منابع:

Brochure evaluation, Sprecher - Sauk Prairie High School, 2004
Evaluation Criteria for Brochures, Teacher Evaluation Tool for WebQuests,
Aziz Bin Taleb, 2003, What Went Wrong Webquest, The Rise and Decline of Islamic Civilization, For High School Gifted Students,
Rare Books and Manuscripts Section, Association of College & Research Libraries http://www.rbms.nd.edu/committees/exhibition_awards/submissions/evaluation_criteria.shtml
Brochure Evaluation Criteria, Welcome to Windsor and Essex County
Create a Brochure, Bellingham Public Schools, technology connections
Linda Aldrich, Information Retrieval and Communication in Leisure Services, Department of Recreation Management & Policy, University of New Hampshire
Brochure Writing Tips, Witcher Communications

پمفلت و بروشور(2)

پمفلت و بروشور

تعاريف

I. فرایند پیش رسانه / پیش مداخله

II. مشخصات پمفلت/ بروشور

III. اجرای پمفلت/ بروشور

IV. ارزیابی پمفلت/ بروشور

منابع:

مطالب مشابه :

پمفلت و بروشور(2)

چند طرح زیبا برای گلدوزی و .....

پمفلت آموزشی کار و سرطان

دانلود جزوه ایمنی دکتر عدل

دانلود جزوه سم شناسی دکتر نقاب

پمفلت آموزشي چيست؟

پمفلت چیست؟ بخش اول