خواص و مضرات روغن ها

می‌گويند هنگامي كه خشم خداوند كه در توفان نوح ظاهر شده بود فروكش كرد، كبوتري كه شاخه زيتوني به منقار داشت، پديدار گشت و همه جا را صلح و آرامش فراگرفت. شايد به همين دليل است كه روغن برآمده از اين درخت نيز دعوت كننده بدن به آرامش است. 
هزاران هزار سال است كه انسان از ميوه‌هاي درخت زيتون روغني استخراج مي‌كند كه به سلطان روغن‌هاي گياهي موسوم است و علاوه بر پخت و پز، در تهيه مواد آرايشي و بهداشتي، صابون، صنايع دارويي و حتي به عنوان سوخت براي چراغ‌هاي قديمي استفاده مي‌شود. خواص جادويي نهفته در روغن زيتون به‌حدي است كه تنها گذر زمان و پيشرفت هر‌چه بيشتر علم مي‌تواند از‌ آن پرده بردارد. شايد شگفت‌آورترين نكته اين روغن آن است كه مي‌گويند خوردن يك قاشق روغن زيتون در روز از بروز بسياري از مشكلات جسمي جلوگيري مي‌كند. به طوري كه حتي در روايتي از پيامبر گرامي اسلام نيز آمده‌ است كه زيتون بخوريد و روغن آن را به بدن بماليد كه هفتاد مرض را شفا مي‌بخشد.

زيتون در طب سنتي زيتون رسيده از نظر طب قديم ايران، گرم و قابض، ميوه نارس، سرد و خشك و روغن زيتون، گرم و خشك و برگ آن نيز گرم و خشك است. در طب سنتي از فرآورده‌هاي زيتون استفاده‌هاي متعددي مي‌شود كه از جمله آن مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: 
*دم كرده برگ زيتون داروي خوبي براي پايين آوردن فشار خون است. به این منظور 20 عدد برگ زيتون را داخل 300 گرم آب به مدت 15 دقيقه مي‌جوشانند و دو بار در روز يك فنجان مي‌نوشند.
*روغن زيتون نرم‌كننده و صفرابر است.
*مصرف روغن زيتون دفع كننده سنگ كيسه صفراست. براي اين منظور بايد با آب‌ليمو مصرف شود. 
*روغن زيتون، كرم‌كش است.
*روغن زيتون براي رفع سرفه‌‌هاي خشك مفيد است.
*براي رفع خارش ناشي از گزيدگي حشرات، روغن زيتون را به محل گزيدگي مي‌مالند.
*بدن بچه‌هايي را كه مبتلا به نرمي استخوان و كم‌خوني هستند، با روغن زيتون ماساژ مي‌دهند و زير آفتاب مي‌گذارند. 
*ماليدن روغن زيتون روي لثه‌ها براي درمان پيوره موثر است.
*براي برطرف كردن ترك پوست، گليسيرين و روغن زيتون را به مقدار مساوي با هم مخلوط كرده و بر موضع مي‌مالند.
*براي سر باز كردن جوش‌ها و كورك‌ها، ميوه‌ رسيده زيتون را له كرده و روي آن قرار مي‌دهند. 
*براي معالجه نقرس، 5 گرم گل بابونه را در 40 گرم روغن زيتون مي‌خيسانند و آن را در آفتاب مي‌گذارند تا شيره بابونه به داخل روغن نفوذ كند. سپس آن را فشرده و صاف كرده و روي نقاط دردناك مي‌مالند.
*اگر بخواهند از ريزش موي سر جلوگيري كنند، سر را به مدت 10 شب با روغن زيتون چرب كرده، دستمالي روي سر گذاشته و مي‌خوابند، صبح آن را با شامپوي حاوي زرده تخم ‌مرغ مي‌شويند.

خاستگاه روغن زيتون
درخت زيتون، بومي ناحيه مديترانه است. درختي به ارتفاع 3 متر كه در شرايط مساعد رشد، طولش به  12 متر و قطر تنه‌اش به 3 متر هم مي‌رسد. در فصل بهار گل داده و ميوه آن در اواخر تابستان مي‌رسد كه در اين زمان رنگ آن سبز است اما به تدريج بنفش، قهوه‌اي و سپس سياه مي‌شود به‌طوري كه در اواخر پاييز-زمان برداشت ميوه-رنگ آن به كل تيره است. 
شواهد نشان مي‌دهد كه در عصر نوسنگي در حدود 8000 سال قبل از ميلاد مسيح، مردم ميوه‌هاي زيتون وحشي را براي خوردن مي‌چيدند. اما نخستين كساني كه توانستند از آن روغن بگيرند، مردمان تمدن مينون (تمدني يوناني در عصر برنز در نواحي مديترانه) در 3500 سال قبل از ميلاد مسيح بودند. اين مردمان گوشت له شده ميوه زيتون را داخل ظروف بزرگي مي‌ريختند و به آن دست نمي‌زدند. پس از مدتي روغن در قسمت بالاي ظرف جمع مي‌شد. پس از جدا كردن آن روغن با ارزش كه برايشان منشأ ثروت محسوب مي‌شد، آب و تفاله زيتون را از انتهاي ظرف خارج مي‌كردند. مي‌توان گفت كه روش تهيه امروزي روغن زيتون كمي شبيه به همان زمان‌هاست. به اين ترتيب كه در صنعت ابتدا ميوه زيتون را ريز خرد كرده تا به صورت خميري در‌آيد. اين خمير را با آب مخلوط کرده و داخل دستگاه سانتريفوژ مي‌ريزند. در اين دستگاه ضمن چرخش با سرعت زياد، روغن زيتون از بقيه مواد جدا مي‌شود. به بياني ديگر، در تهيه اين روغن حتي در عصر افزودني‌هاي شيميايي نيز به مانند گذشته‌ها از هيچ ماده خارجي به جز آب استفاده نمي‌شود.

انواع روغن زيتون
روغن زيتون را برحسب چگونگي توليد، خصوصيات شيميايي و طعم، به چند دسته تقسيم مي‌كنند: 
روغن زيتون بكر يا خام (Virgin): روغنی است که فقط با روش مکانيکی و‌ يا ساير‌روش‌های فيزيکی و‌تحت شرايط خاص حرارتی که به تغيير‌در‌ساختار تری‌گلیسریدهای کنترل روغن منجر‌ نشود به‌ دست می‌آيد و به جز ‌عمليات شست‌و‌شو، جداسازی، سانتريفوژ ‌و‌ فيلتراسيون نبايد تحت فرآيند ديگری ‌قرارگيرد. اين نوع روغن بر‌حسب ‌اسيديته و عطر و طعم به چند گروه تقسيم می‌شود: 
• گروه اول، روغن زيتون بکر‌ممتاز (Extra virgin)است که دارای عطر‌ و طعم ميوه‌‌‌ای بسيار ‌دلپذير و ميزان اسيديته‌ حداكثر يك درصد بر حسب اسيد اولئیک است. 
• گروه دوم، روغن بكر خوب (Fine virgin) است كه طعم و مزه آن كمي از روغن زيتون بكر ممتاز كمتر بوده و ميزان اسيديته آن بر حسب اسيد اولئيك حداكثر 2 درصد است. 
• گروه سوم هم روغن زيتون بكر معمولي است كه ميزان اسيديته آن حداكثر 3/3 درصد بر حسب اسيد اولئيك است. محاسبه اين مقادير اسيديته براي مسوولان آزمايشگاه‌ها راه‌حل ساده‌اي است براي شناسايي تقلب در روغن زيتون. 
روغن زيتون تصفيه شده(Refined): روغني است كه از تصفيه روغن زيتون بكر به دست مي‌آيد و بايد داراي حداكثر اسيديته نيم درصد باشد. طعم و بوي اين نوع روغن تحت فرآيند‌هاي شيميايي كاملا خنثي شده و مناسب كساني است كه طعم روغن زيتون بكر را دوست ندارند اما به دليل استفاده از فرآيند تصفيه، بعضي از تركيبات موثره زيتون از بين مي‌رود. به همين دليل كيفيت آن به مراتب پايين‌تر از روغن‌هاي بكر است. اگر روغن تصفيه شده با يكي از روغن‌هاي ذكر شده در بالا مثل روغن بكر تركيب شود، روغن مخلوط به دست مي‌آيد كه عطر و طعم ملايم‌تري نسبت به روغن بكر دارد. 
از تفاله زيتون باقي‌مانده از روغن‌كشي هم مي‌توان با استفاده از هگزان و يا ديگر حلال‌هاي رايج، روغنی به دست آورد كه در اصطلاح به آن روغن زيتون گوگردي می‌گویند كه پس از تصفيه شدن، آماده مصرف خوراكي می‌شود اما به دليل كيفيت بسيار پايين، از آن بيشتر در رستوران‌ها و براي پخت غذا‌هاي خاص استفاده مي‌شود و به ندرت در مغازه‌ها به فروش مي‌رسد. هرچند كه چندي پيش بازرسان اداره نظارت در‌يافتند كه بعضي از روغن‌هاي زيتون خارجي كه با بسته‌بندي شيك و با نام روغن زيتون بكر ممتاز در كشور به فروش رسيده بود، چيزي جز روغن گوگردي داخل آن نبود!

طرز استفاده از روغن زيتون
بسياری‌ از ‌مردم تصور‌می‌کنند که اين روغن را فقط می‌توان همراه با سالاد مصرف كرد اما بايد گفت که در صورت درست استفاده کردن از اين روغن، حوزه‌ عمل آن به مراتب بيشتر ‌از ‌اين خواهد شد. اگر قصد داريد مواد غذايی را با روغن زيتون سرخ کنيد، بهتر است از نوع تصفيه شده‌ آن استفاده کنيد زيرا نقطه‌ دود روغن ‌‌زيتون تصفيه شده، 210 درجه سانتی‌گراد است كه بالاتر از بسياري از روغن‌هاي متعارف بوده، به راحتی دود نکرده و نمی‌سوزد. بنا بر توصيه‌ مجمع بين‌المللی روغن زيتون، مناسب‌ترين نوع روغن زيتون برای سرخ کردن انواع نيمه تصفيه‌شده‌ آن است. از آنجايي که حرارت زياد باعث تبخير ‌الکل‌ها و‌استرهای موجود در روغن بکر که مولد طعم و بوی آن است می‌شود، بهتر‌است آن را در‌غذا‌های سرد ‌يا پخت با حرارت کم و متوسط به کار ببريد. 
اگر‌ ناچاريد برای طبخ غذا از حرارت بالا استفاده کنيد ولی می‌خواهيد همچنان از طعم‌ مطبوع روغن زيتون در‌هنگام خوردن بهره‌‌مند ‌شويد، به شما توصيه می‌کنيم ابتدا غذا را با نوع تصفيه شده عمل آوريد و سپس در هنگام سرو ‌غذا روی آن روغن زيتون بکر بريزيد. مطمئن باشيد در اين حالت از ‌تمام خواص ارزنده‌ آن به بهترين وجه برخوردار‌ خواهيد شد. همچنين به همه كساني كه از ماليدن كره به نان داغ خود در هنگام صبح لذت مي‌برند، توصيه مي‌كنيم براي آنكه بدنتان هم از فواید كافي بهره‌مند شود، داخل يك ظرف پلاستيكي كوچك كمي روغن زيتون بريزيد و آن را داخل فريزر بگذارید تا كاملا سفت شود. حال به جاي ماليدن كره، روغن زيتون مشابه با آن را به نان خود زده و با عسل يا مربا نوش‌جان كنيد. مطمئن باشيد دعاي خير بدنتان در ابتداي صبح بدرقه راهتان خواهد بود.

نگهداري روغن زيتون : برخی برای نشان دادن ميزان توجه خود به سلامت افراد خانواده و ‌ميهمان، شيشه‌ روغن زيتون را‌ همواره در سر ‌ميز ‌غذا نگه داشته و ‌يا ‌فروشندگانی هستند که اين شيشه‌ها را در پشت ويترين يا در قفسه‌ها در معرض نور قرار ‌می‌دهند، بدون آنکه توجه داشته باشند، همه‌ خواص بهداشتی اين روغن مفيد را از آن می‌گيرند. بر اساس تحقيقات دانشمندان ايتاليايی، نور موجب از بين رفتن بسياری از آنتی اکسيدان‌های موجود در روغن زيتون می‌شود. اين محققان در‌يافته‌اند که در ‌روغن زيتون‌هايي که در ‌ظروف شيشه‌ای روشن نگهداری می‌شود پس از 12 ماه، بتا‌کاروتن تا 40درصد، ويتامين E تا 100درصد و‌کلروفيل تا 30درصد تخريب می‌شود. لازم ‌به ‌ذکر‌است ‌که هر ‌سه‌ اين مواد در‌ زمره‌ تركيبات شفا‌بخش روغن زيتون محسوب می‌شود. معنای اين امر ‌آن است که توليد‌کنند‌گان روغن زيتون بايد دقت بيشتری در انتخاب نوع ‌ظروفی که برای انتقال اين روغن به بازار در‌نظر می‌گيرند، به ‌خرج دهند. استفاده از ظروف شيشه‌ای رنگی تا اندازه‌ای می‌تواند مانع از تاثير ‌نور‌ شود. اما بهترين نوع ظروف برای نقل و انتقال، ظروف فلزی در‌دار‌ و‌ بدون ميل ترکيبی است تا تاثير نور در ‌آن به حداقل برسد اما حفاظت از روغن زيتون تنها به توليد‌كنندگان و فروشندگان محدود نمي‌شود. شايد مهم‌ترين مرحله در نگهداري اين نوع روغن، پس از خريد آن است. 
تمام افراد اعم از خانم‌ها و آقاياني كه براي افزايش سلامت خود و اعضاي خانواده‌شان حاضرند هزينه گزاف روغن زيتون را پرداخت كنند، بايد بدانند كه در صورت عدم نگهداري درست اين نوع روغن به راحتي پول و سلامت خود را به مخاطره خواهند انداخت. براي اينكه روغن زيتوني كه مي‌خريد به مدت طولاني‌تري خواص ارزشمند خود را حفظ كند، بهتر است در ابتدا به تاريخ مصرف آن دقت كرده و از خريد روغني كه از توليد آن مدت زمان زيادي گذشته است، خودداري كنيد. در مرحله بعد لازم است كه روغن خريداري شده را در يك ظرف كاملا در‌بسته در جاي تاريك و خنك و ترجيحا يخچال نگهداري كنيد. هرگز شيشه روغن را در كنار اجاق گاز خود كه گرم‌ترين جاي آشپز‌خانه است، قرار ندهيد. گرما باعث افت كيفي شديد در روغن زيتون مي‌شود. 
اگر قرار است به مدت طولاني از روغن زيتون خود استفاده نكنيد، مي‌توانيد آن را در يك ظرف نشكن در فريزر بگذاريد. هر چند قرار دادن روغن زيتون در يخچال و فريزر باعث كدر شدن آن مي‌شود اما اين به معني افت كيفيت روغن نيست. اگر اين روغن كدر را مدتي در دماي محيط قرار دهيد، شفافيت سابق خود را به دست مي‌آورد. با رعايت اين اصول مي‌توانيد در حدود دو تا سه سال روغن خود را به خوبي حفظ كنيد. البته به نظر برخی کارشناسان روغن زیتون تا ده سال قابل استفاده می باشد. و بعد از آن نیز به عنوان یک روغن مالشی خوب قابل استفاده می باشد.

خواص جادويي روغن زيتون بيش از 3500 سال است كه روغن زيتون در حواشي درياي مديترانه به معجون سلامت شهرت يافته‌است. ساكنان جزيره كرت در شرق يونان كه از توليد‌كنندگان اوليه روغن زيتون محسوب مي‌شوند، بيشترين مصرف چربي در‌ دنيا را دارند. آمار‌ها نشان مي‌دهد 33 درصد كالري روزانه آنها از روغن زيتون تامين مي‌شود. شايد به نظر بیاید که اين مردمان بالاترين درصد بيماري‌هاي قلبي عروقي و مرگ و مير ناشي از چاقي را به همين دليل داشته باشند اما بايد گفت كه آمار بيماري‌هاي قلبي ساكنان اين جزيره بسيار عجيب و غريب است. در واقع در اين گوشه از جهان، مردم خيلي كم در دام بيماري‌هاي قلبي و اقسام مختلف سرطان اسير مي‌شوند! محققان يكي از دلايل عمده اين امر را مصرف زياد روغن زيتون بكر ممتاز در رژيم غذايي آنها مي‌دانند. همچنين معروف است رامسس دوم(فرعوني كه حضرت موسي در خانه‌اش پرورش يافت) كه در حدود 12 قرن پيش از ميلاد مسيح بر مصر حكم‌روايي مي‌كرده براي درمان هر نوع بيماري خود روغن زيتون سر مي‌كشيده است و شايد به همين دليل بوده كه اين فرعون دو برابر متوسط عمر مصريان آن زمان يعني 90 سال عمر كرد. 
اگر بدانيم كه روغن زيتون باعث كاهش فشار خون و كلسترول بد(LDL) و افزايش كلسترول خوب(HDL) خون شده و داراي موادي است كه سرطان و سالخوردگي را به تعويق مي‌اندازد، راز طول عمر كساني كه يك عمر با روغن زيتون سر كرده‌اند، مشخص مي‌شود. 
محققان مي‌گويند كه مصرف فقط يك قاشق روغن زيتون، اثرات افزايش‌دهندگي كلسترول دو عدد تخم‌مرغ را كاملا از بين مي‌برد. همچنين استفاده از چهار تا پنج قاشق غذا‌خوري روغن زيتون در روز سبب مي‌شود كه فاكتور‌هاي خوني بيماراني كه دچار حمله قلبي شده‌اند، به طرز چشمگيري بهبود ‌يابد. 
همچنين در بررسي‌هاي محققان ايتاليايي در دانشگاه ميلان مشخص شده كه در روغن زيتون تركيبات خاص شيميايي وجود دارد كه قادر است چربي‌هاي انباشته از كلسترول در بدن را خنثي سازد. مهم‌ترين اين تركيبات، ماده‌اي است به نام«سي كلورتانول» كه در چرخه جذب كلسترول تداخل ايجاد كرده و آن را از جريان خون خارج مي‌سازد. 
البته لازم به ذكر است كه اين آثار مفيد در رژيم غذايي نمود مي‌يابد كه حداقل ميزان چربي اشباع‌شده را دارد. وجود اين گونه چربي‌ها، خواص مفيد روغن زيتون را خنثي مي‌كند. 
جلوگيري از سرطان (پستان، پروستات، رحم، دستگاه گوارش و. . . )، ديابت(درمان، جلوگيري يا به تاخير انداختن آن)، تقويت سيستم ايمني بدن(كاهش التهاب، مقابله با بيماري‌هاي خود‌ايمني و تنظيم سيستم ايمني)، جلوگيري از چاقي، بهبود سيستم گوارشي(كاهش ترشح اسيد معده در مبتلايان به زخم معده)، موثر بودن در حاملگي و شير‌دهي(به علت افزايش در جذب ويتامين‌ها )، جلوگيري از پيري، زيبايي بخشيدن به پوست، تقويت حافظه، جلوگيري از تشكيل پلاك در جدار شريان‌ها و ممانعت از انسداد آنها، كاهش ابتلا به آسم و پوكي استخوان از جمله خواص جادويي نهفته در روغن زيتون محسوب مي‌شود. همچنين تحقيقات نشان مي‌دهد كه پلي‌فنل‌هاي موجود در روغن زيتون كه از مهم‌ترين تركيبات سلامت‌زاي آن محسوب مي‌شود، مانع از آثار تخريبي راديكال‌هاي آزاد موجود در غذا‌ها بر DNA مي‌شود. شايد به همين دليل است كه مصرف روغن زيتون بكر كه در شرايط مناسب نگهداري شده است، از بروز سرطان در بدن جلوگيري مي‌كند. 
خوردن روغن زيتون قبل از غذا از بروز زخم معده جلوگيري كرده و اگر روزانه يك يا دو قاشق غذاخوري به همراه ليمو يا قهوه مصرف شود، مانع از بروز يبوست به‌خصوص در روده‌هاي آسيب ديده مي‌شود. 
روغن زيتون را روغن زيبايي هم مي‌نامند زيرا از طريق اسيد‌هاي چربي كه دارد سلول‌ها را به صورت يكدست در كنار هم قرار داده و موجب ساخت عروق بيشتر در كنار سلول‌هاي پوستي مي‌شود. افزايش خون رساني به اين سلول‌ها، پوست را صاف‌تر و درخشنده‌تر مي‌كند. 
اين روغن در درمان عفونت دستگاه ادراري و مشكلات كيسه ‌صفرا نيز بسيار مفيد است. 
شايد يكي از مهم‌ترين ويژگي روغن زيتون، خاصيت ضد درد آن باشد. اولئو كانتال تركيب موثره موجود دراين روغن مشابه بروفن راه متابوليكي درد را مسدود كرده و از فعاليت آنزيم‌هاي موسوم به cox كه در ايجاد درد موثرند، جلوگيري مي‌كند. به طوري كه هر چه مقدار مصرف آن بيشتر شود قدرت بازدارندگي آن نيز بيشتر مي‌شود. بر اساس ارزيابي متخصصان، يك دوز 50گرمي روغن زيتون در روز با حدود 10درصد دوز بروفن توصيه شده براي تسكين درد در بزرگسالان برابر است.

قابل توجه چاق‌ها
روغن زيتون، روغني است كه در صورت درست استفاده كردن، به كاهش وزن كمك شاياني مي‌كند. محققان اعلام كرده‌اند كه جايگزين كردن روغن زيتون به جاي روغن‌هاي اشباع شده در غذاي روزانه بدون تغيير در فعاليت بدني و رژيم غذايي مي‌تواند تاثير قابل ملاحظه‌اي در كاهش وزن و توده چربي بدن داشته باشد. در تحقيقی که به وسیله محققان آمريكايي روي 8 مرد چاق كه در سنين بين 24 تا 49 سال داشتند انجام شد، مشخص شد كه پس از چهار هفته مصرف روغن زيتون به جاي چربي‌هاي اشباع شده (روغن‌هاي نباتي جامد و روغن‌هاي با منشأ حيواني) در رژيم غذايي و بدون تغيير در تحرك بدني و كالري، وزن مردان تا 2/1 كيلوگرم كاهش يافت. 
در توجيه اين موضوع، محققان مي‌گويند که اسيد‌هاي چرب غير اشباع با يك پيوند دوگانه كه در روغن زيتون به وفور يافت مي‌شود مي‌تواند باعث افزايش شكست چربي در سلول‌هاي چربي شود. به عبارت ديگر، افزودن روغن زيتون به يك رژيم كاهش وزن درست و اصولي مي‌تواند بازده كار فرد را افزايش دهد. البته مقدار مصرف بايد در حد متعادل باشد. هر قاشق غذاخوري از اين روغن، 621 كالري انرژی دارد. مصرف بيش از اندازه به دليل افزودن كالري بيشتر مي‌تواند خطرات خاص خود را داشته‌باشد.

مضرات: روغن زيتون براي هيچ‌كس مضر نيست و همگان مي‌توانند از مصرف آن لذت برده و به بدن خود تمامي زيبایي آن را هديه دهند اما در موارد نادر، مصرف بيش از حد روغن زيتون مي‌تواند سبب اسهال خفيف شود. همچنين ميوه تازه و ياقوتي آن مي‌تواند معده را سست كرده و به استفراغ منجر شود.

 زیتون سیاه :( یا زیتون سمی )

 این زیتون در کشور اسپانیا و ایتالیا به دست می آید و در کشورهای دیگر به علت شرایط خاص آب ، هوا و خاک فقط زیتون سبز پروش پیدا میکند.

به علت زیبایی که زیتون سیاه دارد ، قیمت آن بیشتر از زیتون سبز است . بنابر این زیتون  از کشورهای فوق وارد ایران نمیشود.و وارد کنندگان به علت قیمت تمتم شده بالا ، تمایلی به واردات این محصول ندارند.

 در عوض روشی وجود دارد که زیتون سبز را به صورت سیاه رنگ در می آورد. این عمل معمولا با استفاده از سولفات آهن صورت میپذیرد.این ماده سمی میباشد و این روش فرآوری مناسب نیست.

 ترکیه یکی از کشورهایی است که به این روش زیتون سیاه را تولید میکند.

 برای حفظ سلامتی خود و خانواده از خرید و مصرف زیتون سیاه در هر نوع بسته بندی جداً خودداری نمایید.

خواص روغن کنجد:

خواص روغن پاک = روغن زرد= روغن گاو:

مدت ماندگاری این روغن در محیط خنک و تاریک ۷ سال می باشد. به شرط اینکه هوازده نشود. و موقع مصرف فقط به مدت چند ثانیه درب آن باز و سپس بسته شود.

خواص شحم گاو:

روغن پیه­ ی گاو چیست؟

در اطراف قسمت­های مختلف بدن گاو چربی­ های خاصی شکل می­ گیرد که به آن­ها پیه گفته می­ شود. در طب سنتی ایران و در طب اسلامی به خوردن روغن­ هایی که منشأ حیوانی دارند مثل روغن پیه بسیار تأکید و سفارش شده است و در میان پیه­ ها، پیه­ ی قلوه­ گاه چون از لطافت بیشتری برخوردار است همواره مطلوب­تر بوده و از اهمیّت خاصی برخوردار است. از جمله برداشت­ هایی که در مورد خواص روغن پیه­ ی قلوه گاه گاو می­ توان از طب سنتی بدست آورد، آب کردن چربی­ های زیر شکم، رشد عضلانی بدن، تناسب اندام، منبع تولید انرژی و توان بسیار عالی و تقویت کننده­ ی بسیار مؤثر سیستم دفاعی بدن است. امیرالمؤمنین امام علی (ع) در این باره می­ فرمایند: «پیه هم اندازه خود، بیماری را از بدن بیرون می­ برد، مردم به هیچ چیز بهتر از روغن حیوانی و قرائت قرآن درمان نجسته­ اند».

از این روایت دو نکته مهّم برداشت می­ شود: 1ـ مصرف پیه­ ی گاو برای بیماران به صورت نامحدود (و البتّه با حفظ اعتدال) مورد تأکید است. 2ـ کنار هم قرار گرفتن روغن حیوانی و قرائت قرآن در کنار یکدیگر نشانه­ ای از تأثیر بسیار زیاد روغن حیوانی در سلامت انسان است. روایت دیگری از امام صادق (ع) بر تأثیر روغن پیه­ ی قلوه گاه گاو همراه با برنج در رشد عضلانی و مطلوب بدن تأکید دارد.

دکتر مهدی فهیمی رئیس انستیتو بین­ المللی طب سنتی ایرانیان ماد در مجموعه ی سفیر سلامت در مورد پیه­ ی گاو می­گوید: «شاید جهان غرب برای پیشرفت خود از برداشت هیچ نکته­ ای از شرقی­ ها، خصوصاً جهان اسلام فروگذار نکردند... و در حال حاضر چیزی را به ما می­ دهند که توصیه­ ی پیشوایان ما بوده است، به عنوان نمونه، از امام صادق (ع) سوال شد: چه پیه­ ای هست که اگر ما آن را بخوریم مفید باشد؟ امام می­ فرمایند: مصرف پیه­ ی گاو که وقتی  وارد بدن بشود، همتراز خود بیماری را از بدن بیرون می­ کند. در کشور ما کسی به این نکته توجه نکرده است، این کالای با ارزش خیلی ارزان از کشور ما خارج می­ شود، ولی کشور سوئیس به این مسأله پرداخته و دارویی را آماده کرده است که متخصصین روماتولوژیست و ارتوپد ما آن را زیاد تجویز می­ کنند و نام آن سلدرین است، امّا مایه­ ی اصلی این دارو پیه­ ی گاو است و این یک نمونه از مطالعات کاربردی غربی­ ها روی احادیث پیشوایان است». هم چنین در جای دیگر می­ گوید: «یکی از اجزای اصلی غذاهای امروزی روغن هاست... آن چیزی که بسیار حائز اهمیّت است روغن­های حیوانی است... مصرف روغن­های حیوانی در طب سنتی بسیار تأکید می­شود یعنی حجم کم امّا کیفیت خوب... مثل روغن­های پیه و دنبه­، این روغن­ها در حجم کم می­ تواند انرژی بسیار بالایی را به وجود بیاورد... و سلامت مردم را بسیار متأثر کند».

دکتر حسین روازاده رئیس مؤسسه پژوهشی درمانی احیای طب جامع ایرانیان و پزشک با تجربه درزمینه تغذیه­ انسان می­گوید: «روغن شحم گاو به روغن چربی اطراف قلوه­ گاه گاو اطلاق می­شود که روغن بسیار لطیفی است. این روغن یکی از بهترین روغن­ های مفید برای انسان است و برای آب کردن چربی زیر شکم و تناسب اندام استفاده خوراکی ازآن توصیه شده است».

سیّد محمّد موسوی پزشک با تجربه طب سنتی و نویسنده­ ی چندین جلد کتاب، در کتاب «فن پیشگیری و راز طول عمر (ص 33)» و در کتاب «گزیده­ ی طب ایرانی- اسلامی (ص 17)»، روغن حیوانی را جزء روغن­ های مناسب دانسته و توصیه می­ کند.

موارد منع مصرف: در طب اسلامی مصرف روغن حیوانی برای اشخاصی که بدن آن­ها به شرایط پیری رسیده توصیه نشده و نیز مصرف شبانگاه آن برای افراد با سن بالای 50 سال منع شده است.