سوالاتی در باره زیارت عاشورا
در میان زیارت نامهها، زیارت عاشورا از عظمتخاصى برخوردار است، امامان (ع) و علماى بزرگ در طول تاریخ اهمیتبسیار به آن مىدادند، و هر روز آن را مىخواندند، و بهرههاى معجزآسا و درخشانى از آن مىگرفتند و پاداش خواندن آن به درجهاى است که امام باقر (ع) به علقمه فرمود: وقتى که این زیارت را (با آدابش) خواندى خداوند براى تو (صدمیلیون) درجه ثبت کند، و تو را به مقامى رساند که گویى با امام حسین (ع) شهید شدهاى تا آنجا که در درجات آنها خواهى بود، و برایت ثواب زیارت همه پیامبران و همه رسولان و همه کسانى که از روز شهادت امام حسین (ع) تا حال، آن حضرت را زیارت کردهاند، نوشته و مقرر خواهد شد .»
و در پایان فرمود: اى علقمه! اگر خواستى در هر جا هستى هر روز از همه عمرت این زیارت را بخوان، که هر روز به تمام این پاداشها خواهى رسید .
درباره زیارت عاشورا سؤالات متعددى مطرح شده که در اینجا نظر شما را به پاسخ پنجسؤال زیر جلب مىکنیم:
1 - آیا زیارت عاشورا حدیث قدسى است؟
زیارت عاشورا از دو طریق نقل شده است:
1 - از طریق امام باقر (ع) که آن را علقمة بن محمد حضرمى و محمد بن اسماعیل از صالح بن عقبه، و او از مالک جهنى از امام باقر (ع) نقل کردهاند .
2 - از طریق امام صادق (ع) که آن را صفوان بن مهران جمال (از اصحاب نیک امام صادق و امام کاظم علیهما السلام) نقل کردهاند . از این طریق دوم استفاده مىشود که زیارت عاشورا، حدیث قدسى است . زیرا در این حدیث آمده سیف بن عمیره مىگوید: صفوان گفت امام صادق (ع) فرمود: «همواره این زیارت (عاشورا) و دعایش را بخوان، که من بر کسى که این زیارت و دعایش را از دور و نزدیک مىخواند ضامنم که زیارتش قبول گردد، و سعیش مورد تقدیر خداوند شود، و سلام او به امام حسین (ع) برسد، و حاجتش - هر گونه و هر قدر باشد - از سوى خداوند برآورده گردد . » آنگاه امام صادق (ع) به من فرمود:
« من! این زیارت را با همین ضمانت (قبولى و تقدیر الهى و وصول سلام) از پدرم، و پدرم امام سجاد (ع) با همین ضمانت از امام حسین (ع) و حسین (ع) با همین ضمانت از برادرش حسن (ع) و حسن (ع) ضمانت از پدرش امیرمؤمنان على (ع) و امیرمؤمنان با همین ضمانت از رسول خدا (ص) و رسول خدا (ص) با همین ضمانت از جبرئیل، و او با همین ضمانت از خداوند متعال نقل کردند .»
بنابراین مطابق این نقل، زیارت عاشورا حدیث قدسى است، یعنى با سلسله مراتب از ذات پاک خدا نقل شده است .
2 - زیارت عاشورا را چگونه باید خواند؟
چگونگى خواندن زیارت عاشورا از نظر مقدمات و قسمتهاى دیگر، که در فرازى از حدیث علقمه از امام باقر (ع) و صفوان از امام صادق (ع) آمده، بر اثر ابهام و اجمال باعث اختلاف نظرشده، تا آنجا که علامه مجلسى (ره) شش وجه و قول را احتمال داده که اینجا جاى بیان آن نیست، و همین مطلب باعث اختلاف نظر بین علما و بزرگان تا عصر حاضر گشته است .
خلاصه قول انتخابى علامه مجلسى به عنوان قول اظهر این است که زیارت عاشورا خوانده شود، و در آخر آن سجده را بجا آورد، و بعد از سجده، دو رکعت نماز بخواند .
و در کتاب مفاتیح الجنان محدث قمى، و مصابیح الجنان علامه کاشانى نیز همان متن حدیث که مبهم است نقل شده بهتر این است که در این قسمت، مطلب را با بیان نظریه دو عالم و فقیه بزرگ، که تکمیل کننده پاسخ سؤال دوم استبه پایان برسانیم: علامه محمد على طهرانى در حاشیه یک مفاتیح قدیم که نزد نگارنده موجود است، پس از ذکر مطلبى از طریقه مرحوم آیت الله سید محمد کاظم یزدى صاحب عروةالوثقى (ره) مىنویسد:
«این عاصى خودم از آیت الله العظمى حاج شیخ عبدالکریم حائرى (مؤسس حوزه علمیه قم، متوفى 1355 ه . ق) شنیدم که طریقه انتخابى خود در مورد خواندن زیارت عاشورا را چنین نقل کرد، و مىفرمود: طریقه میرزاى شیرازى بزرگ (مرحوم آیةالله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى متوفى 1312 ه . ق) نیز چنین بود، و آن این که: آنان که از راه دور از کربلا مىخواهند این زیارت را بخوانند، به مکان بلند بروند، ابتدا سلام مختصرى با توجه به ناحیه کربلا به امام حسین (ع) کنند و سپس به لعن بسیار شدید به قاتلان و دشمنان آن حضرت بپردازند، آنگاه دو رکعت نماز بگذارند، سپس زیارت عاشورا را بخوانند، و سرانجام پس از سجده پایانى زیارت، دو رکعت نماز بخوانند .»
همین طریقه دو فقیه و مرجع بزرگ (میرزاى شیرازى و حاج شیخ عبدالکریم حائرى) که دو مرجع عادل وبسیار عمیق بودند براى ما حجت و کافى است .
اما در مورد چگونگى صد سلام و صد لعن، درباره آن نیز طریقه آسان نقل شده است، از جمله از امام هادى (ع) نقل شده فرمود: «; کسى که در زیارت عاشورا، در فراز لعن، یک بار آن را کامل بخواند (اللهم العن اول ظالم ظلم . .). سپس 99 بار بگوید اللهم العنهم جمیعا، مانند آن است که همه این فراز لعن را صد بار گفته است، همچنین اگر یک بار فراز سلام را تا آخر به طور کامل بخواند، سپس 99 بار بگوید: «السلام على الحسین، و على على بن الحسین و على اولاد الحسین و على اصحاب الحسین» مانند آن است که همه فراز سلام را به طور کامل خوانده است . (7)
البته در معنى این حدیث، احتمالات دیگرى نیز هست، ولى این احتمال را بیشتر علماء پسندیدهاند .
بسیارى از علما نیز خواندن کامل یک بار، سپس ذکر و تسعا و تسعین را به قصد رجاء، کافى دانستهاند .
3 - ماهیت زیارت عاشورا چیست؟
زیارت عاشورا در حقیقتیک حماسه سیاسى تاریخى و شعور و شعار انقلابى نهضت عظیم و همیشه زنده عاشوراى خونین امام حسین (ع) وشهیدان کربلا و برقرار کردن پیوند محکم با آرمان این نهضت، و آفرینندگان این نهضت و شناخت و پىگیرى اهداف آن است، مساله ولایت و تولى، و مقابل آن تبرى و بیزارى از دشمنان و طاغوتیان از ارکان درسهاى زیارت عاشورا است، درس دیگر آن، رابطه با امام عصر (ع) و مساله انتظار حقیقى او براى انتقام از یزیدیان پلید هر عصر و زمان است، کوتاه سخن آن که: زیارت عاشورا تبلور نهضتحسینى، و نهضتساز در تمام زمانها و مکانها است، کارخانه قهرمان سازى و ایثار و مقاومت تا انقلاب جهانى حضرت مهدى (عج) است، و زمینهسازى عمیق و وسیع براى ظهور او، و یادواره مقدس و سازنده براى فردا و فرداها است، زیارت عاشورا به ما مىگوید: اگر عاشورا نبود، حسین و زینب نبود، ما از نعمت وجود رادمردانى انقلابى و بزرگ در طول تاریخ اسلام محروم بودیم، و انقلاب عظیم اسلامى به رهبرى آیتبزرگ الهى امام خمینى پدیدار نمىشد . زیارت عاشورا تنها براى حصول حاجت و عطیه مادى نیست، که عدهاى کرارا آن را به همین عنوان بخوانند و از روح و محتواى حماسى آن کورکورانه بگذرند، بلکه با خواندن آن باید سعى کرد که به اوج معنویت رسید، و خود را براى سربازى آماده در رکاب امام زمان (عج) آموزش داد، در یک کلام زیارت عاشورا یعنى تجدید بیعت مکرر با امام حسین (ع) و شهیدان کربلا، و وصول به همان حالت استوارى که در سجده آخر زیارت عاشورا مىخوانیم: «و ثبت لی قدم صدق عندک مع الحسین و اصحاب الحسین الذین بذلوا مهجهم دون الحسین علیه السلام; و مرا در سخن و اعتقاد و عمل نسبتبه [امام] حسین (ع) ثابت قدم بدار، و هم چنین مرا نسبتبه یاران حسین (ع) همان کسانى که خون خویش را در رکاب حسین (ع) و براى حسین (ع) (که سلام بر او باد) بذل نمودند، استوار ساز . »
آخرین سخن این که در زیارت عاشورا این درس بزرگ را مىآموزیم که از خدا بخواهیم که شیوه زندگى و مرگ ما را همانند شیوه زندگى و مرگ محمد (ص) و آلش قرار دهد، و خداوند به خاطر حسین (ع) ما را در دنیا و آخرت آبرومند فرماید .
4 - لعن بر همه بنىامیه چرا؟
در فرازى از زیارت عاشورا مىخوانیم: «و لعن الله بنى امیة قاطبة; و خدا همه افراد بنىامیه را لعنت کند» سؤال این است که بعضى از بنىامیه شیعه بودند و بعضى مانند معاویة بن یزید (معروف به معاویه صغیر) خود را از خلافتخلع کرده و اظهار پشیمانى مىنمود و بعضى مانند عمر بن عبدالعزیز (هشتمین خلیفه اموى) نسبتبه آلمحمد (ص) محبت فراوان کرد و بخشى از حق آنها را ادا نمود و . . . پس چرا همه بنىامیه مورد لعن قرار گرفتهاند؟
بعضى از علما در پاسخ به این سؤال، وجوهى را ذکر نموده ولى در این میان علامه میرزا ابوالفضل تهرانى صاحب شفاء الصدور (در شرح زیارت عاشورا) یک وجه را پسندیده و آن این که: منظور از بنىامیه در زیارت عاشورا که مورد لعن قرار گرفتهاند آنها هستند که در غصب خلافت و اطفاء نور خدا و دشمنى با آل محمد (ص) به عنوانى دست داشتند یا راضى بودند، که در آن عصر اکثریت آنها چنین بودند، بنابراین مانعى ندارد که اندکى از آنها از عمومیت لعن استثناء شده باشند .
از این رو شیعیان از بنىامیه، و معاویة اصغر، از عمومیت لعن، مستثنى هستند، ولى عمر بن عبدالعزیز نظر به این که از خلافت که حق مسلم آل محمد (ص) بود، دست نکشید، و تا آخر عمر آن را غصب نمود، دلیلى ندارد که از شمول لعن، استثنا شود .
5 - با این که حمد و سپاس در برابر نعمتها است، و با توجه به این که مصائب جان سوز اهل بیت رسول خدا (ص) در کربلا، بلاى خانمانسوز بود، چرا در ذکر سجده زیارت عاشورا که در قسمت آخر آن واقع شده گفته مىشود: «اللهم لک الحمد حمد الشاکرین لک على مصابهم، الحمد لله على عظیم رذیتی; پروردگارا بر تو سپاس باد آن هم همچون سپاس گزارانى که براى مصائب شهیدان کربلا به سپاس و شکر تو پرداختهاند .»
ج: گاهى بعضى از مصائب، بزرگترین نعمت است، مانند مصایب جان سوز و ظاهرى کربلا و عاشورا، نعمت معنوى، انقلابى و فکرى بزرگ و ماندگارى است که همواره موجب سازندگى، بالندگى، نورافشانى و تربیت نفوس، و انسان سازى است، و فریاد همیشگى عدالتبراى واژگونى ظلم و ستم و نابودى طاغوت و طاغوتیان است . پس در برابر آن باید نهایتشکر را نمود . اصولا مصائب گرچه تلخ و ناملایم و رنجآور است، ولى قهرمانان و رادمردان خدا در دل مصایب برمىخیزند، همچون موسى، ابراهیم، عیسى و پیامبر اسلام محمد (ص) که در میان شدیدترین رنجها قد علم کردند و پرچم حق را برافراشتند، بنابراین از رخدادهاى جان سوز باید حسن استفاده کرد، و خود را آب دیده نمود، و آن را تبدیل به نعمتساخت، و به خاطر آن سپاسگزارى نمود
مطالب مشابه :
مریم جان زیارت قبول...
مریم جان زیارت قبول کربلا کعبه دلهاست از نگاه قشنگی که به این وبلاگ هدیه می کنید
زیارت عاشورا
مؤلف کتاب متن زیارت را با زیارت عاشورا از دو ضامنم که زیارتش قبول گردد، و سعیش
نکاتی در باب زیارت پر فضیلت و پر فیض عاشورای امام حسین علیه السّلام(روحی له الفداه)
یا در روایت دیگری که این زیارت از امام صادق مورد قبول بار در متن زیارت
دلیل بزرگداشت اربعین چیست؟
شیخ طوسی سپس متن زیارت اربعین تا چهل روز قبول ظرف چهل روز از کربلا به کوفه، از
سوالاتی در باره زیارت عاشورا
در میان زیارت نامهها، زیارت عاشورا از همان متن حدیث از راه دور از کربلا مى
اربعین حسینی بر عموم شیعیان تسلیت باد.
یعنی کاروان اسرا، از ، از مدینه به کربلا رسید تا به زیارت شیخ طوسی متن زیارت
زیارت عاشورا
در قسمتی از زیارت سلامتى از آتش . بيست و يكم: قبول شدن آنان که از راه دور از کربلا مى
برچسب :
متن زیارت قبول از کربلا