اهمیت ورزش در دوران دبستان (بازي هاي پرورشي )

اهمیت ورزش در دوران دبستان

ورزش از جمله علومي است كه ويژگي‌هاي علمي آن در ابعاد مختلف جامعه، به ويژه بعد فرهنگي و اجتماعي بسيار روشن و آشكار است.

همچنين در بهداشت و سلامت جسم و روح، ايجاد نشاط، افزايش قابليت‌هاي كاربردي ماهيچه‌ها و عضلات در هنگام انجام كارها نقش كارسازي دارد.

به همين جهت است كه كشورهاي مختلف، جايگاه ويژه‌اي براي تربيت بدني و ورزش قائل هستند و سازمان‌هاي گوناگوني را براي گسترش آن ايجاد كرده‌اند.

تربيت بدني و اهداف آن در دبستان

در جامعه ما تربيت بدني بيشتر بر هدف‌هاي ارزشمند انساني تأكيد دارد كه منظور از آن همان پرورش فكر و جسم در جهت رشد و تكامل ارزشهاي انساني و آموختن رفتارهاي مطلوب فردي و اجتماعي است.

از آنجا كه معلومات و مهارت‌هاي مختلف انسان، جنبه اكتسابي دارد، براي به فعليت درآوردن استعدادهاي خود لازم است به آموزش و تمرين بپردازد. بنابراين اهميت تربيت بدني و ورزش در آمادگي براي رسيدن به كمال والاي انساني غيرقابل انكار است.

اهداف اصلي تربيت بدني را مي‌توان به سه دسته تقسيم كرد:

1-هدف‌هاي جسماني:

-تقويت قواي عمومي بدن

-ايجاد هماهنگي بين اعصاب و عضلات

-ايجاد سرعت و مهارت در واكنش‌هاي عضلاني

-ايجاد استقامت در برابر فشارهاي جسمي

-ازدياد نيروي بدني

-اصلاح و توان‌بخشي و جبران نقايص بدني

2-هدف‌هاي رواني:

-كشف خويشتن از نظر استعدادهاي نهفته بدني – رواني

-تربيت شخصيت و پرورش روحيه همياري

-برانگيختن فرد براي تحرك و پيشگيري از خمودگي

-برقراري تعادل رواني و احساس نيرومندي

3-هدف‌هاي اجتماعي:

-پرورش حس احترام به قوانين گروهي و اجتماعي

-پرورش توان مديريت و تصميم‌گيري

-پرورش احساس نوعدوستي و جوانمردي

-پرورش نيروي بدني – رواني مورد نياز جامعه

-پرورش روحيه ايثار و از خودگذشتگي

-پيشگيري از سرايت بيماري‌ها و برخي از آسيب‌هاي اجتماعي

اهميت ورزش در دوران كودكي

اهميت دادن به ورزش در دوران كودكي، امري مهم و حياتي است. زيرا كودك همواره در حال رشد است و رشد مطلوب و همه جانبه او مي‌تواند در زندگي آينده‌اش بسيار مفيد و موثر واقع شود. رشد كودك در صورتي در دوران نوجواني تكميل مي‌شود

كه جريان رشد او در تمامي مراحل قبلي به خوبي هدايت شده باشد.

در سنين پايين، نقص يا ناراحتي در قسمتي خاص از بدن، با تمرين و تقويت عضلات سريع تر برطرف مي‌شود.

اما هرچه سن كودك افزايش يابد، اين عمل به كندي امكان‌پذير خواهد بود.

بي‌توجهي به نقص يا ناراحتي بدني كودك در اين دوره باعث مي‌شودكه آن ناراحتي به طور بسيار سريع پيشرفت كند.

راه‌رفتن و نشستن غلط كودك ممكن است عوارضي در او ايجاد كند كه مستقيما بر ستون فقرات او اثر نامطلوبي بگذارد. در سنين قبل از نوجواني بهتر است به حركات بدني كودك شكل داده شود. بنابراين بايد امكانات، وسايل و لوازم به اندازه كافي در اختيار او قرار گيرد.

انواع دو، پرش‌ها، پرتاب توپ و پاس گرفتن به شكل رقابتي، خودبه‌خود باعث تقويت همه جانبه روح و جسم كودك مي شود.

بازي كودك در دبستان

در دوره دبستان، تربيت و تقويت كودك از طريق بازي، امري ضروري است. يكي از موثرترين وسيله‌ها براي رسيدن به وضع مطلوب در تربيت بدني و ورزش دوره ابتدايي، بازي است.

كودكاني كه بين 7 تا 12 سالگي در مرحله دبستاني مي‌گذرانند، تمايل زيادي دارند كه به صورت گروهي بازي كنند.

در اين دوره، بازي نقش بسيار مهمي در رشد كودك دارد. فعاليت و جنب و جوش كودك در دوره دبستان بسيار زياد است. كودك به اقتضاي رشد ذهني و حواس خود در اين مرحله قادر است مسائل و حقايق بيشتري را نسبت به دوره‌هاي قبل درك كند و به قول برخي از صاحب‌نظران، فعاليت‌هاي كودكان كه اغلب به شكل بازي در مي‌آيند، كليد حقيقي رشد و تكامل همه جانبه آنها است.

يادگيري از طريق انجام دادن و بازي كردن مي‌تواند كاملا در اين مرحله تحقق يابد. بازي كودك دبستاني مي‌تواند با بسياري از مطالب خواندني و نوشتني همراه باشد. بازي و تمرين بدني براي كودكان يك امر طبيعي است.

بازي همواره با انگيزه‌هايي همراه است كه كودك را تحريك مي‌كند تا اعضاي گوناگون، حواس و ذهن خود را به كار اندازد و همين به كار بردن، موجب رشد و تربيت اومي‌شود.

بازي درست و به موقع مي‌تواند خجالت، ترس و پرخاشگري كودكان را از بين ببرد و به نحو موثري از حساسيت و نگراني آنها بكاهد.

كودك از طريق بازي كردن، احساسات خود را بيان مي‌كند و ترس‌ها و نگراني‌هاي خود را ابراز مي‌دارد و گاه مسائل و مشكلات خود را حل مي‌كند.

بازي از آن جا كه در رشد همه جانبه كودكان دبستاني نقش بسيار مهمي دارد، بايد بيش از پيش مورد توجه مربيان و معلمان قرار گيرد.

برنامه‌ريزي درس تربيت بدني

برنامه‌ريزي درس تربيت بدني و ورزش در دبستان بايد به گونه‌اي صورت گيرد كه فقط به رشد و تكامل قواي جسماني محدود نشود بايد تمامي ابعاد شخصيت كودك اعم از عاطفي، رواني، اجتماعي و غيره را در برگيرد.

تربيت بدني و ورزش يكي از دروس اصلي در دوره ابتدايي است كه اگر به درستي براي آن برنامه‌ريزي شود، دانش‌آموزان را در يادگيري تمامي دروس ياري مي‌دهد و زمينه تحقق اهداف كلي آموزش و پرورش را فراهم مي‌كند. تربيت بدني بايد بتواند از طريق فعاليت‌هاي جسماني و تمرين‌ها و ورزش‌هاي مختلف، رشد و توسعه قواي بدني، توانايي‌ها و استعدادهاي ذهني، عاطفي و اجتماعي دانش‌آموزان را تسهيل كند. درس تربيت بدني و ورزش هرگز نبايد به عنوان يكي از دروس حاشيه‌اي يا ضميمه در دوره دبستان تلقي شود.

مربيان و معلمان ورزش در دوره ابتدايي بايد موارد مربوط به آمادگي جسماني را به گونه‌اي عرضه كنند كه دانش‌آموزان تشويق شوند تمرين‌ها و فعاليت‌هاي جسمي را حتي در خارج از مدرسه هم انجام دهند.

زيرا يكي از اهداف مهم و دراز مدت تربيت بدني، حفظ و نگهداري حد مطلوب آمادگي جسماني دانش‌آموزان در سال‌هاي آينده است.

مراحل فعاليت‌هاي تربيت بدني در دبستان

فعاليت‌هاي تربيت بدني در دوره دبستان را مي‌توان به سه مرحله اساسي تقسيم كرد:

1-فعاليتهاي قبل از 8 سالگي

(مهارت‌هاي بنيادي):

در دوره پيش‌دبستاني و اوايل دوره دبستان، كسب توانايي‌ها و مهارت‌هاي اساسي در حركات جابه‌جايي بسيار مورد توجه است.

زيرا افزايش و توسعه اين نوع حركات، اين توان را به كودك مي‌دهد تا ياد بگيرد كه چگونه به درستي راه برود، بدود، بپرد و پرتاب و دريافت كند و حركاتي مانند آن را انجام دهد.

والدين و مربيان بايد باايجاد زمينه‌هاي مناسب و امكانات كافي، كودكان را به انجام بازي‌ها و فعاليت‌هاي مختلف ورزشي، براي كسب انواع مهارت‌ها و فعاليت‌هاي بدني وا دارند.

2-فعاليت‌هاي 8 تا 10 سالگي(مهارت‌هايابتدايي ورزش): در اين سنين معلم بايد بر اجراي حركاتي تأكيد كند كه نياز به دقت و مهارت بيشتري دارند. آموزش حركات ورزشي در اين مرحله بايد به گونه‌اي باشد كه دانش‌آموزان حركات ورزشي را كم‌كم با مهارت‌هاي ورزشي هماهنگ كنند. براي تحقق اين كار معلم مي‌تواند شكل ساده‌اي از واليبال كه در آن تركيبي از مهارت‌هاي بنيادي مانند دويدن، پريدن،‌ ضربه‌زدن، پرتاب و دريافت كردن وجود دارد، به دانش‌آموزان آموزش دهد. البته معلم براي انجام اين كار بايد نيازها و علاقه‌هاي دانش‌آموزان و همچنين امكانات موجود در مدرسه را هم در نظر بگيرد.

3-‌فعاليتهاي 10 تا 12 سالگي (مهارت‌هاي ورزشي): مهارت‌هاي ورزشي در سال‌هاي آخر دبستان آموزش داده مي‌شود. زيرا در اين سنين كودك از نظر جسمي، ذهني، عاطفي و رواني آمادگي بيشتري پيدا كرده است و مي‌تواند آموزش‌ها و تمرين‌هاي ورزشي را جدي‌تر و بهتر اجرا كند.

البته معلم بايد براي ايجاد مهارت مناسب در اين سنين، تمرين‌هاي بيشتر و طولاني‌تري را در نظر بگيرد، فعاليت‌هاي شديد و آرام را به طور متناوب قرار دهد، از برگزاري فعاليت‌هاي مسابقه‌اي شديد بپرهيزد و بر جنبه‌هاي انساني ورزش، خصوصيات خوب اخلاقي و حس گروهي تأكيد كند.

اردوهاي ورزشي و تفريحي

در دبستان، اردوهاي تفريحي و ورزشي كوتاه مدت روزانه يا ساعتي كه با تلاش معلم در مكان‌هاي معيني برگزار مي‌‌‌‌شود، مي‌تواند علاوه بر افزايش مهارت، حركات و فعاليت‌هاي ورزشي دانش‌آموزان، در رشد و تكامل ذهني، عاطفي، رواني و اجتماعي آنها بسيار مؤثر باشد.

معلم بايد محل مناسب براي برگزاري اردو انتخاب كند، وسايل و امكانات مورد نياز را به خوبي پيش‌بيني كند تا دانش‌آموزان به راحتي بتوانند فعاليت‌هاي ورزشي خود را انجام دهند.

در برخي مواقع معلم مي‌تواند دانش‌آموزان را به گروه‌هاي مختلفي تقسيم كند تا با يكديگر به رقابت سالم بپردازند.

در اردوهاي تفريحي و ورزشي، دانش‌آموزان ضمن انجام فعاليت‌هاي ورزشي، روابط و دادوستدهاي اجتماعي خود را توسعه مي‌دهند و با زندگي جمعي و فعاليت‌هاي گروهي آشنا مي‌شوند.

بنابراين معلم بايد در طول سال تحصيلي و در موقعيت‌هاي مناسب، با برگزاري اردوهاي تفريحي و ورزشي براي دانش‌آموزان، زمينه رشد و تكامل بدني، ذهني و اجتماعي آنها را فراهم كند.

البته بهتر است كه معلم بيشتر از اردوهاي كوتاه مدت ساعتي استفاده كند. زيرا اردوهاي روزانه نياز به تجهيزات و امكانات بيشتري دارند.

همچنين معلم بايد از ايمن بودن محل برگزاري اردو اطلاع داشته باشد و با پيش‌بيني‌هاي لازم از خطرات احتمالي پيشگيري كند و تمامي تلاش خود را براي تامين سلامت دانش‌آموزان به كار گيرد. علاوه بر اين معلم بايد سعي كند تا دانش‌آموزان در اردو از وقت خود به خوبي استفاده كنند و از تنبلي و سهل‌انگاري بپرهيزند.

درس تربيت بدني، يكي از دروس بسيار مهم در دوره ابتدايي است. اگر در اين سنين موقعيت‌هاي لازم براي كسب تجربه‌هاي حركتي و تكرار و تمرين آنها فراهم نشود، ممكن است كودك هرگز فرصت تصحيح و تكميل الگوهاي حركات بنيادي را پيدا نكند و به همين دليل يادگيري هر نوع مهارت ورزشي در سنين بالاتر با كندي انجام خواهدشد. به طور يقين اگر شناخت كافي نسبت به امري صورت نگيرد، نمي‌توان به راحتي آن را قبول يا رد كرد.

بنابراين اگر پيشرفت تربيت بدني و ورزش كشورمان و در واقع تضمين و تامين نسل‌هاي سالم و تندرست، مدنظر است، بايد پيش‌بيني‌هاي لازم و سرمايه‌گذاري قوي و اساسي در اين زمينه صورت پذيرد.

براي اصلاح و بهبود وضع تربيت بدني در دوره دبستان، پيشنهادهاي زير ارائه مي‌شود:

1-جذب نيروهاي متخصص رشته تربيت بدني براي تدريس در كلاس تربيت بدني دوره ابتدايي

2- استفاده از بازي‌هاي دبستاني و آموزش حركات پايه

3-افزايش سطح آگاهي مسئول مدرسه و اولياي دانش‌آموزان درباره كلاس تربيت بدني.

4- توجه معلم ورزش به تفاوت‌هاي فردي دانش‌آموزان در تمامي جنبه‌هاي رشد و تكامل آنها.

5- افزايش و توسعه امكانات و وسايل ورزشي يكسان براي تمامي مدارس.

6-نظارت بر شيوه كلاسداري و اجراي درست مواد آموزشي تربيت بدني از سوي معلمان ورزش.

7- ايجاد هماهنگي ميان نگرش خانواده، مدرسه و معلم به فعاليت‌ و حركات‌هاي ورزشي توسط كارشناسان و مشاوران ورزيده تربيت بدني.

8-تصميم‌گيري براي كلاس تربيت بدني توسط افراد متخصص و با هماهنگي اداره كل تربيت بدني آموزش و پرورش صورت گيرد.

منابع

1-اتقياء ناهيد (1370): «ضرورت و اهميت تربيت بدني در مقطع ابتدايي»خلاصه مقالات سمپوزيوم جايگاه تربيت در آموزش ابتدايي، وزارت آموزش و پرورش، صص 261 – 0270

2-ايزدي، علي‌اكبر(1369): حركات ورزشي و بدن‌سازي، چاپ سوم، جهاد دانشگاهي: گيلان.

3-حميدي، مهرزاد(1364): بازي‌هاي پرورشي، نيمسال چهارم مراكز تربيت معلم، دفتر تحقيقات و برنامه‌ريزي درسي وزارت آموزش و پرورش

اهمیت ورزش در دوران دبستان (بازي هاي پرورشي )

مطالب مشابه :

اهمیت ورزش در دوران دبستان (بازي هاي پرورشي )

سیستم هاي عامل جلسه دوم

با دويدن شاداب و سلامت بمانيد

دانلود رایگان پروژه درس سخت افزار 2

دانلود رایگان تحلیل سیستم انتخاب واحد دانشگاه

طراحی سیستم های اطلاعاتی و مدیریتی

قابل توجه دانشجویان آموزشکده سما فیروزآباد

اسامی برندگان مسابقه رمضان در سما