طحال

طحال یك عضوداخل شكمی، با ابعاد حدوداً دوازه در هشت سانتی متر است كه به طور طبیعی در سمت چپ قسمت فوقانی شكم، دركنار معده و بالای كلیه چپ قرار گرفته است. طحال كاملاً توسط دنده تحتانی قفسه سینه محافظت می شود و در حالت طبیعی، اگر اندازه نرمال داشته باشد، نمی توان آن را از طریق جدار شكم لمس كرد. طحال در دوران مختلف زندگی وظایف كاملاً متفاوتی را بر عهده می گیرد. در دوران جنینی و در ماه های پنجم تا هشتم بارداری، طحال به عنوان یك مركز خون ساز عمل می كند و گلبول های سفید و قرمز خون را می سازد. در دوران پس از تولد و در سنین كودكی، طحال یك منبع عمده و محل استقرار سلول های لنفوسیتB محسوب می شود و نقش مهمی را در پاسخ های ایمنی بدن ایفا می كند. لنفوسیت هایB كه در طحال استقرار یافته اند، در پاسخ به میكروب ها و عوامل خارجی، شروع به ترشح پادتن یا آنتی بادی می كنند. بنابراین، برداشتن طحال در بالغین، معمولاً عارضه عمده ای ایجاد نمی كند. در كودكان، با توجه به نقش طحال در پیدایش پاسخ های ایمنی، برداشتن طحال باید با دقت و وسواس بیشتری صورت گیرد، زیرا حذف این عضو در سنین پایین، با كاستن از توانایی ساخت آنتی بادی در بدن، موجب استعداد ابتلا به برخی عفونت های خاص می شوند.

بیماری‌های طحال
- اسپلنومگالی: بزرگ شدن بیش از حد طحال
- هایپراسپلنیسم: فعالیت بیش از حد طحال
- آسپلنیسم: نبودن طحال یا فقدان کارکرد آن .

آسیب طحال و پارگی آن، یك مشكل شایع در تصادفات و ضرباتی است كه به سمت چپ شكم و قفسه سینه وارد می شوند. مهم ترین خطری كه در این موارد بیمار را تهدید می كند، خونریزی شدید از بافت پرخون طحال به داخل شكم است، بدون اینكه خونریزی از سطح بدن وجود داشته باشد . در برخی بیماری ها، برداشتن طحال یا اسپلنكتومی، یكی از پایه های درمانی محسوب می شود. این بیماری ها یا مستقیماً در نتیجه عملكرد غیر طبیعی طحال حادث شده اند و یا كاركردهای طحال موجب تشدید یا استمرار آنها می شود.

جدي ترين عارضه برداشتن طحال افزايش ابتلا به عفونتهاي باكتريايي بويژه پنوموكوك و هموفيلوس آنفولانزا مي باشد  مراقبتهاي پرستاري بعد از عمل مانند ديگر جراحي ها مي باشد :

مراقبتهاي بعد از ترخیص :

1-      مراقبت از زخم و تعویض پانسمان و شستشوی زخم

2-      پیگیری مجدد از نظر بررسی مجل عمل

3-      از سر گرفتن فعالیت طبیعی بعد از 4-2 هفته

4-      توجه به علایم و نشانه های عفونت مثل تب ، ترشح چرکی از محل عمل  .

5- آنتي بيوتيك خوراكي براي پيشگيري از عفونت محل عمل مي باشد طبق دستور پزشك به موقع مصرف نمائيد.

6- - در صورت خارج شدن ترشح از محل بخيه ها و تورم و قرمزي و دردناك شدن محل عمل به پزشك اطلاع دهيد .

7- حداقل تا 3 ماه از انجام كارهايي كه باعث افزايش فشار در داخل شكم و ناحيه عمل مي شود (بلند كردن اشياء سنگين ، زورزدن بيمورد ، ورزش هاي كششي وسنگين )خودداري نمائيد.

8- از ايجاد يبوست جلوگيري شود .

9- براي كشيدن بخيه ها بين روز ها 7 الي 10 طبق نظر پزشك مراجعه نماييد .

10- رژيم غذايي بايد حاوي مقادير كافي گوشت ، تخم مرغ و لبنيات ، ميوه و سبزيجات ، باشد .

11- مصرف آب و مايعات بقدر كافي فراموش نشود .

12- طي دوهفته بعد از عمل ازمصرف مواد نفاخ ( ذرت ، لوبيا ، نخود ، نوشابه هاي گازدار) جلوگيري بعمل آيد .

13-  حمام ، بعد از ترخيص از بيمارستان بلا مانع است مگر اينكه پزشك معالج دستور خاصي داده باشند .

14- مصرف ماست ، نان تست و نان سوخاري ازايجاد نفخ جلوگيري مي كند .