آشنایی مختصری با بندر تاریخی آستارا خان

هشترخان دا لگن گمی بند اولار، بند اولار

قایدن یـب لـگد یکو قند اولـار، قـند اولـار

نادر میرزا قاجار نیز از واردات گوشت خشک از هشترخان به تبریز سخن به میان آورده، سماور، ظروف چینی، دست شور - قهوه جوش، لباس ، پالتو و چکمه، کلاه، صندلی، کمد، در و پنجره، شیشه ، چوب آلات، آهن آلات، ابزار آلات صنعتی ماشین، هواپیما، سینما، تئاتر، فرهنگ ها، زبان و گویش ، لهستانی های آواره و دور از وطن، همه و همه از طریق همین راه های آبی به بندر انزلی و دیگر شهرهای ایران آمده، شباهت واژه های آسترخان، آستاراخان، آستر آباد، آبسکون - آبشوران، آشوراده - در سواحل و جزایر ایران ، آذربایجان و روسیه قابل تعمل واکاوی ست.

بندر آستاراخان در دریای کاسپین و بخش ابتدایی شاهراه ولگا قرار گرفته که به لحاظ ژئوپلوتیکی ، موقعیت بسیار ممتازی به آن بخشید، رودخانه عظیم پر آب ولگا در حاشیه شمالی کاسپین جنوب روسیه و در مصعب شاهراه آبی ولگا در کنار راههای زمینی و ریلی منتهی به آن و طبیعت منحصر به فردش در اوج امپراطوری شوروی سابق و بسته بودن مرزها و دروازه های آهنین در آن زمان هم یکی از مراکز ترانزیت کالا در کریدور شمال و جنوب بوده. آستاراخان بندری قدیمی که به قول روس ها زیر آفتاب جنوبی قرار دارد جذابیت های طبیعی و تاریخی فراوانی دارد که به عنوان مقصد تفریحی غیر رسمی سران کشور می باشد.

آستارا خان نه تنها بلکه از گذشته های دور اروپا و آسیا به لحاظ موقعیت قرار گرفتن ما بین آسیا و اروپا و با توجه پتانسیل هایش شهره بوده، جذابیت های راه های آبی و ارتباطی از یکسو و موقعیت ویژه ژئوپلوتیکی آن از سوی دیگر باعث شده که دفاتر نمایندگی بسیاری از تجارت خانه های انگلیسی، فرانسوی و هلندی اجازه یافتند تا در آن و از طریق آن مبادرت به ترانزیت کالا نمایند بعد از پیوستن آستاراخان به روسیه در سال 1558 شهر حاجی ترخان از ساحل راست به ساحل چپ رودخانه ولگا نقل مکان نموده و اسم جدید آستاراخان را بر آن نهادند با پیشرفت سریع و توسعه آن بناهای مشابه شهر مسکو در آن ساخته شد البته به دلیل دور بودن از جنگ بین الملل دوم بسیاری از آن بنا های سالم مانده و از جذابیت های این شهر بندری به شمار می آید در سده 17 آستاراخان به شهری بزرگ و بندری که قالب مردم آن به ماهگیری، بازرگانی، دریانوردی و تولید ابریشم و محصولات پشمی اشتغال داشتند شهره بوده. با کمک پتر کبیر اقتصاد و بازرگانی آن بسیار توسعه یافت و در سال 1717آستاراخان را به عنوان استان مستقلی شناساند که شامل 12 شهر بود پتر کبیر آستاراخان را به مرکز نظامی برای حملاتش بر علیه ایران تبدیل نمود. خدا را شکر که پتر کبیر در جوانی فوت شد وگرنه...

کلا روسیه کشوری پر آب جنگلی و بسیاری از مناطق آن باتلاقی و غیر قابل دسترس فقط در زمستان های سرد و سخت و یخبندان امکان ارتباط نقاط مختلف فراهم می شود و مردم از روی یخ با یکدیگر ارتباط بر قرار می کنند بخش های شمالی دریای کاسپین نیز در ایام زمستان غالبا یخ می زند راه های ارتباط دریای کاسپین از طریق رود ولگا و کانال دِن به کلی پنج شش ماه از سال غیر قابل استفاده و عملا کشتی ها در دو طرف محبوس می باشند در برخی از موارد در حوضه شمالی دریای کاسپین و بندر آستاراخان رودخانه ولگا فقط با کمک یخ شکن ها دریانوردی مسیر است، رودخانه ولگا بیشترین حجم آب سالیانه را وارد دریای کاسپین می نماید. ماهیان ارزشمند خاویاری و دیگرگونه های دریای کاسپین و حتی گونه های از ماهیان تالاب انزلی هم در ان منطقه موجود است مثل هشترخان، سوف، کفال، ماهی سفید، کولی که مادر بزرگ های آستاراخانی تبحر عجیبی در پخت سوف دارند و با ظاهری بسیار زیبا انرا ارائه می نمایند، یکی دیگر از گونه های نادر و بسیار خاص که هنوز در آن منطقه به وفور یافت می شود و فک خزری با نام جهانی pusa caspica یکی از پستانداران کمیاب آبزی دنیاست که فقط درد دریای کاسپین و رودخانه های منتهی به آن زندگی می کند این گونه تنها پستاندار دریای کاس محسوب می شود و به دلیل و کشتار بیرحمانه توسط جامعه محلی و صیادان ناآگاه در گذشته و به هم خوردن شرایط زیستی آب و هوا که منجر به کاهش شدید جمعیتی ان شده نیازمند حمایت بین المللی ست فک کاسپین به طور میانگین یک و نیم متر طول و 68 کیلو وزن دارد و یکی از کوچکترین انواع فک در دنیا به شمار می آید ساحل نشینان جنوب دریای کاس، شمال ایران به آن سگ آبی می گویند این تنها پستاندار بسیار ارزشمند دریای کاس حتی با مدفوع خود منبع غذایی ارزشمندی به وجود می آورد نابودی آنها اکوسیستم کاسپین را شکننده تر و به خطر می اندازد. تابستان ها بهار و پاییز بیشتر در آب های ایران دیده می شود و برای زایمان به مناطق یخ زده شمال دریای کاس مهاجرت می کنند بسیار شناگران ماهری هستند فک ها با خوردن آبزیان بیمار و ایجاد تعادل در جمعیت گونه ها در اکوسیستم کاسپین نقش موثری دارند. با عرض پوزش مطالب گردآوری شده تنها بخش کوچکی از جذابیت های منطقه ی آستاراخان می باشند.

منابع:

ویکی پدیا

سایت البرز شمال

کلیسای قدیمی و تاریخی نماد آستاراخان

بنای قدیمی داخل شهر آستاراخان

نماد سرباز گمنام

نزدیکی زهره و ماه

بخشی از اسکله و بندر

نمادی از لباس تاریخی روستایی روسیه

کشتی مربوط به آموزش دریانوردی به دانشجویان دریانوردی

پل عشاق

نقشه مربوط به تقسیم دریای کاسپین که هنوز قطعیت نیافته

عکس مربوط به تاریخ اردیبهشت 90 کشتی بصیر که در رودخانه ولگا در اثر سرمای
غیر مترقبه آن ایام چند روزی قادر به حرکت نبوده که ملوانان با شکستن یخ
رودخانه ی ولگا ماهی گیری نموده اند