دنیای کاکتوسها

کاکتوس در حقیقت شتر دنیای گیاهان است. زیرا آب و مواد غذایی را در خود ذخیره نموده و برای روزهای کم غذایی و کم آبی به مصرف میرساند.و در مقابل گرما و خشکی و کم غذایی مقاومت خوبی را از خود نشان میدهد.بطور کلی آب مازاد در تنه و برگهای گیاه ذخیره میشود و گاهی تا یکسال در مقابل خشکی از خود مقاومت نشان میدهد.آنهایی که آب را در برگها ذخیره میکنند دارای برگهای مویی میباشند که این موها مانع تبخیر آب از سطح برگ می شود.

کاکتوسها دارای گونه های فراوانی هستند که آنها را به سه گروه تقسیم میکنند:

پرسکیازها که دارای برگ و ساقه می باشند ،گروه دوم اپفیتها وگروه سوم کاکتوسهای بیابانی که دو گروه آخر فاقد برگ یا برگهای بسیار کوچک می باشند.

تمام کاکتوسها خار دار نیستند و همگی دارای سلولهایی با روزنه های هوایی در سطح پوست میباشند. زندگی این گیاه بر اساس خشکسالی ، کمبود مواد غذایی و گرمای شدید تابستان بنا شده است و در گرمای فصل تابستان گیاه به خواب میرود و هوای خنک موجب به گردش در آمدن شیره گیاهی و ایجاد گل می شود.

برای آشنایی بهتر با کاکتوسها آنها را به دو دسته کاکتوسهای بیابانی و کاکتوسهای جنگلی تقسیم می کنیم:

1- گروه کاکتوسهای بیابانی :
بومی منطق گرم و بیابانی هستند و بر عکس اسم آنها فقط تعداد محدودی می توانند در بستر شنی و سنگلاخ زندگی کنند . صدها گونه از کاکتوسها جزء این گروه هستند و اغلب آنها از طریق قلمه تکثیر می یابند و در ماههای مهر تا اسفند احتیاج به آبیاری ندارند و در تمام مدت احتیاج به نور مستقیم خورشید دارند و در غیر این صورت قادر به تولید گل نخواهند بود .
2- گروه کاکتوسهای جنگلی :
این گروه بومی منطق گرم و جنگلی استوایی بوده و روی تنه درختان جنگلی به صورت اپیفیت زندگی میکنند .این گیاهان کمتر جنبه زینتی داشته و با برگهای پهن و ساقه های رونده آنها را میتوان شناخت .در زمستان برخی از آنها احتیاج کمی به آبیاری دارند و در تابستان هم بایستی از تابش مستقیم آفتاب محفوظ بماند .

انواع کاکتوسهای بیابانی :

گونه استروفیتوم یا کاکتوس شاخ بزی
دارای ساقه هایی است که در مجموع یک کره چند پهلو را درست کرده و نقطه های سفیدی به شکل نوار بر روی سطوح هشت گانه آن دیده می شود و تسمه های تابداری سطح آنرا پوشانده است . در آبیاری آن باید دقت کامل شود . نوع دیگر آن استروفیتوم میریوستیگما یا کلاه اسقف ، دارای پنج تا شش قسمت و مجموعا به شکل کرهای چندپهلو می باشد که از قسمت فوقانی آن یک تاج طلا یی خارج شده و سطح کره را نقاط سفید رنگی پوشانده است.
گونه کاما ای سراوس
از انواع آن کاکتوس بادام زمینی که ساقه های آن شبیه به انگشت و به تعداد زیاد از یک محور خارج شده و دارای گل قهوه ای رنگ گل سرخی مانند است .سطح برگها را بر آمدگیهای سفید رنگی پوشانده و آنرا خارهای نرمی گرفته است .
گونه سفالو سرئوس سنیلیس
بنام کاکتوس پیرمرد شناخته شده و دارای تارهای سفید رنگی است که همچون کلاه گیس بر سر گیاه نهاده اند . دارای ساقه ستون مانندی است که اطراف آنرا تارهای سفیدی پوشانده است . در زمستان به آب کمی احتیاج دارد و در تابستان لازمست مرتبا آبیاری شود . در بعضی از انواع آن از وسط سر این گیاه خارهای سفید نوک تیزی خارج شده که دست را آزار میدهد .
کلئیستو کاکتوس
ساقه های بلند و استوانه ای دارد که سطح آنرا پرزهای سفیدی پوشانده و از تعریق گیاه جلوگیری می کند. دارای نقطه های در سطح بدنه است که خطوط راه راه برجسته ای را تشکیل داده و آنرا بنام کاکتوس مشعل نقره ای نامیده اند.
گونه های سرئوس
که بنام کاکتوس ستونی مشهورند و ارتفاع آنها به 70 سانت میرسد و دارای بلورهای برجسته و خارهای تیز در سرتا سر آن پوشیده شده است. ساقه ستونی آن شش تا هشت پهلو میباشد . در زمستان احتیاج به هوای گرم حدود 15 تا 17 درجه دارد .
اکینو کاکتوس گروسنی
بنام بشکه طلایی مشهور شده ، دارای ساقه کروی و تیغه های برجسته ای که لبه تیغه ها را تعداد بسیار زیادی خارهای زرد فرا گرفته است. در زمستان به آب کمی نیاز دارد . فقط در اواسط تابستان باید با حفاظ کم رنگی در مقابل آفتاب آنرا محفوظ نمود و کود پوسیده دامی لازم دارد.
اکینو سرئوس پکتیناتوس
دارای ساقه استوانه ای با شیارهای طولی و نقاط برجسته در مسیر این شیارها با خارهای بسیا روی هر برجستگی میباشد . دارای گلهای سرخ و صورتی زیبایی است که در کنار و پهلوی ساقه روی شاخه فرعی ظاهر میشود. خاک گلدان باید دارای مقدار زیادی ریگ و شن و تورب باشد .
فروکاکتوس لاتیس پینوس
که بنام کاکتوس قلاب ماهیگیری نامگذاری شده . ساقه آن کروی ، هشت پر و به رنگ خاکستری مایل به سبز و شبیه به هندوانه خاردار است و رشته هایی که تمام سطح کره را پوشانده مانند قلاب ماهیگیری میباشد .
اسپوستوآ لاناتا
آنرا بنام پیرمرد پروای نامگذاری کرده اند . دارای ساقه استوانه ای و دارای شیارزهای برجسته طولی و سطح ساقه و شیارها را موهای نرم نقره ای پوشاننده .
اکینو فوسولو کاکتوس
دارای ساقه کروی چین داری است که سطح آنرا زائده های طویل بسیاری پوشانده و بنام کاکتوس مغزی نامگذاری شده است .
گیمنو کالی سیوم
از خانواده کاکتاسه و از گونه های معروف آن میهانوویچی ای هیبوتان که از یک ساقه کروی شکل که بر روییک پایه چهار پر سوار است تشکیل گردیده و این دو پایه بر روی هم پیوند زده شده اند . گلهای بسیار زیبای قرمز رنگ تولید میکنند که جذابیت خاصی دارد .این گباه تابع رژیم گلخانه های سرد است و به آب کمتری احتیاج دارد .
مامی لاریا
دارای ساقه های کروی و زائده های قلاب مانند و موهای سفید پر پشتی تمام کره ساقه را احاطه نموده و با گلهای بسیار زیبای ارغوانی ،سفید و صورتی ، زیبایی خاصی پیدا نموده . همچنین روی سطح فوقانی آن دارای بر آمدگیهای کروی شکلی است و بعضی از آنها دارای شیره گیاهی سفید رنگی است و بایستی برای تکثیر آن جوانه آن را جدا نموده و در خاک ماسه و شنی و خاک برگ بکارند .

طرز نگهداری کاکتوس بیابانی :

- درجه حرارت : درجه حرارت مود نیاز در فصل بهار تا پاییز 14 تا 21 درجه و در زمستان آنرا به داخل آپارتمان و در محل پر نوری که درجه حرارت حدود 15-10 درجه باشد ، منتقل میکنند.
- آبیاری : در ماه فروردین مقدار آبیاری را افزایش داده و از خرداد به بعد آبیاری بطور متوسط انجام میپذیرد .در هر صورت بین دو آبیاری بایستی سطح گلدان نسبتا خشک شود و در اواخر تابستان آب آنرا کم کردهو از مهر ماه به بعد آب آن قطع می شود و فقط در مواقعی که گیاه ممکن است چروک بردارد اقدام به آبیاری سبک میکنند. چنانچه آب محلی سنگین است بایستی از آب باران استفاده کرد .
-تغییر گلدان : گیاهان جوان را در فروردین هر سال تغییر گلدان میدهند ، ولی گیاهان بزرگ احتیاج به تغییر گلدان ندارند . فقط در مواقع ضرورت گلدان آنرا به گلدان بزرگتری که تنها دو سانت از گلدان قبلی بزرگتر باشد تبدیل میکنند . در مورد اپیفیلوم نبایسیتی گلدان را تعویض نمود زیرا در صورتی گل میدهد که ریشه متراکم باشد .
-تکثیر: قلمه های برگی یا جوانه های کناری آن بخوبی ریشه میدهند. هنگام قلمه زدن بهار و تابستان است و باید توجه کرد ( نکته مهم در تکثیر )که قلمه را بایستی به مدت سه تا چهار روز در هوای آزاد نگهداشته و حتی قلمه های بزرگ را یک تا دو هفته نگهداشته و در بستر شن و خاک و برگ پوسیده که در زیر بستر ، کود پوسیده و خاک و شن ریخته شده ، قلمه می زنند .
روش دیگر تکثیر به وسیله بذر است که در حرارت 21 تا 25 درجه در بهار کاشته می شود.

کاکتوسهای بیابانی در چه شرایطی گل می دهند :

بعضی از کاکتوسها حتی دردوره جوانی ایجاد گل میکنند ولی بعضی از آنها مانند اپول تیا و سرئوس در شرایط عادی گل نخواهد داد .
بعضی از کاکتوسها که تقریبا 50 درصد در کاکتوسها را شامل می شود ، در بین سنین سه تا پنج سالگی گل میدهد و هر سال گل آنها تجدید میگردد .اگر چه فصل گل دهی در حدود ماههای بهار میباشد ، ولی بعضی از کاکتوسها در شرایط خاصی در سر تا سر سال گل میدهند .یکی از شرایط تولید گل این است که همیشه گل ، فقط روی بوته های آماده به رشد گل میدهد و برای آماده نگهداشتن بوته برای گل دادن و مواظبت از آن در دوره تابستان و ایجاد محیط استراحت دردوره زمستان است . همچنین مقدار ریشه هر اندازه درگلدان متراکم تر باشد امکان تولید گل روی بوته فراهم تر است .

--------------------------------------------------------

دنیای کاکتوسها

مطالب مشابه :

دنیای کاکتوس ها

کاشت کاکتوس

دنیای کاکتوسها

اموزش گام به گام پیوند کاکتوس

akshoda

تک درختان

پاییز86