بگیر و رها کن بقلم آقای مهندس یزدانی

با افتخار خدمت تمام دوستان عزیز خبر خوبی را باید عرض کنم :

جناب آقای مهندس یزدانی که از طبیعت دوستان و اساتیدبنام ماهیگیری ورزشی و نویسنده کتاب ارزشمند "لار بهشتی که من می شناختم " هستند ، مدتی قبل تمایل خود را برای نوشتن مطالبی در ارتباط با ماهیگیری و قرار دادن آنها در این وبلاگ اعلام نموده بودند که خوشبختانه این سعادت نصیب بنده شد که واسطه ارائه مطالب و تجربیات ارزنده ایشان باشم . در زیر اولین مطلب ارسالی استاد در خصوص ماهیگیری بگیر و رها کن را می توانید مطالعه کنید.

جا دارد بدینوسیله از طرف خود و سایر دوستان بخاطر این تلاش ستودنی از جناب آقای یزدانی که فعلا در خارج از کشور بسر می برند و مشغله زیادی هم دارند تشکر کنم . امیدوارم بتوانیم از مطالب بعدی ایشان نیز بهره ببریم.

--------------------------------------------------------------------------------------

خیلی وقت است که به شما قول داده ام برایتان مطلبی در مورد ماهیگیری بنویسم و شما در وبلاگ خودتان آن را برای استفاده علاقه مندان قرار دهید . راستش باید اول از شما عذرخواهی کنم که این قدر تاخیر کردم اما باور بفرمائید هروقت نشستم و دست به قلم شدم نتوانستم شروع به نوشتن کنم ، چراکه با این همه درد هائی که در سینه دارم و هرروز شنیدن اخبار نگران کننده در باره طبیعت و حیات وحش و آبزیان آن کهن بوم وبر که وطن نام دارد بر میزان این درد و رنج می افزاید، دیدم فقط میتوانم در باره آن ها بنویسم و با باز گو کردن آنها کمی از شدت این درد و رنج ها بکاهم ، در حالیکه قصدم در واقع چیز دیگری است :

انتقال تجربیات ، اطلاعات و آموخته هایم در باره ماهیگیری به علاقمندان آنهم به صورت رایگان.

خوشبختانه امروز توانستم به این حالتم غلبه کنم و با این فرض که حداقل برای مدتی که این مطالب را مینویسم فراموش کنم که چه خبر است و انگار همه چیز مرتب است ، مطلبی را که مفید برای شما و علاقمندان دیگر باشد آماده کنم . جنابعالی و سایر دوستان نیزباید همین فرض را کنید وگرنه خواندن این مطالب وقتی نتوان در محیطی آزاد وآماده برای ماهیگیری آنها را به کار برد ، چه فایده ای دارد؟

آقای مهندس یزدانی به همراه دو عدد قزل آلای صید شده با اسپینرهای دست ساز در دریاچه ای در کانادا ( توضیحات در پایان پست )

خوب همانگونه که میدانید اکثر ماهیگیران در کشور از چوب و چرخ ماهیگیری با لانسه یا اسپینینگ (1) استفاده میکنند. هرچند که درسال های اخیرماهیگیری با پشه مصنوعی یا فلای فیشینگ (2) در کشور ما رو به توسعه گذاشته و علاقمندان زیادی پیدا کرده ومن هم گاهأ با همین روش به ماهیگیری میپردازم اما هنوز هم جمعیت غالب ماهیگیران واز جمله اینجانب ماهیگیری را با چوب و چرخ ماهیگیری با لانسه انجام میدهند. همانطور که میدانید در این دور منزل از وطن اینجانب علاوه بر ماهیگیری با لانسه، مشغول طراحی و تولید لانسه های مختلف نیز هستم . از این رودر ارائه مطالب، پرداختن به این روش ماهیگیری را هدف گرفته ام.

در حین فکر کردن در اطراف این مقوله واولویت بندی مطالب به این نتیجه رسیدم که قبل از پرداختن به نکات فنی ماهیگیری با لانسه می باید در مورد مسئله بگیر و رها کن که مورد توجه جنابعالی و دوستان دیگر است وآنرا با علاقه پیگیری میفرمائید نکاتی را به عرض برسانم.

تعدادی از اسپینرهای ساخت آقای مهندس یزدانی

ماهیگیری بصورت بگیر و رها کن یا Catch and Release

ماهیگیری با این شیوه معمولأ در دو حالت انجام میشود :

الف - وقتی که صیاد فقط قصد ماهیگیری به صورت بگیر و رها کن را دارد ونمیخوا هد هیچ ماهی در چنته بگذارد، پس نه فقط چنته ای با خود برنمیدارد ، بلکه غالبأ از چوب وچرخ ماهیگیری با پشه واز پشه مصنوعی با قلاب بدون خار(3) استفاده می نماید تا کمترین آسیب را به ماهی وارد نماید، چرا که اولأ قلاب کوچک است ودر ثانی قلاب معمولأ به اطراف دهان وفک ماهی گیر میکند و در نتیجه در آوردن قلاب آسان تر وزخم و خونریزی کمتر خواهد بود.

ب – رها کردن ماهی صید شده زمانی مورد پیدا میکند که یا کوچک است و یا صیاد مجاز به صید آن نیست و یا نوع ماهی صید شده مورد نظر ماهیگیر نیست. مثلأ در رودخانه هرازشما قصد صید قزل آلای رنگین کمان را دارید ولی اتفاقأ قزل آلای خال قرمز صید میکنید و میخواهید برای حفظ این گونه ارزشمند بومی آن را رها کنید. یا در رودخانه تنکابن در شاخه سه هزار آن در اواخر شهریور ماه قصد صید ماهی قزل آلای خال قرمز را دارید که یک ماهی آزاد زیبا صید میکنید و باید آن را رها کنید. (اینهم از آن فرضیاتی است که تا سالهای1370 خورشیدی در آنجا صدق میکرد اما اکنون اصلأ نشانی از این دو گونه در آنجا هست یا نه ؟ نمیدانم ولی خوب به قول حکما و فلاسفه فرض محال که محال نیست. ) . به معنای دیگر در حالت ب صیاد ضمن تصمیم به نگهداری ماهی میباید آمادگی رها سازی ماهی را داشته باشد واصول و قواعد آن را بداند تا با کمترین آسیب به صید این عمل نیک انجام شود.

اتفا قأ این روز ها در وبلاگ شما و چند نفر دیگر از دوستان بحث بر سر این است که اصولأ بگیر و رها کن کار درستی نیست و ..............

بنظر من هرکاری که بدون در نظر گرفتن اصول و قواعد آن کار انجام شود کار درستی نیست و اتفاقأ بگیر و رها کن از آن دسته کارهائی است که انجام آن بدون رعایت قواعد آن حتمأ کار درستی نیست یا میتوان گفت که حداقل مفید به فایده ای نیست . اما اگر شما صیاد محترم با کمی حوصله و اعتقاد به آن بپردازید و با دقت آنرا انجام دهید ، بسیار کار درستی است ومن دلایل قوی و محکم دارم که این کار درست است و در همین مقاله در جای دیگر آنها را ارائه خواهم کرد . دوستان عزیز خیلی واضح ومشخص است که بگیر و رها کن خیلی سخت تر از ماهیگیری صرف است واز همین رو نیازمندآموزش بیشتر است . و باز خیلی واضح است که اگر ماهی را با فرض و بر اساس گرفتن و نگهداشتن بگیرید ودر حین آوردن به ساحل هر گونه فشاری را بر آن وارد کنید و بعد آنرا به ساحل پرتاب کنید وسپس با دست خشک و یا خاکی آنرا با فشار نگهداشته و بعد از عکاسی وفیلم برداری بخواهید آن را به آب برگردانید ، آنهم با پرتاب به روی آب ،این ماهی حتمأ تلف خواهد شدو زنده نخواهد ماند. ازطرف دیگر با اطمینان میگویم که شما هر قدر هم که دقت کنید و حوصله و وسواس به خرج بدهید باز هم در صدی از ماهی های رها شده تلف خواهند شد . به نظر من درصد تلفات را با کمی حوصله و بابکار بستن اصول وقواعد میتوان به حد کافی کاهش داد . خوب اگر اینطور است پس چرا مبادرت به کاری کنیم که با هرقدر دقت وحوصله هم که انجام شود تلفات ماهی را به دنبال خواهد داشت ؟ برای گرفتن پاسخ باید فرضیاتی کنیم و بر اساس آن ها پاسخ را بجوئیم . فرض اول یا سوال نخست :

خوب اگر بخواهیم که اصلأ تلفاتی در ماهیگیری نداشته باشیم باید چه کار کنیم؟

پاسخ این است که در اینصورت باید به طور کلّی دست از ماهیگیری بشوئیم وبه جای رفتن به ماهیگیری، درمنزل ودر کنار منقلی 6 یا8 گوشه با پایه های کنده کاری شده که بر روی سینی نقره یا مس سفید کاری وکنده کاری شده قرار دارد بنشینیم و از خواص بی نظیر ذغال لیمو که خیلی بهتر از ذغال های جکسون سابق است بهره بگیریم . البته نوشیدن چای دبش که از قوری چینی که در دوطرف مزیّن به تمثال ناصرالدین شاه است در استکان های کمر باریک و نعلبکی هائی از دست همان قوری که وصف شد ریخته شود ، آن هم پس از نواختن آن سازی که از نوع ساز های بادی است جزئی از این ورزش مفرّح است ، خیلی بهترازماهیگیری است. لطفأ صرف نبات زعفرانی همراه با چای فراموش نشود .ضمنأ این ساز بادی که ذکر شد تنها سازی است که برای نواختن آن به جای دمش باید از مکش استفاده شود و میگویند علاوه بر صدای دلنوازی که از آن مترنّم میشود عطر دلپذیری نیز ازآن در فضا پخش میشود .

خواهش میکنم یا نخندید ویا پس از خنده به خود آیید و بر حقیقت مکتوم این طنز گریه کنید.

فرض دوم یا سوال دوم :

در این حالت میخواهیم ماهیگیری کنیم وبخشی یا تمامی صید خودرا رهاکنیم.

خوب این حالت را که گفتیم با تلفات همراه است ، بله اما شما به نیمه خالی لیوان نگاه نکنید بلکه وقتی فرض را بر انجام ماهیگیری گذاشتید ، و پرداختن به آن را مفید دانستید ،آیا بهتر این است که هر آنچه را صید کردیم به داخل چنته بیاندازیم ؟ یا بخشی از صید ویا تمامی آنرا رها سازیم هرچند که بدانیم درصدی از آن ها تلف خواهند شد ؟ فکر میکنم که پاسخ خیلی واضح است چون بخشی قابل توجه از ماهیانی که قرار بود از چرخه حیات خارج شوند همچنان به زندگی در آن زیستگاه آبی ادامه خواهند داد. در عین حال که نمیشود هر نسخه ای را که در مورد ماهیگیری در کشوری پیچیده شده و شفا داده در کشور خودمان بپیچیم اما ذکر مثال هائی که در سایر ممالک دنیا اتفاق افتاده میتواند مفید باشد . مثلأ در کشور کانادا و همینطور امریکا ، به دلیل توجه دولت به امر ماهیگیری ورزشی وتشویق مردم به پرداختن به آ ن و درنظر گرفتن بودجه های لازم برای پرورش و رها سازی ماهی از یک طرف وتنوع گونه های ماهی از انواع قزل آلا وآزاد ماهیان و همجواری آنان در رودخانه ها و دریاچه ها باهم وداشتن رژیم تغذیه مشابه از طرف دیگر ، نه فقط بگیر و رها کن امر واجبی بنظر می آید ، بلکه با انجام این امر توانسته اند جمعیت ماهیان را در دریاچه ها و رودخانه ها افزایش داده و به حد مطلوب برسانند . در بسیاری از رودخانه ها و دریاچه های آب شیرین همواره از گونه هائی که جمعیت آنها کم ویا محیط طبیعی قادر به تولید و تکثیرآن گونه در آن محیط نیست مثلأ در مورد ماهی استیل هد (4) ویا کوهو(5) شما آنهارا در به دو صورت میبینید .بعضی از آنها که هچری(6) نامیده میشوند در ماهی سراهای ویژه پرورش داده شده ودر رودخانه یا دریاچه رها میشوند تا ماهیگیران آنها را بگیرند . در عین حال در همان محیط آبی از همان گونه ماهی بصورت طبیعی و وحشی نیز زیست میکند اما ماهیگیران در صورت صید ماهی وحشی باید آن ها را رها نمایند . برای تشخیص ماهی هچری از وحشی باله پشت دمی آنها را در ماهی سرا و قبل از رها سازی میچینند. این ماهی ها را معمولأ تا به حدود اندازه انگشت دست که رسیدند رها سازی میکنند. این ماهی ها همراه ماهی های وحشی زندگی میکنند وسیکل زندگی و تغذیه آنها مانند یکدیگر است.

پس ماهیگیری که اقدام به ما هیگیری میکند بدون استثناء از نوع وحشی نیز صید خواهد کرد.در بعضی رودخانه ها و دریاچه ها فقط اجازه ماهیگیری به صورت بگیر ورها کن داده میشود و میبینید با اینکه دراین نقاط نمیتوان ماهی را پس از صید نگه داشت ولی هرروزه مشتاقان زیادی می آیند و اتفاقأ ماهی های بزرگی میگیرند اما رها میسازند. معمولأ درچنین نقاطی ماهی بطور طبیعی تکثیر میشود و در آن ماهی هچری رها سازی نمیشود ولی با این حال جمعیت ماهی در حد ظرفیت رودخانه وکافی است . تشکیلات شیلات دارای امکانات و سازمان و تجیزات کافی است و همواره با همکاری دانشگاه های معتبر در حال تحقیقات و کنترل جمعیت آبزیان است از این رو من مطمئن هستم اگر بگیرو رها کن کار مضری بود هیچوقت آن را ادامه نمی دادند.

نکاتی مهم در باره بگیرورهاکن

اگردر حال ماهیگیری با لانسه و یا پشه ویا قلاب کرمی هستیم ، چگونه ماهی هائی را که نمیخواهیم و یا نمیتوانیم نگهداریم رها کنیم؟

پاسخ: اگر قلاب شما خار دارد یا از لانسه سه شاخه خاردار ویا قلاب کرمی استفاده میکنید رها کردن ماهی تقریباً بی معنی است. در مورد قلاب های کرمی ریز که احتمالاً ماهی آن را بلعیده ، چه خار دار و چه بدون خار باشند و شما در حالیکه قلاب در گلو ویا مری ماهی فرورفته آن را به ساحل بیاورید ،رهاکردن ماهی تقریباً بی فایده است وماهی به احتمال زیاد تلف خواهد شد. البته گفتن این نکته به این معنی نیست که مجوزی باشد برای نگهداری ماهی. تنها کاری که میشود دراین مورد کرد این است که نخ را از نزدیک دهان ماهی با قیچی بچینید و سپس رهایش کنید شاید خدا خواست وبا وجود قلاب در بدنش زنده ماند .

دوستان عزیز ماهیگیر این نکته از هرچیز دیگری در ماهیگیری مهمتراست وآن داشتن آمادگی کامل قبل از شروع ماهیگیری است تا در صورت لزوم بتوانید به بهترین شکل ممکن ماهی را رهاکنید.

نکات دیگر:

×× استفاده از قلاب بدون خار ضروری است، اگر قلاب شما خار دارد با استفاده از امبر دست خار را روی بدنه قلاب پرس کنید یا آن را بچینید که هیچ نوک تیزی باقی نماند.

×× اگر از لانسه استفاده میکنید سه شاخه را جدا کرده و به جای آن یک قلاب تک شاخه بدون خار با اندازه مناسب قراردهید.نگران نباشید پس از مدتی خودتان متوجه میشوید که لانسه تک قلاب چیزی از 3 شاخه کم ندارد وبا آن بخوبی میتوانید ماهیگیری کنید.

×× اگر از پشه استفاده میکنید خار آن را بچینید یا خار را با امبردست بخوابانید .

×× درمورد قلاب کرمی که خدمتتان توضیح دادیم.

×× سعی کنید ماهی را خسته کرده و کنار آب آورده سپس آن را با دست بگیرید ، چراکه ماهی که خسته باشد جنب وجوش ندارد و شما برای نگهداشتن آن مجبور نمیشوید که فشار زیادی به بدن ماهی وارد کنید و از آسیب بیشتر جلوگیری میکنید.

×× ماهی را باید درداخل آب به دست بگیرید ودر حداقل زمان قلاب را جدا کنید. دراین مورد استفاده از تور های دسته دار ریز بافت توصیه میشود.

×× سعی کنید با امبر دست مخصوص ماهیگیری بدنه قلاب را گرفته ودر زمان کوتاه قلاب را از دهان ماهی خارج کنید.

×× هیچوقت ماهی را به خشکی نیاندازید ویا آن را با ضر به به بیرون آب پرتاب نکنید .

×× موقع رها کردن ماهی درآب آن را به داخل آب پرتاب نکنیدو حتماً آن را به داخل آب برده و سپس به آرامی رهایش کنید.

×× اگر ماهی بی حرکت است ، دم آنرا بگیرید وچند بار در داخل آب به جلو وعقب ببرید تا سیستم تنفسی ماهی مجداداً شروع به کار کرده و ماهی حرکت کند.

×× اگر میخواهید با آن عکس بگیرید، حتماً در داخل آب باشید و حداکثر در فاصله زمانی کمتر از 15 ثانیه انجام شود.

×× دستتان اگر خشک است قبل از لمس کردن بدن ماهی حتماً با آب خیس کنید.

×× در موقع تلاش برای آوردن ماهی صید شده به کنار آب با آرامی عمل کنید و از وارد کردن کشش بیش از حد به نخ و زدن ضربه غیر ضروری به ماهی بپرهیزید.

خواننده گان محترم وماهیگیران عزیز شاید با خود بگویید که این چه کار سختی است ، من هم با شما هم عقیده هستم و گفتم که بگیرو رها کن از ماهیگیری به قصد نگهداشتن سخت تر است اما با وجود سختی وقتی مدتی آنرا انجام بدهید برایتان آسان میشود وبطور قطع میزان رضایتمندیتان از ماهیگیری افزایش پیدا میکند

این را شما دوست محترم باوجدان وطن پرست وعلاقمند به حفظ میراث طبیعی و حیات وحش کشور زیبا وعزیزمان ایران میدانید که : همواره رعایت قانون و مقررات و پیروی از اصول اخلاقی وانسانی سخت تر از زندگی بی بندو بار وقانون شکنی است اما به خاطر وطن و فرزندان و آیندگانمان با طیب خاطر همگی در این جهت خواهیم کوشید .

اگر عمری بود درمطلب بعدی نکاتی در مورد قرقره های ماهیگیری با لانسه به عرض خواهم رساند که شاید کمتربا آنها برخورد داشته اید.

با احترام

عبدالعلی یزدانی

( 1 ) Spinning

(2) Fly Fishing

(3) Barbnless Hook

(4) Steelhead

(5) Coho

(6) Hatchery

توضیحات مربوط به عکس اول در ایمیل ارسالی استاد :

دو عدد قزل آلای رنگین کمان بالانسه های ساخت خودم که روی پولک آن نارنجی و زیر آن نیکل بود ، صید شده است .البته در آنجا تنها می توانستم دو عدد ماهی نگه دارم ، من از بین7 ماهی دو تا را نگه داشتم و پنج تای دیگر را که مثل این ماهی ها با لانسه تک شاخه بدون خار صید شده بودند رهاسازی کردم ، ماهی های رها شده خیلی با سرعت رفتندو بنظرم سر حال بودند. من از سایرماهیگیرانی که کنارم بودند موفق تر عمل کردم چون لانسه های ساخت خودم برای پرتاب های دورتر طراحی شده اند ( 13گرم وزن داشتند با پولک سه ونیم فرانسوی ) و 8 تا 10 متر دورتر از همه پرتاب میکردم . محل ماهیگیری انتهای دریاچه ای بود که آبی روان داشت اما مقررات دریاچه بر آن حاکم بود یعنی می توانستم از لانسه سه شاخ و یا طعمه استفاده کنم لیکن از بکار بردن لانسه های تک شاخ خودم بیشتر لذت بردم.....

بگیر و رها کن بقلم آقای مهندس یزدانی

مطالب مشابه :

عکس های ارسالی ماهیگیری ورزشی بگیرو رها کن توسط ماهیگیران اصفهانی

فیلم سینمایی catch and release (بگیرو رها کن)

کدامیک؟ ماهیگیری بگیرو رهاکن، ماهیگیری ورزشی یا ماهیگیری برای خوردن؟

فرق بین صیادی و ماهیگیری ورزشی

فلای فیشینگ در برکه Carp House قسمت - 1

روش های صحیح رها سازی ماهی قزل آلا

بگیر و رها کن بقلم آقای مهندس یزدانی

آنچه در مورد صید ماهی کپور باید بدانیم!