تجربه های سبز
خلیج فارس ، درقاب ایران:
خوشبختانه برای استوارماندن ایران بزرگ،گام های زیادی برداشته شده است.یکی ازآن ها نام گذاری دهم اردیبهشت ماه،به نام روزملّی خلیج فارس می باشد.
به مناسبت این روز،من همراه دانش آموزانم درکلاس،برنامه های خاصی را اجرا می کنیم.به عنوان نمونه،ماکت خلیج فارس رامی سازیم ومسابقاتی راباموضوع خلیج فارس برگزارمی کنیم.یکی از این برنامه ها،مسابقه ی دومینو است .دانش آموزان این مسابقه راکه از دقت وظرافت ویژه ای هم برخوردار است، باشور وشعف فراوان تکّه های چوب را از نجّاری تهیّه کرده وپس از رنگ آمیزی، نام خلیج فارس رامی نویسندویانقشه آن رابه صورت پازل می چینند.همچنین درحین مسابقه به موسیقی های سنتی خلیج فارس گوش می کنندوبه سوالاتم راجع خلیج فارس پاسخ می دهند.
همچنین پاورپویینتی راطرّاحی کرده ام که دریکی از اسلایدهای آن،نقشه ی تقسیمات کشوری ایران و در دیگری مرکزاستان ها رابه نمایش می گذارد.چنانچه دانش آموزی بر روی دکمه ی خلیج فارس کلیک نمایدودراسلاید دوّم،بر روی ابوموسی کلیک نماید،صدای تشویق ودرغیراین صورت،صدای انفجار را می شنود.
علاوه براین ها،بانشان دادن تصاویرخلیج فارس ازدانش آموزانم می خواهم که،یک بند راجع خلیج فارس بنویسندو این موضوع راباسایردروس تلفیق کنند. علی،سروده ی فردوسی رادرمورد ایران، آورده بود.
چو ایران نباشد تن من مباد بدین بوم وبر،زنده یک تن مباد
اگرسر به سرتن به کشتن دهیم ازآن به که کشوربه دشمن دهیم
دریغ است ایران که ویران شود کنام پلنگان و شیران شود
مصطفی این طور نوشته بود:اگرکوههای بلند وسربه فلک کشیده ایران نباشد،اگردشت های سبزوپهناور و کویرهای گسترده ایران نباشدواگرجنگل های خرم وسرسبز وآب های نیلگون دریای خزرنباشدچه خواهدشد؟
مهران گفت:خلیج فارس همواره درپهنه ی تاریخ به این نام،نامیده شده وهیچ گاه حتّی درزمان تسلط اعراب یا یونانی هاویامغول ها نیز نامش تغییرنکرده وبایدآن راحفظ کنیم وهیچ گاه اجازه ندهیم دشمنان باتاریخ سازی مجعول،نامش راعوض کنندوآن را ازما بگیرند.
محسن مثال جالبی زدکه درذهنمان ماندگارشد. اوگفت:نقشه ایران مانندقابی است که خلیج فارس از زیبایی های این قاب است. مااین گونه خلیج فارس رازنده نگه می داریم.
نوشته حسن رضاترابی چاپ شده درمجله تکنولوژی آموزشی شماره ۸ اردیبهشت ماه ۹۲
من می توانم یک سیاره باشم:
درس سفر به منظومه شمسي را براي دانش آموزان پايه چهارم ابتدايي تدريس مي‌كردم. احساس كردم مطالب ملموس نيست وبچه ها درس را خوب ياد نمی گیرند.مطالب را به صورت چارت برگردان درآوردم، اما از آنجايي كه مطالب تئوري بود ،دانش آموزان زودآن هارا فراموش مي‌كردند.
تصميم گرفتم مطالب درس را به صورت نظم به نمایش درآورم، چون دانش‌آموزان شعر را دوست دارند و از خواندن آن لذت مي‌برند. با دانش‌آموزان به حياط دبستان رفتيم، با همكاري يكديگر ،کف حیاط باگچ ،منظومه شمسي را رسم كرديم. بعد از اين كار، به هر دانش‌آموزي، نقش يك سياره وابیات مربوط به آن را دادم. شعر هر دانش‌آموز ،رنگ لباس ، قد و هيكل او ،با سياره‌ها تناسب داشت. مثلاً سياره مريخ، با لباس قرمز ، پلوتو كوچكترين دانش‌آموز و زحل زيباترين دانش‌آموز بودو ...
سیاره ها را بامقوادرست كرده بودم .هر دانش‌آموز سیاره اش را به گردن خود مي‌انداخت و در حالي كه روي مدار به دور خود مي‌چرخيد، به دور خورشيد هم مي‌چرخيد و شعر مربوطه را مي‌خواند. همه سيارات تا آخرين سياره، به ترتيب اين كار را انجام مي‌دادند. بچه‌ها بازی خوبی کردند و مطالب را كاملا ياد گرفتند.
درپایان، پازل منظومه شمسي را دراختیاردانش آموزان قراردادم تا گروهها به صورت مسابقه، هر سياره را به ترتيب در جاي خود قرار دهند، اين كار، هم باعث تفريح و سرگرمي،و هم باعث تعميق يادگيري شد.
(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ شده درمجله رشدتکنولوژی آموزشی بهمن ماه 87
magiran.com: ماهنامه رشد تكنولوژي آموزشي،
دریکی ازروستاهای محروم منطقه خوسف (ازتوابع شهرستان بیرجند)،مشغول خدمت بودم.پس ازتدریس اکثردروس،برای این که مطالب درسی جذاب ترشود،نکات مهم رادرقالب طرح های متنوع،رنگی وجذاب،روی دیوارکلاس ومدرسه طراحی می کردم تاهمیشه درمعرض دید دانش آموزان باشدوبه تعمیق یادگیری آن ها کمک کند.
دانش آموزان دراوقات فراغت(زنگ های تفریح)همراه بازی،مطالب جغرافی،ناهمواری ها،شهرهاونواحی آب وهوایی ایران را از روی نقشه نشان می دادند.
علاوه برمطالب درسی،هرپیام مهم اعم ازعلمی،مذهبی ونظافتی رانیز روی دیوارهامی کشیدم وبرای تاکیدبیشترمی گفتم:«بچه ها!دیوارهاچه می گویند؟»بچه هامطالب راباشادی وشعف بسیارمی خواندندوازخواندن خودلذت می بردند.دروسی مانندمنظومه ی شمسی راهم که بایدبه صورت عملی اجرامی شد،درکف حیاط دبستان نقاشی می کردم.
درست است که تجربه من به شکل های دیگری دربسیاری ازمدرسه های کشورمان اجراشده است،ولی فکرکردم که بابیان آن،شایدبه آموزگاران تازه کار،به ویژه کسانی که در روستاهاخدمت می کنند،کمکی کرده باشم.
تجربه آموزشی حسن رضاترابی (چاپ شده درمجله رشدآموزش ابتدایی آبان ماه 89)
PDF]
amozesh ebtedaei-2-2.indd - دفتر انتشارات کمک آموزشی رشد
خاطره ای از درس هدیه های آسماندرس 16 كتاب هديه‌هاي آسماني پايه چهارم را تدريس مي‌كردم. اين درس را با واحد كار دوست يابي (طرح كرامت) و بخوانيم پايه چهارم تلفيق كردم و گفتم، بهترين جمله را درباره دوست بنويسند. يكي از بچه‌ها سخن حضرت علي (ع) را بيان كرده كه دوست واقعي را بايد در دشواري‌ها شناخت. يكي نوشته بود، دشمن دانا از دوست نادان بهتر است و بالاخره يكي از بچه‌ها در دفترش آمده بود: «يك دوست دارم كه دوست داره با دوست تو دوست بشه، تو دوست داري با دوست من كه دوست داره با دوست تو دوست بشه، دوست بشي؟»
با خواندن اين جمله، همه بچه‌ها خنديدند و جمله بر سر زبان‌ها افتاد. من هم همين جمله را به مسابقه گذاشتم و گفتم هر كس سه دفعه آن را تكرار كند، برنده خواهد شد و اين گونه تمام كلاس غرق شادي و خنده شد. در پايان هم از گروه خواستم هر كدام يك صفت از دوست خوب را با حبوبات به صورت كاردستي درست كنند و به ديوار كلاس بزنند.
(مربوط به حسن رضاترابی چاپ شده درمجله رشد تکنولوژی آموزشی مهرماه۸۸)
اگربه بچه ها راه یادگیری رابیاموزیم،به جویندگان مادام العمرتبدیل می شوند.اگردانش آموزان به استفاده ازمنابع موجودعادت کنند،یادگیری برای آنان آسان ولذت بخش می شود.به هنگام دریافت مفاهیم،کمترباناتوانی وابهام مواجه می شوند.ازهمه ی منابع یادگیری علوم می توان برای گسترش عملکرد وخلاقیت ذهن کودکان استفاده کرد.
تحقق یادگیری دانش آموزان به انجام فعالیت هایی مانندمشاهده،کنجکاوی،فرضیه سازی و. . . بستگی دارد.
هنرمعلم علوم آن است که در زمینه کنجکاوی ونیاز به یادگیری رادرکودکان به وجودآورد.زیرانکته های مبهم بسیاردرمحیط کودک به چشم می خورد که سبب ایجاد انگیزه وموضوع کنجکاوی اومی شود.
محیط اطراف مدرسه آزمایشگاهی است که درآن ، مفاهیم اساسی مانندشبکه غذایی،فرسایش،رشدگیاهی و. . . که مستقیماقابل تجربه هستند،وجود دارد.حیاط مدرسه ،باغچه ی کوچک خانه ،گلدان ونظیرآن ها،منابعی هستندکه ازطریق آن هاموضوعاتی ماننددانه ،ریشه ،گل،میوه،برگ،خاک ،ساقه،رشدگیاهان،فرسایش خاک،میزان نفوذپذیری خاک،منابع انرژی،کرم ها،بندپایان،حشرات وسنگ هارامطالعه کرد.این گونه امکانات ساده ودر دست رس ،موقعیت های مناسبی رابرای مطالعه وکاوش دراختیاریادگیرندگان قرار می دهند.
نمودارها،پوسترهاومولاژهاهرکدام منبعی برای ایجادکنجکاوی در دانش آموزان به شمار می آید.این گونه موارد،تسهیل کننده ی یادگیری اندوموضوعات درسی راآسان وشیرین می کنند.
(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ شده درمجله رشدتکنولوژی آموزشی بهمن89
PDF]
ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺩﺭﺳﻲ ﻣﻠﻲ - دفتر انتشارات کمک آموزشی رشد
بیست راهبرد آموزشی برای تدریس موفق
- همیشه با یاد ونام خدا درس راشروع کنیدوآن رابه پایان برسانید.
- ساده ،امّاعمیق تدریس کنید.
- تجربه های تازه ی خودرا دراختیارفراگیران قراردهید.
- هرگزگمان نکنیدکه سکوت شاگردان به معنای فهمیدن است.
- به تقویت شوق دریادگیری وپرورش خلّاقیت اهمیت بیشتری بدهید.
- به افزایش کیفیّت یادگیری وپرورش خلّاقیت اهمیت بیشتری بدهید.
- طرح درس ویاخلاصه ی آن راهمواره باخود داشته باشیدتابه کاری که انجام می دهید،مسلّط باشید.
- به سوالات فراگیران اهمّیّت دهیدوبالحن خوب ومناسب بازخورد دهید.
- مطالعه ی پیش ازتدریس وآمادگی قبلی برای تدریس رافراموش نکنید.
- ازابتکاروخلّاقیت خودودانش آموزانتان درتدریس استفاده کنید.
- تنوع در روش آموزش رافراموش نکنید.
- درتدریس،تاحدّ امکان ازمثال ومصداق استفاده کنید.
- ازوسایل وامکانات آموزشی موجود،حداکثر بهره راببرید؛ازجمله،دانش آموزان رابامنابع مطالعاتی مثل کتاب هاو نشریات آشناکنید.
- آرام،با نشاط و علاقه مند تدریس کنید .
- برای فعّال کردن دانش آموزان و ایجاد انگیزه ی یادگیری،از ذوق ، سلیقه و استعداد آن ها بیشتر استفاده کنید.
- کار ها و فعّالیت های مربوط به کلاس را بین دانش آموزان تقسیم کنید و به آن ها مسئولیّت دهید.
- با شاگردانتان جدّی ولی مهربان باشید.
- هرگز پشت سر هم ویکنواخت تدریس نکنیدوباطرح سوال هایی،دانش آموزان رادرطول تدریس فعّال نگه دارید.
- بابه کارگیری روش های متنوع ارزشیابی،از وضعیت فراگیران ونتیجه ی کارخودمطّلع شوید.
- برای ارتباط فعّالیت های آموزشی کلاس درس وخارج ازکلاس ،تکالیف مناسبی رابه دانش آموزان پیشنهادکنید؛مثلا ازآن هابخواهید،آموخته های خود رابه شکل های متنوع،مانند:تهیه ی خلاصه ی درس،طرح سوال های مهم،کشیدن نقّاشی،تهیه ی مصاحبه بابزرگترها،کارپژوهشی و . . . ارائه دهند.
(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ درمجله رشدتکنولوژی اموزشی آبان۸۷
◙ یکی ازبهترین راه های غنی سازی آموزش این است که معلمان روش هایی راکه خلق کرده اند ، به یکدیگر معرفی وازاین طریق به افزایش هرچه بیشترتوانایی معلمی خود ودیگران کمک کنند.
◙ ازاولیابخواهیدگاهی درفعّالیّت های کلامی فرزندان خودمشارکت کنندتاذوق وشوق بیشتری درکودکان ایجادشود.
◙ یکی ازموثرترین شیوه ها برای ایجادوتقویت انگیزه ی فعّالیّت دانش آموزاین است که اولیا،فعّالیّت های خوب فرزندان خودرابه معلّم گزارش دهند.
◙ گاهی یک بازدیدوگردش هدف دار،ازمطالعه ی یک کتاب ،تدریس وکلام معلّم،موثرتر است.
◙ ازبیان نکاتی که طرح آن ها به دلیل رشدناکافی دانش آموزان،موجب برداشت های ناصحیح می شود،بپرهیزید.
◙ برای پرورش حس زیباشناختی بچّه ها،ازهنرهای جذاب دیداری و شنیداری استفاده کنید.
◙ توجه داشته باشیدکه هدیه های آسمان بیش ازهرچیزبراهداف حیطه ی نگرشی تاکید دارد.
◙ ازطریق هدیه های آسمان می توان زیبایی های دین رابا زبانی کودکانه به بچّه ها آموخت. ◙ تدریس دروس هدیه های آسمان،بدون نیاز به تدریس درس های قبلی هم امکان پذیر است.
◙ مفاهیم دینی واخلاقی رابه صورت غیرمستقیم آموزش دهید.
◙ آموزش های دینی دانش آموزان رابازندگی روزمرّه ی آن ها مرتبط کنید.
◙ نباید ذهن دانش آموزان را از مفاهیم واطّلاعات دینی انباشت،بلکه باید زمینه ی مناسبی برای استنباط ونتیجه گیری خود دانش آموز فراهم آورد.
◙ آموزش های دینی باید همراه با امیدوشادی ونشاط باشد.
◙ شخصیّت ورفتار وزندگی پیامبر اسلام (ص) ومعصومان (ع) رابه صورت واقعی وصمیمی برای دانش آموزان ترسیم کنیم.
◙ تربیت دینی بیش ازهرجابه محیط های بکر وزیبای طبیعی نیاز دارد.
◙ فضای کلاس، نحوه ی چیدن صندلی ، تصاویر ورنگ کلاس ، دریادگیری تاثیر زیادی دارند.
◙ کتاب کار، بیشترمی تواندبه عنوان ابزاری برای کاردرمنزل تلقّی شود، امّادرمواردی که محتوای تمرینات این کتاب فعّالیّت کلاسی راطلب می کند،می تواندبه عنوان ابزاری برای تکمیل مراحل یادگیری درکلاس به کار رود.
◙ در ارزشیابی لازم نیست معلّم کتاب رابه دست بگیرد واز متن درس ها ازبچّه ها سوال کند.
◙ ارزشیابی درهدیه های آسمان، به صورت مستمروبا استفاده از ابزار مشاهده صورت می گیرد.
◙ هردانش آموزباید درپایان هرنیم سال ،دست کم درپنج درس ،مورد مشاهده قرار گرفته ورتبه یانمره ای راکسب کرده باشد.
◙ معلّم می تواند به جای نمره ، از رتبه های 1 ، 2 و3 ویا نشانه های دیگر مانند سه رنگ متفاوت یا عبارات «بالاتر ازمتوسط ، رضایت بخش وباید بهتر شود » ویا «عالی ،خوب ومتوسط»ویاهرشیوه ی مناسب دیگر استفاده کند.
(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ درمجله رشدتکنولوژی آموزشی اسفندماه۸۸
اوقات فراغت فرصتی برای شکوفایی استعدادها
اوقات فراغت فرصت طلایی است که می تواند زمینه‌ی مناسبی برای رشد و بالندگی افراد را فراهم آورد، به شرط آن که قدرش را بدانیم و با بی توجهی و بی برنامگی از کنارش نگذریم. امیر مؤمنان علی (ع) می فرماید: به هر فرصتی نمی توان دست یافت، فرصت همچون ابر می گذرد پس فرصتهایی را که برای کار خیر پیش می آید را غنیمت بشماریم. (نهج البلاغه) حکمت 21
در دعاهای امام زین العابدین آمده که خداوند اگر بعد از مشغله فراغتی برای ما قرار دادی، آن را فراغتی سالم قرار بده (صحیفه سجادیه- دعائه بخواتم- الخیر)
در اوقات فراغت می توان با کشف استعداد ها، آموزش های لازم را به افراد ارائه و مهارت های زندگی را به طور غیر مستقیم به آنها آموزش داد و با برنامه ریزی صحیح و مناسب می توان نوجوانان را از بسیاری از انحرافات برحذر داشت جامعه باید با ایجاد انگیزه در نوجوانان بتواند آنها را به طور سالم تربیت کند.
استعداد های انسان اگر در زمینه و شرایط مساعدی قرار گیرد، به فعل تبدیل می شود و از این جهت شناسایی این زمینه ها در زندگی فرد بسیار مهم است اوقات فراغت موقعیتی است که شخص می تواند به شناسایی و تقویت استعدادهای خود بپردازد و علاوه بر رشد فردی به رشد اجتماعی مطلوبی برسد زیرا فرد تا زمانی که به ارائه استعداد های خود در جامعه نپردازد چندان موفق نخواهد بود.
بنابراین نمی توان به این واقعیت چشم پوشید که فرهنگ سازی برای گذران هر چه بهتر و پربارتر این روزها به تاثیری پیگیر و طولانی در تمام مدت سال نیازمند است.
(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ درروزنامه بیرجندامروز مرداد۸۷
مقدمه: هدف ازآموزش ریاضی در دوره ابتدایی،علاوه بر آموزش مفاهیم ریاضی و ومحاسبات،پرورش توانایی های ذهنی دانش آموز وایجادنظم فکری دراوست؛بنابراین،به هیچ وجه نباید دانش آموزرا به حفظ کردن قواعد ریاضی،بدون درک آن ها،واداشت.برای حصول نتیجه مطلوب،کتاب و شیوه ی آموزش آن باید بر مبنای،فعالیت دانش آموز تنظیم شودتا دانش آموزبتواند در جریان فعالیت،خود مفاهیم را فرا بگیرد،قواعد را کشف کند،درحدمناسبی به فکر کردن هدایت شود و بتواند آن چه را فراگرفته است، درحل مسائل پیرامونش به کار گیرد.بسیاری از افراد از همان دوران ابتدایی از ریاضی می ترسیدند و می ترسند بیشتر اوقات ریاضی راضرب و شتم و بی میلی و ترس یاد می گرفتند و می گیرند و هیچ گاه به این سوال پاسخ داده نشده که چرا ریاضی برای بچه ها مقوله ای سنگین و غول آسا جلوه داده شده براستی دلیل آن چیست؟شاید یک دلیل این باشدکه حیطه عاطفی در تدریس ریاضی بسیار ضعیف اجرا می شود و یکنواخت تدریس شدن این درس مهم بدون استفاده از شیوه ها و وسایل کمک آموزشی را دلیل دیگر ان دانست و دهها دلیل دیگر ، درحالی که ریاضی یکی از مهم ترین دروس پایه،از ابتدایی تا دوره های تخصصی است شیوه های نوین تدریس می تواند کم توجهی وبی میلی نسبت به ریاضی را در جامعه کم رنگ کند. درشیوه های سنتی، ریاضی فقط در ساعات ریاضی و در برنامه هفتگی محدود می شد. اما در شیوه های نوین ریاضی را می توان با تمام دروس، تلفیق و کاربردی کرد.
نگاهی به ریاضی: آموزش ریاضی،امر بسیار ساده ای است منوط بر این که مبنای آن ،فعالیت دانش آموز باشد تا خود بتواند کشف کند و در مسائل پیرامونش به کار برد.قابل ذکر است، تنوع مطالب وبیان آن ها به نحوی که علاوه بر ایجاد علاقه در دانش آموز در تسهیل امر یادگیری و آشنایی با کاربرد های ریاضی نقش بسیار مهمی دارد،همچنین تمرینات مناسب می تواند دانش آموزان را آسوده خاطر وبه ریاضی علاقه مندنماید.فراموش نشود که ذهن دانش اموزان در دوره ابتدایی، ذهنی باز و منطقی مانند بزرگسالان نیست، زیرا از نظر ما مسائل ریاضی،آسان و حل شده است اما دانش آموزان از ترس این که متهم به تنبلی، بی سوادی و گیجی شوند و یا ترس از توهین و تحقیر ازسوی دیگران، جرات ابراز این مشکل یا مشکلات دیگر درسی را ممکن است نداشته باشند.تمرینات را به عنوان زنگ تفریح ، پرکردن اوقات فراغت و بازی معرفی کنید. به دانش آموزان پیشنهاد کنید که تمرینات رابا مداد انجام دهند تادر صورت اشتباه ، آن را پاک کرده ودوباره تمرین نمایند.تمرینات را به طور منظم و مداوم و تدریجی اجرا کنند. از آنان بخواهید هر تمرین را در دفتر خود یک بار دیگر انجام دهند. همچنین سعی شودتمرینات با سرگرمی ها و بازی های مختلفی ارا ئه شود تا این که ریاضی جلوه جذابی پیداکند
تلفیق ریاضی با هنر:
دانش آموزان می توانند با اشکال هندسی، نقاشی انجام دهند تا یادگیری آن ها بهتر صورت گیرد ویا با استفاده از تقارن نقاشی بکشندآن ها می توانند تمام مفاهیم و مسا له های ریاضی هر پایه را در قالب تصاویر نشان دهند. همچنین با استفاده از شکلها و رنگ آمیزی ان می توانند به یادگیری اشکال هندسی و گسترده آنها وهمچنین محیط و مساحت بپردازند.ویا برای بعضی از مطالب کاردستی بسازندو مطالب ریاضی را ریتمی و آهنگین یاد بگیرند تا ملکه ذهن آن ها شود. شعر:
لحظه ای که پنجره ی ریاضی را به سوی باغ شعر بازمی کنیم، علاقه دانش آموزان را نسبت به ریاضی را شکوفا کرده ایم. شعر یعنی احساس و ریاضی یعنی ریاضت و سختی، وقتی لطافت شعر باسختی ریاضی عجین شد،معجونی جالب به دست می آید که زیبا جلوه می کند. باید ریاضی را بر شعر حاکم کردو شعر را تابع ریاضی کرد.
قصه:
بسیاری از مسائل ریاضی ، خواندن و گفتن ان برای بجه ها سنگین و غیر قابل درک است بنابراین می توان مسائل را در قالب قصه به زیبایی تفهیم کرد به عنوان مثال برای آموزش ضرب:
یکی بود یکی نبود، غیر از خدای خوب و مهربون هیچ کس نبود. سپیده قصه ما با خودش می گفت من در ماه رمضان هر روز دو بار غذا می خورم یک بار سحر و یک بار افطار، حالا می خواهم حساب کنم دریک ماه چند بار غذا می خورم؟ اول پیش خودش این طوری حل کرد. 60=2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+2+ 2+2+2+2+2+2
جوابش خیلی طولانی بود. از مادرش راهنمایی خواست مامان سپیده گفت همان اول می توانستی از راه ضرب حل کنی یک ماه 30 روز است درهر روز 2 نوبت غذا می خوری 2 * 30 می شود 60 سپیده جان حالا فهمیدی که ضرب در زندگی ما چه قدر مهم است ؟ ضرب در بسیاری از مسائل ریاضی کار ما را آسان می کند.ساخت گردونه های ریاضی می تواند یکی از کارهای هنری دانش آموزان باشد . تلفیق با جغرافی: در درس جغرافی می توان مفاهیم درسی را با تلفیق کردن با ریاضی توان یادگیری هردو را در ذهن دانش آموزان ماندگار کرد. به عنوان نمونه، از نقشه ها می توان برای آموزش چهار عمل اصلی کمک گرفت.مثلا در نقشه( الف) در جای هر شهر عامل های ضرب، جمع، تقسیم یا تفریق رانوشت و حاصل آن ها را در نقشه( ب)در جای همان شهررا نوشت وازدانش آموزان انتظار داشت تاعلاوه بر این که نام شهر مورد نظر رابه خاطر می سپارند ،عامل ضرب و جمع راهم تکرار نمایند. تلفیق با علوم تجربی: در درس علوم ،به عنوان نمونه می توان همگام با سفر به منظومه شمسی و آشنایی با همسایگان زمین و سیاره ها ، چهار عمل اصلی را دریک شکل نوشت و حاصل آن ها را در شکل دیگر ،همچنین می توان مفاهیم حجم و جرم اجسام را با تلفیق این دروس آموزش داد.
تلفیق با قرآن: آیه هاوسوره هاوجزء های قرآن و... با استفاده از چهارعمل اصلی قابل آموزش است. مثلامریم هر روز یک جزء از قرآن را می خوانداو در یک ماه چند جزء از آن را می خواند؟
تلفیق با بخوانیم: « زندگی ضرب زمین در ضربان دل ماست» سهراب سپهری داستان گویی و داستان نویسی برای مفاهیم ریاضی، ساختن مساله، کامل کردن جملات ناقص ، جمله سازی برای ریاضی، تهیه گزارش از خرید،و... یادگیری را سهل می نماید. بازی و ریاضی: الف):مسابقه ماهیگیری : مثلا برای حاصل عدد8 ، به کمک قلاب ماهی گیری، هر ماهی را که پاسخ آن 8 می شود را صید کنند (قلاب و ماهی ها آهن ربایی است) ، 2÷16 ،4+4 و... کامل کردن جدول های ریاضی: با جابجا کردن اعداد، جدول را طوری کامل کنند که همه اعداد به ترتیب شمارش قرار گیرند. ب): اجرای نمایش: بسیاری از مفاهیم مانند پول ، تفریق های با انتقال، در قالب نمایش قابل فهم است. دانش آموزی که در قرض گرفتن در تفریق ، مشکل دارد، باایفای نقش و اجرای عملی خریدار و فروشنده کاملا با این امر آشنا و در ذهن او ماندگار می شود.
تلفیق با هدیه های آسمان: مثلا: آموزش ضرب با استفاده از اشعار مذهبی: یک یکی می شه یک تا مثل خدای یکتا
خدا همیشه یکتا ست علی ولی خداست
تلفیق با املا و انشاء:
درقالب نوشتن،بسیاری از مطالب در ذهن نقش می بندد از این طریق می توان به آموختن و کاربردی کردن ریاضی کمک کردمثلا : -چگونگی کشیدن نیمساز زاویه راتوضیح داده و بنویسد.
-وسایل اندازه گیری وکاربرد آن رابنویسد.
-مساله ای برای موضوع تعیین شده بنویسد. -از صفحه 96 کتاب ریاضی چه خاطره ای داری؟ -درصفحه119 کتاب ریاضی فکر می کنی کلاغی که روی مربع ایستاده، چه می گوید؟
نتیجه گیری: بسیاری ازفعالیت های مدرسه ای معنادارنیستند،زیرادانش آموزان نه تنها فقط دلیل آن ها را نمی دانند،بلکه از هدف وسودمند آنها هم آگاهی ندارند.برخی وقت ها، دانش موجود می تواند درقالب شیوه درک اطلاعات جدید جلوه گر شود. بااینکه اغلب این مورد دریادگیری ریاضیات وعلوم تجربی پیش می آید،ولی می تواند درهمه زمینه های موضوعات درسی به کار گرفته شود. دلیل وقوع آن،درک وفهم ما از دنیای فیزیکی و اجتماعی و تاریخ از نظریه پردازی درباره ی اعداد و غیره است.از آن جایی که درک وفهم عمیق،دربافت های معنادار پرورش می یابد،ازاین رو موضوع های مجزایی نظیر علوم تجربی،ریاضی، انشا،دینی،فارسی و... کنارهم گذاشته می شوند. برنامی درسی کلاس های ساخت گرا عموما ،ماهیت تلفیقی دارند.این کلاس ها به دانش آموزان فرصت تداوم تفکرشان را از طریق کاوش گری تا رسیدن به دیدگاه های بزرگ را می دهد.باوربر این است که موضوع های درسی به قدر کافی کلیت دارند که دیدگاه هاوسطوح مختلف و متفاوتی از مشارکت را تلفیق کنند.
منابع و مآخذ:
1-آقازاده محرم، روش های نوین تدریس، پاییز86، نشر آییژ،1384 2-سنگری محمدرضاو... مجموعه کتابهای یاردبستانی من ، ناشرابو عطا، راه رشد، چاپ88
3-محمدی مبارزحسین ، ضرب نوین ، ناشرجام جوان ، چاپ اول 87 4 - کتب درسی ریاضیات ابتدایی ، ناشر اداره کل چاپ وتوزیع کتاب های درسی 5- کتب راهنمای معلم ،ناشر اداره کل چاپ وتوزیع کتابهای درسی
تلفیق ریاضی باسایردروس:(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ درمجله رشدتکنولوژی آموزشی ۹۰فروردین
درروستای (تقی آبادبید) منطقه خوسف درکلاس چندپایه مشغول تدریس بودم . یک روز با هماهنگی اداره واخذ رضایت نامه از اولیامحترم وهمچنین تدارک موادلازم، تصمیم گرفتم دانش آموزان رابه امامزاده شاه سلیمان علی(ع) ازنوادگان امام موسی کاظم (ع) که بسیاردیدنی و درنزدیکی این دبستان واقع بود، ببرم .
روزموعود فرارسید ، همراه دانش آموزان به مقصدامامزاده به راه افتادیم .اولیا مارابدرقه نمودند.بچه هادرحین پیمودن مسافت راه، حرکات ورزشی انجام می دادند ،بعضی ازآن هاشعر، قصه ویالطیفه تعریف می کردند وبه همدیگرخوراکی تعارف می کردند . به کنارزمین کشاورزی که رسیدیم ،مبحث هکتار وسپس واحدهای اندازه گیری (کیلومترومتر و...) راتدریس کردم.
درادامه راه ازخاطرات معلمی ام تعریف کردم تا اینکه به امام زاده رسیدیم .پس ازوضو وبه جاآوردن آداب زیارت .خادم مزار ،تاریخچه زندگی امامزاده رابرایمان بازگو کرد. برای صرف صبحانه که(پنیرمحلی وگردو وسبزی)بود درسایبان درختان نشستیم .بعدازصبحانه، مبحث گیاهان سبز واهمیت آن راتدریس کردم .
سپس به محل آبشار رفتیم وبه تماشای حیوانات اهلی نشستیم ودرهمین هنگام صداهای محیط پیرامون راضبط کردیم وعکس های زیبایی گرفتیم ودرس روستا (کتاب مدنی) ودرس آب (کتاب بخوانیم اول) رایادآوری کردم. برنامه بعدی ما کوه پیمایی ساده بود. بچه ها چند نمونه از داروهای گیاهی وچندنمونه فسیل پیداکرده بودند،اینجابود که به بحث تاریخچه زمین وخاک زندگی بخش وتاریخچه جانداران اشاره کردیم.
وقت اذان که شد، حسین باصدای زیبایش اذان داد .همراه بچه ها، نماز رابه جماعت خواندیم ، سپس برای صرف نهار، درسایبان نشستیم وسیب زمینی ها رادرآتش زغالی وتخم مرغ ها را آب پز کردیم ،علی گفت :آقا شما نگفتید که پختن سیب زمینی وتخم مرغ، تغییرشیمیایی است!بچه ها اورا تشویق کردند.
بعداز نهاراستراحت کردیم سپس به سمت تقی آباد به راه افتادیم .علی که دستش مقدارکمی ازشاخه ی درخت زخمی شده بود ،ازمن کمک خواست من درکیفم مقداری باند وچسب زخم و... آورده بودم ودست علی راپس ازضدعفونی چسب زخم زدم وبه مبحث باکتری ها ،ویروس ها و... پرداختم.
کم کم به روستا نزدیک شدیم،اولیا ازما استقبال گرمی نمودند.این گونه بودکه درس ریاضی ،علوم،هدیه های آسمان،طرح کرامت،ورزش، هنر،اجتماعی . . . درامامزاده تدریس کردم.
تدریس همه چیز دریک روز:(تجربه آموزشی حسن رضاترابی)چاپ درمجله رشدآموزش ابتدایی آبان۹۰
حسن رضاترابی – استان خراسان جنوبی - شهرستان بیرجند
من تاکنون به شهرهاونقاط مختلفی سفر داشته ام وسعی کرده ام ازمناظرطبیعی ،سیاحتی ،زیارتی،موزه ها ،نمایشگاه ها ودیگرنقاط عکس یافیلم تهیه کرده وآن ها رابه صورت کلیپ ویدئویی یاپاورپوئینت درآورم، همچنین برای آشنایی بیشتردانش آموزانم بااستان های مختلف علاوه برنقشه وکره جغرافیایی، دفترچه هایی که شامل موقعیت جغرافیایی آثارباستانی،شهرها،مشاهیر،محصولات کشاورزی ،صنایع دستی وگردشگری،رودها،آب وهوا و... است، تهیه کرده ام ودرتدریسم ازآن ها استفاده می کنم.
این شیوه جمع آوری اطلاعات رابه دانش آموزانم نیزآموزش داده ام .آن ها نیزازاین امراستقبال نموده اندوازمکان هایی که درایام سال سفرمی کنندتصاویروکلیپ های جذاب آموزشی تهیه کرده وبه کلاس آوردندوخودشان باکمک کارهای خود،درس هارابرای هم کلاسی های خودتدریس می کنند.آموزش این کارنه تنهاباعث تعمیق یادگیری می شود، بلکه اعتمادبه نفس دانش آموزان رابالابرده وفعالیت های هدفمندی را دنبال می کند.
درطول سال تحصیلی این گونه، به تمام استان ها سفرمی کنیم وایران گردی را درکلاس کامل می کنیم.به طورنمونه مرتضی ،دانش آموزی بودکه درایام عیدبه شمال سفرکرده وتصاویربسیارزیبایی ازدریا،تله کابین،نمک آبرود،منطقه دوهزار،صفارود،جنگل ها،پرورش ماهی،قایق هاو....تهیه کرده وآن ها رابه صورت پاورپوئینت همراه باآهنگ وسرودمحلی شمال درکلاس پخش کرد،این سفربرای بچه هابسیارجذاب شد.دانش آموزان ازاین کاربرای تمام دروس استفاده می کنند واگربه استانی نتوانندسفرکنند،اطلاعات تصاویر آن را از اینترنت ،کتاب ها ومجلات مختلف تهیه می کنند.
ایران گردی درکلاس (تجربه آموزشی حسن رضاترابی) چاپ درمجله رشدتکنولوژی آموزشی آذرماه 90
PDF]
تکنولوژی« برایمدارس ... - دفتر انتشارات کمک آموزشی رشد
«چو سرو کارت به کودک افتاد پس زبان کودکی باید گشاد.»
سال های اولیه خدمتم که در اردوگاه افاغنه(1) به تدریس دانش آموزان افغان اشتغال داشتم در این فکر بودم که روش های نوین تدریس را که در دوران تربیت معلم خوانده ام چگونه در کلاس های درسم عملاً اجرا کنم.
در طول هفته ها و ماه های آن سال های تحصیلی، با لهجه، زبان، آداب و رسوم مردم افغان آشنا شدم و تجربیاتی را کسب کردم تا این که خواستم در سال جاری، درس افغانستان از کتاب جغرافی پنجم را تدریس کنم. فرصت خوبی برایم پیش آمد تا بتوانم یکی از الگو های نوین تدریس را در کلاس به اجرا در بیاورم.
زمانی که خواستم داخل کلاس شوم لباس افغانی پوشیدم، پرچم افغانستان را به دستم گرفتم و همراه خود چند نمونه از دست ساخته های دانش آموزانم را که از آن سال ها نگه داشته بودم با خودم به کلاس بردم. لازم به ذکر است که قبلاً تصاویری از مردم و شهر های این کشور را به دیوار کلاس نصب کرده بودم. همزمان با ورودم نوار سرود های افغانی را هم پخش کردم، دانش آموزان که غافلگیر شده بودند، مرتب کف می زدند و شادی می کردند و سرود را با نوار هم خوانی می کردند، شور و شعف در آن ها نمایان بود. بعد از آرام شدن کلاس و ایجاد انگیزه عالی به تدریس درس افغانستان پرداختم.
هنگام تدریس از پازل، فیلم، کره، نقشه و تصاویر هم استفاده کردم و با لهجه ی افغانی برای بچه ها صحبت کردم. سپس جدولی را که از قبل طراحی کرده بودم و در آن جدول، اطلاعاتی درباره ی افغانستان از
دانش آموزان خواسته بودم در اختیار آن ها قرار دادم تا تکمیل کنند. همچنین صنایع دستی افغانستان که قبلا تهیه کرده بودم به بچه ها نشان دادم تا با ص
مطالب مشابه :
ltms سامانه ی جامع مدیریت آموزش ویادگیری فرهنگیان(ضمن خدمت)ltms
گروه تاریخ استان سمنان - ltms سامانه ی جامع مدیریت آموزش ویادگیری فرهنگیان(ضمن خدمت)ltms - تاریخ
تجربه های سبز
اين كار ضمن ايجاد علاقه بيشتر دانش آموزان به قرآن كريم در ايجاد رويكرد خلقت گرايانه در
برچسب :
ضمن خىمت