مشخصات عناصر نادر خاكي در جدول تناوبي

La
        لانتانيم (Lantanium )

لانتانیم عنصری نقره ای سفید ، قابل انعطاف ، هادی و به اندازه کافی نرم است که با چاقو بریده می شود . یکی از بیشترین واکنشگرها در فلزات نادر است ،. زمانی که در معرض هوا قرار می گیرد به سرعت اکسید می شود . آب سرد به آهستگی بر روی لانتانیوم اثر می گذارد و آب داغ با سرعت بیشتر اثر دارد . در فلزات مستقیماً با عناصر کربن ، نیتروژن ، بور ، سلنیم ، سیلیکون ، فسفر ، سولفور و با هالوژن واکنش می دهد . این عنصر در سال 1839توسط Carl Mosander دانشمند سوئدی کشف گردید . همراه با عناصر نادر در مونازیت و باستنازیت یافت می شود . لانتانیم به طور نسبتاً خالص در سال 1923 تجزیه شد . با استفاده از روش تبادل یونی و تکنیکهای استخراج محلولی می توان این عنصر را تولید و آماده سازی نمود. لانتانیم در کانی های کمیاب مانند سریت ، مونازیت ، آلانیت و باستنازیت یافت می شود. مونازیت و باستنازیت از مهمترین کانی ها هستند که درصد وجود لانتانیم در آنها به ترتیب 25 و 38 درصد می باشد . دسترسی به لانتانیم و سایر عناصر کمیاب در سال های اخیر بسیار پیشرفت کرده است . این فلز با کاهش فلورید همراه کلسیم تهیه می شود . در 310 درجه سانتی گراد لانتانیم از هگزاگونال به کوبیک توپر تغییر فرم می دهد و در 865 درجه سانتی گراد دوباره به صورت کوبیک توخالی در می آید . لانتانیم دو نوع ایزوتوپ 138 و 139 دارد . 23 ایزوتوپ رادیواکتیو دیگر قابل تشخیص هستند . ترکیبات عنصر کمیاب لانتانیم به طور گسترده در لامپ های کربنی به خصوص صنعت تصویرهای متحرک ، نور استودیوها و پرژکتورها بکار می رود . این کاربرد تقریباً 25 درصد ترکیبات عنصر کمیاب را در بر می گیرد . لانتانیم 203 مقاومت قلیایی شیشه را بالا می برد و در ساخت شیشه های اپتیکی بکار می رود. مقدار کم لانتانیم به عنوان ماده افزایشی برای تولید آهن ریخته گری استفاده می شود . از لانتانیم همچنین در آلیاژهای اسفنجی هیدروژن بهره می گیریم . لانتانیم و ترکیبات آن دارای توان سنجش کم تا نسبتاً زیاد هستند و بنابراین باید مورد بررسی قرار گیرند . لانتانیم و ترکیبات آن دارای خواص سمی هستند بنابراین در موقع استفاده از آنها باید دقت لازم را به عمل آورد. این فلز حدود 5 دلار در یک گرم قیمت دارد . اثرات لانتانیم بر روی سلامتی لانتانیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. لانتانیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. لانتانیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که لانتانیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود لانتانیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه لانتانیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی لانتانیم لانتانیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، لانتانیم وارد محیط زیست می شود. لانتانیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی لانتانیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. لانتانیم در ماهیچه ها تجمع می یابد. تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر لانتانیم : عدد اتمی: 57 جرم اتمی: 138.9055 نقطه ذوب : C° 918 نقطه جوش : C° 1897 شعاع اتمی : Å 2.74 ظرفیت: 3 رنگ: سفید نقره ای حالت استاندارد: جامد نام گروه: 2 انرژی یونیزاسیون: Kj/mol 538.1 شکل الکترونی: 6s25d1 شعاع یونی : Å 1.061 الکترونگاتیوی: 1.10 حالت اکسیداسیون: 3 دانسیته: 6.146 گرمای فروپاشی : Kj/mol 6.2 گرمای تبخیر : Kj/mol 414 گرمای ویژه: J/g Ko 0.19 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 18 پنجمین انرژی : 9 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر La-134 6.5 دقیقه La-137 6000.0 سال La-138 1.05E10 سال La-139 پایدار La-140 1.67 روز La-141 3.9 ساعت La-142 1.54 دقیقه اشکال دیگر : دی هیدرید لانتانیم LaH2 و تری هیدرید لانتانیم LaH3 اکسید لانتانیم La2O3 کلرید لانتانیم LaCl3 منابع : کانی های مونازیت و باستنازیت کاربرد : برای اینکه خاصیت انکساری به شیشه می دهد از آن در لنز دوربین های گرانقیمت، در الکترودهای باطری و روشنایی فندک استفاده می شود

Ce
    سریم ( Cerium )
سریم عنصری فلزی به رنگ خاکستری است که با ساختار کوبیک متبلور می شود در دمای اتاق مخصوصاً در هوای مرطوب اکسید می شود این عنصر بعد از اروپیم عناصر خاکی نادر است . این عنصر همچنین در آب سرد به آرامی و در آب گرم به سرعت تجزیه می شود . فلز خالص وقتی با چاقو خراشیده می شود مشتعل می شود . سریم در سال 1803 توسط W. von Hisinger, J. Berzelius, M. Klaproth دانشمندان سوئدی و آلمانی کشف گردید . سریم فراوانترین عنصر خاکی نادر است که در بسیاری از کانیهای شامل مونازیت ، آلانیت ، سریت و نظیرو باستانزیت یافت می شود . فلز سریم در سال 1875 توسط Hillebrand و Norton تهیه شد . مونازیت و باستنازیت در حال حاضر مهمترین منبع سریم هستند . فلز سریم از واکنش فلز گرمایی مانند واکنش فلورید سریوس با کلسیم و یا الکترولیز کلرید سریوس گداخته ، بدست می آید . واکنش های فلز گرمایی سریم با درجه خلوص بالا تهیه می کند . سریم به علت خاصیت الکترونیکی متغیری که دارد بسیار قابل توجه است . انرژی داخلی تراز 4f مربوط به الکترون های خارجی است و تنها مقدار کمی از انرژی برای اشغال ترازهای الکترونی لازم است . ظرفیت سریم هنگامی که سرد و یا متراکم است بین 3 و 4 تغییر می کند . رفتار سریم در دمای پایین پیچیده است . محلول های قلیایی و اسیدهای رقیق و غلیظ به سرعت به فلز حمله می کنند . تکه باریکی از سریوس معمولاً به رنگ سفید است . سریم یک قطعه از فلز misch است که به طور وسیع در تولید آلیاژهای آتشگیر برای فندک استفاده می شود. وقتی سریم رادیواکتیو نباشد ، حاوی مقداری ناخالصی توریم است . اکسید سریم یک ماده مهم برای پوشش گازی گداخته است و برای پالایش کوره ها به عنوان کاتالیزور هیدروکربن بکار می رود . همچنین سولفات سریک به عنوان عامل اکسید حجمی در آنالیز کمی به طور گسترده استفاده می شود . ترکیبات سریم همچنین برای تولید شیشه نیز کاربرد دارد . اکسید این ماده برای صیقل شیشه ها به جای زنگ آهن مورد استفاده است زیرا سریعتر از زنگ آهن عمل می کند . از سریم و عناصر کمیاب دیگر برای نورپردازی قوس های کربنی به خصوص در صنعت تصویر متحرک استفاده می شود . همچنین به عنوان کاتالیزور در پالایش نفت و در متالورژیکی کاربرد دارد قیمت این عنصر با خلوص 9/99 % در حدود 125 دلار در کیلوگرم می باشد . اثرات سریم بر روی سلامتی سریم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. سریم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. سریم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که سریم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود سریم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه سریم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی سریم سریم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، سریم وارد محیط زیست می شود. سریم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی سریم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر سریم : عدد اتمی: 58 جرم اتمی: 140.115 نقطه ذوب :C° 798 نقطه جوش: C° 3426 شعاع اتمی: Å 2.7 ظرفیت: 3و4 رنگ: خاکستری حالت استاندارد: جامد نام گروه: lanthanide انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 5.17 شکل الکترونی: 6s24f15d1 شعاع یونی : Å 1.034 الکترونگاتیوی: 1.12 حالت اکسیداسیون: 3و4 دانسیته: 6.77 گرمای فروپاشی : Kj/mol 5.46 گرمای تبخیر : Kj/mol 414 گرمای ویژه: J/g Ko 0.19 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 20 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Ce-134 3016.0 روز Ce-136 پایدار Ce-138 پایدار Ce-139 137.6 روز Ce-140 پایدار Ce-141 32.5 روز Ce-142 پایدار Ce-143 1.4 روز Ce-144 284.6 روز اشکال دیگر : دی هیدرید سریم CeH2 و تری هیدرید سریم CeH3 دی اکسید سریم CeO2 وتری اکسید دی سریم Ce2O3 کلرید سریم CeCl3 منابع : کانی های مونازیت و باستنازیت کاربرد : در آلیاژها برای بالا بردن مقاومت الکتریکی آنها بکار می رود .

            Pr
        پراسیودیمیم ( Praseodymium )
پراسیودیمیم عنصری نرم ، نقره ای ، خمیری ، هادی است که با سیستم هگزاگونال متبلور می شود . نسبت به اروپیم ، لانتانیم ، سریم ، نیودیمیم در برابر اکسیده شدن مقاوم تر است . در معرض هوا اکسید سبزرنگی تولید می کند ، به همین دلیل در روغن یا نفت محافظت می شود . این عنصر در سال 1885 توسط C.F. Aver von Welsbachدانشمند اتریشی کشف گردید . پراسیودیمیم از نمکهای نظیر نیودیمیم بدست می آید . این عنصربه مقدار زیاد همراه با عناصر کمیاب در کانیهای مختلف وجود دارد. مونازیت و باستانزیت دو منبع اصلی این عنصر در طبیعت هستند . این عنصر به صورت خالص در سال 1931 تولید شد. تبادل یونی و روشهای استخراج محلولی از روشهای مهمی هستنند که در طی سالهای اخیر برای تولید عنصر پراسیودیمیم مورد استفاده قرار می گرفته است. این روشها هزینه زیادی را در بر خواهند داشت. این عنصر می تواند به روشهای دیگری مثل واکنش کلسیم با کلرید یا فلورید بدون آب نیز تولید شود. از این عنصر برای ساخت فندک سیگار استفاده می شود که میزان درصد این عنصر در این کاربرد حدود 5 درصد است. اکسید پراسیودیمیوم با فرمول شیمیایی Pr2O3 در صنعت مواد نسوز کاربرد دارد. این عنصر به طور گسترده در هسته زمین برای قوسهای کربنی وجود دارد که برای صنعت سینما در نورپردازی و پروژکتورهای استودیوها کاربرد دارد. نمکهای پراسیودیمیوم برای رنگ آمیزی شیشه ها و لعاب دادن سرامیکها و غیره استفاده می شود. از ترکیب این عنصر با عناصر دیگر رنگ زرد روشنی تولید می شود که در صنعت شیشه و عینک کاربرد دارد. قیمت این عنصر با خلوص بالای 99 % حدود 70 دلار در اونس است.
اثرات پراسیوديميم بر روی سلامتی پراسیودیمیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. پراسیودیمیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. پراسیودیمیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که پراسیودیمیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود پراسیودیمیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه پراسیودیمیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی پراسیوديميم پراسیودیمیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، پراسیودیمیم وارد محیط زیست می شود. پراسیودیمیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی پراسیودیمیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر پراسیودیمیم : عدد اتمی: 59 جرم اتمی: 140.9077 نقطه ذوب: C° 931 نقطه جوش : C° 3520 شعاع اتمی : Å 2.67 ظرفیت: 3 رنگ: سفید نقره ای مایل به زرد حالت استاندارد: جامد نام گروه: لانتانیدها انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 527 شکل الکترونی: 6s24f3 شعاع یونی : Å 1.013 الکترونگاتیوی: 1.13 حالت اکسیداسیون:3 دانسیته: 6.640 گرمای فروپاشی : Kj/mol 6.89 گرمای تبخیر : Kj/mol 296.8 گرمای ویژه: J/g Ko 0.19 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 21 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Pr-141 پایدار Pr-142 19.12 ساعت Pr-143 13.57 روز Pr-144 17.28 دقیقه Pr-145 7.2 دقیقه اشکال دیگر : دی هیدرید پراسیودیمیم PrH2 و تری هیدرید پراسیودیمیم PrH3 دی اکسید پراسیودیمیم PrO2 کلرید پراسیودیمیم PrCl3 منابع : نمک طعام ، کانی های مونازیت و باستنازیت کاربرد : برای رنگ آمیزی شیشه و لیوانهای سرامیکی به کار می رود . به دلیل خارج کردن رنگهای زرد روشن در صنعت عینک سازی به همراه نیودیمیم برای ساخت شیشه های عینک آفتابی به کار می رود . همچنین برای ساخت آلیاژها و ماسک های جوشکاری نیز استفاده می شود .

Nd
   نیودیمیم ( Neodymium )
یودیمیم عنصری فلزی از گروه لانتانید ها می باشد که با ساختار هگزاگونال متبلور می شود وبه رنگ نقره ای می باشد . یکی از فلزهای خاکی نادر بسیار واکنش پذیر است و در هوا به سرعت اکسید می شود . این عنصر در سال 1885 توسط C.F. Aver von Welsbach دانشمند اتریشی کشف گردید . از الکترولیز نمکهای هالید این فلز به دست می آید . درسال 1841 Mosander اکسید این عنصر را با رنگ قرمز از کانی cerite به دست آورد و نام این عنصر دیمیم از گروه لانتانیدها نهاد. در سال 1885 Welsbach این عنصر با ترکیب جدید کشف نمود و نام آن را نیودیمیم گذاشت این عنصر از تقطیر جز به جز نیترات نیودیمیم آمونیم به دست آمد. این عنصر در کانیهای مونازیت و باستانزیت که از منابع اصلی عناصر کمیاب در زمین هستند وجود دارد. این عنصر از جداسازی نمکهای نیودیمیم از عناصر کمیاب زمین توسط تبادل یونی و از واکنش هالیدهای بی آب مثل NdF3 با فلز کلسیم حاصل می شود. این فلز به جلای بالا، درخشنده به رنگ نقره ای روشن است . این عنصر یکی از عناصر رادیو اکتیو در طبیعت است که در هوا به سرعت تیره می شود زیرا سریع با اکسیژن هوا واکنش می دهد و اکسید می شود به همین علت این فلز را در نفت و یا در مواد پلاستیکی نگه می دارند. نیودیمیم دارای دو آلوتروپی است یکی به صورت هگزاگونال مضاعف و دیگری به صورت مکعب توپر می باشد که در دمای 863 درجه سانتیگراد به این حالت در می آید. نیودیمیم طبیعی ترکیبی از 7 ایزوتوپ پایدار است. چهارده ایزوتوپ رادیواکیتو دیگر نیز شناخته شده است. دیمیم که یکی از ترکیبات نیودیمیم است برای رنگ آمیزی عینکهای آفتابی و شیشه های به کار می رود. همچنین از این عنصر برای مینا کاری استفاده می شود. قیمت این عنصر حدود 1 دلار در گرم است. نیودیمیم عنصری سمی است و در موقع استفاده از آن باید دقت لازم را به عمل آورد. اثرات نیودیمیم بر روی سلامتی نیودیمیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. نیودیمیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. نیودیمیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که نیودیمیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود نیودیمیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه نیودیمیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی نیودیمیم نیودیمیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، نیودیمیم وارد محیط زیست می شود. نیودیمیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی نیودیمیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر نیودیمیم : عدد اتمی: 60 جرم اتمی: 144.24 نقطه ذوب : C° 1021 نقطه جوش : C° 3074 شعاع اتمی : Å 2.64 ظرفیت: 3 رنگ: سفید نقره ای مایل به زرد حالت استاندارد: جامد در 298 k نام گروه: لانتانیدها انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 533.1 شکل الکترونی: 6s24f4 شعاع یونی : Å 0.995 الکترونگاتیوی: 1.14 حالت اکسیداسیون: 3 دانسیته: 6.8 گرمای فروپاشی: Kj/mol 7.14 گرمای تبخیر : Kj/mol 273 گرمای ویژه: J/g Ko 0.19 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 22 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Nd-142 پایدار Nd-143 پایدار Nd-144 2.1E15 سال Nd-145 پایدار Nd-146 پایدار Nd-147 10.98 روز Nd-148 پایدار Nd-149 1.72 ساعت Nd-150 پایدار اشکال دیگر : دی هیدرید نیودیمیم NdH2 و تری هیدرید نیودیمیم NdH3 اکسید نیودیمیم Nd2O3 دی کلرید نیودیمیم NdCl2 و تری کلرید نیودیمیم NdCl3 منابع : از الکترولیز نمک ها ، کانی های مونازیت و باستنازیت کاربرد : برای رنگ آمیزی شیشه و لیوانهای سرامیکی به کار می رود . به همراه پراسیودیمیم برای ساخت شیشه های عینک آفتابی به کار می رود . برای تولید شیشه های ارغوانی روشن و عینکهای مخصوص محافظ در برابر اشعه به کار می رود . همچنین در ساخت آلیاژو ماسک های جوشکاری نیز کاربرد دارد .
            Pm
          پرومتیم ( Promethium )
رومتیم عنصری رادیو اکتیو از گروه عناصر خاکی نادر است که باسیستم هگزاگونال متبلور می شود . این عنصر در سال 1945توسط J.A. Marinsky, L.E. Glendenin, C.D. Coryell دانشمندان آمریکایی کشف گردید . این عنصر در فضای تاریک به دلیل خاصیت رادیو اکتیویته نور آبی تا سبز رنگی را می تاباند . به طور آزاد در طبیعت یافت نمی شود از تجزیه اورانیوم ، توریم و پلوتونیم به دست می آید . دانشمندان آمریکایی Marinsky, Glendenin این عنصر را از تبادل یونی با استفاده از کروماتوگرافی به دست آوردند. این عنصر از شکافت هسته ای اورانیم و بمباران نوترونی اتم نیودیمیم تولید شده است. جستجوهای این عنصر در زمین بی اثر بوده و عنصر promethium در پوسته زمین به هیچ عنوان وجود ندارد. پرومتیم در طیف ستاره HR465 در منظومه اندرومیدا وجود دارد. این عنصر اخیراً در نزدیکی سطح ستارگان به صورت ایزوتوپهای نامشخصی از این عنصر و با نیمه عمر طولانی 17.7 سال پیدا شده است. 17 ایزوتوپ از این عنصر با جرم اتمی 134 تا 155 شناخته شده است. پرومتیم 147 با نیمه عمر 2.6 سال بیشترین و مفیدترین کاربرد را برای این عنصر دارد. این عنصر ساطع کننده ضعیف اشعه بتا است ولی اشعه گاما را از خود ساتع نمی کند. اشعه ایکس را زمانی از خود ساتع می کند که عدد اتمی عنصر بالا باشد .در موقع کار با این عنصر به علت ساتع شدن اشعه های گوناگون باید دقت زیادی نمود. این عنصر از روش تبادل یونی می تواند تولید شود. حدود 10 گرم از این عنصر برای سوخت راکتورهای هسته ای به کار می رود. این عنصر دارای خصوصیات فلزی ضعیفی است و دارای دو آلوتروپی می باشد. از عنصر پرومتیم به عنوان منبع اشعه بتا برای اندازه گیریهای ضخامت اجسام به کار می رود. این عنصر می تواند توسط فسفر جذب شود و تولید نور کند. از این نور تولید شده برای علامتها و سیگنالها استفاده می شود. همچنین ازاین عنصر می توان برای باتری های اتمی قوی در صنعت الکترونیک استفاده نمود. پرومتیم منبع قابل حمل اشعه ایکس و یک منبع گرمایی برای تولید نیرو می باشد. بیش از 30 ترکیب مختلف از این عنصر شناخته شده است که بیشتر آنها رنگی هستند.
اثرات پرومتیم بر روی سلامتی پرومتیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. پرومتیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. پرومتیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که پرومتیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود پرومتیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه پرومتیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی پرومتیم پرومتیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، پرومتیم وارد محیط زیست می شود. پرومتیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی پرومتیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر پرومتیم : عدد اتمی: 61 جرم اتمی: 145 نقطه ذوب : C° 1042 نقطه جوش تقریباً 3000 C° شعاع اتمی: Å 2/62 ظرفیت: 3 رنگ: متاليک حالت استاندارد: جامد نام گروه: لانتانيدها (راديو اکتيو) انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 540 شکل الکترونی: Xe 6s24f5 شعاع یونی: Å 0/979 الکترونگاتیوی: 13/1 حالت اکسیداسیون: 3 و 2 دانسیته: 264/7 گرمای فروپاشی: Kj/mol86/7 گرمای ویژه: J/g Ko 0/18 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 23 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Pm-143 265.0 سال Pm-144 360.0 سال Pm-145 17.7 سال Pm-146 5.53 سال Pm-147 2.62 سال Pm-148 5.37 روز Pm-148m 41.3 روز Pm-149 2.21 روز Pm-151 1.18 روز اشکال دیگر : اکسید پرومتیم Pm2O3 منابع : محصولات شکافت هسته ای اورانیم ، توریم و پلوتونیم کاربرد : در پیلهای فتو الکتریکی و به عنوان منبع گرمایی برای افزایش قدرت ماهواره ها به کار می رود .

Sm
           ساماریم ( Samarium )
ساماریم عنصری فلزی به رنگ سفید نقره ای می باشد که با سیستم رومبوئدریک متبلور می شود . در هوا مقاوم است این عنصر در سال 1879توسط Paul émile Lecoq de Boisbaudran دانشمند فرانسوی کشف گردید . معمولاٌ در کانیهای نظیر مونازیت و باستنازیت یافت می شود . با دیگر عناصر نادر همراه است . Boisbaudran این عنصر را از طریق طیف جذبی آن با استفاده از دستگا ه اسپکترومتر از کانی سامارسکیت به دست آورد و نام آن از یک معدن در روسیه برداشته شده است. ساماریم در بیشتر کانیهای عناصر کمیاب یافت می شود. این عنصر در کانی مونازیت حدود 2.8 درصد وجود دارد. روشهای تولید و آماده سازی این عنصر شامل تبادل یونی و تکنیکهای استخراج محلولی است که از این طریق این عنصر از عناصر کمیاب و دیگر مواد جداسازی می شود. این فلز می توان از واکنش اکسید ساماریم با لانتانیم تولید شود. این عنصر در هوا پایدار است. سه حالت کریستاله از این عنصر وجود دارد که این سه حالت با تغییر درجه حرارت از 734 تا 922 درجه تغییر می کند. این فلز در هوا در درجه حرارت 150 درجه قابل اشتعال است. سولفید ساماریم در درجه حرارت بالا پایدار و دارای بازده حرارتی و الکتریکی بالا در دمای 1100 درجه است. حدود 21 ایزوتوپ از این عنصر شناخته شده است. ساماریم طبیعی مخلوطی از 3 ایزوتوپ ناپایدار با نیمه عمر طولانی است. ساماریم در صنعت سینما برای نورپردازی قوسهای کربنی کاربرد دارد. ترکیب SmCo5 برای ساخت آهنرباهای دائمی با مقاومت بالا کاربرد دارد. اکسید ساماریم در ساخت عینکهای نوری با قدرت جذب اشعه مادون قرمز استفاده می شود. اکسید این عنصر دارای خصوصیات آبزدایی و هیدروژن زدایی از اتیل الکل است. این عنصر در جذب اشعه مادون قرمز در عینکها و به عنوان جذب کننده نوترونی در راکتورهای هسته ای کاربرد دارد. قیمت این فلز حدود 5 دلار در گرم است. ساماریم دارای خاصیت سمی کمی است ولی در مورد استفاده از آن باید دقت لازم را به عمل آورد. اثرات ساماریم بر روی سلامتی ساماریم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. ساماریم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. ساماریم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که ساماریم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود ساماریم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه ساماریم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی ساماریم ساماریم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، ساماریم وارد محیط زیست می شود. ساماریم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی ساماریم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد.
تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر ساماریم : عدد اتمی: 62 جرم اتمی:4/150 نقطه ذوب : C° 1074 نقطه جوش : C° 1794 شعاع اتمی : Å 2/59 ظرفیت: 3 و 2 رنگ: ُ سفید نقره ای حالت استاندارد: جامد نام گروه: لانتانيدها انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 544/5 شکل الکترونی:Xe 6s24f6 شعاع یونی : Å 0/964 الکترونگاتیوی: 17/1 حالت اکسیداسیون: 3 و 2 دانسیته: 353/7 گرمای فروپاشی : Kj/mo l 8/63 گرمای تبخیر : Kj/mol 166/4 گرمای ویژه: J/g K 0/2 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 24 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Sm-144 پایدار Sm-145 340.0 روز Sm-146 1.03E8 سال Sm-147 1.06E11 سال Sm-148 7.0E15 سال Sm-149 پایدار Sm-150 پایدار Sm-151 90.0 سال Sm-152 پایدار Sm-153 1.92 روز Sm-154 پایدار اشکال دیگر : دی هیدرید ساماریم SmH2 و تری هیدرید ساماریم SmH3 اکسید ساماریم Sm2O3 دی کلرید ساماریم SmCl2 و تری کلرید ساماریم SmCl3 منابع : با دیگر عناصر کمیاب زمین یافت می شود و در کانی های مونازیت و باستنازیت نیز پیدا می شود . کاربرد : در آهنربا ، ساخت آلیاژهای کبالتی ، راکتورهای هسته ای و گوشی های هدفون مورد استفاده قرار می گیرد .

Eu
  اروپیم ( Europium )
اروپیم عنصری فلزی به رنگ سفید نقره ای است که با ساختار کوبیک متبلور می شود . این عنصر به سختی سرب می باشد . این عنصر در سال 1901توسط EugŠne Demar‡ay دانشمند فرانسوی کشف گردید . اروپیم امروزه توسط مخلوط Eu2O3 با 10 درصد فلز لانتانیم و گرمایش تانتالیم در خلا تولید می شود. این عنصر همرا ه با کانیهای کمیاب به غیر از لانتانیم یافت می شود و در هوا با درجه حرارت حدود 150 تا 180 درجه قابل اشتعال است. این عنصر دارای خاصیت رادیواکتیوی بالا است و به سرعت در هوا اکسید می شود. این عنصر شبیه کلسیم با آب واکنش می دهد. باستانزیت و مونازیت از منابع اصلی عنصر اروپیم هستند. اروپیم توسط دستگاه اسپکترومتر شناسایی شد این عنصر درخورشید و ستاره ها وجود دارد. هفده ایزوتوپ از این عنصر شناسایی شده است. ایزوتوپهای اروپیم جذب کننده خوب نوترونی است و برای مطالعه کنترل هسته ای استفاده می شود. اکسید اروپیم دارای کاربرد گسترده ای در فعال سازی فسفر و وانادات ایتریم است. این عنصر با روشهای تبادل یونی و فرایندهای خاص تولید می شود. این عنصر بسیار گران است و قیمت آن حدود 7500 دلار در یک کیلوگرم است. اثرات اروپیم بر روی سلامتی اروپیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. اروپیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. اروپیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که اروپیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود اروپیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه اروپیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی اروپیم اروپیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، اروپیم وارد محیط زیست می شود. اروپیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی اروپیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر اروپیم : عدد اتمی: 63 جرم اتمی: 96/151 نقطه ذوب : C° 822 نقطه جوش : C° 1529 شعاع اتمی : Å 2/56 ظرفیت: 2 رنگ: سفید نقره ای حالت استاندارد: جامد در دماي 298 درجه کلوين نام گروه: لانتانيدها انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 547/1 شکل الکترونی: Xe 6s24f7 شعاع یونی : Å 0/947 الکترونگاتیوی: 2/1 حالت اکسیداسیون: 3 و 2 دانسیته: 244/5 گرمای فروپاشی : Kj/mol 9/21 گرمای تبخیر : Kj/mol 143/5 گرمای ویژه: J/g Ko 0/18 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 25 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Eu-147 24.4 روز Eu-148 54.5 روز Eu-149 93.1 روز Eu-150 36.0 سال Eu-151 پایدار Eu-152 13.5 سال Eu-152m 9.3 ساعت Eu-153 پایدار Eu-154 8.6 سال Eu-155 7.4 سال Eu-156 15.2 روز اشکال دیگر : هیدرید اروپیم EuH2 اکسید اروپیم Eu2O3 دی کلرید اروپیم EuCl2 و تری کلرید اروپیم EuCl3 منابع : در کانی های مونازیت و باستنازیت یافت می شود . کاربرد : این عنصر به همراه اکسید ایتریم برای ایجاد رنگ قرمز در صفحه تلویزیون به کار می رود . همچنین در ساخت آلیاژ نیز کاربرد دارد .

          Gd
گادولینیم ( Gadolinium )
گادولینیم عنصری فلزی به رنگ سفید نقره ای است که با ساختار هگزاگونال متبلور می شود . این عنصر خمیری و فرو مگنتیک می باشد . این عنصر در هوای خشک تقریباً مقاوم است ولی در هوای مرطوب به سرعت اکسید می شود . این فلز با آب به کندی واکنش می دهد . این عنصر در سال 1880توسط Jean de Marignac دانشمند سوئیسی کشف گردید . همراه با دیگر عناصر خاکی نادر در گادولینیت وجود دارد . این عنصر در کانیهای مختلفی یافت می شود از جمله مهمترین کانیهای این عنصر مونازیت و باستانزیت هستند. این عنصر از تکنیکهای تبادل یونی و تقطیر حلال تولید می شود . همچنین این عنصر از واکنش فلورید بی آب با فلز کلسیم به دست می آید. گادولینیم طبیعی ترکیبی از هفت ایزوتوپ مختلف است . به طور کلی حدود 17 ایزوتوپ از این عنصر شناخته شده است. دو تا از ایزوتوپهای این عنصر با نامهای گادولینیم 155 و 157 به وفور یافت می شود بقیه ایزوتوپهای این عنصر در طبیعت چندان فراوان یافت نمی شود. این عنصر به سرعت می سوزد . این عنصر جز عناصر کمیاب است، فلزی درخشنده و انعطاف پذیر و دارای قابلیت مفتول شدن است. در دمای اتاق این عنصر بلوری شکل است. این عنصر به فرم آلفا متبلور شده است که به محض حرارت دیدن 1235 درجه سانتیگراد گادولینیوم از حالت آلفا به بتا تغییر شکل پیدا می کند. این فلز در هوای خشک پایدار است اما در هوای مرطوب اکسیده می شود و به حالت تیره در می آید و به اشکال شل و بی فرم در می آید. این فلز به آهستگی با آب واکنش می دهد و و محلول رقیق اسیدی را ایجاد می کند. این فلز دارای خصوصیت فوق رسانایی است. مقدار کمی از این عنصر حدود 1 درصد باعث مقاومت بالای عناصر آهن، کروم و آلیاژهای با درجه حرارت بالا و اکسیداسیون می شود. اتیل سولفات گادولینیم دارای خصوصیت سروصدای بالا و دارای کارایی تقویت کننده مثل تقویت کننده امواج مایکروویو است. قیمت این عنصر حدود 485 دلار در کیلوگرم است. اثرات گادولینیم بر روی سلامتی گادولینیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. گادولینیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. گادولینیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که گادولینیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود گادولینیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه گادولینیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی گادولینیم گادولینیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، گادولینیم وارد محیط زیست می شود. گادولینیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی گادولینیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد.
تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر گادولینیم : عدد اتمی: 64 جرم اتمی: 96/151 نقطه ذوب: C° 1313 نقطه جوش : C°3273 شعاع اتمی :Å 2.54 ظرفیت: 3 رنگ: سفيد نقره اي حالت استاندارد: جامد در دماي 298 درجه کلوين نام گروه: لانتانيدها انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 593.4 شکل الکترونی: Xe6s24f75d1 شعاع یونی : Å 0.938 الکترونگاتیوی: 20/1 حالت اکسیداسیون: 3 دانسیته:901/7 گرمای فروپاشی : Kj/mol 10.05 گرمای تبخیر : Kj/mol 359.4 گرمای ویژه: J/g Ko 0.23 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 25 پنجمین انرژی : 9 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Gd-148 75.0 سال Gd-150 1800000.0 سال Gd-151 124.0 روز Gd-152 1.1E11 سال Gd-153 241.6 روز Gd-154 پایدار Gd-155 پایدار Gd-156 پایدار Gd-157 پایدار Gd-158 پایدار Gd-159 18.6 ساعت Gd-160 پایدار Gd-162 8.4 دقیقه اشکال دیگر : دی هیدرید گادولینیم GdH2 و تری هیدرید گادولینیم GdH3 اکسید گادولینیم Gd2O3 کلرید گادولینیم GdCl3 منابع : کانی های گادولینیت ، مونازیت و باستنازیت کاربرد : در دمای اتاق به شدت خاصیت مغناطیسی دارد و در ساخت آهنربا نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

Tb
         تربیم ( Terbium )
تربیم عنصری فلزی از گروه عناصر نادر خاکی به رنگ خاکستری نقره ای بوده و خمیری شکل می باشد که با ساختار هگزاگونال متبلور می شود و به راحتی با چاقو بریده می شود . این عنصر در سال 1843 توسط Carl Mosander دانشمند سوئدی کشف گردید . این عنصر در سریت – گادولینیت و مونازیت یافت می شود . تربیم یکی از عناصر گروه عناصر کمیاب لانتانیدها است. این عنصر در کانی های سریت، گادولینیت و دیگر کانیهای همراه با عناصر کمیاب یافت می شود. فرم تجاری این عنصر در کانی مونازیت یافت می شود. و حدود 3 درصد از کانی زنوتایم و و یوکسنیت از این عنصر تشکیل شده و حدود1 درصد از ترکیب اکسید تربیم در کانی تربیا یافت می شود. تربیم در سالهای اخیر از روش تبادل یونی از عناصر کمیاب دیگر جداسازی می شد. از دیگر روشهای تولید این عنصر واکنش کلرید بی آب یا فلورید بی آب با فلز کلسیم در در بوته تانتالیم است. کلسیم و تانتالیم می توانند ناخالصیها را از بین ببرند و دوباره ذوب شوند. تربیم در هوا پایدار است. فلزی نقره ای خاکستری است و چکش خوار و دارای قابلیت مفتول پذیری است. نرم است و به راحتی با چاقو بریده می شود. دو حالت کریستاله از این عنصر شناخته شده است که در درجه حرارت 1289 به یکدیگر تبدیل می شوند. تعداد 21 ایزوتوپ با جرم اتمی 145 تا 165 گرم از این عنصر وجود دارد. اکسید این عنصر به رنگ قهوه ای یا خرمایی تیره است. ترکیب بورات تربیم سدیم در دستگاههای نیمه هادی استفاده می شود. از اکسید این عنصر برای رنگ سبز تلویزیون استفاده می شود. همچنین این عنصرهمراه با اکسید زیرکونیم یک کریستال پایدار می سازد که برای اتصالات پیل سوختی با درجه حرارت بالا کاربرد دارد. قیمت این عنصر با خلوص 99.9 درصد حدود 30 دلار در گرم است. تربیم به مقدار کمی سمی می باشد بنابراین در موقع استفاده از آن باید دقت لازم را به عمل آورد. اثرات تربیم بر روی سلامتی تربیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. تربیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. تربیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که تربیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود تربیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه تربیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی تربیم تربیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، تربیم وارد محیط زیست می شود. تربیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی تربیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر تربیم : عدد اتمی: 65 جرم اتمی: 9254/158 نقطه ذوب : C° 1356 نقطه جوش: C°3230 شعاع اتمی :Å 2.51 ظرفیت: 3 رنگ: سفید نقره ای حالت استاندارد: جامد در دماي 298 درجه کلوين نام گروه: لانتانيدها انرژی یونیزاسیون: Kj/mol 565.8 شکل الکترونی: Xe6s24f9 شعاع یونی : Å 0.923 الکترونگاتیوی: 2/1 حالت اکسیداسیون: 3 دانسیته: 219/8 گرمای فروپاشی: Kj/mol10.8 گرمای تبخیر: Kj/mol 330.9 گرمای ویژه: J/g Ko 0.18 دوره تناوبی:6 شماره سطح انرژی : 6 اولین انرژی : 2 دومین انرژی : 8 سومین انرژی : 18 چهارمین انرژی : 27 پنجمین انرژی : 8 ششمین انرژی : 2 ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر Tb-151 17.61 ساعت Tb-155 5.3 روز Tb-156 5.3 روز Tb-157 110.0 سال Tb-158 180.0 سال Tb-159 پایدار Tb-160 72.3 روز Tb-161 6.91 روز Tb-162 7.6 دقیقه اشکال دیگر : دی هیدرید تربیم TbH2 و تری هیدرید تربیم TbH3 دی اکسید تربیم TbO2 و هپتا اکسید تترا تربیم Tb4O7 کلرید تربیم TbCl3 منابع : با دیگر عناصر کمیاب زمین یافت می شود و در کانی های مونازیت و باستنازیت نیز پیدا می شود . کاربرد : در آلیاژها ، پیلهای سوختی ، لیزر و تولید وسایل الکترونیکی( تلویزیون های رنگی ) استفاده می شود .
          Dy
یسپروزیم ( Dysprosium )
دیسپروزیم عنصری فلزی از گروه لانتانیدها به رنگ سفید نقره ای می باشد که با ساختار هگزاگونال متبلور می شود . در سال 1886 توسط Paul émile Lecoq de Boisbaudran دانشمند فرانسوی کشف گردید . به همراه اربیم ، هولیم و دیگر عناصر خاکی نادر در برخی کانیها وجود دارد . در سال 1950 این عنصر با استفاده از روشهای جداسازی تبادل یونی و متالوگرافیک تولید می شود. دیسپروزیم یکی دیگر از عناصر کمیاب گروه لانتانیدها است که در کانیهای مثل زنوتایم، فرگوسونیت، گادولینیت، یوکسنیت و پلی کراس نیز وجود دارد. از منابع مهم این کانی مونازیت و باستانزیت است. دیسپروزیم از واکنش تری فلورید با کلسیم نیز حاصل می شود. این عنصر فلزی و رنگ نقره ای درخشان است. این عنصر در هوا در دمای اتاق پایدار است. این فلز نرم است و به راحتی با چاقو بریده می شود. این عنصر زمانی که با مقدار کمی ناخالصی مخلوط شود خصوصیات فیزیکی آن تغییر زیادی می کند. این عنصر جذب کننده نوترون گرمایی است و نقطه ذوب آن بالا است . از این عنصر برای کنترل هسته ای و برای آلیاژهای ویژه فولاد ضدزنگ استفاده می شود. از ترکیب این عنصر با وانادیم و دیگر عناصر گروه کمیاب برای ساخت مواد لیزری استفاده می شود. ترکیب کادمیم - دیسپروزیم منبع مهمی برای اشعه مادون قرمز به شمار می آید که برای مطالعه واکنشهای شیمیایی نیز کاربرد دارد. فلز دیسپروزیم فلز قیمتی است که قیمت آن با خلوص 99 درصد در حدود 300 دلار در یک کیلوگرم است. اثرات دیسپروزیم بر روی سلامتی دیسپروزیم یکی از عناصر شیمیایی کمیاب است که در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی، لامپهای فلورسنت، لامپهای ذخیره انرژِی و شیشه به کار می رود. کلیه عناصر شیمیایی نادر ویژگیهای نسبتا مشابهی دارند. دیسپروزیم به ندرت و به مقدار کم در طبیعت یافت می شود. دیسپروزیم تنها در دو نوع کانسار یافت می شود. با توجه به این که دیسپروزیم برای تولید کاتالیزورها و صیقل دادن شیشه مناسب است، کاربردهای آن در حال افزایش است. وجود دیسپروزیم در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه دیسپروزیم باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است. اثرات زیست محیطی دیسپروزیم دیسپروزیم به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، دیسپروزیم وارد محیط زیست می شود. دیسپروزیم به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی دیسپروزیم باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد. تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در تجزیه اسپکترومتر جرمی ، میکروسکوپ ، کرماتوگرافی مایع و گازی ، اشعه x ، جذب اتمی ، مادون قرمز ، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و اسپکترومتر نشری خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر دیسپروزیم : عدد اتمی: 66 جرم اتمی: 50.162 نقطه ذوب : C°1413 نقطه جوش: C°2567 شعاع اتمی : Å 2.49 ظرفیت: 3 رنگ: سفید نقره ای حالت استاندارد: جامد در دماي 298 درجه کلوين نام گروه: لانتانيدها

مشخصات عناصر نادر خاكي در جدول تناوبي

مطالب مشابه :

جدول وزن مخصوص فلزات بر حسب کیلوگرم بر متر مکعب

مشخصات عناصر نادر خاكي در جدول تناوبي

مشخصات کلی کابلها

آشنایی با هالوژن ها

جدول تناوبی صناصر(شناخت)

مشخصات عناصر (عناصر واسطه) Y,Zr, Nb, Mo, Tc, Ru, Rh, Pd, Ag, Cd در جدول تناوبي

مشخصات فنی و موارد کاربرد الکترود های استاندارد شده در AWS SFA-5.5

انتخاب الکترود برای کاربردهای تنش زدايی شده

آشنايي با استاندارد هاي ASME ,ASTM ، API ، لوله و اتصالات