املش پردیس ایران زمین...

در جنوب غربی دریای خزر و در ناحیه کوهستانی «اشکورات» روستای کوچکی به نام املش وجود دارد که حدود شصت سال پیش به عنوان یکی از مراکز فروش اشیاء باستانی متعلق به سده های نهم و هشتم پیش از میلاد، معروف بود. اشیاء هنری معروف «املش» از گورهایی متعلق به دوران «مگالتیک» توسط حفاری های غیر مجاز به دست آمده است. با توجه به این اشیاء، منطقه «املش» یکی از مراکزی بوده که تحت تأثیر جریان های هنری زمان خود قرار گرفته است ولی در عین حال دارای شخصیت ویژه ای است که حاکی از درجه بلند هنری آن می باشد.

سفالگر و پیکرساز «املش» ابتکارات بدیعی از خود نشان داده اند و اندام انسانی و شکل جانوران را به بهترین وجهی مجسم کرده اند. به ویژه گاوهای کوهان داری که از خود به یادگار گذاشته اند به گونه ای است که انسان معاصر را نیز تحت تأثیر خود قرار می دهد.  سفال «املش» نقش مهمی ندارد زیرا سفالگر علاقه ای زیاد به ساختن ظروف به شکل جانوران به ویژه آنهایی که برایش آشنا هستند نظیر اسب و آهو و گاو از خود نشان می دهد.

به نظر می رسد که در «املش» زرگر و فلزکار هر دو، راهی را می پیمایند که پیکرساز برایشان باز کرده است. جواهرساز با برخی از موضوع های مربوط به «میان رودان» آشنایی دارد و به جام های بلند زر و سیم علاقه زیاد نشان می دهد. اما آثارش بیشتر شباهت با نمونه هایی دارد که در آغاز «عصر آهن» در «قفقاز» پرورش یافته بود. وجود مجسمه های کوچک برنزی در این ناحیه رابطه میان هنرمندان «املش» با نواحی «قفقاز» را نشان می دهد.

این شهرستان در مختصات جغرافیایی36 درجه و50 دقیقه تا 37 درجه و 8 دقیقه عرض شمالی از خط استوا و 50 درجه و 60 دقیقه تا50 درجه و 16 دقیقه طول شرقی از نصف النهار مبدا ودرفاصله 75 کیلومتری شهر رشت واقع شده است. این شهرستان از شمال به دو شهرستان لنگرود و رودسر از غرب و جنوب به شهرستان سیاهکل و ازشرق به رودسر محدوداست.
شهرستان املش از نظر ژئومرفولوژی و ناهمواریها به سه منطقه جلگه ای ، کوهپایه ای و کوهستانی تقسیم شده است. بخش جلگه ای از آبرفتهای رودهای شلمان رود ، کیا رود و رود کهنه گویه به وجود آمده است که شهر املش بر مخروط افکنه شلمان رود بنا شده است ، بخش جلگه ای و کوهپایه ای در گذشته نه چندان دور پوشیده ازجنگل انبوه بود اما امروزه بیشتر درختان قطع گردیده و به باغات چای تبدیل شده است.بخش کوهستانی در جنوبی ترین قسمت شهرستان واقع شده و پوشیده از مراتع و بلند ترین قله آن ناتشکوه است.

مناطق جلگه ای و کوهپایه ای دارای آب و هوای معتدل و مناطق کوهستانی دارای زمستانهای سرد و پوشیده از برف و یخبندان و تابستانهای خنک و ملایم است.
شهرستان املش در سال 76 از شهرستان رودسر منتزع و تبدیل به شهرستان شد و شامل دو بخش مرکزی ، رانکوه و 5 دهستان ،املش جنوبی و شمالی ،سمام، شب خوسلات، کجید و 147 آبادی است که ازاین تعداد ،13 آبادی خالی از سکنه می باشد. مرکز این شهرستان شهر املش است و نام آن دراصل «ام» و «لش» بوده است که «ام »به معنی «رود»و «لش»به معنی«راکد» می باشد بنابر این املش یعنی رود خانه راکد.
این شهرستان براساس‌سرشماری سال 1375، 50716 نفر جمعیت دارد که 38% شهرنشبن و 62% در روستاها ساکن هستند.

اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی و دامداری است ازمحصولات مهم کشاورزی می توان برنج، چای و گندم را نام برد ،ساکنین جلگه به پرورش گاو، طیور و (بعضا)کرم ابریشم مشغولند و درمناطق کوهپایه ای و کوهستانی به پرورش زنبور عسل می پردازند .ضمنا سه شنبه بازار املش نمونه قابل توجهی از بازارهای هفتگی سنتی در گیلان است که نقش به سزایی در رونق اقتصادی این شهرستان دارد .شهرستان املش دارای معادنی نظیر :معدن میکای سیاه و دولومیت می باشد واز بقاع متبرکه و ابنیه تاریخی آن می توان به بقعه آقا سید حسن کشکلایه ، سید کلثوم و سید علی کیا نام برد.