مترو

 

مترو نام قطار داخل شهری است.

مترو و یا قطار شهری می‌تواند در زیر یا بر روی سطح زمین و بر روی ریل مخصوص خود حرکت کند. مترو در کم شدن مشکل ترافیک و نیز آلودگی هوا در کلان‌شهرها بسیار موثر است.

از کشورهای پیشرفته در زمینه راه اندازی خطوط مترو می‌توان به ایالات متحده آمریکا، فرانسه، ژاپن و آلمان اشاره کرد.

بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین خط متروی شهری در جهان متعلق به متروی نیویورک است که با داشتن ۴۶۲ ایستگاه و طول ۱۳۵۵ کیلومتر و دارا بودن ۲۶ مسیر، در جهان بی‌همتا است. در متروی تهران هشت خط عادی و چهار خط سریع‌السیر در نظر گرفته شده که همکنون تنها 3 خط عادی فعال به همراه یک خط بین شهری بین تهران وکرج دارد.




متروی تهران به مجموعهٔ قطارهای شهری تهران و همچنین «سازمان قطار شهری تهران و حومه» گفته می‌شود. تا تابستان ۱۳۸۶ (ژوئیه ۲۰۰۷ م.) این قطارها در سه خط اصلی در حال تردد هستند و دو خط دیگر نیز در حال احداث است. یکی از خطوط فعال بین‌شهری (میان کرج و تهران) و بقیه درون‌شهری هستند. تا پایان سال ۱۳۸۵ مسافت خطوط متروی بهره‌برداری‌شده برابر ۹۰ کیلومتر بوده است. 

اگرچه طرح‌های اولیه متروی تهران در زمان سلطنت محمدرضا شاه پهلوی ریخته شد، اما بطور رسمی از سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۹ م.) شروع به کار کرد. نخستین مسیر فعال، مسیر شماره ۵ مترو بود که بین تهران و کرج مسافر جابه‌جا می‌کرد و در ۱۶ اسفند ۱۳۷۷ فعالیت خود را آغاز کرد.

از اواخر سال ۱۳۸۵، با افزایش مسافران و تعداد قطارها، بخشی جهت بهره‌برداری از بدنهٔ اصلی سازمان قطار شهری تهران و حومه جدا شده و با عنوان «شرکت بهره‌برداری راه‌آهن شهری تهران و حومه» به کار خود ادامه می‌دهد.

پیشینه

اولین نقشه تهیه شده برای متروی تهران به سال ۱۳۵۰ ه.ش نقشه کنونی خطوط فعال متروی تهران

پیشینه برنامه‌ریزی برای احداث قطار شهری در تهران به دوره ناصرالدین شاه قاجار (۱۳۱۳-۱۲۶۴) و قرارداد رویترز بازمی‌گردد، در همین سال‌ها یک خط آهن روزمینی بین دروازه شهرری و میدان باغ شاه ، احداث شد.

ولی اولین برنامه‌ریزی‌ها برای تأسیس مترو (قطار زیرزمینی) به سال ۱۳۵۰ بازمی‌گردد. مطالعات اولیه آن در سال ۱۳۵۳ به پایان می‌رسد و عملیات اجرایی به سال ۱۳۵۶ آغاز می‌گردد. طبق برنامه تهیه شده درآنزمان نخستین خط متروی تهران، می‌بایست در سال ۱۳۷۰ آغاز به کار می‌کرد.

در سال ۱۳۵۶، عملیات اجرایی ساخت مترو در تهران آغاز شد؛ اما پس از انقلاب ۱۳۵۷ و به دلیل آغاز جنگ ایران و عراق از سال ۱۳۵۹ به طور کامل متوقف گردید و این توقف تا سال ۱۳۶۵ ادامه داشت. در سال ۱۳۷۴ قرار دادی برای تامین تجهیزات مترو به امضا رسید. 

اولین خط متروی تهران در سال ۱۳۷۷ افتتاح شد که تهران را به کرج متصل می‌کرد. دو سال بعد، نیمه غربی خط دو (حد فاصل ایستگاه صادقیه در میدان صادقیه تا ایستگاه امام خمینی در میدان امام خمینی نیز بهره‌برداری شد. بخشی از خط یک متروی تهران نیز که ایستگاه میرداماد را به ایستگاه علی‌آباد متصل می‌کرد در سال ۱۳۸۰ به بهره‌برداری رسید. این خط بعدا در سال ۱۳۸۱ تا ایستگاه حرم مطهر در بهشت زهرا ادامه یافت. همچنین بخش شرقی خط دو متروی تهران به‌تدریج در سال‌های ۱۳۸۲، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید. با بهره‌برداری از این ایستگاه‌ها، خط دوی مترو از میدان صادقیه تا دانشگاه علم و صنعت امتداد یافت ودر بهمن ماه ۱۳۸۷ ایستگاههای باقری و تهرانپارس به بهره برداری رسید.


برنامه‌های توسعه

ساخت ایستگاه قیطریه متروی تهران
۶ مهر ۱۳۸۷

در حال حاضر توسعه هشت خط از متروی تهران به تصویب شورای شهر رسیده‌است. 

همچنین عملیات احداث خط سه متروی تهران در جنوب غرب تهران آغاز شده‌است. این خط در مجموع به طول ۳۲ کیلومتر از ایستگاه مجیدیه آغاز می‌شود و از خیابان شهید بهشتی، خیابان ولی‌عصر و میدان راه‌آهن عبور می‌کند و در آینده نیز به اسلامشهر متصل خواهد شد. خط سه مترو در ایستگاه شهید بهشتی با خط یک ، در ایستگاه امام خمینی با خط دو و در ایستگاه تئاتر شهر با خط در حال احداث چهار تقاطع خواهد داشت. 

خط چهار متروی تهران نیز در حال احداث می‌باشد. این خط ۲۰ کیلومتر طول دارد و دارای ۲۰ ایستگاه می‌باشد و خیابان پیروزی را به شهرک اکباتان متصل می‌نماید. این خط در ایستگاه دروازه شمیران با خط دو ، در ایستگاه دروازه دولت با خط یک ، در ایستگاه تئاتر شهر با خط در حال احداث سه و مجددا در ایستگاه آزادی با خط دو تقاطع خواهد داشت و بخش عمده‌ای از آن در زیر خیابان انقلاب خواهد بود. 

همچنین عملیات اجرایی امتداد خط دو تا خیابان جشنواره  در حال حاضر در جریان است.


حداکثر ظرفیت اسمی حمل مسافر در هر واگن (نشسته و ایستاده) در هر دو نوع قطارها بین ۱۹۰-۱۸۰ نفر است ، همچنین هر دو نوع قطارها مجهز به سیستم‌های تهویه مطبوع ، گرمایش ، سیستم صوتی اعلام خبر و سیستم اعلام خطر و ایمنی است.

 

مقایسه با متروی دیگر کشورها

متروی تهران با طول شبکهٔ ۹۰ کیلومتر رتبهٔ بیستم را در بین قطارهای شهری کشورهای جهان دارد و با وجود اینکه از نظر تعداد جابه‌جایی مسافر در روز در بین متروهای بالای یک میلیون جابه‌جایی در روز قرار دارد، وضعیت آن از نظر تعداد ایستگاه مطلوب نیست. از نظر فاصلهٔ زمانی بین قطارها هم در صورتی که طبق برنامه‌ریزی‌ها به زمان ۲ دقیقه دست یافته شود، متروی تهران جزو ده متروی اول جهان خواهد بود.

 سفرهای درون‌شهری

طبق آمار منتشر شده توسط شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه، تعداد سفرهای صورت گرفته توسط متروی تهران در سال ۱۳۸۶ به بیش از ۴۲۵ میلیون سفر و از ابتدای راه‌اندازی تا پایان همین سال به ۱ میلیارد و ۶۸۹ میلیون سفر رسیده است.

 

در خط ۵ مترو از قطارهای دو طبقه بهره گرفته شده است ، قطارهای خط ۵ به روش بالاسری (۲۵ کیلو ولت AC) تغذیه می‌شوند و حداکثر توان موتور ۸۰۰ کیلووات است ، حداکثر ظرفیت اسمی حمل مسافر در هر واگن (نشسته و ایستاده) در قطارهای خط پنج ۲۱۲ نفر است ،این قطارها نیز مجهز به سیستم‌های تهویه مطبوع ، گرمایش ، سیستم صوتی اعلام خبر و سیستم اعلام خطر و ایمنی است.


ایستگاه‌های متروی تهران
خط یک

قلهک|دکتر شریعتی|میرداماد | شهید همت | مصلی | شهید بهشتی | شهید مفتح | هفت تیر | آیت‌الله طالقانی | دروازه دولت | سعدی | امام خمینی | پانزده خرداد | خیام | مولوی | شوش | ترمینال جنوب | خزانه | علی‌آباد | جوانمرد قصاب | شهرری | باقرشهر | حرم مطهر (بهشت زهرا)


خط دو

تهرانپارس|شهید باقری|دانشگاه علم و صنعت | سرسبز | گلبرگ | فدک (نظام‌آباد) | سبلان |شهید مدنی | امام حسین | دروازه شمیران | بهارستان | ملت | امام خمینی | حسن‌آباد | دانشگاه امام علی | میدان حر | شهید نواب صفوی | آزادی | دانشگاه شریف | طرشت | تهران (صادقیه)


خط چهار

میدان شهدا|دروازه شمیران | دروازه دولت | فردوسی|میدان انقلاب اسلامی


خط پنج

تهران (صادقیه) | اکباتان | ورزشگاه آزادی | چیتگر | ایران خودرو | وردآورد | گرم‌دره | اتمسفر | کرج | ماهدشت | گلشهر

Navvab tehran.jpg

ورودی ایستگاه نواب صفوی در خط ۲ متروی تهران

 بلیت

برای استفاده از مترو تهران از چهار نوع بلیت می‌توان بهره برد :

  • بلیت‌های مدت‌دار - این بلیت‌ها در انواع مختلف از یک روزه تا یک ساله وجود دارند و در مدت اعتبارشان می‌توان هر تعداد سفر با آن‌ها انجام داد؛
  • بلیت‌های مبلغ‌دار - این بلیت‌ها که در مبالغ مختلف عرضه می‌شوند، مانند یک کارت اعتباری عمل می‌کنند. استفاده کنندگان از این نوع بلیت‌ها از تخفیف ۴۰ تا ۵۰ درصدی در هزینهٔ سفرها برخوردار می‌شوند؛
  • بلیت‌های سفری - این بلیت‌ها در سه شکل تک سفره، دو سفره و ده سفره وجود دارند؛
  • بلیت‌های اقشار خاص - این بلیت‌ها فقط برای افراد بالای ۶۵ سال، معلولان دائم و جانبازان بالای ۲۵ درصد صادر می‌شوند و استفاده‌کنندگان آن‌ها از تخفیف ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی برخوردار می‌شوند.

طبق آمار اعلام‌شده در مرداد ۱۳۸۶، ۵۰ درصد از مسافران مترو از بلیت‌های مدت‌دار و مبلغ‌دار استفاده می‌کنند. 

 فاصله حرکت قطارها

فاصله حرکت قطارهای متروی خطوط یک و دو، از ابتدای راه‌اندای تا کنون روند کاهشی داشته و از ۷ دقیقه در بهار سال ۱۳۸۵ به در سال ۱۳۸۶ به هر ۳ دقیقه یک بار رسیده‌است.  پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۳۸۷، فاصلهٔ حرکت قطارها در خطوط داخل شهر به ۲ دقیقه و در خط تهران-کرج به ۵ دقیقه برسد. در ماه‌های ابتدایی، فاصله حرکت قطارها نیم‌ساعت بود.


ایستگاه آزادی


مطالب مشابه :


جدول حركت قطارهاي سريع السير مترو از ايستگاه كرج به تهران و بالعكس

جدول حركت قطارهاي سريع السير مترو از ايستگاه كرج به تهران برنامه حركت مترو کرج تا




جدول زمانبندی حرکت قطارهاخط 5 متروی تهران - ایستگاه کرج

تاريخ : سه شنبه شانزدهم خرداد 1391 | نویسنده : رهگذر. جدول زمانبندی حرکت قطارهاخط 5 متروی تهران




زمان حرکت قطارگلشهر ـ ميدان شهيدسلطاني در کرج تغيير مي کند

بنابراين گزارش، برنامه حرکت قطارها از ايستگاه صادقيه تهران به سمت مترو کرج تا سه




مقدمه درخصوص مترو

برنامه دوم مترو : خط 6 مترو تهران بر اساس نخستین خط اکسپرس در تهران خط کرج تا پاکدشت




مترو

ریل مخصوص خود حرکت کند. مترو در شد که تهران را به کرج از مترو تهران از چهار




سرویس سریع السیر متروی تهران - گلشهر 31 شهریور فعال می شود

در راستای خدمت رسانی بهتر به مسافران ، سرویس سریع السیر تهران برنامه حرکت مترو کرج




گزارش برنامه صعود شبانه قله کهار

گزارش برنامه مترو تهران به سمت کرج حرکت که قصد حرکت به سمت تهران را




خطوط مترو برای اتصال به 14 شهر جدید برنامه‌ریزی شده است

خطوط مترو برای اتصال به 14 شهر جدید برنامه مترو هشتگرد به کرج تهران 50کیلومتر برنامه




برچسب :