تبرّک جستن در کجای قرآن آمده است!!

فلسفه تبرک چیست؟ آیا تبرک جستن به مکان‏ها و اشیای مقدس، شرک نیست؟ چرا اهل سنت تبرک جستن ما را حمل بر شرک می کنند ؟

«تبرک» به معنى مبارک شدن و برکت پیدا کردن است.

در پاسخ به این سۆال، چند مطلب را اگر در نظر بگیریم، به سهولت پاسخ آن را در مى‏یابیم. این مطالب عبارتند از:

1. تبرک، منشأ و مبداء و ریشه قرآنى دارد. زمانى که حضرت یعقوب نبى‏علیه السلام از فراق یوسف نابینا شد، به تصریح قرآن کریم، حضرت یعقوب، لباس یوسف را بر چشم خود نهاد و بینایى خود را باز یافت؛ «فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشِیرُ أَلْقاهُ عَلى وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیراً قالَ أَ لَمْ أَقُلْ لَکمْ إِنِّى أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ»؛ یوسف (12)، آیه 96.؛ «پس چون مژده رسان آمد، آن پیراهن را بر چهره او انداخت؛ پس بینا گردید. گفت: آیا به شما نگفتم که بى‏شک من از (عنایت) خدا چیزهایى مى‏دانم که شما نمى‏دانید»؟ تبرّک و استشفا به پیراهن یوسف، نمونه‏اى از تبرّک و استشفا به چیزى است که به شکلى، منسوب به اولیاى الهى است. نقل این داستان توسط قرآن و عدم رد آن، نشان دهنده تأیید آن مى‏باشد.

2. قرآن خود را هم مبارک و با برکت معرفی می کند و می فرماید: «كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْكَ مُبَارَكٌ لِّیَدَّبَّرُوا آیَاتِهِ وَلِیَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ » ؛ این قرآن کتابی است که ما آن را به سوی تو فرستاده‌ایم و مبارک است. تا خردمندان در آیات بیندیشند و پند گیرند. (سوره ص آیه 29 )

خداوند خود را با همین صفت درباره نزول قرآن ستوده است. آنجا که می‌فرماید: « تَبَارَكَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِیَكُونَ لِلْعَالَمِینَ نَذِیرًا» (سوره فرقان آیه 1) ؛پاک و منزه بزرگ و متعالی ، فزونی بخش و پای دارنده خیر است آن خداوند که قرآن را بر بنده‌اش فرو فرستاد تا برای جهانیان بیم دهنده‌ای باشد.

صفت مبارک برای قرآن به معنای آن است که قرآن موجب سعادت و کامروایی، باعث فزونی و کثرت درهمه خیرهاست. خواندن قرآن، عمل به آن، فهم آیات آن همگی باعث سعادت و کامرانی اهل ایمان است و عامل خیر و نیکی.

ادله روایی اهل سنت در تبرک جستن

3. در تاریخ نبى مکرم اسلام‏صلى الله علیه و آله نیز چنین چیزى اتفاق افتاده است. بر اساس روایات معتبر نزد شیعه و سنى، اصحاب پیامبر اکرم‏صلى الله علیه وآله هنگام وضو گرفتن وى، هجوم مى‏آوردند؛ تا هر کسى قطره‏اى از آب وضوى او را به عنوان تبرّک، برگیرد؛ به گونه‏اى که نمى‏گذاشتند قطره‏اى از آب وضوى پیامبرصلى الله علیه وآله بر زمین بریزد و اگر به کسى چیزى نمى‏رسید، از رطوبت دست دیگرى استفاده مى‏کرد.(صحیح بخارى، ج 1، ص 33 و ج 7، ص 50؛ مسند احمد، ج 4، ص 329 و 330)

براساس داورى وهابیان - که صرف بوسیدن و تبرک جستن به آثار اولیاى الهى شرک و حرام است - پیامبر اکرم و اصحابش و نیز یعقوب نبى و همه انسان‏ها - حتى خود وهابیان که فرزندان خود را مى‏بوسند - مرتکب شرک و حرام شده‏اند و فرق گذاردن بین بوسیدن کسى که زنده است و ضریح کسى که از دنیا رفته، دلیل قابل قبولى ندارد؛ اگر شرک است، باید هر دو مورد، شرک باشد

مورد دیگر این که پیامبر قباى خود را کفن فاطمه بنت اسد قرار داد و در قبر او خوابید؛ تا به برکت این عمل، فاطمه بنت اسد از سختى شب اول قبر در امان باشد.

سیره اصحاب، تبرّک جستن به ظرف غذاى پیامبرصلى الله علیه وآله، چاه‏هایى که آن حضرت از آنها آب نوشیده بود و... - چه در زمان حیات او و چه بعد از رحلت وى - بوده است. (صحیح بخارى، ج 3، ص 35؛ المغازى؛ فضائل اصحاب النبى، باب مناقب على بن ابیطالب؛ صحیح مسلم، کتاب الجهاد السیر، ح 132؛ صحیح مسلم، کتاب الحج، ح 323 و 326؛ مسند احمد، ج 5، ص 68)

بنابراین، اصل تبرک، جایز است؛ ولى باید توجه داشت که اشیاى متبرک شده، هیچ اختیارى از خود ندارند و هیچ مشکلى را به خودى خود نمى‏توانند از انسان برطرف کنند و حتى حفظ خود آن پارچه‏ها و پرده کعبه و ضریح امام‏علیه السلام با خداوند است.

4. اگر تبرّک جستن به قطرات آب و یا ظرف غذاى پیامبرصلى الله علیه و آله، شرک و حرام بود، وظیفه آن حضرت، نهى و بازداشتن اصحاب از این عمل بود؛ چنان که‏ در مورد تصور مردم - هنگام فوت ابراهیم، فرزند آن حضرت - درباره ارتباط خورشید گرفتگى با غم پیامبرصلى الله علیه وآله، وى بر فراز منبر، مردم را از این خرافه‏ نهى فرمود.

اصولاً مبارزه با شرک و خرافه‏پرستى، جزء اصلى‏ترین وظایف پیامبران بوده است.

اگر تبرّک جستن به قطرات آب و یا ظرف غذاى پیامبرصلى الله علیه و آله، شرک و حرام بود، وظیفه آن حضرت، نهى و بازداشتن اصحاب از این عمل بود؛ چنان که‏ در مورد تصور مردم - هنگام فوت ابراهیم، فرزند آن حضرت - درباره ارتباط خورشید گرفتگى با غم پیامبرصلى الله علیه وآله، وى بر فراز منبر، مردم را از این خرافه‏نهى فرمود

آیا تبرک جستن عامه مردم به بزرگان و یا اشیا، براى پرستیدن آنها شرک است؟

قطعاً چنین نیست؛ حتى اکنون که هر ساله پرده کعبه تعویض مى‏شود، پرده سال قبل را قطعه قطعه مى‏کنند و با تشریفات خاص به عنوان احترام، به کشورها و سفراى آنان هدیه مى‏دهند. سۆال ما این است که معناى این عمل، آیا چیزى غیر از تبرّک است که خود وهابیون آن قدر از آن نهى مى‏کنند؟

حال پیامبران و امامان بدان جهت که بندگان شایسته خداوند هستند، سزاوار احترام و محبتند و احترام و ابراز ارادت به آنان، بدان جهت نیست که براى آنان در مقابل خدا، مقام و ارزشى مستقل قائل باشیم؛ بلکه آنان مستقل از خدا، هیچ چیزى ندارند و همه عظمت آنان و عشق و محبت ما به ایشان، ناشى از آن است که آنان در اوج معرفت، بندگى و عبودیت حضرت حق قرار دارند

و مورد عنایت خاص پروردگار مى‏باشند. بوسیدن ضریح امامان‏علیهم السلام و اولیاى الهى، برخاسته از عشق و محبت نسبت به آنان است؛ همان گونه که عاشق، هر چیزى را که منتسب به معشوق است، مى‏بوید و مى‏بوسد و به سینه مى‏چسباند.

براى زائر امام معصوم‏علیه السلام، سنگ و چوب، ارزشى ندارد. بوسیدن ضریح و در و دیوار حرم، از آن جهت است که منسوب به محبوبش، یعنى امام معصوم‏علیه السلام است. بنابراین، بوسیدن و تبرک جستن، بدون اعتقاد به الوهیت یا ربوبیت (فاعلیت استقلالى)، شرک نیست.

منابع :

سایت پرسمان

کتاب در پیشگاه قرآن نویسنده:دکتر نادر فضلی

تبرّک جستن در کجای قرآن آمده است!!

تبرّک جستن در کجای قرآن آمده است!!

ادله روایی اهل سنت در تبرک جستن

آیا تبرک جستن عامه مردم به بزرگان و یا اشیا، براى پرستیدن آنها شرک است؟

مطالب مشابه :

مطلبی بعنوان تبرک از برادران طریقت قادر کسنزانی

گفتگوی ایرانفودنیوز با علیرضا بوستانی مدیرعامل شرکت تبرک

حسین(ع)کیست؟

فعالیت وب سایت این شرکت ها نظیر پدیده شاندیز ممنوع است.

Խաղող օրհնեք جشن تبرک انگور

مقاله ای در مورد منابع آبهای سطحی ایران 3

تبرک جویی از قبر پیامبر یه زبان اهل سنت

تبرّک جستن در کجای قرآن آمده است!!