نگاهی به اجرا های زنده باچند مجری

مليحه پژمان (قسمت اول)
اجراي زنده يا ميتينگ مجريان
مجري اول: سلام، صبح شما به خير، يك روز ديگر را با شما شروع كرديم.
مجري دوم: سلام مي كنم به همه بيننده ها كه اين شبكه تلويزيوني و برنامه ما را براي ديدن انتخاب كرده اند.
مجري سوم: بله، اين شبكه متعلق به همه مردم ايران است.
مجري چهارم: سلام، از اين هواي بهاري لذت ببريد.

مجري دوم: چرا اخم كرديد؟ صبح به اين قشنگي كه اخم كردن نداره!
مجري چهارم: شبكه جوان متعلق به همه ايرانيان.
مجري دوم: ورزش كنيد، با طراوت و انرژي ورزش كنيد.
1- چه صبح باطراوتي!
3- راستي ورزش كردن تو اين هوا حس و حال خوبي داره.
4- سرانجام تكليف اين آدماي كسل و اخمو چي مي شه؟
2- اين شما و اين زنگ ورزش، دينگ دينگ دينگ...
5- ورزش مي كنيم... نفس عميق بكشيد
2- حالا به يك سرود گوش مي ديم كه با اين ورزش صبحگاهي هماهنگي داره.
1- همكارانم مي گن سرود آماده نيست، تله تصويري ببينيم.
3- پخش زنده، اين دردسرها رو با خودش داره ديگه...
2- بازم كه شما اخم كردين!
3- پاشين با ما ورزش كنين، يك صبح ديگر در انتظار من و شماست...
٭٭٭
اين بخشي از اجراي زنده يك برنامه صبحگاهي بود. برنامه اي كه با انبوه مجريان تلويزيوني سعي در پركردن اوقات مردم دارد. آنچه مسلم است اين كه كارگردان يا تهيه كننده برنامه ها، براي پركردن وقت برنامه، به خيال جلب نظر مخاطب از انبوه مجريان در برنامه هاي تلويزيوني استفاده مي كنند. اكثر مجريان تلويزيوني در نوع گفتار، رفتار و حتي حركات در مقابل دوربين شبيه هستند.
به عقيده برخي كارشناسان، مجريان تلويزيوني مورد استفاده در برنامه هاي زنده به سليقه و خواست بيننده توجه نمي كنند و صرفاً جهت پركردن وقت يك برنامه جلوي دوربين ظاهر مي شوند. گاهي در اجراي برنامه هاي زنده شاهد لودگي مجريان تلويزيوني هستيم، كه خواسته يا ناخواسته شعور مخاطب را در سطحي ترين شكل ممكن تصور مي كنند.
در اين گزارش با طرح مسأله جايگاه مجريان در برنامه هاي زنده تلويزيوني به نكات ارزشمندي دست يافتم كه از نظر شما مي گذرد.

مجريان تلويزيوني چه مي گويند؟
غلامرضا احمدي
غلامرضا احمدي مجري گروه معارف شبكه سوم سيماست.احمدي در مورد جايگاه مجري و اجرا در برنامه زنده مي گويد: در برنامه هاي زنده اساس كار با مجري است. يعني برنامه زنده دو بخش مهم دارد، حضور مجري يا كارشناس. كه مجري نقش محوري و اساسي دارد.
احمدي در مورد اين كه چرا در برخي برنامه ها چند مجري با هم حضور دارند، مي افزايد: تنوع و تعدد مجري در برنامه هاي زنده براي دادن تنوع بصري به بيننده است و اين كه صرفاً يك برنامه بر روي چهره يك مجري متمركز نباشد. در مرحله بعدي هم اين كه شايد مجريها بتوانند مكمل هم باشند و ضعفهاي احتمالي را پوشش دهند.
البته اجرا بستگي به فرد و نوع شخصيت او دارد. متأسفانه در حال حاضر برنامه هاي زنده خيلي فوري طرح مي شوند. يعني سه روز قبل از هر مناسبت برنامه بسته مي شود. روي برنامه خيلي كار نمي شود و مجري هم توان جمع آوري مطلب و مطالعه را ندارد. در نتيجه مي بينيم بعضي برنامه ها با انبوهي از مجريان پخش مي شوند. اگر مجريها در يك مسير صحبت كنند و يا اگر متن قوي داشته باشند و بر اساس متن كار كنند، برنامه بهتر پيش خواهد رفت. مثلاً من در اين چند سال حتي در يك برنامه هم متن نداشته ام. با توجه به اين كه همه برنامه ها محقق و نويسنده دارند، اما هيچ نويسنده اي به متن مجري توجه نمي كند. مجري بايد خودش متن داشته باشد. البته تعدد مجري به حركات دوربين كمك مي كند و كارگردان فرصت بازي با دوربين را پيدا مي كند.
احمدي در ادامه مي افزايد: در برنامه هاي زنده كسي به متن فكر نمي كند و تهيه كننده ها سراغ كساني مي روند كه خودشان خلاقيت در اجرا داشته باشند. اكثر متنها بي محتوا هستند و گاهي ديده مي شود كه برخي مجريان حتي تسلط بر اداي مطلب ندارند و كلمات را اشتباه مي گويند. به عقيده من برنامه زنده اي كه دقيقه 90 آماده پخش مي شود، منجر به از بين رفتن خلاقيت مجري مي شود. وقتي كارگردان برنامه زنده، 5 دقيقه قبل از شروع برنامه در استوديو حاضر مي شود، شما بقيه ماجرا را تصور كنيد!
احمدي در ادامه به ارتقاي سطح آگاهي مجريان اشاره كرد و پيشنهاد جالبي را مطرح مي كند كه: مركزي راه اندازي شود كه مجريان در آن جا به لحاظ گفتاري، ادبيات، تلفظ كلمات، اجرا، جمع بندي و... آموزش ببينند. در اين صورت مي توانيم به آينده اجرا در برنامه هاي زنده اميدوار باشيم.
وي در مورد اجراهاي عاميانه نيز مي گويد: متأسفانه با اين سبك اجرا، سطح سليقه مخاطب را تنزل مي دهيم.
چون مردم را به برنامه هاي سطحي عادت مي دهيم. اطلاعات مجري و تسلط او به اخبار روز باعث اجراي بهتر او و بالا رفتن كيفيت برنامه ها مي شود، اما متأسفانه در حال حاضر اين شرايط در مجريان ديده نمي شود و بايد بگويم اجراهاي زنده حركتي رو به نزول دارند.

محمدعلي واحدي
واحدي در مورد جايگاه مجري در برنامه هاي زنده مي گويد: وقتي برنامه زنده است، يعني كار توليدي نيست و كسي بايد مقابل دوربين با مردم ارتباط برقرار كند، در نتيجه مجري عامل مهم ارتباط با بيننده است.
واحدي ادامه داد: مجريها چند دسته اند: مجريان برنامه هاي خاص مثل: ورزشي، قرآني، اقتصادي، خبر و... كه در چارچوب آن برنامه تخصص دارند. ولي از آنها مهمتر كار مجريان برنامه هاي عمومي است. اين مجريان بايد اطلاعات كلي در هر زمينه اي داشته باشند و بتوانند در هر موردي صحبت كنند. اگر مجري برنامه هاي عمومي روزانه از اطلاعات روز بي بهره باشد به درد اجرا نمي خورد. مجري بايد كنجكاو، باهوش و مسلط به اطلاعات روز باشد. گوش مجري در اين برنامه ها بايد جداجدا بشنود و بتواند در يك لحظه در برنامه زنده با چند كانال ارتباط داشته باشد. كانالهايي مثل دوربين، مهمان، واحد سيار و... معمولاً مجريان برنامه هاي زنده عمومي كار مشكلتري دارند. چون از شروع تا انتهاي برنامه را بايد خودشان جمع كنند. مجرياني كه بر اساس متن صحبت مي كنند، گوينده هستند و بر مبناي متن نوشته شده صحبت مي كنند و اجازه بداهه گويي كمتري دارند، اما در برنامه هاي عمومي بداهه گويي صد در صد است. برنامه اي كه كارشناس دارد، جمع آوري اطلاعات و همسويي با كارشناس به عهده مجري است. مجري بايد از مهمان اطلاعات بگيرد و به او برگرداند.
واحدي در مورد نقش الگودهي مجريان مي گويد: مجريان مورد توجه مردم هستند و نقش الگويي در زمينه هاي رفتاري، ادبيات و برخورد دارند. اگر مجري نتواند توجه بيننده را به خودش جلب كند، تاريخ مصرفش مي گذرد. تسلط مجري به اطلاعات روز و مسايل مورد توجه بيننده، مجري را تا سالهاي سال ماندگار مي كند.

سيد مرتضي حسيني
حسيني مجري مسابقه زنده تلفني (وقت مسابقه) در مورد جايگاه مجري نيز مي گويد: مجري نيمي از يك برنامه است. يك برنامه زنده موفق حداقل 50 درصد موفقيت خودش را مديون مجري است و 50 درصد ديگر به عوامل تهيه كننده خوب، ساعت مناسب پخش برنامه، دكور خوب و... بستگي دارد. اطلاعات بروز براي مجري بسيار مفيد است.
در برنامه هاي جنگ مجري بايد كاملاً به روز باشد و در همه موضوعهاي روز سررشته داشته باشد. چون اين برنامه ها مهمانان متفاوت دارند و اطلاعات گوناگون را مي طلبند. مجري در اين نوع برنامه ها بايد بتواند همپاي مهمان حرف بزند و برنامه را اجرا كند و مديريت در اجراي برنامه داشته باشد.
ادامه مي دهد: معمولاً متن به مجريان داده نمي شود مگر در موارد خيلي خاص.
وي در مورد تعدد مجريان مي گويد: "تعدد مجريان به سليقه تهيه كننده ها بستگي دارد. تهيه كننده ها براي اين كه برنامه با مخاطب ارتباط بيشتري برقرار كند، از تعدد مجري در برنامه استفاده مي كنند. كه البته من هم زياد موافق با اين شكل كار نيستم. چون تمركز فكري بيننده از بين مي رود.
حسيني در پاسخ به اين سؤال كه چرا برخي از مجريان با توجه به اقبال مخاطب به آنها ناگهان غيبت طولاني تلويزيوني پيدا مي كنند، مي گويد: اين مسأله به اين خاطر است كه تعداد مجريان زياد شده است، من خودم شش ماه بود كه برنامه نداشتم اين مربوط به مسايل اخلاقي مجري نمي شود مردم بايد بدانند كه اگر فلان مجري مدتي برنامه ندارد مربوط به مسايل اخلاقي نمي شود. چون هر مجري طرفدار دارد و غيبت ناگهاني برخي از مجريان به اين دليل است كه برنامه ها محدود است و مجريان زيادند. مثلاً در يك شبكه، يك مسابقه، يك جنگ در فواصل مختلف در طول سال پخش مي شود و نمي توان تمام برنامه ها را به اين شكل پر كرد. به همين دليل از ميان انبوه مجريان در يك شبكه تنها، سه مجري مي توانند اجرا داشته باشند و بقيه به تناسب برنامه ها روي آنتن ظاهر مي شوند.
مرتضي حسيني به خصوصيت برخي مجريان اشاره مي كند و مي افزايد: دربعضي برنامه ها كه از چندين مجري استفاده مي كنند مجريان يكديگر را جلوي دوربين ضايع مي كنند و اين مسأله شايد مورد توجه بعضي از مردم باشد و حتي مجري كه با غرور مهمان برنامه را اذيت مي كند، ممكن است مورد توجه باشد، اما سرانجام بيننده آن مجري را پس مي زند. در بعضي برنامه ها متأسفانه مي بينم كه مجري جوانتر، مجري قديمي تر را با بي ادبي و گستاخي كوچك مي كند، اما مردم به مجري كه ارتباط راحت و صادقانه تري با آنها برقرار مي كند بيشتر توجه مي كنند. ناگفته نماند كه شخصيت تهيه كننده ها هم با هم متفاوت است. مثلاً براي يك تهيه كننده غرور مجري جالب است و مجري برنامه اش اگر با مهمان بي ادبي كند، برايش لذت بخش است. به عقيده من آنچه در ذات انسانهاست به مرور زمان در كارشان ديده مي شود.

ژيلا اميرشاهي
اميرشاهي مجري برنامه خانواده هم در مورد نقش تعيين كننده مجري مي گويد: كار اجرا نشان دهنده محصول مشترك كار گروهي در يك برنامه است. در برنامه هايي كه زمينه هاي خانوادگي و عمومي تري دارند، اطلاعات عمومي به مجري كمك مي كند. به نظرم اجرا اگر همراه با لودگي باشد، به منزله اين است كه ما سطح شعور مخاطب را ناديده گرفته ايم. آنچه كه مجريان قديمي را در زمينه اجرا ماندگار كرده، توجه و احترام به مخاطب و عشق و علاقه آنها به كارشان بوده است. حتي اين احترام متقابل در هنگام اجراي برنامه بين دو مجري هم بيشتر از حالا ديده مي شد. اما الان در برخي برنامه ها مي بينم بعضي از مجريان شخصيت افراد را هم زير سؤال مي برند.
گذشته از همه اين مسايل، مجري بايد خودش با مردم در ارتباط باشد و از دردها، مشكلات و حتي شاديهاي آنها مطلع باشد. در اين صورت است كه مي تواند با مخاطب ارتباط برقرار كند. ارتباط بر پايه احترام و توجه به خواست بيننده ها به وجود مي آيد و آنچه اين ارتباط را قوي مي كند، گفتار و رفتار صادقانه است.

هرمز شجاعي مهر
اما شجاعي مهر مجري برنامه خانواده درباره نقش تعيين كننده مجري چنين نظري دارد:
در واقع مجري؛ نويسنده ، كارگردان و تهيه كننده هم هست. چون مجري بنا به ضرورت برنامه بعضي مطالب را همان جا مي گويد مجري هر قدر به مسايل روز تسلط داشته باشد، اجراي بهتري خواهد داشت. به عقيده من اولين شرط مجري خوب اين است كه همه مسايل را بداند، نه خيلي عميق كه در سطح. مجري اقيانوس است به عمق 10 سانتيمتر و بايد از همه معلومات برخوردار باشد. چون باطيف وسيعي از مردم ارتباط دارد.
شجاعي مهر در مورد انتخاب مختلف در يك برنامه عقيده داشت كه: فكر مي كنم اين نوع كار كمي به بي برنامگي هم مربوط باشد. چون چيزي براي عرضه نداريم، تعداد مجريان را بيشتر مي كنيم تا مردم برنامه را ببينند، اما به عقيده من اين شكل كار ارتباط را كمرنگ مي كند. مجري در هر برنامه اي مهر و نشان برنامه است و استفاده از يك يا دو نفر به ضرورت مثلاً يك مرد و يك زن، آن هم براي اين كه همه طيفهاي جامعه را شامل شود، به جاست، اما بيشتر از اين باعث سردرگمي مخاطب مي شود چون مخاطب نمي داند با كداميك از مجريان ارتباط برقرار كند.
وي در مورد طرح مسايل پشت صحنه كه توسط بعضي مجريان مطرح مي شود، مي گويد: به نظر من يكي از اشتباهات بزرگي كه در اين زمينه صورت گرفت، نشان دادن پشت صحنه و طرح مسائل پشت صحنه بود. كارگردان مشكلات زيادي را تحمل مي كند تا به مخاطبش بقبولاند كه آنچه در برنامه مي بيند واقعيت است و فيلم نيست. با نشان دادن پشت صحنه، هر آنچه در تلويزيون اتفاق مي افتد براي بيننده ساده و سطحي به نظر مي آيد. مثلاً وقتي مجري با شكل خاصي برنامه را اجرا مي كند خودش هم دچار مشكل مي شود. مثلاً جلوي دوربين دستش تا آرنج در جيب كتش است. خودش راحت نيست و مي خواهد وانمود كند كه راحت است
مردم هنوز براي تلويزيون احترام قائل هستند، و در نتيجه برنامه ها بايد در نهايت ادب اجرا شوند، اما متأسفانه برخي از مجريان حرفهايي را جلوي دوربين مي زنند كه من حاضر نيستم حتي اين حرفها در خانواده ام مطرح شوند. به نظر من براي صميميت با مردم نبايد به هر كاري دست بزنيم. اگر حرف دل مردم را مطرح كنيم، با آنها ارتباط راحت و خوبي خواهيم داشت و برنامه مخاطب خودش را تا آخرين لحظه ها خواهد داشت.
وي در مورد نزول كيفيت اجراهاي زنده تلويزيوني مي گويد: همان طور كه مي دانيد اجراي زنده در برنامه هاي تلويزيوني اهميت خاصي دارد. اگر برنامه هاي توليدي تلويزيون را به سينما تشبيه كنيم، اجراي زنده با تئاتر همخواني دارد. همان طور كه تئاتر را به دليل ارتباط چهره به چهره بازيگر و همنفسي او با مخاطب، مادر هنرهاي نمايشي مي دانند، اجراي زنده هم به همين صورت است. مجري در آن لحظه مي داند كه عده اي دارند برنامه او را مي بينند، اما در اين مورد كه برنامه هاي زنده و اجراي زنده سير نزولي پيدا كرده من هم با شما هم عقيده ام.
وي در مورد علت اين سير نزولي اضافه مي كند: برنامه هاي تلويزيوني در حال حاضر در دست عده اي از تهيه كنندگان است كه با كارشان آشنا نيستند و تحصيلات اين رشته را ندارند. ما دانشكده صدا و سيما داريم، عده اي از جوانان در اين دانشكده تحصيل مي كنند و فارغ التحصيل مي شوند، اما كافي است شما به عنوان يك خبرنگار يك مطالعه ميداني آماري درباره اين افراد انجام دهيد و ببينيد چند درصد از تحصيلكردگان اين دانشكده در حال حاضر تهيه كننده برنامه ها هستند؟ نتيجه آمار طوري است كه باعث تأسف است. عده اي از بيرون صرفاً به دليل ارتباطاتي كه با مديران اين شبكه دارند، وارد سازمان شده اند و برنامه ها را به دست گرفته اند، اين عده چون حتي با الفباي كار آشنايي ندارند، مجرياني را انتخاب مي كنند كه آنها هم به كار خود آشنايي ندارند. در حال حاضر كارشناسان زبده و مطرح، دعوت برنامه هاي تلويزيوني را قبول نمي كنند و اجراهاي نامناسب به اين مسأله دامن مي زند. كارشناسان هراس اين را دارند كه جايگاه اجتماعي شان در يك برنامه خدشه دار شود. مجري اي كه دانش كافي ندارد، در مقابل كارشناس برنامه كم مي آورد و به سؤالات مردم درست پاسخ داده نمي شود.
وي با اشاره به استفاده از چند مجري در هر برنامه مي گويد: بايد بگويم استفاده از چند مجري زماني تأثير دارد كه هر كدام از يك زاويه به برنامه نگاه كنند نه اين كه صرفاً حرفهاي هم را تأييد كنند، در غير اين صورت استفاده از چند مجري در يك برنامه ضرورتي ندارد.

منبع روزنامه قدس

نگاهی به اجرا های زنده باچند مجری

مطالب مشابه :

نيمه شعبان...

چند نمونه متن برای آغاز برنامه

نگاهی به اجرا های زنده باچند مجری

متن ترانه رسم زمونه رسول نجفیان

خوش تيپي لازمه مجري گري تلويزيون

متن مجري روز مادر

با امیرحسین مدرس در باره مجری و اجرا

متن مجری فرزاد جمشیدی

چند پیشنهاد برای مجریان ! اجرای زیبای معرفی سخنرانها