مقاله حجاب و عفاف

عنوان مقاله :

"بررسی راه های توسعه و ترویج فرهنگ نماز و حجاب در بین اقشار جامعه"

نوشته:بهروزصالحی مدرس دانشگاه جامع علمی- کاربردی استان زنجان

سمت:معاون فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی دانشگاه جامع علمی کاربردی استان زنجان

چکیده:

دقیق ترین بیان برای حجاب این است که با رعایت آن بر گران بهایی وحفظ موقعیت زن افزوده
می گردد.حیا و عفاف و ستر و پوشش ،تدبیری است که خود زن با یک نوع الهام برای حفظ ارزش خود در برابر مرد بکار برده و همانطور که متوسل به زیور و خود آرایی است و تجمل را دوست دارد،متوسل به دور نگهداشتن خود از دسترس مرد نیز شده و فهمیده است که نباید خود را بی ارزش و رایگان نماید.آیات مبارک قرآن مجید،دالّ بر این مطلب است. لذا در رابطه ی با موضوع پوشش و عفاف و بررسی راه های توسعه و ترویج فرهنگ نماز و حجاب در بین اقشار جامعه سخن خواهیم گفت: و در این رابطه با سؤالی- که آیا زن و مرد (خصوصاً مرد) حقّ دارند در اجتماع آزادانه از یکدیگر متمتعّ شوند،حتی اگر این تمتع بصورت یک نگاه باشد؟مسلماًپوشش نقش مهمی در این زمینه خواهد داشت و صد البته که مرد از زن ذینفع تر است.

واژه‌های کلیدی: ، عفاف و پوشش، سلامت اجتماع ، آرامش روانی،فرهنگ اسلامی، استحکام خانواده،توسعه،

مقدمه:

همانطور یکه در اسلام وظیفه پوشش ،مقرر شده ،تنها برای زنان نیست بلکه مردان نیز از این قاعده مستثنی نیستند.منتها برای زنمان سفارش بیشتری شده است و گفته شده که در معاشرت با مردان، به جلوه گری و خود نمایی نپردازند.آیات سوره مبارکه نور و احزاب،حدود پوشش و تماس های زن و مرد را بیان کرده است.

"ویل دورانت" می گوید: ((حیا امری غریزی نیست،بلکه اکتسابی است،زنان در یافتند که دست و دل بازی مایه ی طعن و تحقیر است و مردان به دنبال زنان پر حیا هستند)).

آلفرت هیچکام می گوید: ((من معتقدم زن هم مثل یک فیلم ،باید اسرار آمیز و دست نیافتنی باشد و ماهیت خود را کم تر نشان بده و برای کشف خود،مرد را به نیروی تخیلّ بیشتری وا دارذد و او را به زحنمت بیشتری بیندازد)). و باز همین شخص در جای دیگری گفته است(( زنان شرقی تا چند سال پیش به خاطر حجاب و پوشش خود،جذّاب تر می نمودند،اما بتدریج با تلاشی که این زنان باری برابری با زنان غرب کردند،از جاذبه و محبوبیت شان کاسته شد)).البته این دو مثال را از آلفرت هیچکاک ؛بدان جهت آوردم که مصداق ضرب المثل فارسی خودمان است((عزا چه عزایی است که مرده شوی هم می گرید!!))

امروز یکی از خلأ ء ها ی دنیای غرب،خلأ عاطفه و شور و عشق(خصوصاً در ازدواج) است و دانشمندان و مفسران غربی گفته اند((اولین قربانی آزادی و بی بند باری، شور و احساسات عالی است)).در اینجا می فهمیم زن در اثر عدم حفظ حریم ،خود را از کوه گران تبدیل به سنگ ره کرده است .

اصل مسأله پیشرفت و توسعه مسلماً کار و فعالیت است،بی تردید اجتماع باید منحصر به کار و فعالیت باشد؛برخلاف سیستم غربی که اجتماع و کار ر ا با لّذت جویی های ممنوع در هم آمیخته اند.

اسلام با رعایت عفاف و در پوشش که اولین سنگ بنای ارتباط است،چند نکته را در نظر دارد:

1- استحکام خانواده

مسلماًپیوند زن و شوهر هر چه محکم تر باشد،شامل حال بقیه افراد خانواده نیز می گردد.فلسفه پوشش و عفاف و منع کامیابی از غیر،باعث تحکیم است؛ چون اگردرمحیط بیرون از منزل،آزادای منفی باشد،مسلماًافکار انحرافی ،باعث سر د شدن روابط خانوادگی خواهد شد.

بی بند و باری جامعه که سر منشأ آن ،همان نداشتن حریم بین زن و مرد است،با فرهنگ برهنگی غرب آغاز می شود و رو به فساد پیش میرود. این جامعه فاسد،ازدواج را پایان انتظار نمی داند،بلکه آغاز محرومیت و محدودیت ها می داند.

2- آرامش روانی

رعایت نکردن حریم بین زن و مرد و بی بند و باری های ناشی از نبودن پوششی معقول،باعث التهاب ها و انحرافات می شود.اسلام تدابیری برای تعدیل و رام کردن ایتن التهابات اندیشیده و آغاز آن را در محدود کردن نگاه دانسته و دستوری مخصوص برای زنان داده که باید بدن خود را از مردان نا محرم بپوشانند و در اجتماع به جلوه گری نپردازند،چون روح بشر فوق العاده تحریک پذیر است و هیچ دلی از هوس سیر
نمی شود،و چون تقاضاهای نامحدود نفس،خواه ناخواه انجام شدنی نیست و همیشه مقرون به نوعی احساسی محرومیت است،لذا به اختلالات روحی و روانی منجر می گردد.

از آن جا که اصولاً میل به خود نمائی و خود آرائی در زنان قوی تر است،لذا در شرع مقدس اسلام ،دستور پوشش برای زنان،محکم تر و پر رنگ تر است.از این رو انحراف تبرجّ و برهنگی،از انحرافاتی است که زنان دچار آن می شوند و با دچار شدن به آن،جامعه را فلج می نمایند،که این معضل ،با رعایت عفاف و حجاب کتنترل می شود.

3- سلامت اجتماع

در مورد سخن بعضی از مخالفین که گفته اند،حجاب باعث فلج کردن نیروی زن و استعدادهای اوست،باید بگوئیم این طور نیست ؛در اسلام مکرر به تحصیل علم و هنر و فعالیت اجتماعی زنان،سفارش شده است و پیشوایان این آیین مقدس،علم و دانش را فریضه مشترک زن و مرد می دانند.مگر حضرت ختمی مرتبت نفرمود( (طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه))

اسلام هرگز نمی خواهد زن،بیکار و عاطل و باطل باشد.پوشانیدن بدن او نه تنها جلوی فعالیتهای اورا
نمی گیرد،بلکه به او اطمینان بیشتری می دهد.

فرهنگ اسلامی و پوشش

در فرهنگ اسلامی،پوشش برای انگشت نما شدن نیست و زنان و مردان مسلمان ازپوشیدن این نوع لباس گریزانند،پرهیز از بدن نمائی و عریانی و میل به حفظ حریم تن و احساس شرم و عفت،صفت مشترک همه جوامعی است که به نوغعی،معنویت را سر لوحه کار ها قرار داده است و انسان را فقط جسم نمی دانند و این برهنگی همراه با التهابات و انحرافات،اختصاص به تمدن منحط غربی دارد.این تمدن منحط مثل یک ابر تیره،سعی در پوشانیدن آسمان سراسر جهان دارد و می کوشد همه زمین را از آفتاب حقیقیت محروم سازد. مملکت ما نیز از این سایه شوم در امان نماند.نمونه بارز آن ،آزادی بی حد و حصر زنان و مردان،نشریات و و فضاحت های سینمائی و کلوپ ها و مجالس و خلاصه همه چیز در چند سال پیش بود.

آثار کثیف این تمدن در تمام کشورها با استفاده از ابزارهای گوناگون بود،تا اآنجا که به ابزار زنده در دنیای کثیف خود اکتفاء نکردند و از ابزار کثیف و شوم دیگر مانند به نمایش گذاشتن مجسمه های عریان در میادین و خیابان ها ،عفت عمومی را بی رنگ نمودند.نمونه حاضر آن،مجسمه عریان مردی در پائین برج ایفل در شهر پاریس فرانسه... این کشور به اصطلاح متمدن!!؟که حق هم دارد خود را سمبل آزادی !بداند؟ تا چه حد!!؟ و غرب به کجا می رود؟

و آن وقت ما در موزه ایران باستان خودمان ،شاهد مجسمه هائی هستیم که تمدن ایلامی ها و اشکانی ها و ساسانی ها را به نمایش گذاشته ،و با این که این تمدن ،متعلق به قبل از اسلام است،پوشش ها در هاله ای از عفاف،جلوه گر است و در حقیثت به تنظیم شعائر فرهنگی پرداخته اند که لباس بدان تعلق دارد.((حداد عادل))

حجاب در آئینه قرآن

در سوره نور ،آیه 31آمده است ((به زنان مؤمنه بگو دیدگان خویش را فرو خوابانند و دامن های خویش را حفظ کنند،زیور خویش را آشکارا نکنند،مگر آن چه پیداست.سر پوش های خود را بر گریبان ها بزنند،زیور خویش را آشکارا نکنند،مگر برای شوهران یا پدران،یا پدر شوهران ،یا پسران،یا پسر شوهران،یا برادران و یا برادر زادگان،یا خواهر زادگان،یا زنان،یا مملوک هاشان(برده)،یا مردان طفیلی که حاجت به زنان ندارند،یا کودکان غیر ممیزّ... و پای بر زمین نکوبند که زیور های مخفی شان دانسته شود)).

در این جا است که معلوم می شود اسلام برای حفظ عفاف و در نتیجه تحکیم خانواده چه گفته و چه سفارش کرده است

آنان که با پرده دری پرده عفاف دریدند.

((نخستینن زنی که با پوشش غیر اسلامی ،در انظار حاضر شد،((قره العین)) است.نگاهی کوتاه به حیات این شخص نشان میدهد چه کسی ،با چه مذهبی،اولین سنگ بنای کشف حجاب را بنا نهاد.وی از فرقه بابیت بود.رابطه او با اعمال خارجی،بر هیچکس پوشیده نیست.در برخی منابع نام او را زرین تاج گفته اند و بعدها از سوی باب به قره العین مشهور شد.او شدیداً با حجاب مبارزه می کرد و به شهرها و روستا ها رفته،با برداشتن

حجاب ،بر ضد آن سخن می گفت.

مأمورین دولتی هم مشوّق او بودند و کارش به جائی رسید که گفت:((حجاب مایه عقاب است ))

((نشریه جمهوری اسلامی مورخ 17/10/69))

تلاش برای برداشتن روسری وشکستن عفاف در پوشش،شاه کلید رخنه استعمار بود؛چنان که فرانسه در مقابله با انقلابیون الجزایر ،غفعالیت ضد حجاب حجاب را گسترش داد و گفت:هر زن الجزایری که کشف حجاب نماید،در واقع ما به مقصود نزدیک تر می شویم و جامعه الجزایری را با یک سیستم دفاعی سست و متلاشی ،روبرو کرده ایم.و در اینجا است که ((فرانتس فانون)) می گوید:

((زنی که بیرون را می بیند و خود دیده نمی شود،خود به خود ،به واسطه عفاف خود در پوشش ،محرومیّتی را بر استعمار تحمیل کرده ،بیائید واقع بینانه بیاندیشیم و به راحتی ،این حربه را از دست ندهیم)).و(( به عبارت دیگر،ضروری است که میان زن و نامحرمان حریمی ایجاد شود،تا بدین وسیله از نگاههای آلوده خیره سران و ترفند های منافق گونه این و آن در امان مانده،عفت و نجابت و شرافت او از دست برد غارت گران تقوی در امان بماند و اجتماع نیز سلامت خود را حفظ نماید.(شریعتی.محمد باقر((حجاب)).

رابطه پوشش و عفاف

فلسفه حجاب زن و رابطه آن با عفاف،مصونیت او در جامعه از لغزش ها و مفاسد اخلاقی است.پس حجابی که این دو ویژگی را تأمین نکند،حجاب اسلامی نیست؛یعنی اگر پوشش ناقص باشد،نتیجه بدتر خواهد بود.

زهرای مرضیه سلام اله علیها فرموده:((عفتّ زن در این است که مردی ،مو و بدن او را نبیند)).

((مستدرک ج 14 ))

عفاف در پوشش مردان

ذکر این نکته لازم است که اسلام در مورد لباس مردان نیز عفاف را گوشزد نموده و گفته است که لباس های مردان نیز باید تنگ نباشد و مؤقر و سنگین بوده و از رنگ های زننده و جلب توجه کننده نباشد.لباس مردان تنیز باید پوشیده بوده و قسمتی از بدن ایشان،عریان نباشد.حضرت امام باقر (ع) فرموده اند:((برمردان جایز نیست که خود را شبیه به زنان نمایند؛همین طور که بر زنان جایز نیست خود را شبیه به مردان سازند)).

"حلیه المتقین باب اول،فصل 6"

بنابراین نتبیجه می گیریم،پو.شش نوعی دعوت جهت ایجاد نوعی حریم و حیا و عفت اخلاقی است و دور نگاه داشتن نا محرمان از حریم حدود خودی و پایبندی به آداب تهذیب نفس و تحقق پاکیزگی درون،همراه با سلامت رفتاری است.

اگر رعایت نکردن عفاف در پوشش و برهنگی و عریان و لیبرالیسم اخلاقی انحرافی،از مظاهر حاکمیت نفس امّاره و شیطان اومانیستی است،حجاب و عفت و پوشیدگی،از شعائر تفکر الهی و توحیدی و مظاهر انقلاب دینی است. به همین دلیل غربی ها و ایدئولوگ های تمدن اومانیستی،از گسترش فرهنگ حیا و پوشش،وحشت زده و مضطرب اند؛مثل دولت لائیک فرانسه و ترکیه که برای مبارزه با فرهنگی دینی ،به هر ترفندی از جمله ابزارهای مختلف بی عفّتی در ملاء عام روی آورده است.زیرا توجه بشر به سوی تعالیم اسلام،به معنای انکار اومانیسم و دو هزار و پانصد سال تاریخ ((خود فراموشی وجود))در غرب است.

((ویل دورانت))در تاریخ تمدن خود به لحاظ اخلاقی،((رنسانس))را فاسد ترین دوره پس از روز گار باستان می داند،هر چند که او در ((لذات فلسفه))،روزگار معاصر را به لحاظ انحطاط اخلاقی و معنوی و حذف حیا و عفاف،فاسدتر از رنسانس نامیده است.

ارزش و حفظ وقار زن

اسلام ،زن را تشویق نموده که از وسیله حفظ حریم بین خود و مردان استفاده کرده،بر منزلت خویش بیا فزاید.اسلام تأکید کرده که هرچه زن،متین تر و با وقارتر و عفیف تر باشد و خود را در معرض نمایش مرد ها نگذارد و با نوع پوشش خود،عفاف خود را متجلیّ سازد،بر حرمت اش افزوده می شود و حشمت او مانع مزاحمت افراد سبک سر می گردد؛ به شرط آنکه حجاب دل هم به آن افزوده گردد.عجبا که عدهای مغرض معتقدند حجاب نیمی از اجتماع را فلج را می کند،غافل از این که با بی حجابی و پوشش بدون عفاف ،نیروی تمام جامعه به هدر می رود؛زیرا زن همه اش تلاش درجلوه گری دارد و مرد هم به این بی بند باری کشیده و مد سازان و طراحانّ هم کمک آنان بشتابند و. مصلحین غرب زده هم تشویق نمایند!!؟ به این جا کشیده می شود که غرب با آن روبروست. اگر زنان در اجتماع لباس ،کفش ساده،چادر و یا مانتو و یا پالتو و روسری کامل داشته باشند،آن اجتماع بیمه شده است. متأسفانه غرب فتنه گر دست بردار نیست و هنوز هم در جامعه اسلامی ما زنان و دختران بد حجابی هستند که از روی جهل و یا عناد ،با پوششی ناقص و انگشت نما که عفتّ خود را به بهای آن فروخته اند،در اجتماع می گردند و بوئی که از آن ها استشمام می شوند ،علی رغم کوشش آن ها به معطر بودن ،بوی رسوائی و تعفنیّ است که سر منشأ عفن آن در آن سوی مرزهاست.

((تکالیف الهی ،برای زن و مرد یکسان است .و اگر می بینینم که وظیفه ((پوشش)) به زن اختصاص یافته ،از این جهات است که زن ،مظهر جمال و مرد،مظهر شیفتگی است.قهراًباید به زن بگویند،خود را در معرض نمایش قرار بده ؛زیرا مردان تمایل کم تری به خود نمائی دارند و به همین جهت ،((تبرج))از مختصات زنان است که نباید به آن بپردازند)). ((حجاب ،شهید مطهری))

حدود پوشش

با استفاده و استناد به آیات سوره نور و احزاب که ذکر شده،مسلمّ است که پوشانیدن غیر از دو دست و صورت ،بر زن واجب است و نه از نظر قرآن و نه از نظر حدیث و نه از نظر فتاوی،اختلافی نیست.

خطرات عدم عفاف در پوشش

جهان امروز به نام آزادی "زن" و صریح تر بگوئیم،آزادی انحرافات، روح جوانان را فاسد کرده و در اثر بی بند وباری و دور افکندن قیود انسانی،از راندمان تحصیل جوانان کاسته شده است.اسلام به همه توجّهی که به خطر شکستن حصار عفاف دارد،همان طور که روش این آیین الهی است ،یک ةآیین معقول و متعادل است و از هر اقراط و تفریطی به دور است و امتّ خود را به میانه روی فرا می خواند(خیر الامور اوسطها)،و از جنبه ها دیگر غافل نیست.زنان را از حضور در اجتماع نهی نماید و گاهی واجب می داند،در کارهای اجتماعی اورا شرکت دهد،البته لا حفظ حریم عفاف .پیامبر از زنان هم بیعت گرفت،ولی با آن ها مصافحه نکرد،بل دستور داد ضرف آبی آوردند،دست خود را در آن فرو برد و دستور داد زنان،دست خویش را در آن فرو ببرند. عایشه می گ.ید:هرگز دست پیغمبر در همه عمر،دست یک زن نا محرم را لمس نکرد.

معلوم می شود اسلام نه محبوسیت در خانه را می پذیرد و نه نظامی است که دنیای جدید به آن مبتلاست و عواقب شوم آن را پیشاپیش دیده است؛یعنی اختلاط بی رویه زن و مرد در مجامع.

در زمان رسول ا... نیز زنان ،در مجامع و مجالس و امور اجتماعی ،حضور داشتند،ولی همواره اصل ((حریم عفاف)) رعایت شده است.خلاصه اینکه عفاف ،خود پوششی است که اگر پوشش ظاهری ،آن را تکمیل نماید،اساس خلقت ،مصون خواهد ماند.

نتیجه گیری از موضوع:

فلسفه پوشش اسلامی دارای جنبه های مختلف روانی،خانوادگی،اجتماعی،و بالا بردن احترام زن و جلوگیری از ابتذال او می باشد..به تعبیری می توان گفت حجاب به طور کلی یک مظهر اجتماعی و انسانی است و کسی که آگاهانه پوشش اسلامی را انتخاب می کند یک فرهنگ خاص و یک مکتب خاص ا ست .با مید بر شناخت و اقرار به مقام معظم عصمت و طهارت فاطمه زهرا(س) و پیروی از منش و رضای حضرت در همه ابعاد وچودی ودر خواست شفاعت و استغاثه از حضرت در محشری که جز ولایت و محبت اهل بیت همراه با قلب سلیم و عمل صالح به کار نیاید.

پیشنهاداتی که برای راه های توسعه و ترویج فرهنگ حجاب مطرح می گردد عبارتند از:

1- ارائه برنامه های آموزشی،تربیتی در جهت معرفی صحیح چهره زن مسلمان در کتب درسی،برنامه های صدا و سیما،مجلات ،روزنامه ه و دیگر وسایل ارتباط جمعی.

2-آشنا سازی زنان و مردان با حقوق و تکالیف خانوادگی و اجتماعی بر حسب انجام بهتر تکالیف و رعایت حقوق طرف مقابل.

3-ارائه الگوهای صحیح رفتاری برای اقشار جامعه به خصوص کودکان و جوانان،از طریق آسنا کردن ایشان با الگوهای عملی قرآن و اسلام که از جمله اهداف کنگره بین المللی حضرت زهراء(س) الگوی زنان ،همین امر می باشد.

4-فراهم کردن زمینه فعالیت های اجتماعی در مراکز آموزشی و مدارس و دانشگاه ها(چرا که بدون آموزش و تمرین،انجام یک فعالیت اجتماعی ممکن نخواهد بود.)

5-انجام طرح های تحقیقاتی و مطالعاتی جهت دست بیابی به مسائل حقوقی و قانونی جامعه زنان و ارائه راه حل های مناسب جهت حل آن ها.

6-وجود مراکزی جهت ارائه مشکلات حقوقی زنان به منابع ذیصلاح فقهی و قانونی .

7-تشکیل کانون حقوقی زنان .

8-وجودمراکز مشاوره جهت پاسخگویی به سؤ الات مذهبی ، تربینی و اجتماعی

منابع و مأخذ:

1ـ حجاب ،استاد مطهری.

2ـ فرهنگ برهنگی،حداد عادل.

3ـ حلیه المتقین.

4ـ مقاله حجاب:محمد باقر شریعتی.

5ـ انقلاب الجزایر،فرانتس فانون .

مقاله حجاب و عفاف

مطالب مشابه :

مقاله حجاب و عفاف

مقاله ای در مورد حجاب و عفاف برای دانلود

تحقیق در مورد حجاب

مقاله ای در مورد حجاب

تحقیق درباره حجاب (یاهو)

تحقیق پیرامون حجاب و عفاف

آسیب شناسی حجاب و عفاف

راههای گسترش عفاف و حجاب در اجتماع