آيين نامه ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تربيتي (توصیفی) دوره ابتدايي

آيين نامه ارزشيابي پيشرفتتحصيلي و تربيتي دوره ابتدايي
مورد تأييد كميسيون اساسنامه ها و مقررات تحصيلي

شوراي عالي آموزش وپرورش

(آیین نامه ارزشیابی توصیفی )

مقدمه:

در اجراي مصوبه هفتصدوشصت و نهمين جلسه شوراي عالي آموزش و پرورش مورخ 18/4/1387آيين نامه ارزشيابي پيشرفت تحصيلي وتربيتي دوره ابتدايي به شرح زيرمي باشد:

ماده 1- اهداف:

ارزشيابي تحصيلي –تربيتي در دوره ابتدايي با توجه به اهداف دوره و اصول حاكم بر ارزشيابي پيشرفت تحصيلي (مصوب جلسه شوراي عالي آموزش و پرورش مورخ 21/7/1383) از طريق جمع آوري ،طبقه بندي، تحليل و تفسير اطلاعات براي تشريح وضعيت تلاش،پيشرفت و عملكرد تحصيلي دانش آموزان در كلاس ، مدرسه و خارج از آن (نظام مكمل و فوق برنامه) با اهداف زير انجام مي گيرد:

1-2- اصلاح،بهبود و ارتقاء فرايند ياددهي- يادگيري در كلاس ، مدرسه، مراكز مكمل مدرسه و خارج از آن به ويژه از طريق افزايش تعامل موثر و سازنده بين معلم و دانش آموز.

2-2- شناسايي و پرورش استعدادها، توانايي ها و علايق دانش آموزان با تكبه بر استعدادهاي برتر هر يك از آنان

3-2- توجه و كمك به رشد متعادل و همه جانبه شخصيت دانش آموزان.

4-2- آگاه ساختن دانش آموز و اولياء وي از فرايند پيشرفت تحصيلي –تربيتي و جلب مشاركت آنان در بهبود در عملكرد دانش آموز

5-2- ايجاد زمينه ي مناسب به منظور تقويت انگيزه يادگيري و پرورش استعدادهاي برتر دانش آموزان از جمله خلاقيت و نوآوري و ايجاد مهارت خود ارزيابي در دانش آموزان

6-2- تصميم گيري در مورد ارتقادانش آموزان به پايه بالاتر با حصول اطمينان از ميزان تحقق اهداف آموزشي – تربيتي در جارجوب مقررات مربوط.

7-2- توليد اطلاعات براي ارزيابي ، اصلاح و تقويت برنامه ها و روش هاي آموزشي – تربيتي.

ماده 2

ارزشيابي پيشرفت تحصيلي – تربيتي در دوره ابتدايي به صورت تكويني در طول سال تحصيلي بر اساس اهداف برنامه ي درسي هر پايه انجام مي پذيرد. در اين ارزشيابي معلم و مربي با استفاده از ابزارهاي مختلف از جمله آزمون هاي عملكردي ، كار پوشه، مشاهدات، درس پژوهي و پروژه ، اطلاعات لازم را در زمينه فعاليت هاي داخل و خارج از كلاس و مدرسه و مراكز مكمل مدرسه از دانش آموزان اعم از فردي يا گروهي جمع آوري مي كند تا بازخورد به موقع و مناسب را به ايشان ارائه نمايد.

ماده 3

گزارش نتايج ارزشيابي پيشرفت تحصيلي – تربيتي دانش آموزان در طول سال تحصيلي و در هر زمان قابل ارائه مي باشد ليكن براي اطمينان بيشتر به صورت رسمي و مكتوب در نوبت هاي زير ارائه مي شود:

الف) نوبت اول در دي ماه (شامل نتايج ارزشيابي هاي پيشرفت تحصيلي – تربيتي مهرماه تا پايان دي ماه)

ب) نوبت دوم در خرداد ماه (شامل نتايج ارزشيابي هاي پيشرفت تحصيلي –تربيتي مهرماه تا خرداد ماه)

ج) ارائه گزارش پيشرفت تحصيلي و تربيتي دانش آموزاني كه در درس يا دروسي در خرداد ماه نياز به آموزش و تلاش بيشتر دارند(لغايت 15 شهريور)

تبصره- علاوه بر موارد فوق ، مدير مدرسه و معلم در طول هر نوبت ، حداقل دو بار ديگر اولياء دانش آموز را از روند پيشرفت تحصيلي – تربيتي وي به نحو مقتضي مطلع مي نمايند.

ماده 4

وضعيت آموزشي و تربيتي دانش آموز در هر درس بر اساس ارزشيابي هاي به عمل آمده در طول هر نوبت با توجه به اهداف آن درس در حيطه هاي شناختي ، عاطفي و مهارتي طبق مقياس زير مشخص و گزارش مي شود.

نوبت اول	نوبت دوم	نوبت شهريور
خيلي خوب	خيلي خوب	خيلي خوب
خوب	خوب	خوب
قابل قبول	قابل قبول	قابل قبول
نياز به آموزش وتلاش بيشتر	نياز به آموزش وتلاش بيشتر	نياز به آموزش وتلاش مجدد

ماده 5

دانش آموزي در خرداد ماه شرايط ارتقا به پايه بالاتر را دارد كه در نوبت دوم در كليه دروس حداقل سطح قابل قبول را كسب كرده باشد.

تبصره: سطح قابل قبول، حصول اطمينان معلم يا مربي از دستيابي دانش آموز به اهداف اساسي دروس مي باشد.

ماده 6

دانش آموزي كه در خرداد ماه شرايط ارتقا به پايه ي بالاتر را كسب نكند ، تا 15 شهريور فرصت دارد با شركت در كلاس هاي جبراني و يا انجام فعاليت هاي پيشنهادي معلم يا مربي در قالب پروژه نسبت به جبران ضعف خود اقدام نمايد. معلم يا مربي با بررسي عملكرد دانش آموز در كلاس هاي جبراني يا فعاليت هاي انجام شده توسط وي و يا انجام آزمون(آزمون هاي مناسب عملكردي) نتيجه رزشيابي وي را اعلام مي نمايد.

ماده 7

دانش آموزي در شهريور ماه شرايط ارتقا به پايه بالاتر را دارد كه در كليه دروس حداقل سطح قابل قبول را كسب كرده باشد.

تبصره 1- دانش آموزي كه در پايان نوبت شهريور ماه حداكثر از دو درس به سطح قابل قبول نرسد ، مي توان به پايه بالاتر ارتقا يابد.

تبصره 2- در مورد دانش آموزي كه در بيش از دو درس سطح قابل قبول كسب نكرده باشد، پرونده دانش آموز جهت تكليف در اختيار شوراي مدرسه قرار مي گيرد. موضوع در شوراي مدرسه با حضور والدين و معلم مربوطه مطرح و در صورت موافقت اكثريت اعضا، دانش آموز به پايه بالاتر ارتقا مي يابد. معلم مي بايست مدارك و مستندات لازم براي اتخاذ تصميم در مورد ارتقاي دانش آموز را به شوراي مدرسه ارائه دهد.

تبصره 3- ارتقاي دانش آموز با استفاده از مفاد تبصره 2 ماده 7 در طول دوره ابتدايي حداكثر 2 بار و به صورت غير متوالي مجاز است.

ماده 8

وضعيت آموزشي – تربيتي دانش آموزي كه در حين سال تحصيلي با رعايت مقررات از مدرسه اي به مدرسه اي ديگر منتقل مي شود، توسط معلم يا مربي مدرسه مقصد با استفاده از مستندات و ارزشيابي هاي معلم يا مربي مبدأ( گزارش نوبت اول، توصيه ها و ...) تعيين مي شود.

ماده 9

ارائه گزارش ارزشيابي آموزشي – تربيتي دانش آموزان ، در نوبت هاي اول، دوم و شهريور ماه بايد به وسيله ي معلم يا مربي در نمون برگ مربوط بدون قلم خوردگي ، ثبت و امضاء شده ، حداكثر تا 5 روز پس از پايان دوره ارزشيابي هر نوبت به دفتر مدرسه ارائه شود.

تبصره- چنانچه معلم يا مربي مربوطه ، در پايان هر نوبت (به هر دليل) نتايج ارزشيابي دانش آموزان را ارائه ندهد، مدير مدرسه ضمن گزارش به مديريت آموزش وپرورش اداره متبوع بايد به تشخيص خود مدارك و اطلاعات مربوط به ارزشيابي دانش آموزان را براي اعلام نتيجه نهايي در اختيار يكي از معلمان يا مربيان واجد شرايط قرار دهد.

ماده 10

مدير مدرسه موظف است با همكاري معلمان و مربيان حداكثر تا 10 روز پس از هر نوبت ارزشيابي ، گزارش نتايج آن را به صورت كتبي به اطلاع ولي دانش آموز برساند.

تبصره: نمون برگ گزارش پيشرفت تحصيلي- تربيتي دانش آموزان با نيازهاي ويژه ، توسط سازمان آموزش وپرورش استثنايي كشور تهيه و پس از تأئيد معاون آموزش ونوآوري به استان ها ابلاغ خواهد شد.

ماده 11

مهلت اعتراض به گزارش ارزشيابي ، حداكثر يك هفته پس از اعلام گزارش خواهد بود. مدير مدرسه اعتراض دانش آموز يا ولي وي را در اختيار معلم يا مربي مربوطه قرار مي دهد و ايشان با بررسي مجدد و با نظارت مدير مدرسه و در صورت نياز طرح در شوراي مدرسه ، نتيجه نهايي را حداكثر ظرف مدت 3 روز اعلام مي نمايد.

ماده 12

نتايج ارزشيابي حداكثر يك ماه پس از خاتمه هر نوبت در دفتر ثبت ارزشيابي پيشرفت تحصيلي – تربيتي ثبت و پس از پايان سال تحصيلي ، توسط مدير مدرسه امضا و مهر و توسط اداره آموزش وپرورش مسدود مي شود.

ماده 13

ارزشيابي دانش آموزاني كه داراي نقص عضو و يا مشكلات ويژه يادگيري هستند، متناسب با ويژگي هاي ايشان انجام مي پذيرد.

ماده 14

ارزشيابي از تعليمات ديني دانش آموزان ساير مذاهب اسلامي و اقليت هاي ديني مصرّح در قانون اساسي ، برابر شيوه نامه هاي وزارت آموزش وپرورش و از تعليمات ديني خاص آنها صورت مي پذيرد و نتيجه آن مطابق ماده 4 گزارش مي شود.

تبصره: در صورت تمايل اين دانش آموز و ولي او، منعي براي شركت وي در كلاس درس تعليم و تربيت اسلامي (هديه هاي آسمان) و ارزشيابي آن وجود ندارد.

ماده 15

وضعيت تربيتي دانش آموز با توجه به حيطه هاي شناختي ، عاطفي و مهارتي و بر اساس مواردي از جمله (رعايت آموزه هاي اخلاقي – احترام به ارزش هاي مذهبي – رعايت قوانين ، مقررات و ضوابط – مشاركت در كار گروهي- مسئوليت پذيري در فعاليت هاي جمعي- رعايت بهداشت فردي و اجتماعي- اشتياق به صداقت و امانت داري- توجه به مطالعه و كتابخواني) با نظر معلم و مربي و تأئيد مديريت مدرسه (مدير يا معاون) برابر ماده 4 گزارش مي شود.

ماده 16

پايه تحصيلي دانش آموزي كه به عللي مانند عدم دسترسي به مدرسه ، بيماري و يا اقامت در خارج از كشور نتوانسته به موقع وارد مدرسه شود و يا وقفه اي در ادامه ي تحصيل او ايجاد شده يا مدارك تحصيلي وي در اثر حوادثي از قبيل سيل ، زلزله و آتش سوزي از بين رفته است، همچنين دانش آموزي كه مدارك قابل قبولي براي ارزشيابي ندارد، با رعايت حداقل سن متعارف ثبت نام و بررسي هاي انجام شده از سوي شوراي معلمان ، توسط شوراي مدرسه تعيين مي شود و در ستون ملاحظات دفتر آمار به رأي شوراي مدرسه استناد مي شود.(سن متعارف در دوره ابتدايي براي پايه هاي اول تا پنجم به ترتيب 6 و 7 و8 و 9 و10 سال تمام مي باشد).

ماده 17

با توجه به اينكه در ارزشيابي جديد حضور فعال و مستمر دانش آموز ضروري است ، گزارش پيشرفت تحصيلي براي دانش آموزاني ارائه مي شود كه حداقل 80 درصد روزهاي آموزشي را در مدرسه حضور داشته باشند. در صورتي كه دانش آموزي با عذر موجه، كمتر از اين ميزان در مدرسه حضور داشته باشد،آن سال براي وي وقفه تحصيلي و در صورت غير موجه بودن غيبت ، براي وي ترك تحصيل محسوب مي شود.

تبصره 1- تشخيص موجه و غير موجه بودن غيبت به عهده ي شوراي مدرسه مي باشد.

تبصره 2- در مورد دانش آموزاني كه يك يا چند سال وقفه تحصيلي داشته باشند، يك سال به سقف سني مجاز تحصيل آنها اضافه مي شود.

ماده 18

قبول شدگان ساعي و برجسته پايه هاي دوم و سوم ابتدايي با رعايت شرايط ذيل و تقاضاي كتبي خود مي توانند مطابق ماده 6 در ارزشيابي شهريور ماه پايه بالاتر شركت نموده و در صورت كسب سطح پيشرفت « خيلي خوب» در كليه دروس به صورت جهشي به آن پايه ارتقا يابند.

الف) از كليه ي دروس آن پايه و پايه (هاي) قبل،سطح پيشرفت «خيلي خوب» را كسب نموده باشند.

ب) آموزش وپرورش استثنايي صلاحيت هاي هوشي و رواني دانش آموز را به اين منظور تأئيد نمايد.

تبصره 1- دانش آموزان موضوع اين ماده از ارزشيابي دروس تربيت بدني و وضعيت تربيتي معاف مي باشند.

تبصره 2- استفاده از اين ماده صرفاً يك بار در طول دوره ابتدايي و براي يك پايه مجاز مي باشد.

تبصره 3- گزارش پيشرفت تحصيلي دانش آموزاني كه با استفاده از مفاد اين ماده قبول مي شوند در نوبت شهريور ماه ارائه شده و در دفتر امتحانات با ذكر استناد به مفاد اين ماده ثبت و مهر و امضا مي شود.

ماده 19

در دوره ابتدايي ، ارزشيابي از داوطلبان آزاد صرفاً در پايه پنجم ابتدايي و با داشتن شرط سني حداقل 14 سال تمام انجام مي شود. اين ارزشيابي در كليه مواد درسي صرفاً به صورت پاياني و از تمام محتواي كتب درسي به شرح جدول ذيل به عمل مي آيد و نتيجه ي آن مطابق ماده 4 گززارش مي شود. براي درس تربيت بدني و وضعيت تربيتي داوطلبان آزاد رتبه اي منظور نخواهد شد.

رديف	نام درس	نوع امتحان
1	قرآن	شفاهي
2	هديه هاي آسمان	كتبي
3	انشاء فارسي	كتبي
4	املاء فارسي	كتبي
5	قرائت فارسي (خواندن ،درك مطلب و دستور زبان فارسي)	شفاهي
6	مطالعات اجتماعي	كتبي
7	تاريخ و تعليمات مدني	كتبي
8	جغرافيا	كتبي
9	رياضيات	كتبي
10	علوم تجربي	كتبي
11	هنر	كتبي

ماده20

مواد و تبصره هايي از اين آئين نامه – كه ناظر بر تحصيلات ضمن سال تحصيلي دانش آموزان است ،شامل داوطلبان آزاد نخواهد شد.

ماده 21

نمونه اسناد و مدارك تحصيلي دانش آموزان توسط معاونت آموزش و نوآوري تهيه و با تأئيد وزير آموزش وپرورش ابلاغ مي شود.

ماده 22

نظارت بر حسن اجراي اين آئين نامه و دستورالعمل هاي آن در داخل و خارج كشور به عهده وزارت آموزش وپرورش خواهد بود.

ماده 23

وزارت آموزش وپرورش موظف است گزارش ارزشيابي اين آئين نامه را سه سال پس از اجراي آن به شوراي عالي ارائه نمايد.

ماده 24

اين آئين نامه در جلسات كميسيون اساسنامه ها و مقررات تحصيلي شوراي عالي آموزش وپرورش بررسي و به تأئيد رسيد و با تصويب آن كليه مصوبات قبلي مغاير ، براي مدارس مجري اين طرح لغو مي شود.

تعاريف ارزشيابي :

به فرايند نظامدار براي جمع آوري ، تحليل و تفسير اطلاعات به منظور تعيين ميزان تحقق اهداف مورد نظر، بر اساس ملاك ها و معيارهاي مشخص شده ، اطلاق مي شود.

ارزشيابي پيشرفت تحصيلي:

فرايند منظم جمع آوري اطلاعات به منظور بررسي، داوري و قضاوت در مورد تلاش هاي يادگيري دانش آموزان و فعاليت هاي معلم در دستيابي به اهداف آموزشي و پرورشي بر اساس ملاك هاي معين است.

ارزشيابي توصيفي:

شيوه اي از ارزشيابي تحصيلي –تربيتي است كه اطلاعات لازم ، معتبر و مستند براي شناخت دقيق و همه جانبه ي فراگيران در ابعاد مختلف يادگيري، با استفاده از ابزارها و روش هاي مناسب مانند كار پوشه، آزمون ها( با تأكيد بر آزمون هاي عملكردي ) و مشاهدات در طول فرايند ياددهي- يادگيري به دست مي ايد، تا بر اساس آن بازخوردهاي كيفي مورد نياز براي كمك به يادگيري و ياددهي بهتر در فضاي رواني و عاطفي مطلوب براي دانش آموز، معلم و اولياء حاصل آيد.

ارزشيابي تكويني:

نوعي از ارزشيابي است كه در طول فرايند ياددهي – يادگيري به طور پيوسته و مداوم براي شناسايي و تقويت قوت ها و شناسايي و رفع ضعف ها ، موانع و مشكلات يادگيري فراگيران صورت مي گيرد.

ارزشيابي پاياني:

به منظور تشخيص تحقق اهداف آموزشي –تربيتي در پايان نوبت و يا سال تحصيلي از طريق جمع بندي و تحليل نتايج ارزشيابي هاي تكويني و ساير اطلاعات به دست آمده، صورت مي پذيرد و نتايج آن به شكل توصيفي گزارش مي شود.

آزمون:

ابزاري است براي اندازه گيري و سنجش آموخته هاي دانش آموزان در قالب سئوالات كتبي ، شفاهي و موقعيت هاي عملي.

آزمون مداد- كاغذي:

ابزاري است كه به وسيله آن عملكرد، تلاش و فعاليت هاي دانش آموز در موقعيت هاي عملي و قابل مشاهده سنجيده مي شود.

كار پوشه:

مجموعه اي هدفمند از نمونه ي فعاليت ها و كارهاي مختلف دانش آموز است كه به منظور مستند كردن فرايند تلاش و پيشرفت و موفقيت او در طول سال تحصيلي با مشاركت دانش آموز ، معلم و اولياء جمع آوري ، طبقه بندي و مديريت مي شود.

ثبت مشاهدات:

روشي است براي ثبت و توصيف وقايع و رفتارهاي قابل مشاهده دانش آموز، در حيطه هاي مختلف كه اطلاعات مناسبي را براي شناخت دقيق تر دانش آموز در اختيار معلم و اولياء قرار مي دهد.

بازخورد:

فرايندي است كه در ان معلم ، واكنش هاي خود را در قبال تلاش و عملكرد دانش آموز ، با هدف راهنمايي ،تشويق و كمك به وي و با استفاده از روش ها و ابزارهاي مختلف(كلامي، غير كلامي، مكتوب و ...) ارايه مي دهد.

فرايند يادگيري:

فعاليت ها و اقداماتي است كه دانش اموز با راهنمايي و هدايت معلم براي دستيابي به اهداف آموزشي-تربيتي پيش بيني شده، انجام مي دهد.

گزارش پيشرفت تحصيلي – تربيتي:

جمع بندي اطلاعات و نتايج ارزشيابي هاي تكويني كه در طول فرايند ياددهي- يادگيري با ابزارهاي مناسب صورت گرفته و ارائه تصويري كلي از آموخته ها – مهارت ها – توانايي ها و نگرش هاي دانش آموز به منظور تقويت نقاط قوت و رفع موانع يادگيري دانش آموز است.

اهداف برنامه درسي:

اهدافي است كه توسط برنامه ريزان درسي براي دوره ،پايه و عناوين درسي ابتدايي، پيش بيني شده و به تصويب شوراي عالي آموزش وپرورش مي رسد.

وضعيت آموزشي- تربيتي:

شرايط، موقعيت و جايگاه دانش آموز است كه در فرايند يادگيري با توجه به مستندات جمع آوري شده در خصوص يادگيري و رفتار او تعيين مي شود.

فعاليت هاي مكمل:

فعاليت هايي است كه معلم يا مربي به منظور غناي فرايند ياددهي- يادگيري ، علاوه بر آنچه كه در كتاب هاي درسي پيش بيني مي شود، در نظر مي گيرد تا فرصت هاي يادگيري بهتري را براي دانش آموز فراهم كند.

درس پژوهي:

پژوهش هايي است كه دانش آموز در ارتباط با موضوعات درسي با هدايت و راهنمايي معلم يا مربي انجام مي دهد.

پروژه:

مجموعه فعاليت هاي هدفمندي است كه معلم يا مربي براي تعميق ، تثبيت و كاربست يادگيري دانش آموز به صورت فردي و گروهي تعيين مي كند.

كلاس هاي جبراني:

جلسات آموزشي اضافه برساعات درسي عادي دانش آموزان است كه به منظور جبران ضعف هاي درسي آنها در چارچوب قوانين و مقررات شوراي عالي ، توسط مدرسه پيش بيني مي شود.

فوق برنامه:

فعاليت ها و برنامه هايي هستند كه در برنامه درسي يا جدول ساعات مدرسه منظور نشده اند ولي زير نظر مدرسه يا در مراكز مكمل مدرسه زير نظر منطقه يا ناحيه و به انتخاب دانش آموزان انجام مي گيرند.

مقياس :

يك مفهوم قراردادي است كه بر اساس آن ميزان عملكرد دانش آموزان در دستيابي به اهداف سنجيده و تعيين مي شود.

www.elmoadb42.blogfa.com

آيين نامه ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تربيتي (توصیفی) دوره ابتدايي

مطالب مشابه :

پيشرفت تحصيلي

ارزشيابي پيشرفت تحصيلي

عوامل مؤثر بر پيشرفت تحصيلي دانش آموزان

بررسی تاثیر سطح سواد والدین بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

آيين نامه ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تربيتي (توصیفی) دوره ابتدايي

پيشرفت تحصيلي و عوامل موثر در آن

نقش خانواده در پيشرفت تحصيلي

روشهاي نوين ارزشيابي پيشرفت تحصيلي

آيين‌نامه ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تربيتي دوره ابتدايي

اضطراب و پیشرفت تحصیلی بین دانش آموزان