شناخت ويژگيهاي جغرافيايي و طبيعي شهر ماهدشت کرج

شناخت ويژگيهاي جغرافيايي و طبيعي شهر ماهدشت کرج

ابراهیم جهانگیری

1-روند شكل گيري مادر شهر كرج و روند توسعه آن :

كرج تا دوره قاجار ؛روستايي كوچك بر سر راه تهران به قزوين بوده كه بدليل آب و هواي مطلوب و ييلاقي آن فتحعلي شاه قاجار قصري در حوالي آن براي خود احداث كرد كه امروزه بعنوان دانشكده كشاورزي دانشگاه تهران مورد استفاده قرار مي گيرد.پس از روي كار آمدن سلسله پهلوي بدليل نزديكي به تهران و همچنين احداث برخي زير ساختهاي اساسي مانند كارخانه قند و ذوب اهن و ايجاد مدرسه عالي كشاورزي روي به توسعه نهاد و موجبات جذب مهاجر از استانهاي مختلف به ويژه استانهاي غربي را فراهم آورد.علاوه بر شهر كرج –بعنوان مركز شهرستان –شهرهاي اشتهارد؛ماهدشت؛مشكين دشت؛كمال شهر ؛محمد شهر و ..... در اين شهرستان قرار گرفته است.

1-1شهرستان كرج:

كرج بزرگ از به هم پيوستن محدوده هاي كرج؛مهر شهر؛ميانجاده ؛رجايي شهر و فرديس شكل گرفته است و پس از تهران سريعترين آهنگ رشد را در استان تهران بر خوردار است . اين رشد سريع و ناگهاني باعث بوجود آمدن كانونهاي جمعيتي متعددي در حوزه استحفاظي كرج ؛مانند محمد شهر ؛ماهدشت؛مشكين دشت ؛ولد اباد ؛جعفر آباد و....شده است.مهمترين عامل موثر بر توسعه شهر كرج ؛فاصله نزديك بار پايتخت و مركز سياسي –اقتصادي كشور ؛موقعيت چهارراهي نسبت به راههاي ارتباطي مهم كشور و مجاورت با قطب هاي صنعتي مهم است. بعلاوه شرايط مساعد اقليمي و طبيعي (شيب ملايم ؛زمينهاي وسيع ؛آب كافي ؛آب و هواي ييلاقي ) و همچنين قيمت پايين اراضي و املاك نسبت به شهر تهران از جمله عوامل تشديد كننده رشد فزاينده كرج مي باشد.فرايند توسعه و شكل گيري ساختار كرج بزرگ تحت تاثير تحولات كالبدي شهر تهران شتاب گرفت و ابتدا منظومه اي از روستاهاي مجاور مانندحصار؛حيدر آباد؛حصارك؛كلاك؛حاجي آباد ؛سر حد آباد ؛حسين آباد و....كه حول دهكده كرج استقرار داشتند به آن ضميمه شدند. چنين رشدي از دهكده كرج در مجاورت تپه هاي زور آباد (اسلام آباد)آغاز و در دو سمت شرقي و غربي ادامه يافت و روستاهاي مزبور را در خود جاي داد .استقرار تعداد زيادي از صنايع در محور هاي ارتباطي كرج ؛توسعه كرج را شدت بيشتري بخشيد و پس از آن شهرك سازي در پيرامون كرجبافت پيوسته و نيمه پيوسته شهر را چنان وسعتي بخشيد كه مرزهاي آن به خطوط محدود استحفاظي تهران بزرگ نزديك شد.توسعه كرج كه در ابتدا منجر به پيوستن روستاهاي مجاور آن به تنه اصلي تر بود پس از آن در امتداد محور كرج-قزوين جريان داشت ولي در نتيجه هجوم مهاجرين روستاهايي كه از كانون توسعه دورتر بودند نيز متاثر گشته و بعنوان كانونهاي جذب مهاجرين تازه وارد مطرح شدند و با ايجاد مجموعه هاي مسكوني و صنعتي توسعه آن شكلي چند هسته اي پيدا كرد و در همه جهات گسترش يافت كه بدليل شكل خاص توسعه به توسعه اقماري شهرت يافت.در حال حاضر شهرستان كرج 6 شهر و يك شهر جديد را در خود جاي داده است كه بصورت زير قابل دسته بندي هستند:

1-كرج بزرگ با بيش از يك ميليون نفر جمعيت با نقشي منطقه اي

2-محمدشهر ؛كمال شهر؛مشكين دشت؛ماهدشت با دامنه هاي جمعيتي بين 40 تا 80 هزار نفر و كاركرد ناحيه اي

2-و در نهايت شهر جديد اشتهارد با ساختاري ويژه و كاركرد صنعتي

2- پيدايش اوليه و توسعه ادواري شهر ماهدشت:

شهر ماهدشت به عنوان يكي از شهرهاي اقماري كرج كه در نتيجه قرار گرفتن در ميدان جاذبه كرج و تهران بوجود آمد و شكل گرفت .سالهاي سال روستايي كوچك در منطقه بوده است و تحول و تغيرات خاصي به خود نديده بود و تنها در طي سالهاي اخير و دو دهه گذشته دچار رشد شتابان و لجام گسيخته اي شد.(( شهر ماهدشت فعلي قبلاً روستايي كوچك بوده است كه در محدوده ميدان مركزي فعلي ستقرار و بنام مرد آباد معروف بود كه اكثريت اراضي اين آبادي در مالكيت خاندان سلطنتي بود و به همين سبب در مقطعي نيز به شاهدشت معروف شد . با پيروزي انقلاب اسلامي ؛شاهدشت دوباره با نام قبلي خود(مردآباد)مطرح و بالاخره رشد قابل توجه در سال 1370 مرد آباد به نام ماهدشت تغيير نام يافت)).(رحيمي؛1384:33) و بعنوان شهري نو ظهور مطرح گرديد.((هسته اوليه شهر ماهدشت در حول وحوش ميدان اصلي جايي كه هنوز نشانه هايياز بافت روستايي سابق وجود دارد شكل گرفته است و در مراحل بعدي رشد و توسعه يافته است. ((توسعه بعدي در محدوده واقع در شمال غربي اين ميدان واقع در جنوب محله شهرداري فعلي صورت گرفته است.مرحله سوم توسعه در طرفين جاده بي بي سكينه از ابتداي ميدان مركزي و همچنين غرب توسعه دوم انجام گرديده است. در مرحله بعدي تعدادي كارگاه ؛مرغداري و دامداري در داخل باغات و مزارع واقع در حد فاصل توسعه مرحله سوم و همچنين روستاي حسين آباد (در طرفين جاده ماهدشت –اشتهارد ) احداث و به تبع آن واحد هاي مسكوني در مجاورت همين كارگاهها و دامداريها بصورت پراكنده احداث شده اند.و بالاخره در مرحله آخر محدوده شهرداري ماهدشت(شهرداري سابق)زير ساخت و ساز رفته كه علاوه بر ساختمان شهرداري و مراكز آموزشي ؛محدوده شرقي شهرداري با احداث واحد هاي مسكوني ارزانقيمت جزو توسعه و محدوده شهر واقع شده است.در محدوده حسين آباد بافت قديم روستا همان قلعه حسين آباد است كه هم اكنون نيز عده اي از اهالي روستا در داخل قلعه ساكنند و توسعه روستا پيرامون قلعه و مخصوصا شرق و شمال شرقي قلعه صورت گرفته است )).(طرح هادي ماهدشت ؛1371:120)در سالهاي اخير نيز كه رشد شهر نشيني در شهر ماهدشت شتاب بيشتري به خود گرفته است علاوه بر پر شدن فضاهاي خالي ايجاد شده در مراحل قبلي توسعه مانند محله جديد الزهرا مجتمعهاي مسكوني و شهركهاي تعاوني بويژه در محدوده شرقي شهر توسعه يافته و همچنان در حال توسعه روزافزون است.

3-ويژگيهاي جغرافيايي و طبيعي شهر ماهدشت:

1-3- موقعيت نسبي و وسعت

شهر ماهدشت در جنوب غربي شهرستان كرج در غرب استان تهران واقع شده است كه يكي از شهرهاي بخش مركزي شهرستان كرج محسوب مي شود بعلاوه شهر ماهدشت از جمله شهرهاي اقماري واقع در مجموعه شهري كرج مي باشد.((شهر ماهدشت از شمال به فرودگاه پيام و مركز ماهواره سنجش از دور ايران وشهر كرج از جنوب به شهرستان شهريار ؛از شرق به محمد شهر و از غرب به شهر اشتهارد منتهي مي شود. محدوده ذكر شده حدود 6116 هكتار مساحت را در بر مي گيرد كه از اين محدوده 3500 هكتار به عنوان محدوده خدماتي شهر ماهدشت شناخته مي شود)).(واحد شهرسازي شهرداری ماهدشت :1386).از نظر موقعيت ماهدشت نسبت به راههاي موجود قابليت و پتانسيل قابل توجهي ديده مي شود .قرارگيري در مسير جاده هاي ارتباطي تهران –كرج –اشتهارد و در ادامه استانهاي غربي و قزوين ؛شهريار –اشتهارد كه شعهرهاي قم ؛ساوه و رباط كريم را از طريق شهريار به اشتهاردوغرب كشورمتصل ميكند نوعي فرصت در زمينه ارتباطات براي شهر ماهدشت محسوب مي گردد

2- 3 موقعيت رياضي

منظور از موقعيت رياضي همان مختصات جغرافيايي نقاط نسبت به مدار استوار و نصف النهار مبدا است .موقعيت رياضي در سرنوشت آب و هوايي مناطق مختلف به علت تفاوت در ميزان دريافت انرژي تابشي نقشي بسزا ايفا مي كند .((ماهدشت يا مرد آباد سابق در 50 درجه و 53 دقيقه طول غربي و 35 درجه و 46 دقيقه عرض شمالي واقع مي باشد)).(طرح هادي ماهدشت؛1371:48).

3-3-وضعيت توپوگرافي و ناهمواريها

شهر ماهدشت در دشتهاي غربي استان تهران در جنوب ارتفاعات رشته كوههاي البرز واقع شده است. در محدوده شهر ماهدشت عارضه قابل توجهي ديده نمي شود و تنها عوارضي كه يكنواختي آنرا بهم مي زند تپه ماهورهاي واقع در شمال شهر است كه مرز ميان ماهدشت و شهر كرج در محدوده مهر شهر و فرودگاه پيام بشمار ميرود . بعلاوه در قسمت جنوب غربي نيز كوههاي جارو و كرد كوه بصورت رشته كوهي از غرب ماهدشت آغاز مي شوند و تا اشتهارد و پس ازآن امتداد مي يابد . در منتهي اليه غربي شهر نيز بريدگي ناشي از رودخانه فصلي رود شور عارضه قابل ذكري است و در ساير موارد محدوده شهر تقريبا بدون عارضه با شيب ملايم از سمت شمال به جنوب و غرب به شرق است.((ارتفاع متوسط شهر ماهدشت از سطح ابهاي آزاد حدود 1294 متر مي باشد كه در محدوده آن ارتفاع قابل توجهي وجود ندارد)). (رحيمي؛1384:1)

4-3-زمين شناسي و نوع خاك

((زمين شناسي اين دشت و در ارتفاعات حاشيه اي بر اثر فعاليتهاي دوره كواترنري كه شامل اتوزيتهاي بزرگ قهوه اي بوده اين اتوزيتها بواسطه تجزيه اكسيدهاي آهن ؛سطح سنگها رنگ قهوه اي يا سياه براق بخود گرفته اند)).((از نظر مطالعات خاك شناسي ؛رنگ خاك در حالت قهوه اي تا قهوه اي تيره ؛پايداري ذرات خاك در حالت مرطوب سخت و داراي مقدار زيادي خلل و فرج و مقدار كمي اهك به شكل رشته و نودولهای سیلت مي باشد)). (طرح هادي ماهدشت؛1371:53)بواسطه اهميت خاص مطالعات زمين شناسي و خاك در موضوع مورد مطالعه در فصلهاي آينده به تفصيل بيشتري به موضوع پرداخته خواهد شد.

5-3-پوشش گياهي

همانگونه كه اشاره خواهد شد مقدار بارش و نزولات جوي در منطقه ماهدشت بسيار اندك است و رقم قابل توجهي را نشان نميدهد ((منطقه ماهدشت بواسطه كمي نزولات اسماني و طولاني بودن فصل خشك پوشش گياهي مطلوب و قابل توجهي ندارد.مراتع منطقه طي ساليان گذشته بعلت عدم رعايت ظرفيت و نداشتن تناسب بين وسعت مراتع و تعداد احشام پوشش گياهي خود را از دست داده است مراتع منطقه ماهدشت از نوع قشلاقي درجه 3 و4 ميباشد و گونه هاي مرتعي آن انواع علفهاي مقاوم به شوري و شور مانند يوشان؛جارو؛گون؛اسفند؛پرند؛گز؛ورك وانواع كارواني هاي يك ساله ميباشد.درختان منطقه شامل كاج تهران؛سنجد؛پسته؛سرو تبري؛زبان گنجشگ و توت ميباشد)). (طرح هادي ماهدشت؛1371: 55 و56 ).

6-3-دما

دما يكي از عناصر اقليمي است كه فعاليتهاي انساني را بشدت متاثر مي كند ميزان دما مي تواند در بافت فيزيكي شهرها مانند بافت بناها و شبكه گذر بندي اثر مستقيم داشته باشد بعنوان مثال در مناطقي كه دما بالاست غالبا بافت شهر بصورت فشرده و كوپه هاي باريك و ديوارهاي بلند در طرفين آن است.ايستگاه سينوپتيك كرج نزديكترين ايستگاه هواشناسي به شهر ماهدشت مي باشد كه مبناي محاسبات و مطالعات در مورد اب و هواي شهر ماهدشت گزارشهاي منتشر شده از اين ايستگاه مي باشد . بر اساس نتايج ثبت شده در سازمان هواشناسي كشور متوسط درجه حرارت سالانه ايستگاه 9/14درجه سانتي گراد و گرمترين ماه سال ماه جولاي (تير و مرداد ) و سردترين ماه سال ژانويه (دي و بهمن)مي باشد.

7-3-بارش

وجود رطوبت و عامل صعود هوا دو شرط لازم براي ايجاد بارش است تا با مهيا شدن هر دو شرط انتظار بارندگي وجود داشته باشد . در منطقه ماهدشت شرايط فوق تنها در چند ماه از سال مهيا است و غالبا بارشهاي قابل توجه در منطقه در ماههاي خاصي از سال اتفاق افتاده است . بيشترين عامل صعود در منطقه ناشي از نفوذ جريانات ناپايدار غربي در ماههاي سرد سال به كشور و وجود رطوبت در اين ماههاست.متوسط بارش سالانه ماهدشت 1/168 ميليمتر گزارش مي گردد كه بيشترين مقدار بارش آن مربوط به ماه نوامبر با6/37 ميليمتر بارندگي است و كمترين مقدار ان در ماههاي ژوئن و ژوئيه ثبت گرديده است.

8-3-بادها

در همه جاي ايران بادهاي محلي و فصلي ميوزد كه علت اصلي آن در درجه اول قرارگيري ناهمواريهاست . در اين منطقه نيز نحوه و جهت بادها تابع عوارض طبيعي و موقعيت جغرافيايي منطقه است . جريان عمده باد در منطقه ماهدشت از سمت غرب مي باشد كه در راستاي رشته كوههاي البرز جريان مي يابد . اين باد بعنوان باد غالب ماهدشت نتيجه قرارگيري و استقرار سيستمهاي جوي در ايران بويژه در فصل سرد سال است. از سمت جنوب شرقي و شهريار نيز بادي در منطقه مي ايد كه به باد شهريار معروف است. اين باد خنك و مطبوع بوده و چون در تمام فصول سال مي وزد غالبا باعث تلطيف و كاهش دما در ماههاي گرم مي گردد.باد غالبا در فصل گرم باد سام است كه از نواحي كويري به سمت منطقه مي وزد و چون منشا كويري دارد گرم و حاوي گردو غبارمي باشد.

4-ويژگيهاي اجتماعي شهر ماهدشت

1-4--جمعيت:

((مراكز جمعيتي اطراف تهران با توجه به شرايطي كه از نظر فاصله و سهولت دسترسي ؛مالكيت و قيمت اراضي و نحوه كنترل و ساخت و ساز دارند مورد هجوم جمعيت مهاجر تهران و يا بعبارتي ساده تر سرريز جمعيتي تهران واقع شده اند.نقاطي كه از نظر دسترسي به تهران موقعيت مناسبي داشته و قيمت زمين در آنجا پائين و كنترل شديد در ساخت و ساز نداشته اند ؛ بيشترين مهاجر پذيري را بهخود ديده اند و رشد بالايي از نظر افزايش جمعيت پيدا كرده اند .شهر ماهدشت از جمله همين مراكز جمعيتي است كه به سبب نزديكي به تهران و كرج و قيمت مناسب زمين مورد استقبال سرريز جمعيتي شهرهاي مذكور واقع شده و در سالهاي اخير از رشد بي رويه جمعيت برخوردار بوده است)).(طرح هادي ماهدشت؛1376:72)شهر ماهدشت يكي از شهرهاي بخش مركزي شهرستان كرج است كه تا سال 1355 فعاليت غالب آن كشاورزي بوده و رشد جمعيت مردآباد متناسب با رشد طبيعي جمعيت بوده است بطوري كه در سال 1335 جمعيت آن بالغ بر 1267 نفر بوده و در سال 1345 و 1355 با اندكي رشد ؛جمعيت آن بترتيب به 2463 نفر و 4689 نفر رسيده.در سال 1365 جمعيت شهر به 17788 نفر رسيد كه درهمين دهه 13099 نفر به جمعيت شهر افزوده شده بود و طي آمارگيري كه از سوي شوراي شهر ماهدشت در سال 1379 صورت گرفت جمعيت شهر به 3758 نفر رسيد .تغييرات جمعيتي ماهدشت طي دوره هاي گذشته همواره شاهد رشد صعودي و روند افزايشي نرخ رشد بوده است.شهر ماهدشت از يك طرف با توجه به شرايطي كه از نظر فاصله و سهولت دسترسي مالكيت و قيمت زمين دارا بوده است در اثر اصلاحات اراضي و وقوع انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي از طرف ديگر مورد استقبال جمعيت مهاجر قرار گرفته و به اين ترتيب از رشدي فراتر از رشد طبيعي برخوردار شده است.((نرخ رشد طبيعي شهر معادل 72/2درصد بوده است ولي ميانگين نرخ رشد جمعيت در حدود 7درصد بوده است)).(رحيمي؛1384:20)بنابراين سهم عمده رشد جمعيت شهر نتيجه مهاجرت بوده و مهاجرين كه در پي اشتغال و سر پناه با قيمت پائين به شهر سرازير شدند موجب رشد ناگهاني و رشد شدند.همانگونه كه در جدول فوق مشاهده مي شود ؛بيشترين نرخ رشد جمعيت شهر ماهدشت در دو دهه گذشته صورت گرفته است كه به علت سرريز جمعيت تهران و كرج بوده است و بعد از آن نرخ رشد كاهش يافته .بعد از تاسيس شهرداري و ايجاد زمينه هاي خدماتي و سرويسهاي شهري پتانسيل قابل توجهي مي يابد كه علاوه بر مهاجرين معمولي تعاوني هاي مسكن و ادارات و سازمانها نيز ماهدشت را محل مناسبي جهت احداث واحدهاي مسكوني مورد نياز خود مي يابند.

2-4-سن

اصولا جمعيت در شهرهايي كه مهاجرپذير هستند نسبت بيشتري را در گروههاي سني 15 الي 45 سال قرار دارند كه به عنوان گروههاي سني مهاجرت شناخته مي شوند و مهاجرت در اين گروه سني غالبا بالاتر از ساير گروههاي سني است.بر اساس تقسيم بندي گروههاي سني به كودكان (0-14 ساله)؛بزرگسالان(15 الي 64 ساله)و سالمندان(بالاي 65 سالانه) در سال.

5-مطالعات كالبدي

در بخش مطالعات كالبدي شهر بطور كلي در جهت معرفي چهره شهر جهات توسعه شهر ؛ساختار مسكن و... پرداخته مي شود. امروزه معلوم شده است كه بهبود محيط كالبدي شهرها به بهبود وضعيت جامعه بستگي دارد.پس هدف از برنامه ريزي كالبدي شهر ،بهبود بخشيدن به وضعيت محيط زندگي جامعه است.مسائل برخاسته ازشهرها كه شيوه هاي مديريت در شهرها را به چالش مي كشانند طبيعت متفاوتي دارند.اين مسائل ممكن است عللي چون علل اجتماعي عفرهنگي،اقتصادي،كالبدي،مديريتيو... داشته باشند و براي درك بهتر موضوع بايد به مقوله شهر از ديدگاه كلان و جامع نگر توجه كرد.چنانچه شرايط محيطي يا بستر جغرافيايي به منزله ظرف ،كشش بارگذاري فعاليت و ساختار ساخت و سازهايشهري را نداشته باشد و كالبد شهر براساس مقتضيات محيطي بستر طراحي و ساخته نشود ،ناهنجاريهايي مانند كمبود آب ،خسارات ناشي از زلزله و سيل و آلودگيهاي زيست محيطي در شهر شدت مي گيرد و عملكردهاي شهري ناكارآمد ميشود.در همين حال اگر بارگذاري جمعيت و فعاليت در كالبد شهر بيشتر از آستانه كشش ان صورت گيرد،دچار تراكم شده و عملكردهاي گوناگون ساكنين شهر مختل مي گردد. به همين دليل است كه در شناخت مسائل و راه حلهاي انها در شهرها بايستي به كالبد و فيزيك شهر توجه ويژه اي نمود.

1-5- محلات شهري

محلات در ماهدشت عمدتا براساس قوميت و زبان شكل گرفته است و رسميت عرفي يافته است و هر دسته از مهاجرين كه وارد شهر شدند براساس قوميت و يا زبان فضايي از شهر را بخود اختصاص دادند كه مبناي محله بندي عرفي شهر قرار مي گيرد. بطور عمده 12 محله در شهرماهدشت وجود دارد كه عبارتند از:

1-محله توتستان

2-محله مسجد حضرت ابوالفضل

3- محله شاهسونها

4-محله كارخانه قند

5-محله صاحب الزمان(قائم)

6- محله همداني ها

7- محله چهار فصل

8-محله حسين آباد

9-محله لرها

10-محله مستضعفين

11-محله الزهرا

12-شهرك افرا

تاسيسات زير بنايي:

((تاسيسات و تجهيزات شهري عبارت از امكاناتي است كه شهر بايستي به آنها مجهز باشد تا بتواند روال زندگي و احتياجات بخشهاي مختلف شهري مانند مسكوني ،تجاري،صنعتي،اداري و عمومي را از تسهيلات بيشتري برخوردار نمايد ،چنين تجهيزاتي علاوه بر آنكه از احتياجات اساسي يك جامعه شهري است ،معيار توسعه شهرها محسوب مي شود)).(رحيمي،1384:63)((اصولا سرانه تاسيسات شهري بهترين ملاك براي سنجش امكانات و پتانسيل هاي شهر است و در نقاطي كه بنابرانگيزه و عواملي هجوم بيش از حد مهاجرين و توسعه بيرويه جمعيت اتفاق مي افتد چون فاقد طرح برنامه ريزي قبلي است بنابراين اولين مشخصه مناطق اين چنيني پائين بودن سرانه تاسيسات شهريست)).(طرح هادي ماهدشت،:42)تاسيسات زير بنايي عمدتا شامل تاسيسات آب و فاضلاب،برق،گاز،پست و مخابرات ،جمع آوري و دفن زباله ،كشتارگاه،گورستان،تاسيسات آتشنشاني و شبكه ارتباطي است.

1-آب و فاضلاب

در نظام مكانيزي شهرها در ايران بويژه در حوزه هاي مركزي دسترسي به آب براي مصارف گو ناگون جايگاه خاص و ويژه داشته است.در شرايط امروز نيز علي رغم پيشرفتهاي فنون مربوط به آب و آبرساني به سبب حجم فزاينده مصرف و به تبع آن پس آبهای ناشي از مصرف،مساله تامين آب در شهرها در كنار مسائل ديگر شهري ناهنجاريهاي قابل لمسي در شهر ها ايجاد كرده است.((آب آشاميدني شهرماهدشت از طريق حفر چاههاي عميق تامين مي شود . باتوجه به اطلاعات جمع آوري شده سرانه مصرف آب در ماهدشت حدود 195 ليتر مي باشد كه براي جمعيت موجود 9400 متر مكعب آب در شبانه روز احتياج است.تعداد چاههاي در مدار بهره برداري در سال 82 ،6 حلقه بوده است كه ظرفيت آنها در حدود 9134 متر مكعب مي باشد و از تعداد كل مشتركين موجود در شهر (7971)90%براي اشتراك مسكوني 5%براي اشتراك تجاري و اداري و 75%اشتراك صنعتي مي باشند)).(سازمان آب ماهدشت،1386)با توجه به گسترش شهر در حال حاضر تامين و توزيع آب آشاميدني سالم و بهداشتي يكي از نيازهاي اساسي شهروندان محسوب مي شود . اين زمينه از جمله كمبودهاي شهر نبود شبكه جمع آوري و انتقال آب استحصالي ،فقدان تصفيه خانه آب بهداشتي و سيستم دفع فاضلاب و تصفيه خانه فاضلاب در شهر است.

2-تاسيسات برق (اداره برق ماهدشت،1386)

سيستم برق ماهدشت از شبكه سراسري تامين مي شود كه برطبق آمار سازمان برق حدود 9000مشتركرا خدمات رساني مي نمايد.مهمترين مسائل در سيستم توزيع برق ماهدشت فرسودگي و بهره برداريهاي غير مجاز از شبكه است كه در جهت بهبود شبكه نياز مند اقدام است.

3-آتش نشاني(شهرداري ماهدشت1386،ايستگاه آتش نشاني)

بر اساس استانداردهاي جهاني براي ايستگاههاي آتش نشاني براي هر دوره جمعيتي به شرح زير است :

ايستگاه a يا ايستگاه مادر براي شهرهاي بيش از يك ميليون نفر ،ايستگاهb يا ايستگاه اصلي براي شهرهاي بيش از 50 هزار نفر جمعيت و ايستگاه b (ايستگاه فرعي) براي شهرهاي كمتر از 50 هزار نفر جمعيت در نظر گرفته مي شود.شهر ماهدشت بر طبق اين استاندارد و داراي ايستگاه bفرعي است كه شامل حريق و نجات و مركب از خودروهاي حريق و نجات است ،مهمترين مشكل در سيستم آتش نشاني شهر ماهدشت فقدان ماشين نردبان دار هيدروليكي ،كمبود تجهيزات و لوازم ؟،عدم وجود شيرهاي آب آتش نشاني در سطح شهر و محلات است.علاوه بر مسائل فوق مكانيابي و جايگزيني مكاني ايستگاه كه بطور محسوسي از بافت مسكوني و صنعتي شهر جداست.

3-كشتارگاه

كشتارگاه ماهدشت در انتهاي خيابان نصر در شمال غربي ماهدشت واقع شده است كه در زميني به مساحت 1184 متر مربع بطور متوسط روزانه 70 تا 100 راس دام را كشتار مي نمايد. از جنبه هاي گوناگون كشتارگاه شهر ماهدشت دچار مشكلات و مسائلي است . نزديكي بيش از حد به بافت مسكوني ،دفع غير بهداشتي فاضلاب از طريق مسير مجاور كشتارگاه ،فرسودگي و قدمت بالاي سالنها ،نبود تجهيزات لازم چون ريل و قلاب ،آب فشار قوي ..... از جمله مشكلات تنها كشتارگاه شهر مي باشد.

4- گورستان

((گورستانها به دلايل زيست محيطي و عملكردي در خارج از شهر قرار مي گيرند و بر اساس اصول برنامه ريزي شهري براي هر شهر تنها يك گورستان در نظر گرفته مي شود)).(سعيدنيا،1378:71).(تاسيسات خدمات شهري)محدوده شهر ماهدشت فاقد گورستان بوده و تنها مدفن اموات كه مورد استفاده اهالي قرار مي گيرد در محوطه مجاور امامزاده بي بي سكينه در دهستان بي بي سكينه از شهر ستان شهريار واقع شده است كه از دير باز مورد استفاده اهالي قرار مي گرفته است.امكانات تغسيل و تدفين در امامزاده مذكور مناسب به نظر مي رسد و همچنين فضاي كافي جهت توسعه گورستان مهياست. با اين حال به نظر مي رسد تدارك يك گورستان در محدوده شهر ضروري باشد.

5- ترمينال

عليرغم اهميت سفر و تردد بويژه در شهري مانند ماهدشت كه داراي مهاجرتدر حجم وسيع و همچنين دلبستگي خانوادگي به شهرستانهاست تاكنون اقدامي جهت ايجاد ترمينال مسافربري در سطح شهر صورت نگرفته است .

6- ميدان ميوه و تره بار

هر چند از كاركرد كشاورزي شهر در سالهاي اخير نسبت به سالهاي گذشته به شدت كاسته شده است اما وجود جمعيت بيش از 50 هزار نفري و همچنين پتانسيل هاي بالاي باغداري و كشاورزي شهر وجود ميدان ميوه و تره بار را گوشتزد مي نمايد.تا سال 1385 شهر فاقد ميدان ميوه و تره بار است تا اينكه در اين سال ميدان ميوه و تره بار بسيار كوچك در شهر توسط شهر داري به بهره برداري رسيد كه از حيث فعاليت و جذب خريدار دچار مسائل و مشكلاتي است.

شناخت ويژگيهاي جغرافيايي و طبيعي شهر ماهدشت کرج

مطالب مشابه :

شناخت ويژگيهاي جغرافيايي و طبيعي شهر ماهدشت کرج

نام و جمعيت شهرهاي كشور در سرشماري 1355

كارگران : استقرار نمايندگي اداره كار در فرديس كرج ضروري است

نتايج سرشماري سال 1390

جدول حركت قطارهاي سريع السير مترو از ايستگاه كرج به تهران و بالعكس

مشخصات فنی سد امیرکبیر و سد سفید رود

طرح برخورد با ديوارنويسي در كرج آغاز شد

ايلام، كم جمعيت‌ترين استان كشور

تصاويري از شمس پهلوي

آفات مهم گندم و مديريت كنترل آنها در ايران