باغ و باغ‌سازي

باغ و باغ‌سازي
لزوم توجه به معماري و هنر باغ‌سازي در شهرسازي امروز به مراتب بيش از گذشته احساس مي‌شود.
چرا كه در گذشته اغلب خانه‌ها داراي حياط و باغچه‌اي بود و مردم ساكن در اين خانه‌ها مي‌توانستند اوقات رفع خستگي‌شان از كار روزانه را در بعدازظهرها در زير درختان حياط بگذرانند.
اما امروزه محدوديت‌هايي همچون زمين و امكانات مالي اجازه ساخت خانه‌اي حياط‌دار را كمتر به سازندگان مي‌دهد.

m16-01.jpg

در اين ميان ساخت پارك و باغ‌هاي بزرگ در مناطق مختلف شهري بايد اين كمبود را جبران كند.
روزنامه شرق به تازگي در گزارشي از باغ‌سازي در ايران درج كرده است كه توجه معماران فضاهاي طبيعي و مناظر شهري كشورمان به آن خالي از لطف نيست.
هنري به نام باغ سازي
شايد يكي از اولين اقدامات بشر در عرصه معماري منظر، باغ سازي بوده است، مرحله‌اي كه انسان‌ها اقدام به ايجاد فضاي سبز مصنوعي مي‌كنند و نهايتا به باغ‌ها و پارك‌هاي امروزي مي‌انجامد.
باغ‌سازي در كشورهاي مختلف سابقه ديرينه‌اي دارد. هنر باغ سازي با تقدم و تاخر زماني در كشورهايي نظير ژاپن، ايران، انگليس، فرانسه و ايتاليا وجود داشته است و در هر يك از اين كشورها اين هنر به روش‌ها و شيوه‌هاي خاص خود انجام مي گرفته است.
به عنوان مثال در باغ‌هاي ژاپني دخل و تصرف زيادي در طبيعت نمي‌شود و همه چيز همان گونه كه موجود است، نهايت كمال و زيبايي را القا مي‌كند.
براي مثال هر يك از اشكال و ابعاد سنگ، در باغ ژاپني معنايي نمادين و مشخصي دارد. سنگ بزرگ نشان كوه است، سنگ‌هاي تيز و سركش نشان آتش و سنگ‌هاي صيقلي نمادي از آب.
درباره باغ‌هاي معلق بابل هم بسيار شنيده‌ايم. باغ‌هايي كه حاكم بابل، بخت النصر، براي ملكه خود ساخته بود. باغ‌هايي در چندين طبقه با تراس‌هاي وسيع درختكاري شده كه بسيار شگفت‌انگيز مي نمايد و از آن شگفت‌انگيزتر نحوه آبياري اين تراس‌ها در سال 600قبل از ميلاد است.
در اصول باغ سازي اروپايي‌‌ اما، نسبت به باغ‌هاي شرقي دخل و تصرف بيشتري در طبيعت انجام مي‌شود. باغ‌هاي تراس بندي شده ايتاليايي نمونه‌ بارزي از اين تصرفند، به اين معني كه باغ در سطوح مختلف ساخته مي‌شود.
باغ‌هاي هندسي و غير هندسي انگليسي كه از خطوط منظم يا منحني وار آنها پيدا است كه طراح سعي در اعلام حضور خود داشته است. اينها بيشتر باغ‌هايي هستند با درختان هرس شده به اشكال متفاوت و مجسمه‌هاي سنگي كه هر از گاهي سر بر مي‌آورند.
باغ‌سازي ايراني
برخي از صاحب‌نظران معتقدند كه باغ‌سازي ايراني از زمان عيلامي‌ها (قرن 3 ق.م.) آغاز شده است.
گروهي نيز بر اين عقيده‌اند كه آغاز باغ‌سازي به زمان هخامنشيان باز مي‌گردد، چرا كه آنان خود مبدعان قنات بوده‌اند و باغ‌هايشان را نيز با همين سيستم شگرف و پيچيده آبياري مي‌كردند.
آنچه مسلم است هنر باغ‌سازي در ايران پيشينه‌اي طولاني دارد و اصولا باغ در نظر يك ايراني مكاني پرارزش قلمداد مي‌شده است.
به عنوان مثال در دوران گذشته، چون پارك‌ها به معناي امروزي وجود نداشتند، باغداران يزدي آخر هفته‌ها باغ خود را بر روي عموم مردم مي‌گشودند تا آنها هم بتوانند از فضاي باغ و زيبايي‌هاي آن برخوردار شوند.
در چهارباغ‌هاي ايراني دخل و تصرف در طبيعت در حد ايجاد يك هندسه راست گوشه وجود دارد، اما اين مداخله به آرايش و هرس درختان نمي‌انجامد و گياهان به همان صورت طبيعي خود زيبا دانسته مي‌‌شوند.
محوربندي يا همان آكس‌بندي از اصول لاينفك باغ ايراني است. از محور اصلي به باغ‌ وارد مي‌شويم و اين محور كه اغلب آب است، انسان را به محيطي كوچك مي‌كشاند تا در پناه سايه آن از گرماي سوزان ظهر تابستان بگريزد، آبي بنوشد، دمي بياسايد و جاني تازه كند.
اغلب ما تجربه حضور در باغ‌هاي ايراني را داشته‌ايم. باغ‌هايي نظير باغ ارم شيراز، باغ فين كاشان، باغ شازده ماهان يا باغ دولت‌آباد يزد كه با آن بادگير هشت طرفه، در خاطر ما حك شده است. از باغ‌هاي طبس اما غافل نبايد شد كه در نوع خود بي‌نظيرند.
باغ‌هايي با تعداد بيشمار درختان نخل بلند كه از ديوارهاي باغ سربرآورده‌اند و گويي اراده‌اي پنهان خواسته است كه در دل كوير اين همه زيبايي ناگهان سبز شود.
تقليد خوب يا ابداع بد
با اين پيشينه‌اي كه در مورد باغ‌سازي ايراني گفته شد، بايد ببينيم اكنون در كجا ايستاده‌ايم و آيا در باغ‌ها و پارك‌هاي امروزي‌مان اثري از آن همه محوربندي و زيبايي و دقت در انتخاب انواع درختان و توجه به مسائل آبياري و همچنين بازي با نور و سايه وجود دارد يا آنكه ما فقط با خطوط منحني و اصول باغ‌سازي اروپايي پيمان بسته‌ايم و بي‌توجه به شرايط اقليمي كشورمان، در باغ‌ها و پارك‌هايمان درخت كاج آرايش شده مي‌نشانيم و كوشك‌هايي با گلخانه‌هاي شيشه‌اي و نماي سنگي سفيد مي‌سازيم و به جاي محور آب كه در باغ‌سازي ايراني به حوضي در مقابل كوشك ختم مي‌شود، از آبياري دستي استفاده مي‌كنيم. اين عبارت را بسيار شنيده‌ايم كه مي‌گويد
«تقليد خوب بهتر از ابداع بد است.»
اگر نمي‌توانيم طرحي نو بسازيم، حداقل بر شانه‌هاي هنرمندان بزرگ ايران بايستيم و اصولي را كه آنان به تدريج توسعه داده‌اند، كامل‌تر كنيم، شايد احساس آرامش، سكون و صفاي باغ‌ها و پارك‌هايمان از دست نرود و بار ديگر صداي گوش‌نواز حركت آب بر روي سنگ‌هاي سينه كبكي كف حوض‌ها و جوي‌هاي باغ‌هاي ايراني، در پارك‌ها و باغ‌ها تكرار شود.

منبع:دنیای اقتصاد


مطالب مشابه :


باغ های جهانشهر کرج در معرض ساخت و ساز

در حالی که نهادهایی مانند استانداری البرز و شهرداری کرج با تغییر کاربری و تخریب باغهای فاتح




باغ‌هایی که از ساخت و ساز نجات پیدا کردند

با لغو مجوز ساخت و ساز در باغ معنوی، دومین پرونده بزرگ علیه تبدیل یک پارک عمومی به آپارتمان




مخترع «برج باغ» کیست؟ احمدی نژاد یا چمران؟

اشغال براي ساخت و ساز در باغ ۳۰ درصد و تراكم آن ساخت و ساز در این باغات با




ساخت و ساز

ساخت و ساز. در ده ساله ی اخیر ساخت گلدسته و گنبد در آران و باشد می شود پارک یا باغ وحش ساخت.




فضای سبز (باغ یا طبیعت دست ساز )در بستر کشورها

نقش درختان بر ديواره هاي پلكان هاي تخت جمشيد حاكي از اهميت باغ در چشم و ساخت و ساز




فروش 850 متر زمین در کلاردشت در محدوده مجاز ساخت و ساز منطقه لاهو

فروشی شامل زمین ، ویلا ، باغ و آپارتمان در کلاردشت و مجاز ساخت و ساز در




باغ و باغ‌سازي

‌سازي ايراني گفته شد، بايد ببينيم اكنون در كجا ايستاده‌ايم و آيا در باغ‌ها و ساخت و ساز




ماشين تخريب پيش مي رود

ارجاع پرونده‌هاي ساخت و ساز در باغ‌ها به كميسيون ماده 7 كه در مورد باغ ها و فضاي سبز تصميم




باغ خزندگان اصفهان

نمايشگاه big 5 را شاهراه اصلي ساخت و ساز در خاورميانه و این منطقه سريع‌ترين بازار رشد ساخت و




برچسب :