تازه های مقاله

 تاثير فناوري هاي علمي بر توسعه و تحول حقوق بين المللفضايي

چکيده : حقوق بين الملل فضايي يكي از جديد ترين شاخه هاي حقوق بين الملل مي باشد كه در واقع فناوري خالق آن بوده است و در نتيجه تحولات علمي و فناورانه توسعه و پرورش يافته است. دشوار است كه غير از حقوق بين الملل فضايي، رشته ديگري از حقوق بين الملل را بيابيم كه اين چنين وابسته به فناوري باشد. هدف اين مقاله بررسي چگونگي تاثيرات فناوري به عنوان يك واقعيت بر حقوق بين الملل فضايي است. همچنين اين مقاله به بررسي چارچوب حقوقي فعاليت- هاي فضايي پرداخته و ضمن پرداختن به تعريف و تحليل حقوق بين الملل فضايي به بررسي سير تاريخي شكل گيري آن و تحولات اين رشته خواهد پرداخت. بديهي است اين مقاله قصد ندارد تا به بررسي جامع حقوق بين الملل فضايي بپردازد و تنها تلاش مي كند تا ويژگي هاي متمايز اين رشته را تبيين نمايد؛ به طور مشخص حقوق بين الملل فضايي در زمينه فرايند شكل گيري قواعد بين المللي، ابداعاتي نموده است. اعمال شيوه وفاق عام در تصميم گيري، شيوه اي كه در مقايسه با شيوه هاي ديگر تصميم گيري، ميان منافع كشورهاي در حال توسعه و كشورهاي توسعه يافته توازن ايجاد مي نمايد، از نوآوري هاي حقوق بين الملل فضايي است. همچنين اين رشته مفاهيم جديد را وارد منابع حقوق بين الملل و به طور مشخص حقوق بين الملل عرفي و اصول كلي حقوقي نموده است. به علاوه منشا تحولاتي در زمينه مفهوم مسئوليت بين المللي در حقوق بين الملل عام بوده است. همچنين مفهوم حقوق نرم صرف نظر از محتوا و قابل قبول بودن آن، در حقوق بين الملل فضايي بيش از هر رشته ديگري جلوه نموده است. بديهي است، علي رغم وجود اين ويژگي هاي متمايز، حقوق بين الملل فضايي رشته اي از حقوق بين الملل عمومي بوده و طبعاً در زمينه هايي كه قواعد و اصول خاص وجود ندارد قواعد و اصول حقوق بين الملل عام بر فعاليت هاي فضايي حاكم خواهد بود.

نقشكميته بين المللي صليب سرخ در حمايت از قربانيان جنگي

چکيده: جنگ به عنوان پديده اي مذموم، آثاري همچون فقر و گرسنگي، تخريب زيرساختارها، نابودي مراتع، كشتزار و جنگل، آوارگي و بي خانماني، محدوديت هايي درخصوص حقوق آزادي افراد مانند رفت وآمد، حيات، تماميت جسمي و معنوي، اشتغال، بهداشت، آموزش و به طور كلي تخريب بنيادهاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي را به دنبال خود پيشكش جوامع مي نمايد.
براي تحديد و كاستن از اين خشونت ها و بي رحمي ها به تدريج در صحنه بين المللي نظامي شكل گرفت كه هدف اوليه آن كاستن از آلام بشري و آشتي ميان « ضرورت نظامي» و « كرامت ذاتي انسان» بود. در نيمه دوم قرن نوزدهم كميته اي در ژنو در جهت كمك به مجروحين و بيماران جنگي با در نظر گرفتن واقعيت هاي موجود جامعه جهاني، اولين ايده هاي انساني كردن جنگ را به گوش جهانيان رساند و تلاش هاي خود را از ۱۸۶۳ آغاز كرد. «كميته بين المللي جهت كمك به مجروحين» كه چند سال بعد به نام «كميته بين المللي صليب سرخ» تغيير نام داد، از يك سو، با توسعه اقدامات و فعاليت هاي خود در عرصه ديپلماتيك ميان كشورها و از سوي ديگر،گستراندن چتر حمايتي خود به نفع قربانيان جنگي، در صحنه نبرد، چنان جايگاهي يافت كه به الگوئي براي سازمان هاي غيردولتي مشابه ،تبديل شد .
در اين مقاله در صدد ارائه تصويري از اين پديده بديع و تحليل اقدامات آن بر مي آئيم و سير تكاملي آنرا از ابتداي تاسيس تا كنون، تبيين مي نمائيم و با در نظر گرفتن اقدامات صورت پذيرفته واستخراج فصول مشترك فعاليت هاي آن، به رويه هايي كه كميته، همواره قبل، حين و پس از مخاصمه، در راستاي ايفاي امداد رساني به طيف هاي مختلف قربانيان جنگي توجه داشته، اشاره خواهيم نمود؛ هرچند موانع و چالش هائي نيز در اين مسير وجود دارد.

کليدواژگان:كميته بين المللي صليب سرخ ، مخاصمات مسلحانه ، حقوق بشر دوستانه، قربانيان 

چالشهاي كنوني حقوق بين الملل در مورد اعمال صلاحيت نسبت به دزديدريايي 

چکيده:در عرصه درياها، دزدي دريايي اصلي ترين جرمي است كه تحت صلاحيت جهاني قرار دارد.(Kontorovich، 2004) دكترين صلاحيت جهاني به تمام دولت ها اجازه مي دهد كه برخي از مجرماني كه مرتكب جرايم بين المللي شده اند را، حتي در صورتي كه مجرم و قرباني هيچ ارتباطي با دولت تعقيب كننده نداشته باشند، محاكمه نمايند. قبل از تشديد بحران ارتكاب دزدي دريايي در سال هاي اخير، قابليت اجراي اين قاعده در مورد دزدي دريايي ظاهراً غير قابل استفاده به نظر مي رسيد، اما اكنون زمان آن فرا رسيده است كه مرتكبان دزدي دريايي جديد مانند مرتكبان ساير جرايم مشمول صلاحيت جهاني مورد محاكمه قرار گيرند. (Kontorovich، 2009)اما از طرفي دولت ها براي استفاده از اين اختيار قانوني با مشكلاتي نيز مواجه هستند كه از جمله آن ها مي توان به برخي هنجارهاي حقوق بين الملل، خصوصاً هنجارهاي حقوق بشري، كه از زمان تصويب مقررات مربوط به دزدي دريايي افزايش يافته اند، اشاره نمود. از سوي ديگر، امروزه دزدي دريايي به شيوه اي متفاوت از آن چه كه در گذشته وجود داشت رخ مي دهد. همين امر سبب شده است كه اسناد بين المللي موجود براي مقابله و سركوب دزدي دريايي، نتوانند پاسخگوي نياز هاي كنوني باشند. لذا براي مقابله با اين جرم، دولت ها ناگزير راه حل هاي موجود در اسناد بين المللي را وا نهاده اند و به شيوه اي ديگر به مقابله با اين جرايم مي پردازند. در اين نوشتار ضمن بررسي ماهيت و مفهوم جرم دزدي دريايي، به بررسي چالش هاي جديد اين جرم و شيوه هاي نوين مقابله با آن مي پردازيم.

کليدواژگان: دزدي دريايي، كنوانسيون حقوق درياها، حقوق بين الملل، صلاحيت جهاني

 وضعيت دارفور و غزه؛ ميدان آزمون نظريه مسئوليتحمايت

چکيده: تعامل روزافزون روابط بين الملل و حقوق بين الملل موجب شده است كه در سال هاي اخير برخي نظريه ها به عنوان مبناي حقوق و تكاليف براي اعضاي جامعه بين المللي مورد استناد واقع شود. با توجه به اينكه يكي از اركان ترسيم حدود روابط بين الملل، تبيين استثنائات قاعده منع توسل به زور مي باشد و با توجه به اينكه در دهه هاي اخير، ماهيت تهديدهاي بين المللي به نحو شگرفي تغيير پيدا كرده است، به نظر مي رسد كه نظريه سنتي صلح و امنيت بين المللي به عنوان مبناي توسل به زور ديگر تكافوي مقتضيات جامعه بين المللي را نداشته و از همين رو برخي دولت ها به دكترين مسئوليت حمايت روي آورده اند. در اين مقاله ضمن بررسي مفهومي و تاريخي اين دكترين، با اشاره به دو نمونه عملي اخير در سطح روابط بين المللي به اين پرسش پاسخ خواهيم داد كه آيا دكترين مزبور توانسته است جايگزين مناسبي براي نظريه صلح و امنيت بين المللي باشد يا خير

کليدواژگان:مسئوليت حمايت، امنيت انساني، حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، مداخلات بشردوستانه