تاریخچه ی کوی دهدشتی بندر بوشهر

بندربوشهر یکی از قدیمی ترین شهرهای بندری ایران وجهان می باشد که طی قرنهای گذشته تاریخ پر فراز ونشیبی داشته است اما تشکیل بندر فعلی بوشهر برمیگردد به زمان نادرشاه که که تاپیش از سلطنت او این بندر درقسمت جنوبی شهر قرار داشت وبه ریشهرشهرت داشت ، اما با روی کار آمدن نادر شاه افشار وبه منظور تشکیل ناوگان دریایی وساخت پادگانی به همین منظور ،منطقه ی فعلی شهر بوشهر پایه گذاری شد اما با مرگ نادر تشکیل ناوگان دریایی نیز از یادرفت . اما باروی کار آمدن دولت قاجاریه این شهر به یکی از مهمترین بنادر جهان در عصر خود تبدیل شد تا جایی که از کشورهایی چون : بریتانیا آلمان عثمانی روسیه و.... اقدام به تاسیس کنسولگری در این بندر نموده وهمچنین از سایر شهرهای ایران ، کازرون ،دهدشت ،اصفهان ،برازجان ، شیرازو...وحتی عده ای از ارامنه وکلیمیان و زرتشتیان به جهت تجارت و کسب وکار به این منطقه مهاجرت نمودند که خود منجر به شکل گیری منطقه ومحلاتی در این شهر وهمچنین قومیتی جدید با آداب ورسوم فرهنگی جدید گردید ومحلات بزرگی واصلی بنام دهدشتی ، شنبدی ، بهبهانی ، کوتی ومحلات کوچکتری در دل همین محلات باز شکل گرفت که برخی از این محلات نام خود را از مساجد این شهر بر گرفتند .طبق اسناد ومدارک موجود تاجران زیادی از منطقه ی دهدشت در این شهر سکونت داشته وبه کسب وکار می پرداخته اند وهمچنین بدلیل پرآوازه شدن این شهر ورونق گرفتن آن ومجاورت با دریا وامکان تردد با لنج وکشتی ها امکان سفر برای حجاج محیا میگردیده وعده ای از همین طریق به خانه ی خدا مشرف می شده اند واین خود گواه بر تردد ویا سکونت عده ای از آن منطقه به این بندر دارد . طبق روایات وگفته هایی که سینه به سینه از پدران وگذشتگان به ما رسیده ونقل شده است ساخت این مسجد بدست پیرزنی خیراز دهدشت که قصد عزیمت به سفر حج داشته ، وصیت مینماید که چنانچه نتوانست به حج مشرف شود واحیانا فوت نماید زمین کنونی مسجد دهدشتی را خریداری نمایند ومسجدی بر آن بنا کنند وجسد او را نیز درهمان حوالی دفن نمایند وآن بانوی خیر نیز فوت میکند وبه خانه ی خدا نیزمشرف نمیگردد لذا پول ومخارج اورا وقف وخرج مسجد مینمایند وکتیبه ی سنگی که در مسجد موجود میباشد تاریخ ساخت بنا را1252 هجری نشان میدهد وکوی دهدشتی نیز نام خود را از مسجد قدیمی وبا فضیلتی به همین نام برگرفته ،از 180سال پیش تا کنون این مسجدوکوی به همین نام میباشند ومسجد آن همچنان به امور دینی ومذهبی فرهنگی خود ادامه می دهد
کوی دهدشتی در قسمت جنوبی چهار محل بوشهر قرار دارد وازطرف دروازه خیابان نادر فعلی تا بازار قنادان فعلی وهمچنین از خیابان ولیعصرتا گمرک فعلی به طرف قدمگاه عباسعلی محدوده محله ای آن بوده است این کوی با داشتن مساجدی همچون مسجدنمکی (تخریب شده ) که امروزدرمحدوده ی اداره بندر قرار دارد، جامع عطار، دوانی ها، پیرزن (فاطمه الزهرا کنونی) حاج محمدحسن که روبروی مسجد دهدشتی بوده وامروز جزئی از این مسجدشده و مسجد دهدشتی که مرکزیت این مساجد وکوی را دارد وهمچنین یک کنیسه یهودی که در گذشته بوده وتخریب گردیده وامروزدر محدوده ی اداره بندر قرار دارد .این کوی نیز همچون سایر کوی ومحلات دیگر شامل مکانها و میدانها و... بوده که مورد استفاده قرار میگرفته مثل حمام نمکی که درحال حاضر تخریب شده ود محدوده اداره بندر قرار دارد میدان آبکار ویا ابکار که برگرفته ازنام یک ارمنی به نام آبکار درروبروی این میدان بوده واین میدان بدلیل وسعت آن از خیابان فعلی لیان تا مسجد جامع عطار بوده جهت استفاده برای مراسمهای سینه زنی وتعزیه کوی دهدشتی استفاده میگردیده وهمچنین میدان خروسها که گاهی برای بازی فوتبال در قدیم ازآن استفاده میشده یا میدان هیزمی ها که محل فروش هیزم مورد نیاز مردم بوده ، کوچه خرکی که محل نگهداری حیوانات برای حمل بار و...بوده وهمچنین بازار قدیم شهر بوشهر که قسمتی از آن در این محل بوده واز صنف های مختلف بقالی وآهنگری وخیاطی و ...دراین بازار فعالیت داشته اند وامورز نیز به صورت مخروبه میباشد ،مکتبخانه های موجود دراین محله میتوان به مکتبخانه ای در کنار مسجد که به ملا خدیجه معروف بوده همچنین مکتب خانه ی دیگری که در خانه ی فعلی آقای شادور محل تدریس دختران وپسران بوده است.با توجه به اینکه در کوی دهدشتی نزدیک به شش مسجد فعالیت داشتند در هر شش مسجد مراسمهای دینی واقامه ی نماز نیز برگزار میگردیده وبدلیل وجود همین مساجد خود منجر به بوجود آمدن محله ای غنی از از آداب ورسومات فرهنگی که حتی در برخی از رسومات پایه گذار آن در شهر بوشهر بوده است.در شش مسجد موجود این محله اقامه ی نماز وقرائت قرآن ودعا وهمچنین روضه ی سالار شهیدان، تعزیه وکتل و...برپامیگردیده وهنوز نیز ادامه دارد وهمچنان از مکانهایی است که مردم از سایر نقاط شهر واستان به این اماکن مقدس تشرف می آورند.از آنجایی که مساجد وکوی دهدشتی سابقه ی طولانی ودرخشانی درتاریخ خود دارد همواره افرادی کوشیده اند تا به نحو احسن این اماکن ومحل را به نحو احسن اداره نمایند لذا جادارد که از بانیان آن نامی ببریم :مرحومان حاج محمدحسین اصغری – حاج محمد حسین حاج ابوالقاسم –انصاری –حاج محمد حسن نیور – محمد کریمی دوانی –حاج علیرضا مصلحیان –حاج حبیب فیوض-سید حبیب مصطفوی ثابت -سید اصغر مصطفوی ثابت - بابا ابولقاسم خالوزاده –حاج یوسف فرهادی – حاج جواد مرادی زاده وتا به امروز که به صورت هیئت امنایی اداره می شود وهمچنین افرادی که به عنوان انتظامات وجهت رفع مشکلات احتمالی این کوی در مراسم هیئت ودسته ها کمک میکردند: کربلایی محمد زمان_ رسول ریحانی -گرگو کله پهن –عیسی وموسی _خرمایی از (زگردهایی محل ) که به عنوان انتظامات این کوی در مراسمات بوده اند. مجتهدین وروحانیون کوی دهدشتی که از روحانیون ومجتهدین وائمه ی جماعات بندربوشهر بوده ودر رهبری وآگاه کردن مردم شهر واین محل نقش بسزایی داشتند: مرحومان حاج میرزا احمد صدر وحاج محمد صدر، زاهدی ، سید محمدتقی حجت ،سید ابراهیم حجت،ودر حال حاضر نیزسید مصطفی حسینی وغلامعلی صفایی بوشهری که همگی از علماء وفضلاء بنام میباشند لذاکوی دهدشتی از سالیان دور از فعالان وبانیان اجرای مراسمات اعیاد ومیلاد ها ومراسم سوگواری ها ، سینه زنی ( علی الخصوص در شب جمعه) ،تعزیه وکتل و... بوده که حاج علیر ضا مصلحیان نیز در این امر از جمله کسانی است که نقش بسزایی در ترویج این مراسم ها داشته است.اما کوی دهدشتی نه تنها در امور دینی بلکه درضمینه های فرهنگی ، ورزشی و علمی نیز تا امروز توانسته است جایگاهی ممتازی برای خود داشته باشد: داشتن تیمهای فوتبالی بنام دهدشتی و رهبر که عده ی بسیاری از اهالی ورزشکار در این ضمینه فعالیت می نموده اند و همچنین نویسنده ی مشهور صادق چوبک وپرفسور مشفقیان وپرفسور بوشهری که از افراد سرشناس رشته ی شیمی در سطح جهان می باشند وهمچنین با داشتن ذاکرین ومداحانی برجسته وشناخته شده در سطح کشور همچون مرحوم جهانبخش کردی زاده و در حال حاضرحاج مصطفی گراشی ، همگی خود شاهدی بر این مدعا هستند
در حال حاضر نیز مساجد جامع عطار دوانیها وفاطمه الزهرا همگی بازسازی شده اند وهمه ی مراسمات در آنها برگزارونماز جماعات نیز اقامه میگردد ومسجد دهدشتی نیزبه کمک خیرین نیز در حال بازسازی میباشد وبزودی بازگشایی خواهد شد

تاریخچه ی کوی دهدشتی بندر بوشهر

مطالب مشابه :

نجات شناور تکاور 8 وسرنشینان از دام آتش

استان زیبای بوشهر - بندر زیبای بوشهر - اثر دکتر سید جعفر حمیدی

همايش بزرگ شعرخواني استان بوشهر - بندر گناوه

تاریخچه ی کوی دهدشتی بندر بوشهر

استان زیبای بوشهر - بندر زیبای بوشهر - اثر دکتر سید جعفر حمیدی

استان بوشهر بندر آزاد ایران

بوشهر

تاریخچه تاسیس اداره بندر در ایران

با جشنواره تئاتر کوتاه استان بوشهر - بندر گناوه