تغذیه مصنوعی

با توجه به معضل کمبود آب و همچنین افزایش تقاضا برای آب به واسطه ی ازدیاد جمعیت , در اکثر کشورهای دنیا به خصوص کشورهای جهان سوم و از جمله کشور ما جبران کمبود آب از مهمترین برنامه های دولت می باشد . یکی از ساده ترین و موثر ترین روش ها برای افزایش منابع آب و رفع مشکل کم آبی استفاده از طرح های تغذیه ی مصنوعی در نقاط مختلف, به خصوص در مناطق گرم و نیمه خشک می باشد.

تعریف و ریشه لغوی:

وارد کردن آب به داخل یک سازند زمین شناسی را بوسیله متدها و تاسیسات مختلف ، تغذیه مصنوعی گویند ومعادل لاتین آن Artificial Recharge می باشد.

به علت وجود پارامترهاي متعدد مؤثر در مكان يابي و نياز به بررسي توام معيارهاي ارزيابي شده و تغييرات مداوم آنها، سامانه اطلاعات جغرافيايي ابزاري كارآبراي مديريت و به كارگيري داده هاي مكاني در اين زمينه است. بررسي ارتباط بين واحدهاي ژئومرفولوژي و مناطق مناسب براي تغذيه مصنوعي نشان مي دهد كه مناطق مناسب براي تغذيه مصنوعي بيشتر در واحدهاي مخروط افكنه ها و دشت سر قرار دارند.

براي ارزيابي اثر كمي تغذيه مصنوعي بر سطح آبهاي زيرزميني چند برنامه رايانه‌اي تهيه گرديده است . براساس روشهاي تحليلي همچون Bouwer- (1978)، براي حوضچه‌هاي مستطيل شكل، Glover (1960) و Hantush (1967) براي حوضچه‌هاي مدور و مستطيل شكل، Baumann (1985) براي حوضچه‌هاي مدور و Marino (1967) و Rai-& Singh (1992) براي نهرهاي طويل، شبيه‌هاي رايانه‌اي تهيه شده است . با ارزيابي روشهاي فوق ملاحظه شده كه روشهاي Hantush و Baumann براي حوضچه‌هاي مدور و روش Bouwer براي حوضچه مستطيلي از كارآيي مناسبي برخوردار نبوده، و داراي محدوديتهاي مي‌باشند.

شرایط کلی استفاده از تغذیه مصنوعی :

بر حسب نوع نیازها ، ویژگیهای جغرافیایی و نحوه استقرار تاسیسات تغذیه و نوع آن طرحهای تغذیه مصنوعی و طرز کار آنها ، بی اندازه متغیر است.
با توجه به اینکه هر سیستم و طرح تغذیه مصنوعی از یک سیستم آبدار ، یک منبع تغذیه و بالاخره تاسیسات مربوطه تشکیل می شود. به خوبی می توان حدس زد که ابعاد این طرحها تا چه اندازه می توانند متغیر باشند که این تغییرات می توانند هم از نظر زمانی و هم از نظر مکانی قابل اندازه گیری باشند.

شرایط هیدرولوژیکی و منبع تغذیه :

رژیم آبهای سطحی موجود در منطقه و اختلاف بین رژیم منبع تغذیه و رژیم مورد تقاضا ، عامل مهمی است که باید در رابطه با ظرفیت تنظیم کنندگی مخزن طبیعی و شرایط انتقال آب بین نقاط تغذیه و برداشت در نظر گرفت.

تیرگی آب: پیش از در نظر گرفتن موارد ذکر شده، باید توجه داشت که آب حاوی مقدار بسیار کمی از مواد معلق می باشد و این در موقعی است که بخواهیم از آب بدون پالایش قبلی استفاده کنیم.

شرایط هیدروژئولوژیکی مخزن آب :

وضع سفره ، از نظر آزادبودن یا تحت فشار بودن که از طریق ضریب ذخیره و یا پرشدگی در حجم آب قابل تحرک و نیز در نوع تاسیسات تغذیه تاثیر خواهد گذاشت. ضخامت بخش غیر اشباع قبل از ذخیره سازی در مورد سفره های آزاد این ضخامت به میزان بهره برداری از سفره بستگی دارد.

انجام تغذيه به دو روش نفوذ آب به داخل زمين از طريق سطح آن، و تزريق آب به داخل سفره امكان‌پذير است . در روشهاي گسترش سيلاب گورابها، استخرها و نهرهاي تغذيه، آب تحت فشار ناشي از بار خود، به داخل سفره نفوذ مي‌كند. در روش ديگر، آب از طريق چاه و به وسيله تلمبه به درون سفره تزريق مي‌گردد. مشکل عمده و اساسی اکثر طرح های تغذیه ی مصنوعی گرفتگی بسترهای تغذیه مصنوعی به واسطه ی ورورد آب گل آلود به درون آنها می باشد رسوبات ته نشین شده روی لایه ی سطحی بستر قرار گرفته و با حرکت ذرات ریز به درون منافذ خاک باعث مسدود شدگی آن میگردد. این رسوبات باعث کاهش نفوذ آب از بسترهای تغذیه شده و عملا بعد از چند آبگیری , بسترها آن بازدهی را که از قبل دارا بودند نخواهند داشت و درنهایت باعث کاهش عمر مفید جریان تغذیه خواهند شد. انسداد بستر تغذیه به عوامل مختلفی چون غلظت رسوب , نسبت توزیع اندازه ی ذرات در آب به توزیع منافذ متوسط , سرعت نفوذ اولیه , سرعت ته نشینی ذرات, دانه بندی ذرات, بافت و ساختمان خاک, ویژگی های فیزیکی ذرات معلق و عوامل بیولوژیک و شیمیایی آب تغذیه بستگی دارد. با ته نشست ذرات معلق , لایه ی محدود کننده ای در بستر تشکیل یافته که دارای نفوذ پذیری کم می باشد . با افزایش غلظت رسوبات معلق, به خصوص افزایش مقدار رس , مقاومت این لایه در مقابل جریان آب افزایش می یابد. تکنیک های مدیریت بستر که باعث کاهش تاثیر مسدودشدگی می گردد بیشمار است. این روش ها شامل پیش پالایی اولیه ی رسوبات, لایروبی مواد رسوبی تهنشین شده در بستر, شخم زدن , موج دار کردنو خراش دادن بستر , خشک نگهداشتن متناوب استخر های نفوذ و استفاده از مواد آلی در کف تاسیسات تغذیه می باشد.
مسدود شدگی در عمق های زیر بستر با اهمیت بوده و در زمان های طولانی بر نفوذ پذیری و عمر طرح موثر می باشد. اگر مسدود شدگی در نزدیکی بستر اتفاق بیفتد رفع مواد رسوبی در چند سانتی متری سطح خاک بسترها به راحتی جبران پذیر است . لذا برای حفظ ذرات در بالای بستر نفوذی, استفاده از مواد مالچی می تواند گزینه ی خوبی باشد.

بنا بر پژوهش های انجام شده غلظت رسوب مواد معلق موجود در آب عامل اصلی بروز پدیده ی مسدودشدگی محسوب شده و این عامل اثر زیان بار خود را از طریق ایجاد یک لایه ی ضخیم و کم نفوذ در سطح خاک و همچنین از طریق پر کردن خلل و فرج خاک ایجاد می نماید .

تغذیه مصنوعی

مطالب مشابه :

تغذیه مصنوعی

منابع آب‌ هاي زيرزميني

تغذیه آب زیرزمینی

فرآیند های فیزیولوژی تولید مثل در دام ها

بررسی بهبود نفوذ پذیری بسترهای تغذیه ی مصنوعی با استفاده از مالچ های مختلف

فرآیند های فیزیولوژی تولید مثل در دام ها

آبهای زیر زمینی

بررسی فرایند استخراج و ارزش تغذیه ای و درمانی پودر کاکائو

تولید فرآورده های لبنی

طراحی سیستم یکپارچه تغذیه خطوط تولیدی در صنایع خودرو سازی با استفاده از فناوری RFID در محیط تولید تر