چگونه پایان نامه بنویسیم واز آن دفاع كنيم؟

در این جا به محتوای کلی پایان نامه برای نگارش آن یافت می شود. برای آشنایی با جزییات نحوه نوشتن به کتاب راهنمای پایان نامه تالیف حمید قاسمی و سارا کشکر از انتشارات بامداد کتاب مراجعه کنید.
الف- فصل اول پایان نامه : Introduction یا مقدمه یا کلیات تحقیق
محتوای فصل یک ممکن است در برخی از دانشگاه ها تفاوت هایی داشته باشد. اما معمولاً محتوای فصل یک به ترتیب زیر است:
1. مقدمه: طرح کلیات تحقیق
2. بیان مساله: شرح مشکل و ارایه آنها به شکل سوال کلیدی برای پاسخ به کمک تحقیق
3. ضرورت و اهمیت تحقیق: چرایی انجام کار و معرفی کاربران احتمالی نتایج تحقیق
4. اهداف تحقیق: آنچه تحقیق به دنبال انجام آن است
5. فرضیه ها یا سؤال های تحقیق: مسیری برای اجرای تحقیق
6. پیش فرض ها: قبول مواردی برای اطمینان از حرکت در مسیر اجرای تحقیق
7. تعریف عملیاتی وا‍ژه های تحقیق: اقدامی برای برداشت مشترک از مفاهیم تحقیق
در برخی از دانشگاه ها تاکید بر این است که محدودیت های تحقیق نیز در همین فصل نوشته شود. در برخی از دانشگاه نیز بر نوشتن مبانی نظری تحقیق در این بخش تاکید دارند.
ب-فصل دوم پایان نامه: Review and Litrature یا ادبیات و پیشینه تحقیق
1. مقدمه : معرفی محتوای فصل
2. مبانی نظری: نطریه های مرتبط با موضوع و قابل بحث در فصل پنج (در تعدادی معدودی از دانشگاه ها مبانی نظری در فصل یک ارایه می شود)
3. پیشینه تحقیق: تحقیقات داخلی و خارجی مرتبط با موضوع
4. جمع بندی کلی: جمع بندی از مجموع ادبیات پیشینه
پ-نگارش فصل سوم پایان نامه: Resarch Methodology یا روش شناسی تحقیق
1. مقدمه: معرفی محتوای فصل
2. روش و طرح کلی تحقیق: اشاره به روش تحقیق از ابعاد هدف، محیط اجرا، استراتژی و مسیراجرا
3. جامعه آماری: معرفی جامعه آماری
4. نمونه آماری و روش نمونه گیری: بیان تعداد نمونه و روش نمونه گیری
5. متغیرهای تحقیق: شاخص های تغییر پذیر تعریف می شوند
6. ابزار اندازه گیری: معرفی ابزار و اعتبار و روایی آن
7. شیوه جمع آوری اطلاعات: روش اجرا در جمع آوری اطلاعات
8. روش های آماری: معرفی انواع روش های آماری مورد استفاده در پایان نامه
ت- نگارش فصل چهارم پایان نامه: Findings یا تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
1. مقدمه : معرفی محتوای فصل
2. توصیف داده ها: جداول و نمودارهای توصیفی
3. آزمون فرضیه ها یا طرح سؤالات : متناسب با یافته ها جداول و نمودارهای ذیربط ارایه می شود.
ث- نگارش فصل پنجم پایان نامه: Discussion یا بحث و نتیجه گیری
1. مقدمه : معرفی و محتوای فصل
2. خلاصه تحقیق: خلاصه سه فصل
3. خلاصه یافته ها: خلاصه فصل چهارم
4. بحث : مقایسه تحقیقات و نتایج موافق و مخالف با نتایج حاصل از یافته ها
5. نتیجه گیری: ارایه پیام حاصل از تحقیق
6. محدودیت های تحقیق: محدودیت های در کنترل و خارج از کنترل محقق( در برخی از دانشگاه ها در فصل یک نوشته می شود)
7. پیشنهادهای برخاسته از تحقیق: پیشنهادهایی که با نتایج بدست آمده می توان ارایه کرد.
8. پیشنهادهایی به سایر محققین : پیشنهاد برای انجام تحقیقات بعدی
ج- تهیه بخش های خارج از فصول: دو بخش پیش از آغاز فصول و پس از فصول دارد.
1. روی جلد: گالینگور(چرمی)
2. صفحه عنوان فارسی: بدون شماره صفحه
3. صفحه بسم اله الرحمن الرحیم(در برخی از دانشگاه ها قبل از صفحه عنوان فارسی ارایه می شود): بدون شماره صفحه
4. برگه داوری: بدون شماره صفحه
5. صفحه تقدیم: بدون شماره صفحه
6. صفحه سپاسگزاری: بدون شماره صفحه
7. چکیده فارسی: بدون شماره صفحه
8. فهرست مطالب: آغاز نشانه گذاری صفحه با حروف ابجد
9. فهرست جداول: ادامه نشانه گذاری صفحه با حروف ابجد
10. فهرست نمودارها: ادامه نشانه گذاری با حروف ابجد
11. فهرست شکل ها : ادامه نشانه گذاری با حروف ابجد
12. فهرست نقشه ها : ادامه نشانه گذاری با حروف ابجد( از اینجا به بعد فصول آغاز می شود و موارد بعدی مربوط به بعد از فصول می شود)
13. منابع: شماره صفحات داخل فصول ادامه می یابد.
14. پیوست ها: نشانه گذاری با حروف ابجد از ابتدا آغاز می شود.
15. چکیده انگلیسی: شماره صفحه ندارد
16. صفحه عنوان انگلیسی: شماره صفحه ندارد.
17. پشت جلد: گالینگور(چرمی)
18. عطف: گالینگور (چرمی)

منابع نویسی
فهرست منابع شامل کلیه منابعی است که به نحوی در پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته اند. منبع نویسی دارای چند روش مشخص می باشد و ممکن است روش های مختلفی برای نوشتن فهرست منابع در دانشگاه های مختلف مورد تاکید قرار گیرد. برای نمونه به یکی از روش های رایج و مورد استفاده در دانشکده تربیت بدنی دانشگاه آزاد کرج اشاره می کنیم:
• تمامی منابعی که به نحوی در پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند، باید در این قسمت به صورت فهرست الفبا در دو بخش ابتدا فارسی و سپس لاتین ارایه گردد.
• منابع ارایه شده باید مستقیماً مورد استفاده قرار گرفته باشند و از ذکر منبع در داخل منابع دیگر (منبع در منبع) اجتناب شود.
• برای منبع نویسی و ارجاع دادن در متن به شکل زیر اقدام می گردد :
1. اگر در متن به موضوع مطالعه اشاره شود، نام نویسنده و سال انتشار داخل پرانتز می آید. مثلاً: برخلاف سایر شکل های نگارش، در خبر نویسی باید پاراگراف‌ها کوتاه و خلاصه باشند طوری که اکثر آنها بیش از یک جمله یا موضوع جدید نداشته باشند(تامپسون، 1996).
2. اگر به نام نویسنده در متن اشاره می شود سال انتشار داخل پرانتز درج می گردد. مثلاً : کوارترمن(1992) دریافت که بیش از 95 درصد مدیران ورزش دانشگاهی آمریکا مدرک کارشناسی ارشد داشته اند.
• اگر به مقاله ای که دو نویسنده دارد ارجاع داده شود، نام هردو، هربار به همراه سال انتشار در داخل پرانتز می آید. مثلاً : سرصفحه بالای برگه از مهم ترین عناصر خبر و شامل نام سازمان، آدرس و شماره تلفن، مشخصات تماس رسانه‌ای، تاریخ و زمان خبر و تیتر می‌باشد(سایمون و زاپالا، 1996).
• اگر مقاله کمتر از 6 نویسنده داشته باشد بار اول نام همه آنها به همراه سال انتشار و در دفعات بعد فقط نام نویسنده اول به علاوه کلمه "و همکاران" به همراه سال انتشار در داخل پرانتز آورده می شود.
• اگر کاری شش یا بیشتر از آن، نویسنده داشته باشد، فقط نام خانوادگی نویسنده اول و به دنبال آن "و همکاران" به همراه سال انتشار در داخل پرانتز درج می شود.
• اگر به قسمت خاصی از یک منبع ارجاع داده شود، لیست شماره صفحه یا صفحات پس از سال انتشار می آید.
• اگر منبع الکترونیک بوده و شماره صفحه ندارد، در صورت دسترسی شماره پاراگراف آورده می شود.
• اگر تمام یک وب سایت به عنوان منبع اشاره شود(و نه قسمتی از آن سایت)، به وب سایت مربوطه در متن اشاره می شود و نیازی به قرارگیری در فهرست منابع ندارد.
• مکاتبات شخصی، سخنرانی ها، نامه ها، خاطرات، مکالمات و نامه های الکترونیک(ایمیل) نباید در فهرست منابع درج شوند و فقط در متن به آنها اشاره می شود که شامل نام، نوع مکاتبه و تاریخ خواهدبود.
• نحوه نوشتن منابع در فهرست مربوطه :
1. ابتدا منابع فارسی و سپس منابع انگلیسی بر اساس حروف الفبا تنظیم می شوند.
2. شماره و ردیف. نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده(سال انتشار). عنوان کتاب، مقاله، گزارش یا پایان نامه تحصیلی همراه با ذکر عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارشد یا رساله دکترا(این قسمت با حروف ایتالیک و سیاه حروفچینی شود)، نام ناشر، مجله، سمینار یا موسسه علمی که مقاله در آن چاپ شده و یا نام دانشگاهی که پایان نامه در آنجا ارایه گردیده است. شماره مجله یا شماره جلد کتاب. شماره صفحه هایی که مطلب مورد نظر از آنها استخراج شده است(در صورتی که کل منبع موردنظربه عنوان مرجع مورد استفاده قرار گرفته باشد، لزومی به ذکر شماره صفحه ها نیست).
3. توجه شود که نام و نام خانوادگی با علامت ویرگول، سال با علامت پرانتز و سپس نقطه، عنوان با علامت نقطه، و انتشارات با شهر نشر و صفحه ها با علامت ویرگول از یکدیگر جدا شوند.
4. در صورتی که منبع بیش از یک نفر نویسنده داشت، پس از نوشتن نام هر نویسنده(ابتدا نام خانوادگی بعدکاما و بعد نام)، از علامت (؛) برای جداکردن نام ها استفاده می کنیم. اگرمنبع مورد استفاده تعداد نویسندگان زیادی داشت، لازم است اسامی تمامی آنها قید شود.
5. در زمینه کتاب ها یا مقالاتی که به یک نویسنده تعلق دارند، رعایت ترتیب زمانی انتشار آنها ضرورت دارد. دراین حالت ابتدا مورد جدیدتر مطرح می شود.
6. اگر کتاب ترجمه شده است، نام مترجم پس از نام کتاب به شکل مثال زیربیان شود : بست، جان دبلیو(1373). روش های تحقیق در علوم تربیتی و رفتاری. ترجمه حسن پاشاشریفی؛ نرگس طالقانی. تهران: انتشارات رشد، 23-27
7. در صورتی که مقاله از اینترنت یا لوح فشرده انتخاب می شود، منبع نویسی به این شکل صورت گیرد: نام خانوادگی، نام نویسنده(سال نشر). عنوان مطلب، تاریخ دریافت، نشانی اینترنتی یا نام لوح فشرده. در مورد مقالاتی که از سایت های اینترنتی استفاده می وشد، آدرس سایت به همراه دیگر اطلاعات مانند رفرنس های کتاب و مجله آورده شود.
شماره گذاری صفحات منابع نیز در ادامه فصول، ادامه می یابد و آخرین صفحه شماره عددی صفحات پایان نامه به آخرین صفحه فهرست منابع اختصاص دارد.

پس از نگارش چه كنيم ؟

پایان نامه تحصیلی براساس یک استاندارد جهانی از پنج بخش تشکیل شده است. پس از نگارش پایان نامه برای آنکه پایان نامه جلد شود باید به صورت زیر تنظیم گردد :

۱- صفحه عنوان

۲- پیشگفتار و در صورت نیاز تشکر و قدر دانی

۳- فهرست مطالب

۴- فصل اول – طرح تحقیق

۵- فصل دوم –پیشینه تاریخی تحقیق

۶- فصل سوم _ روش تحقیق

۷- فصل چهارم _ ارائه یافته های تحقیق و تجزیه و تحلیل آن

۸- فصل پنجم _ خلاصه تحقیق و ارائه پیشنهادها

۹- فهرست منابع و مآخذ

۱۰- پیوست

۱- عنوان تحقیق
عنوان تحقیق و صفحه اولین صفحه پایان نامه است. گاهی صفحه عنوان درست مانند جلد پایان نامه طراحی می‌شود. صفحه عنوان شامل اطلاعات زیر است:

الف) عنوان پایان نامه

ب ) نام کامل استاد راهنما

ج ) نام کامل محقق یا محققین

د ) نام مرکز یا دانشگاهی که پایان نامه در آن تقدیم میگردد .

ذ ) نوع مدرک ( برای مثال : پایان نامه دوره کارشناسی ارشد مدیریت )

و ) تاریخ ارایه پایان نامه

۲) پیشگفتار و تشکر و قدر دانی
صفحه تشکر و قدردانی الزامی نیست اما مرسوم است که یک صفحه را به تقدیر و تشکر اختصای می‌دهند. محقق میتواند در پایین پیشگفتار نیز از فرد یا افراد با موسساتی که او را در انجام تحقیقش کمک و راهنمایی کرده اند ، سپاسگزاری کند .

۳) فهرست مطالب
فهرست مطالب و شماره صفحه مطالب معمولا شامل سه بخش است. دقت کنید فهرست مطالب خود با حروف الفبا شماره صفحه می‌خورد.

فهرست عناوین و شماره صفحه هر مطلب

فهرست جداول و شماره صفحه هر جدول، در صورتیکه جدول وجود داشته باشد.

فهرست تصاویر و شماره صفحه هر تصویر، در صورتیکه تصویر وجود داشته باشد.

۴) فصل اول: طرح تحقیق یا کلیات پژوهش
طرح تحقیق یا کلیات پژوهش فصل اول پایان نامه و بسیار مشابه پروپوزال است. مهمترین قسمتهای طرح تحقیق عبارتند از :

۴-۱- عنوان تحقیق ؛ باید شناختی دقیق و روشن از موضوع تحقیق را عرضه دارد و خالی از هرگونه ابهام و پیچیدگی باشد .

۴-۲- مقدمه یا تاریخچه ای از موضوع تحقیق : در این قسمت مختصری از نظرات و تحقیقات مربوط به موضوع و یا مسایل و مشکلات حل نشده در این حوزه و همچنین توجه و علاقه جامعه به این موضوع اشاره میشود .

۴-۳- تعریف موضوع تحقیق : در این قسمت محقق موضوع مورد علاقه و یا نیاز احساس شده خود را در حوزه تحقیق بیان میدارد و عوامل موجود در موقیعت را تعریف و تعیین میکند .

۴-۴- هدف یا هدفهای کلی تحقیق : این قسمت باید با جملات مثبت و کلی طرح شود و ازطولانی شدن مطالب پرهیز شود

۴-۵- روش انجام تحقیق : در این قسمت پژوهشگر روش کاری خود را بیان میدارد و شیوه های گوناگونی را که در گرد آوری مطالب خود به کار برده ذکر میکند و همچنین اگر روش آماری خاصی را در تهیه و تدوین اطلاعات به کار برده آن شیوه را بیان میکندو بیان آن یکی از ملزومات است .

۴-۶-ا همیت و ارزش تحقیق : با توجه به تشابه این قسمت از طرح تحقیق با تعریف موضوع تحقیق که در آن محقق نیاز خود را در آگاهی به نتایج مطالعه عنوان میسازد ، در این قسمت منابع شخصی یا علمی که از خاتمه تحقیق به محقق دست میدهد ، بحث میشود .

۴-۷- محدودیت های تحقیق : محدودیت هایی که کنترل آن از عهده محقق خارج است مانند انتخاب نوع بافته ها و یا زیر اندازها و دیگر محدودیت هایی که کنترل آن در دست محقق است مانند موضوع و محل تحقیق و ...

۴-۸- تعریف واژه‌ها: در این قسمت محقق باید واژه های کلیدی تحقیق را براساس منابعی معتبر به صورتی کاربردی تعریف کند.

۵) فصل دوم: پیشینه تحقیق یا ادبیات پژوهش
در این بخش براساس مطالعات گذشته، مبانی نظری پژوهش بیان می شود. منظور از مبانی نظری ارائه تعاریف و مفاهیم بکار رفته در پژوهش به صورت روشن است و باید براساس مطالعات معتبر قبلی صورت گیرد. در بخش دوم ادبیات پژوهش به ارائه مطالعات مشابه که قبلاً توسط پژوهشگران دیگر صورت گرفته پرداخته می شود. اگر درباره سازمانی خاص تحقیق میکنید باید یک بخش از فصل دوم را در حد سه تا جهار صفحه به معرفی سازمان مربوط اختصاص دهید.

۶) فصل سوم روش تحقیق :
در این بخش نوع پژوهش براساس هدف و ماهیت معرفی می شود. همچنین نحوه گردآوری داده ها بیان می شود. معمولا پژوهش های علمی از روش های مطالعه میدانی و کتابخانه ای برای گردآوری داده ها و اطلاعات استفاده می کنند. همینطور جامعه آماری و در صورت لزوم نمونه آماری معرفی می شوند. سپس گزاره های پژوهش ( فرضیه ها یا سوالات ) ارائه می گردد. همچنین آزمونهای آماری مورد استفاده و نرم افزار تجزیه و تحلیل داده ها نیز معرفی می شود. به بحث مقدمه ای بر روش تحقیق رجوع کنید.

۷- فصل چهارم: یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها
در این قسمت براساس داده های بدست آمده و با توجه به روشهای آماری مناسب به تجزیه و تحلیل داده ها و ازمون فرضیه های پژوهش پرداخته می شود. معمولا برای افزایش دقت محاسبات نرم افزارهای آماری مانند SPSS بکار گرفته می شود. این تحلیل اساس یک پژوهش علمی است.

۸- فصل پنجم: خلاصه تحقیق و پیشنهادها
این فصل شامل دو قسمت اصلی ، یکی خلاصه تحقیق و دیگری پیشنهادها است. یک خلاصه مناسب ترکیبی از دو نوع اطلاعات است : اطلاعات و یافته هایی که محقق از تحقیق جاری خویش به دست آورده است. دوم اطلاعات و یافته هایی که محقق از طریق مطالعه تحقیقات و نوشته های دیگران جمع آوری کرده است.

بعد از خلاصه پایان نامه باید محدودیت‌های تحقیق بیان شود. ذکر سه الی پنج مورد کافی است.

درنهایت باید پیشنهادها ارائه شود: پیشنهاد برای محققان آینده، پیشنهاد به سازمان مورد مطالعه و پیشنهادهای عمومی که در هر مورد باید سه یا چهار پیشنهاد مطرح شود. پیشنهاد باید برای استفاده‌کنندگان چراغ باشد.

۹- فهرست منابع و مآخذ
در این قسمت تمام منابع و مآخذ مورد استفاده ارائه می‌شود. فهرست نویسی قوانین خاص خودش را دارد. معمولا از روش APA برای نوشتن فهرست منابع استفاده می‌شود. به آموزش نوشتن فهرست منابع رجوع کنید.

۱۰- پیوست
شامل مطالب و مدارکی است که در درک و فهم خواننده از پایان نامه کمک چندانی نمیکند و میتوان از پرسشنامه ها ، آزمونها ، نامه های نوشته شده به افراد و موسسات و سایر وسایل جمع اوری اطلاعات نام برد .

چگونه از پایان نامه خود دفاع کنیم؟

هرچند که تهیه پاورپوینت برای دفاع از پایان نامه در مجموع یک کار هنری و سلیقه ای است، اما تشریفات و ضوابط مشخصی برای آن وجود دارد. در نخستین گام باید توجه داشت که برخی دانشجویان به غلط، فکر می کنند که در پاورپوینت، می توانند توضیح مفصل ارایه دهند تا مخاطبین از روی آن بخوانند! باید دقت کنید که تعداد خطوط هر اسلاید پاورپوینت، بین 3 تا حداکثر 9 خط باشد و هر خط نیز به همین منوال، حداکثر تا 7 کلمه باشد(قانون 7×7). در هر اسلاید باید بر نقاط کلیدی و برجسته به صورت موجز، مفید و رسا اشاره کنید.
معمولاً هر دانشجو بین 25 تا 30 دقیقه فرصت دارد که کار خود را گزارش نماید و بین 5 تا 15 دقیقه به سووالات حاضرین پاسخ دهد. لذا تعداد اسلایدها را می توان بر اساس این وقت تنظیم کرد. معمولاً تعداد اسلایدهای مربوط به سخنرانی در این جلسات بین 25 تا 40 اسلاید می باشد.
لازم است که تمامی اسلایدها دارای شماره باشد تا اگر سووالی برای حاضرین پیش آمد بتوانند شما را به شماره اسلاید ارجاع دهند.
عناوین رایج در اسلایدها عبارتند از :
1. شناسنامه گزارش: شامل عنوان، نام اساتید راهنما، مشاور، دانشجو و تاریخ دفاع است. برای ارایه آن در یک اسلاید می توان از صفحه شناسنامه پایان نامه استفاده کرد.
2. مقدمه: شامل توضیحات مقدماتی برای ورود به بحث است. برای ارایه آن در یک اسلاید می توان از مقدمه فصل یک استفاده کرد.
3. بیان مساله: شامل چرایی انتخاب موضوع و بیان مساله اصلی برای تحقیق است. برای ارایه آن در یک اسلاید می توان از بیان مساله در فصل یک استفاده کرد.
4. ضرورت و اهمیت تحقیق: در یک اسلاید و به کمک این بخش در فصل یک تهیه می شود.
5. اهداف کلی و وی‍ژه: از اهداف تحقیق در فصل یک در یک تا دو اسلاید تهیه می شود.
6. فرضیه یا سؤالات: از فرضیه ها یا سؤالات فصل یک در یک اسلاید تهیه می شود.
7. ادبیات پیشینه: از فصل دوم در دو بخش داخلی و خارجی در دو اسلاید تهیه می شود.
8. روش شناسی تحقیق: شامل روش تحقیق، جامعه و نمونه،‌ معرفی روش نمونه گیری از فصل سوم و در دو اسلاید تهیه می شود.
9. روش آماری : معرفی روش آماری از فصل سوم در یک اسلاید می باشد.
10. یافته های تحقیق: ارایه یافته ها با جداول یا نمودار و توضیحات مناسب از فصل چهارم که تا 10 اسلاید قابل تهیه می باشد.
11. بحث و نتیجه گیری: از فصل پنجم و تا 6 اسلاید قابل ارایه می باشد.
12. پیشنهادهای برخاسته از تحقیق: از فصل پنجم در 2 اسلاید قابل ارایه می باشد.
13. پیشنهادهایی به سایر محققین: از فصل پنجم که در 2 اسلاید قابل ارایه می باشد.
14. سپاس: در یک اسلاید از توجه حاضرین تشکر می شود.
اقدامات لازم برای جلسه دفاع:
1. تکثیر چکیده پایان نامه بین حضار
2. تکثیر اسلایدهای پاورپوینت
3. کنترل ابزار و تجهیزات پیش از انجام سخنرانی دفاع
4. شمرده سخن گفتن و هماهنگی بین گفتار و اسلایدهای نمایش داده شده
5. برقراری ارتباط چشمی با حضار و سخنرانی با اعتماد بنفس و روی باز
6. پاسخ به سؤالات
7. پذیرایی به شکل و زمان مناسب

چگونه پایان نامه بنویسیم واز آن دفاع كنيم؟

پس از نگارش چه كنيم ؟

مطالب مشابه :

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نمونه هايي از تقدير و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

صفحه سپاس پایان نامه

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

صفحه تقدیم پایان نامه

صفحه سپاسگزاری

صفحه تقدیم پایان نامه

آئین نامه نگارش پایان نامه کارشناسی

شیوه نامه تدوین پایان نامه دوره کارشناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور استان ایلام