سیلاب و مدیریت آن

الف: آشنائی با سیلاب

كشور ايران جزء 10 كشور اول دنيا به لحاظ تنوع و حجم وسيع خسارات ناشي از وقوع حوادث قهري بوده كه ساليانه بخش بزرگي از سرانه توليد ناخالص ملي صرف بازسازي و بازتواني خسارات ناشي از وقوع حوادث قهري مي گردد.

از مهمترين حوادث قهري در كشور سيل مي باشد كه بدليل شرايط خاص جغرافيائي كشور در اغلب نقاط با بروز ناپداريهاي جوي با مشكلات سيل روبرو مي باشد. پديده هاي جوي نظير سيل‘ طوفان ‘ صاعقه‘ تگرگ و سرمازدگي و... ارتباط مستقيم با يكديگر دارد. در ايران به دليل وسعت خسارات ناشي از زلزله و تبعات رواني آن ‘ زلزله بعنوان بزرگترين حادثه قهري شناخته مي شود ولي اين در حالي است كه در سالهاي اخير تنها حدود 8% از كل خسارات وارده ناشي از وقوع حوادث قهري مربوط به زلزله بوده و مابقي آن مربوط به ساير حوادث قهري از جمله سيل‘خشكسالي ‘ سرمازدگي و ... مي باشد.

بنابر گزارش رئیس سازمان زمین شناسی کشور 97 درصد شهرهای ایران در معرض زلزله و 350 شهر در معرض سیل قرار دارند.

1- تعریف سیل

در برخورد با پدیده سیل تعاریف مختلفی وجود دارد که نمونه هائی از آن عبارت است از :

هرگاه مقدار آب بیش از ظرفیت عبور جریان به طور طبیغی در آبراهه خود باشد، آب از آبراهه یا مسیر جریان بالا آمده که در این صورت سیل جاری می گردد.

سیل یا سیلاب عبارت است از تراز یا جریان زیاد(غیرعادی آب) در سطح زمین، در داخل رودخانه، در سیلراه، در دریاچه یا در منطقه ساحل که منجر به اثرگذاری قابل توجه شود.

حسب اعلام سازمان ملل متحد در میان بلایای طبیعی ، سیل و طوفان بیشترین تلفات و خسارات را به جوامع بشری وارد آورده اند ، بگونه ای که تنها در یک دهه میزان خسارات ناشی از سیل و طوفان بالغ بر 21 میلیارد دلار در برابر 18 میلیارد دلار خسارات ناشی از زلزله بوده است.این امر در ایران نیز صادق است و در سالهای گذشته حدود 70% اعتبارات سالانه طرح کاهش اثرات بلایای طبیعی صرف جبران و بازسازی خسارات ناشی ز سیل شده است. تخریب محیط زیست و منابع طبیعی موجب رشد 250 درصدی خسارات ناشی از سیل در کشور در پنج دهه گذشته گردیده است.

2- طبقه بندی سیل در کشور:

" در یک طبقه بندی کلی سیلابهای رخ داده در کشور را می توان بدین شرح طبقه بندی نمود:

الف) سیل ناگهانی ((Flash Flood :

سیل ناگهانی ناشی از بارش شدید در حوزه های معمولا کوچک اتفاق می افتد. مانند سیل مناطق گلابدره (1366)، ماسوله (1377)، گلستان (1381و1380) و... .

وقوع این نوع سیلابها معمولا در فصل بهار و تابستان ناشی از عکس العمل سریع هیدرولیکی حوزه نسبت به بارش شدید می باشد و به دلیل ماهیت غافلگیرکننده این نوع سیلاب ، منجر به خسارات و ضایعات قابل توجه می گردد.

ب) سیل رودخانه ای ((River Flood

ناشی از بارش نسبتا شدید و طولانی مدت در حوزه های با مساحت زیاد و یا بارشهای متوالی بیش از ظرفیت نفوذپذیری مانند سیل سال 1371 در استانهای جنوبی(سیستان و بلوچستان، بوشهر، هرمزگان، خوزستان)

ج) سیل دریائی ((Sea Flood

به دلیل بالا آمدن سطح آب دریا و یا دریاچه ها مانند بالا آمدن آب دریای خزر در سالهای 1375و 1371

د) سیل ناشی از ذوب برف ((Snow Flood

ناشی از ذوب برفهای بالادست به دلیل افزایش ناگهانی درجه حرارات که می تواند توام با بارندگی نیز باشد مانند سیل رودخانه کارون در فروردین سال 1377

- خسارات سیل در کشور

خسارات سیل به دو دسته خسارات محسوس(مستقیم و غیرمستقیم)وخسارات نامحسوس تقسیم می گردد. (جدول شماره 1-2- )

خسارات محسوس قابلیت کمی شدن و اندازه گیری را داشته و در محاسبات توجیه اقتصادی مدنظر قرار گرفته و شامل کلیه خسارات وارده به تلفات و ضایعات انسانی- تخریب ساختمانهای عمومی و دولتی - واحدهای مسکونی و تجاری و صنعتی – خسارات وارده به اراضی زراعی و باغات و دام- تخریب تاسیسات زیربنائی نظیر ابنیه و پلها ، محورهای مواصلاتی- شبکه و خطوط انتقال نیرو (گاز، برق، آب ، مخابرات) و... می باشد.

خسارات نامحسوس قابلیت کمی شدن و اندازه گیری را ندارند و تبعات و تاثیر سوء اقتصادی و اجتماعی آن گاها بسیار طولانی و دراز مدت می باشد.

جدول شماره 1-2- بررسی خسارات سیل در بخشهای مختلف در کشور

بخش خسارت دیده	خسارات محسوس	خسارات نامحسوس
خسارات مستقیم	خسارات غیرمستقیم
مناطق مسکونی	- هزینه های ایجاد مسکن موقت - پاکسازی مناطق مسکونی واحداث مجدد احیاء سیستم و شریانهای حیاتی		- احساس عدم امنیت - ایجاد آشفتگیهای اجتماعی
کشاورزی	- از بین رفتن کامل اراضی - از بین رفتن محصولات زراعی و باغی	- هزینه احیاء مجدد اراضی و راهها - هزینه عدم تولید و یا تاخیر در تولید - خسارات صنایع و خدمات وابسته - تخریب مراتع و منابع طبیعی
تاسیسات کشاورزی	- تخریب انهارو شبکه آبیاری و زهکشی - تخریب قنوات- استخرهای ذخیره آب -آسیبدیدگی ایستگاههای پمپاژ - خسارات بندهای آبگیر، انحرافی و سدها	- هزینه لایروبی - تاخیر در تامین و آبیاری اراضی و کاهش تولید	- رسوبگذاری در مخازن
دامداری	- تلفات دامی	- شیوع بیماری مسری و غیرمسری - کاهش بازدهی محصولات دامی	- ایجاد عدم امنیت شغلی -اخلال درچرخه زیست محیطی
صنعتی	- واحدهای صنعتی و کارگاهی - خسارات وارده به تاسیسات (آب و برق) - ضایعات مربوط به مواد اولیه	- کاهش تولید	- ضایعات زیست محیطی
تاسیسات زیربنائی (خدماتی)	- خسارات به شبکه راهها، ابنیه و پلها - خسارات ساختمانهای خدمات عمومی - خسارات خطوط انتقال نیرو،آب،تلفن و..	- اخلال در ترابری و پاکسازی راهها - ایجاد شبکه های موقت و ضروری در شریانهای حیاتی	- ایجاد رعب وحشت
بهداشتی	- خسارات واحدهای بهداشتی - هزینه های درمان و امداد رسانی	- تلفات جانی - سالم سازی محیط	- ضایعات روانی - زیانها و نیازهای درازمدت بهداشتی
زیست محیطی	- تغییرات شرایط فیزیکی حوضه - شیوع بیماریها - ایجاد باتلاقهای جدید	- فرسایش خاک - بایر شدن زمینها - تغییر در شرایط بیولوژیکی و آبی	- افزایش دبی پیک سیلاب بعدی - مهاجرت روستائیان - از بین رفتن تالابها

3- پارامترهای موثر در خسارات ناشی از سیل

وقوع سیل بطور عمده ناشی از جریانات سطحی می باشد که خود حاصل از خصوصیات بارندگی و حوزه آبریز می باشد. در این میان نقش پوشش گیاهی و خاک در وقوع سیل نقش بسزائی دارند.

سيل ناشي از بارندگيهاي شديد و ناپايداريهاي جوي در اغلب مناطق سطح استان و بويژه در فصل بهار و اوايل تابستان اتفاق افتاده) و به عوامل به شرح ذیل وابسته است:

- واقع شدن تاسیسات شهری یا روستائی و اراضی زراعی و باغات در حاشيه رودخانه هاي اصلي و يا مسيلهاي گذر سيلاب

- میزان سطح (مساحت) حوزه هاي آبريز مشرف به مراکز سکونتگاهی (حجم آب ورودي به شهر یا روستا از حوضه هاي بالادست)

- وضعيت پوشش گياهي در حاشيه و محدوده اطراف شهر و روستا

- وضعيت قرار گيري مراکز جمعیتی و تاسیسات شهری و روستائی در شيب و توپوگرافي

- جنس خاك و وضعيت زمين شناسي حوزه و حاشيه و محدوده شهر و روستا

- ميزان بارندگي ساليانه و شدت حداكثر بارش در طول سال(پراكندگي زماني و مكاني، بارندگي)

- شیب حوزه (نسبت اختلاف ارتفاع بالاترین نقطه حوزه به پایین ترین نقطه حوزه)

- رگبارهای تندو کوتاه مدت که در حوزه های کوچک کوهستانی

- بارش نسبتا شدید و طولانی مدت در حوزه های با مساحت زیاد و...

4- مهمترین دلایل تشدید خسارات سیل در کشور

* دخل و تصرف غیرمجاز در بستر و حریم رودخانه و مسیلها که مطابق قانون توزیع عادلانه آب در اختیار وزارت نیرو بوده و معمولا با توجه به سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله تعیین می شود. اشغال مجرا و بستر رودخانه در تمام سیلهای حادثه اصولا عامل اصلی ایجاد خسارات و تلفات انسانی می باشد.

* تخریب منابع طبیعی و پوشش گیاهی منطقه از یک طرف ناشی از خشکسالیهای مکرر و از طرف دیگر در اثر توسعه بی رویه و دخل و تصرف غیرمجاز توسط عوامل انسانی بوده است. کاهش پوشش گیاهی و تغییر کاربری اراضی موجب افزایسش رواناب سطحی تا حدود 30 برابر گردیده و در بخشهائی که دارای شیب و توپوگرافی تند و از نظر زمین شناسی خاک دارای فرسایش پذیری است، رسوبگذاری و گل و لای باعث خسارات بسیار شده است.

* احداث سازه های تقاطعی نظیر پل و جاده بر روی آنها بدون توجه به شرایط هیدرولیکی و سیلابی رودخانه که منجر به تنگ کردن مسیر عبور جریان و بعضا حتی انسداد مجرا می شود. (خسارات ناشی از تلفات جانی در سرنشینان خودروهای عبوری از محورهای ارتباطی در سالهای اخیر)

* عدم توجه مناسب به هشدار و پیش بینی سیل و اتخاذ تدابیر مناسب در مواجهه با آن توسط دستگاههای ذیربط و مردم

ب: روشهای مقابله با سیلاب

روشهای مختلفی برای مدیریت سیلاب به کار گرفته می شوند. این روش ها را می توان در چهار دسته زیر طبقه بندی نمود:
1- روشهای سازه ای(ساختمانی) کنترل سیلاب:

الف- تلاش در جهت کاهش سیلاب

2- روشهای مدیریتی (غیرسازه ای ) مقابله با سیلاب

الف- تلاش در جهت کاهش آسیب پذیری در مقابل سیلاب

ب_ تلاش در جهت کاهش خسارات

ج- ایجاد آمادگی برای تحمل خسارات

اولین دسته بر مبنای حفاظت فیزیکی بوسیله سازه ها می باشد و روش های سازه ای نامیده می شود. سه دسته دیگر در گروه روش های غیرسازه ای طبقه بندی می شوند.

به عبارت دیگر روش های سازه ای، قبل از وقوع سیلاب اعمال می شوند، ماهیت عمدتا سازه ای دارند و به منظور دور کردن سیلاب از مردم به کار گرفته می شوند.

کلیه روش های کاهش مشکلات سیلاب که در برگیرنده تواما سه مشخصه فوق نباشند، روش های غیرسازه ای مدیریت سیلاب می باشند. برای مثال مقابله به هنگام با سیلاب، دارای ماهیت سازه ای است و به منظور دور کردن سیلاب از مردم صورت می گیرد ولی در هنگام سیلاب انجام می شود یا مدیریت حوضه آبریز قبل از وقوع سیل و به منظور دور کردن سیلاب از مردم صورت می گیرد ولی ماهیت آن عمدتا غیر سازه ای است.

روش های دیگر مانند هشدار سیلاب و تخلیه ساکنین به هنگام سیلاب و به منظور دورکردن مردم از سیلاب انجام می شدند و دارای ماهیت غیر سازه ای می باشند.

با وجودی که برخی روش های غیرسازه ای مدیریت سیلاب مانند پیش بینی سیلاب، مقاوم سازی سیل بندها در جریان سیلاب، پهنه بندی و مقاوم سازی در مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی از 2000 سال پیش در برخی کشورهای جنوب شرقی آسیا مانند چین،ویتنام و بنگلادش به کار گرفته می شده است، در اواخر دهه 1980، روش های غیرسازه ای در بسیاری از کشورها یا ناشناخته بودند و یا مورد توجه قرار نمی گرفتند. از آن زمان بسیاری از کشورهایی که تصور داشتند موفق به مهار سیلاب شده اند، مجددا خسارتهای عمده ای را در اثر سیلابها متحمل شدند و اکنون بطور جدی در حال تفکر مجدد و بازنگری در مورد کارآیی روش های سازه ای زمانی که به تنهایی به کار گرفته شوند، می باشند. در بسیار از این کشورها این تصور وجود داشت که روش های غیر سازه ای برای کشورهای فقیر مناسب است و با احداث سدها، سیل بندها و کانالهای سیل بر، می توان بطور کامل سیلاب ها را کنترل نمود و از آب گرفتگی جلوگیری کرد. تجربیات جهانی نشان داده است که این راهبرد غیر عقلانی است.

اکنون در بسیار از کشورهای ثروتمند غربی و ژاپن، کارشناسان سیلاب اعتقاد دارند که ترکیب روش های سازه ای و غیر سازه ای، راه حل بهینه برای حداقل نمودن خسارات سیلاب است در عین حال این ترکیب روش های سازه ای و غیر سازه ای کم هزینه تر از روش های سازه ای به تنهایی می باشد.

رهیافت های غیر سازه ای در مدیریت سیل در برگیرنده آن بخش از فعالیت هایی است که برای رفع یا تسکین اثرات تخریبی سیلاب، سازه های فیزیکی احداث نمی شود. رهیافت های سازه ای در مدیریت سیلاب عبارتند از: سدها، خاکریزها، سیل بندها، منحرف نمودن سیلاب، کانال های سیلاب بر و غیره که به وسیله ذخیره، محدودسازی یا تعدیل جریان و یا انحراف سیلاب، مهار سیلاب را تاحدی ممکن می سازد. ممکن است سازه ای به صورتی ترکیبی با رهیافت های سازه ای یا غیرسازه ای مورد استفاده قرار گیرند ولی الزاماً پیش نیاز تمهیدات غیرسازه ای نخواهد بود. .

به هر حال همیشه روش های غیر سازه ای باید تواماً در طراحی های سازه ای مورد توجه قرار گیرند. زیرا استفاده از آنها موجب افزایش در اثر بخشی می شود. در شرایط حاکم بر بعضی از حوضه های آبریز رودخانه ها، ممکن است روش های غیر سازه ای از روش های سازه ای مهار سیلاب کم هزینه تر باشند.

مراحل مديريت بحران

• 1) پيش بيني

• 2) پيشگيري

• 3) آمادگي

• 4) مقابله

• 5 )بازسازي و بازتواني

1)پيش بيني: مجموعه اقدامات مبتني بر مطالعات علمي و تخصصي با بررسي نشانه ها و علائم هشدار دهنده كه احتمال وقوع حوادث غير مترقبه در ابعاد جغرافيائي ‘ زماني و مكاني را تعيين مي كند.

2) پيشگيري: مجموعه اقداماتي است كه قبل از وقوع بحران با هدف جلوگيري از وقوع مخاطرات و يا كاهش آثار زيانبار آن انجام مي شود.

3)آمادگي: مجموعه اقداماتي است كه توانائي جامعه را درانجام مراحل مختلف مديريت بحران افزايش مي دهد .آمادگي شامل جمع آوري اطلاعات‘ پژوهش ‘ برنامه ريزي ‘ ايجاد زيرساختهاي مديريتي ‘ آموزش ‘ تامين منابع و امكانات‘تمرين و مانور است.

4)مقابله : ارائه خدمات اضطراري به دنبال وقوع بحران بوده كه با هدف نجات جان و مال انسانها ‘ تامين رفاه نسبي براي آنها و جلوگيري از گسترش خسارات انجام مي شود. مقابله شامل امداد و نجات‘ بهداشت‘درمان‘ تامين امنيت‘ ترابري‘ تدفين ارتباطات‘ دفع مواد زائد جامد‘دفع فاضلاب‘مهار آتش‘ كنترل مواد خطرناك‘سوخت رساني‘ اطلاع رساني و هشدار و... است.

5)بازسازي و بازتواني: بازسازي شامل اقداماتي جهت بازگرداندن شرايط منطقه آسيب ديده از بحران به شرايط عادي با در نظر گرفتن ويژگيهاي توسعه پايدار ‘ضوابط ايمني و مسائل فرهنگي‘ تاريخي‘ اجتماعي منطقه آسيب ديده مي شود. بازسازي شامل اقداماتي جهت بازگرداندن شرايط جسمي ‘روحي و رواني آسيب ديدگان از بحران به شرايط عادي است.

در ايمني شهری انجام مراحل پيش بيني شده در چرخه مديريت بحران ضروري و مؤثر مي باشد:

الف)مرحله پيش بيني :

1- شامل مطالعه و شناخت وضع موجود در شهر از نظر وقوع حوادث قهري حسب شرايط اقليمي و جغرافيائي و با استفاده از داده های آماری و هواشناسی و...

2- گسترش سیستم های هشداردهنده و پیش آگهی (سیستم هشدار سریع سیل، تقویت ایستگاههای سینوپتیک، ایستگاههای بارانسنجی ، اقلیم شناسی و...

3- انجام مطالعات جمع آوری و دفع آبهای سطحی و سیلابهای شهری

ب) مرحله پيشگيري :

1- برنامه ریزی و اجراي برخي طرحهاي عمراني و سازه ای در راستاي پيشگيري از حوادث حسب شرايط و ضريب ريسك خطر در شهرها از جمله:

- احداث سيل بندهاي خاكي

– بندهاي سنگي و ملاتي

- احداث ديواره هاي حفاظتي

- كانالهاي سيل گذر

-جمع آوري و دفع آبهاي سطحي

– آزادسازي و رفع تعرض از مسيلها

- مقاوم سازي ابنيه و تاسيسات

– اجراي طرحهاي آبخيزداري

- طرح تعادل دام و مرتع در حوزه های مشرف به شهرها

- حفظ مراتع و منابع طبيعي در حوزه های مشرف به شهرها

2- استفاده از برخی منابع حمایتی

– گسترش استفاده از خدمات صنايع بيمه

- استفاده از تسهیلات مقاوم سازی مسکن و ...

ج)مرحله آمادگي:

1- تهيه شناسنامه جامع شهر ( و به تفکیک مناطق) از نظر ميزان جمعيت- تعداد خانوار – تعداد و وضعيت كيفيت مقاومت واحدهاي مسكوني – مشخصات فني واحدهاي اداري و عمومي – امكانات و ماشين آلات سبك و سنگين شهرداریها و بخش خصوصي در شهر و بخش دولتي و نهادها و سازمانهای شهرهای معین اطراف و نگهداري اطلاعات در چند نسخه در مناطق امن و بهنگام سازی آنها

2- تهیه نقشه های پهنه بندی خطر سیلاب در مسیلهای اصلی و فرعی موجود در سطح شهر و اعلام میزان ریسک خطر وقوع احتمالی سیلاب در حاشیه حریم و بستر

3- تعیین حریم و بستر طبیعی گذر دبی رودخانه و روانابهای سطحی بر اساس مطالعات دقیق اقلیمی حوزه های بالادست، دوره بازگشت حداقل 25 سال ، جنس خاک و شرایط زمین شناسی مسیل و..

4- هماهنگي و اخذ مشخصات دسترسي سريع به مسئولين مافوق و جانشين آنان (فرماندار، شهردار، بخشدار‘ نيروي انتظامي‘ بهداشت و درمان، جمعیت هلال احمر و...) در زمان بروز حادثه از طريق تلفن ‘ تلفن همراه‘ بيسيم و..)

5- مكانيابي و پيش بيني سازه های امن و مقاوم و فضاهای خاص با شرايط دسترسي آسان و ايمن در زمان وقوع حوادث جهت برپائي و استقرار واحدهاي امدادرساني - ايجاد اردوگاه اسكان موقت- انبار امدادي و...

6- اجراي برنامه هاي آموزشي در سطح شهرها با هماهنگي سازمانها و نهادهاي مرتبط ( ائمه جماعات‘ آموزش و پرورش‘ شوراهاي اسلامي ‘ صدا و سيما ‘ سازمان جهاد كشاورزي و...) در جهت گسترش آگاهيهاي عمومي در نحوه برخورد با بلاياي طبيعي – آموزشهاي كمكهاي اوليه- اجراي مانورهاي آموزشي- آموزشهاي علمي استفاده از منابع در جهت كاهش درصد وقوع حوادث قهري و...

7- تقویت بعد مشارکت عمومی شهروندان در جلوگیری از ایجاد فرآیندهای تاثیرگذار در روانابهای سطحی در قبل از حادثه ( ایجاد تاسیسات متقاطع جهت دسترسی محلی بر روی کانالهای سیل گذر، رعایت تنظیف و نگهداری کانالها و..) و مشارکت همه جانبه در جریان امداد و نجات،، مقابله و بازسازی بعد از حادثه

د)مرحله مقابله:

شامل هماهنگي و اجراي برنامه هاي طراحي شده دستگاههاي اجرائي و امدادي در زمان بروز حادثه :

1- حضور در منطقه ، ارزیابی و بررسي اوضاع و اطلاع رساني وضعيت منطقه به مراجع مافوق

2- هماهنگي با دستگاههاي انتظامي - امدادي و خدماتي با در اختيار نهادن اطلاعات جمع آوري شده در مرحله پيشگيري به مسئولين برنامه ريزي و اجرائي و امدادي حاضر در صحنه بحران (هماهنگي در استقرار واحدهاي امدادي و درماني در مناطق پيش بيني شده

3- هماهنگی و اقدام در جهت امداد رساني ، اسكان موقت آسيب ديدگان- برقراری جریان شریانهای حیاتی(آب ، برق ، گاز و مخابرات)- هماهنگي در توزيع ارزاق و مايحتاج عمومي و کلیه وظایف محوله در جریان امداد و نجات...

4- جلوگيري از بروز تنشهاي مردمي و ايجاد آرامش رواني بين آسيب ديدگان با استفاده از نفوذ محلي

و)مرحله بازسازي و بازتواني:

شامل هماهنگي و اجراي برنامه هاي طراحي شده از سوي دستگاههاي حمايتي و بازسازي خسارات پس از زمان حادثه :

1- كمك به راه انداري و تسريع در استقرار واحدهاي آموزشي- خدمات اداري – فعاليتهاي اقتصادي و در مجموع عادي سازي جريان زندگي روستائي و رفع آثار بحران پس از زمان حادثه

2- هماهنگي و ايجاد تعامل بين آسيب ديدگان با دستگاههاي اجرائي در تسريع در امر بازسازي واحدهاي مسكوني – تجاری ، واحدهای عمومي و برقراري کامل و با ثبات شريانهاي خدماتي آسيب ديده (آب و برق و تلغن و...)

3- كمك به گسترش مشاركت آسيب ديدگان در بازسازي واحدهاي آسيب ديده خويش طبق برنامه هاي پيش بيني شده در جريان بازسازي

4- كمك به برقراري زمينه آرامش روحي آسيب ديدگان بويژه كودكان در جريان حوادث و...

* مهمترين راهكارها در جهت پيشگيري و كاهش خسارات ناشي از وقوع سیل در سطح کشور ارائه آموزشهاي عمومي به آحاد مختلف مردم در جلوگيري از تعرض به مسيلها و تصرف حواشي رودخانه ها و ایمن سازی ابنیه و تاسیسات،واحدهای مسکونی و تجاری و ... با استفاده از ظرفيت رسانه اي صدا و سيما ، مطبوعات محلي ، مراكز آموزشي و...

* گسترش سيستم هشدار سريع و تجهيزات اطلاع رساني در حوزه هاي مشرف به مراكز شهري و روستائي با استفاده از داده هاي ماهوارهاي ، سيستم GIS و ...

* اجراي دقيق قوانين،دستورالعملهاي اجرائي و ضوابط فني و اعمال نظارت بر ساخت و ساز در حاشیه رودخانه و مسیلها

* جلوگیری از تخریب مراتع و جنگلها با اجراي طرحهاي مرتعداري ،حفظ تعادل دام و مرتع ، خروج دام از جنگل ، كنترل فرسايش خاك ، كنترل رسوب و ... در سطح حوضه های آبريز

جلوگیری از تخریب پوشش گیاهیو حفظ و حفظ تعادل دام و مرتع در حوضه های مشرف به مراکز سکونتی

*گسترش استفاده از مشاركتهاي مردمي در استفاده و بهره برداري صحیح از منابع

* انجام مطالعات و تهیه نقشه های پهنه بندی سیل و تهيه و اجراي طرحهاي جامع سيلاب براي شهرها و روستاهاي استان پیش از اجرای برنامه های توسعه

مديریت صحيح منابع آب در بالادست و کنترل سیلاب و روانابهای سطحی

* تدوين و گسترش برنامه هاي بيمه بر اساس ريسك وقوع خطر سيلاب در رودخانه ها و مسيلهاي مشرف و مجاور مراكز سكونتگاهي و تسهيل در استفاده از خدمات آنها در بخشهای مختلف

اجرای روشهای سازه ای در پیشگیری از سیل(دیواره های حفاظتی، سدها،خاکریزها و...)

اجرای روشهای غیر سازه ای (نظیر آبخیزداری، نهالکاری، توسعه فضای سبزو...)

*‌ حفظ حریم بستر رودخانه هاي اصلي و مسيلهاي فرعي و جلوگیری از تعرض به آن در جهت فعاليتهاي كشاورزي، طرحهاي عمراني ، ساخت و ساز واحدهاي مسكوني و ... از سوی بخش خصوصی، شهرداریها و...

* توجه جدي به طرحهاي توسعه فضاي سبز شهري و روستائي در جهت كاهش روانابهاي سطحي

سیلاب و مدیریت آن

مطالب مشابه :

روشهای سازه ای مدیریت سیلاب

سیلاب و مدیریت آن

روشهای غیر سازه ای مدیریت سیلاب

مدیریت سیلاب

سیلاب

مدیریت سیلاب در کلانشهرهای ایران

موضوعات مناسب پروژه و پایان نامه مهندسی آب

اعتبار طرح‌های نیمه تمام رودخانه‌های لرستان تأمین شود

با توجه به سوابق سیل خیزی استان لرستان ، حذف اعتبارات مهندسی رودخانه استان در سال جاری معقولانه نیست