انواع خصوصیات سازمان های چابک

فراهم كننده هاي چابكي

در اين بخش راهكارهاي عملي و مؤثري جهت آماده سازي سازمان براي پاسخگويي به نيازمندي‌هاي محيط پويا و حركت به سمت ساختار سازماني چابك ارائه خواهد شد.توليد چابك را مي‌توان بصورت ساختاري در نظر گرفت كه در داخل هر شركتي توانايي توسعه محصولات و استراتژي‌هاي كسب و كار را دارا باشد. اين ساختار بوسيله سه منبع اوليه پشتيباني مي‌شود. اين منابع ساختارهاي مديريتي و سازماني نو‌آورانه، افراد توانمند با دانش و مهارت بالا و تكنولوژي‌هاي هوشمند و انعطاف پذير مي‌باشند. به عبارت ديگر توليد چابك را مي‌توان به عنوان يكپارچگي سازمان، افراد با دانش و مهارت بالا و تكنولوژي‌هاي پيشرفته جهت حصول به نوآوري و همكاري در پاسخ به نيازهاي مشتري در نظر گرفت.

فرضیات اساسی فرهنگی

این مطلب اثبات شده است که (Schein 1985) موضوع اساسي در قابلیت تطابق رقابتی یک سازمان، فرهنگ سازمانی است. اصول فرهنگ سازمانی به صورت یک جا، در ماموریت و چشم انداز آن مشخص می‌شود که بدنه فلسفه منسجم یک سازمان را تشکیل می‌دهد.

در یک سازمان چابک، فرض براين است كه اساس فرهنگی بر عامل‌های زیر بنا شده است :

• دستیابی به انعطاف در جنبه‌های زنجیره ارزش سازمان
• اینکه سیستم‌های اطلاعات ،محرک‌های اصلی انعطاف سازمان هستند.
• مدیریت روابط درون سازمان برای توانایی سازمان در قرار دادن جایگاه خود در ارتباط الکترونیکی .
• منابع انسانی را کارکنان دانشی تشکیل می‌دهند.
• تعامل سازنده بین کارکنان دانشی ، سیستم‌ها ، اجزای بسیار درگیر در کار (که رقابت را در سازمان به صورت یک سری مفروضات فرهنگی در می‌آورند) و در نهايت یک پارچه کردن آنها تحت فرایندهای فناوری اجتماعی، قابل دسترس است.

فن‌آوری اطلاعات

فرهنگ سازمانی، حامل و راه انداز فناوری اطلاعات است که در درون یک سازمان ارائه می‌شود. لوازم تکنولوژی در پایه فرهنگ و برای حمایت آن بوجود آمده‌اند. این سیستم‌ها به طور روز افزون با داخل و خارج سازمان در ارتباط هستند و به تعقیب و ساختن استانداردها و پروتکل‌ها مشغول هستند . استفاده بیشتر از سیستم‌هایی که جهت کوتاه کردن زمان بوجود آمده‌اند، نیازمند یک وابستگی عملیاتی فزاینده و بر اساس آن ريسك عملياتي بر روي سيستم‌هاي بحراني است.

سیستم‌های پشتیبانی به راحتی می‌تواند مدیریت شوند و یا برون‌سپاری گردند، پیشبرد سیستم‌های جدید استراتژیک ، وجهه اي از بازوی تحقیقاتی سازمان است. این سیستم‌های استراتژیک جدید، به سرعت به حالت عملیاتی در می آیند و هم رقابت و هم انعطاف پذیری را پایش می‌کند. عناصر حیاتی که تمامی این جنبه‌های فنی را در کنار هم نگهداری می‌کند، عامل انسانی است. کارگران دانشی در هر دو سطح سیستم و استراتژی موثر هستند. سازمان مجبور به استفاده از فناوری‌های پیچیده که نیروی کار مخصوص به خود را می طلبد، است . اين كاركنان بايستي  هم ماهر و هم قابل انعطاف باشند.

ساختار سازمانی

فرهنگ سازمانی مستقیما روی ساختار سازمانی تاثیر مي‌گذارد. طبیعت و ترکیب تجارب و فرآیندهای کاری و مدل اجتماعی- فنی ،بر این مطلب تاکید می‌کند که ساختار نمی‌تواند از فرهنگ سازمانی جدا باشد. این مطلب در محیط چابک که فرهنگ نیز در ازای فن‌آوری اطلاعات تغییر می‌کند، پذیرفته است و این پذیرش ما را به ایجاد انعطاف در تجارب کاری کارکنان و انعطاف در فرآیندهای درون سازمانی راهنمایی می‌کند.

نوآوری سازمانی

مدل اجتماعی فنی Schein روابط مابین فرهنگ و ساختار و فرآیندها و فناوری اطلاعات یک سازمان را برای خلق یک سازمان نوآور ترتیب می‌دهد.

اجرای مدل Schein امکان نفوذ محیط چابک را در طبیعت سازمان ایجاد می‌کند و طبق اصول زیر آن را نهادینه مي‌كند:

1-   جايگاه در بازار عبارت از يك موقعيت مداوم از جريان كالا و خدمات است . اما سازمان بايستي به طور مداوم موقعيت خود در اين بازار را فعال نگه دارد.

2- کارکنان دانشی یک موسسه چابک،  در یک موقعیت دایم کسب مهارت و پیشرفت به جهت تطابق با نیازهای بازار قرار دارند.

3- موقعیت سازمان چابک منحصر به موفقیت در روابط کوتاه مدت و محدوده کوچک  حیاط در بازار محدود می‌شود. و در این حال بر روی تجربیات به جهت کسب موفقیت برای بلند مدت سرمایه‌گذاری می‌کنند.

4- سازمان می‌تواند در آن واحد در بازارهای متفاوتی کار کند که هر کدام افق‌های تازه‌ای از رقابت را دارا می‌باشند.

5- بازارها درگیر سازمان‌های متحد هستند.

6- در بازار خرده فرهنگ هایی نیز وجود دارد.

7- شکل بازار تکه تکه و یا الکترونیکی است.

نتيجه‌گيري

معرفي سازمان‌هاي چابك، حركت در امتداد تحولات زنجيره واريست كه سازمان‌ها را براي بقا در شرايط امروز تجارت جهاني مجهز مي‌نمايد. بدين منظور سازمان‌ها ملزم به بسترسازي مناسب براي تحقق چابكي مي‌باشند كه به برخي از شرايط مورد نياز براي اين امر اشاره گرديد. درمحيط كسب و كار پوياي كنوني وظيفه اصلي رهبران سازماني از مديريت و اجرا به كارآفريني و خلق فرصت‌هاي جديد براي سازمان تغيير كرده است. براي تحقق اين امر مديران بايد توليدات و خدمات ارائه شده توسط سازمان را مطابق با سفارش مشتري و نه پيش‌بيني بازار جهت‌دهي كنند. شايد تحقق كامل چابكي هدفي دور از دسترس بنمايد، ولي مي‌توان در حد امكان، در جهت افزايش آن تلاش نمود.