میکروب و بوی بد دهان

میكروب ها و بوی بد دهان

دهان شامل حفره دهان – دندان ها- زبان- بزاق – لثه و سقف دهان است . دهان به علت وجود بزاق كه از غدد بزاقی ترشح می شود دائماً مرطوب است. میزان ترشح بزاق دریك شخص سالم معادل 1500 -500 میلی لیتر در روز است و میزان تولید به عوامل متعددی از جمله سن – جنسیت – ساعات متفاوت روز- ماه های مختلف سال ، حالات روحی و وضعیت غذایی بستگی دارند. بزاق بدون رنگ بوده و كمی حالت چسبندگی دارد و چون حاوی انواع متفاوت تركیبات آلی و معدنی است ، محیط مناسبی برای رشد باكتری ها در دهان است.

باكتری های موجود در دهان می توانند بر روی مواد موجود در بزاق مخصوصاً ذرات غذادر بین دندان ها تأثیر گذاشته و در اثر عمل تخمیر و فساد ، گازهای بدبو تولیدنمایند. بنابراین عمل باكتری ها در دهان را می توان مهم ترین عامل تنفس بدبو بهحساب آورد. علاوه براین باكتری های موجود در دهان می توانند با تأثیر بر مواد قندی، اسیدهای آلی تولید نموده و اسیدهای حاصله به تدریج باعث پوسیدگی دندان ها بشوند. برخی از باكتری های دهان درعمق دندان ها و اطراف لثه فعالیت بیشتری داشته و میتوانند بیماری های عفونی لثه و دندان را موجب شوند. در طول روز به علت باز و بستهشدن دهان و در نتیجه دفع گازهای تولید شده توسط باكتری ها از شدت بوی دهان كاسته میشود.

علاوه براین در طول روز بلع بزاق به تنهایی و یا همراه با مواد غذایی ، از تجمع باكتری های داخل دهان كاسته و موجب كاهش متابولیسم باكتری ها در دهان می شوند. به عكس در طول شب به علت محبوس شدن گازهای تولید شده در دهان و تولید تركیبات متعدد مخصوصاً توسط باكتری هایی كه برای رشد به كمی اكسیژن نیاز دارند بوی دهان شدت می یابد. درحقیقت تنفس بد بوی صبحگاهی دهان، در رابطه مستقیم با فعالیت شبانه باكتری ها در دهان است. اغلب میكروب های موجود در دهان بیماری زا نبوده و جزو ساكنان طبیعی دهان انسان سالم به حساب می آیند. در دهان ، انواع میكروب های بیماری زا نیز موجود بوده و در شرایط خاص قادر به تولید بیماری های عفونی در دهان و سایر قسمت های مجاور هستند. میكروب های موجود در دهان می توانند به سادگی توسط بزاق از فردی به فرد دیگر با جمعیت میلیونی منتقل شوند. تعداد میكروب های موجود در دهان به حدی زیاد است كه هر انسان درهنگام صحبت كردن ، میلیون ها میكروب را با ترشحات فوق العاده كوچك بزاق درهوای اطراف خود پراكنده می نماید.

اگر فردی دهانش همیشه بوی بد نمی دهد و دفعتاً چنین می شود، بدون شك باید نشانه هایی ازیك بیماری را در بدن خود حس كند و بی درنگ درصدد رفع بوی بد دهان و شناخت بیماری برآید. بوی بد ناگهانی دهان می تواند به دلایل زیر باشد:

- عفونت و تورم لثه ها و یا آبسه دندان

- عفونت گلو و یا متورم شدن آن

- سینوزیت

- عفونت ریه

-sjogren (بیماری كه در آن چشم و دهان به طور مزمن خشك می شوند)

- بیماری ناشی از الكلی بودن افراد

- بیمارهای كلیه كه درآن كلیه ها قادر نیستند به درستی سموم را به خارج بفرستند

- یبوست

- بیماری كبد

بعضی اوقات بوی بد دهان از میكروبی به نام ( هلیكوباكتر پیلوری)helico bacter pglori است. این میكروب در جهاز هاضمه باقی می ماند و ممكن است تولید زخم معده هم بكند و درهرحال بوی بد دهان را باعث شود . در این موارد ضمن این كه به پزشك معالج خود مراجعه می كنید با انجام آزمایش های لازم و پیگیری های مداوم درصدد رفع این عارضه برآیید چون در مراحل بعدی می تواند خطرناك تر باشد.

با رعایت بهداشت دهان می توان میكروب های دهان و در نتیجه اعمال ناخواسته آنها را به حداقل رساند. بهترین روش برای كاهش میكروب های دهان ، شستشوی مداوم دهان و دندانها پس از صرف غذا ( مخصوصا هنگام شب) است. شستشو موجب خارج شدن ذرات غذای موجود درحفره دهان شده و دراصل با حذف مواد غذایی مورد نیاز میكروب ها ، از جمعیت آنها كاسته می شود. به خصوص عامل مؤثری در به حداقل رساندن میكروب ها ی دهان و ممانعت از پوسیدگی دندان ها است. مواد پروتئینی مانند ذرات گوشت در بین دندان ها محیط مناسبی برای رشد باكتریها ایجاد می نماید . بنابراین بوی بد دهان اغلب درارتباط با فساد مواد پروتئینی است. بلع بزاق ، نوشیدن مایعات ، دفع بزاق وشستشوی دهان با مواد شیمیایی ضد میكروب از جمعیت میكروب های دهان به میزان قابل ملاحظه ای می كاهد. اگرچه پس از چند ساعت جمعیت میكروب ها مجدداً به حالت اولیه برمی گردند، اما مصرف مواد ضد بو مانند آدامس ، پوششی بر روی تنفسهای بدبو بوده و به علت بالا بردن ترشح بزاق و بلع بزاق از جمعیت میكروبه ا می كاهند.

ناگفته نماند كه آدامس و تركیبات مشابه به علت داشتن قندهای ساده باعث رشد باكتری های موثر برپوسیدگی دندان ها می شود.

از دیدگاه طب نتروتپ ، تغذیه دربوی بد دهان بسیار اهمیت دارد. سعی كنید حدوداً دو لیتر آب در روز حتماً استفاده كنید. همچنین از خوردن گوشت تا آن جایی كه امكان دارد پرهیز كنید و به جای آن از پروتئین های گیاهی استفاده كنید. غذاهای سرخ كردنی به هیچ عنوان استفاده نشود ، فقط بخارپز، آب پز یا در فر گذاشته شود.

از ادویه جات كمتر استفاده كنید . سعی كنید به غذای خود كمی نمك برای مزه ، و زعفران به عنوان ادویه بزنید. از مصرف مواد كارخانجاتی مانند سوسیس ، كالباس ، چیپس و پفك و غیره خودداری كنید.

سبزیجات سبز تیره كه دارای كلروفیل زیاد هستند استفاده كنید مانند جعفری ، اسفناج ، كاهو ، كدو ، شاهی آبی و غیره .

از لحاظ بهداشت دهان سعی كنید بعد از هر وعده غذا دندان ها را مسواك كنید . می توانید بعد از مسواك كردن كمی هل، رازیانه و تخم گشنیز در دهان بریزید و بجوید.

ضمناً می توانید یك قاشق چایخوری جوش شیرین را در نصف لیوان آب گرم حل كنید و وقتی نیمه گرم شد مقداری از آن را در دهان نگاه دارید و مزمزه كنید و دندانها و دهان تان را با آن كاملاً بشویید. بدین طریق ، هم دندان های تمیز و شفافی خواهید داشت وهم نفس تازه و خوشبویی پیدا می كنید. بد نیست بدانید چنان چه پوست شما دچار آفتاب سوختگی شده است اگر خمیری از جوش شیرین درست كنید و روی آن بگذارید بسیار مؤثر خواهد بود.

چرا بهداشت مواد غذایی اهمیت دارد؟

انسان برای انجام کارهای خود به نیرو احتیاج دارد و این نیرو و انرژی را باید از غذای سالم و مغذی به دست آورد. اگر غذا در معرض آلودگی و فساد قرار گیرد می تواند سلامتی انسان را به خطر بیاندازد چرا که غذا حاوی مواد مغذی است و میکروب ها نیز برای رشد نیاز به مواد مغذی دارند پس غذا می تواند منشاء بیماری باشد. باید مواد غذایی، راه های آلوده شدن غذاها، روش های نگهداری از آنها و اصول مبارزه با میکروب ها و عوامل بیماری زا را بشناسیم تا بتوانیم از بیماری هایی که دراثر مصرف عذاهای آلوده ایجاد می شوند مثل انواع مسمومیت ها، بیماری های انگلی مثل کرم و کیست و... پیشگیری کنیم.

مواد غذایی از نظر سرعت فاسد شدن به 3 دسته تقسیم می شوند:

1- مواد غذایی با فساد پذیزی بالا: مانند شیر، گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و سایر مواد غذایی حیوانی که باید آنها را فقط برای مدت کوتاه و آن هم در یخچال نگهداری نمود.

2- مواد غذایی نیمه فساد پذیر: مانند سبزی ها و میوه ها که می توان آنها را در هوای خنک و خارج از یخچال برای کوتاه مدت نگهداری کرد و در هوای گرم باید آنها را در یخچال قرار داد.

3- مواد غذایی دیر فاسد شونده: مانند حبوبات و دانه های غلات خشک (گندم و برنج) . این مواد را می توان در شرایط مناسب برای مدتی طولانی نگهداری کرد.

عواملی که موجب آلودگی و یا فساد مواد غذایی می شوند:

باکتری ها، سموم قارچی و کپک ها، مواد شیمیایی و داروها و سموم دفع آفات نباتی می توانند باعث آلودگی وفساد موادغذایی بشوند.مصرف بی رویه سموم آفات نباتی و حشره کش ها موجب باقیماندن سموم در علوفه و بدن دامهای مختلف می شود و با مصرف شیر و گوشت این دامهای آلوده، انسان نیز آلوده می شود. باقیماندن سموم دفع آفات بر روی میوه ها نیز می تواند موجب مسمومیت بشود. بنابراین برای پیشگیری از مسمومیت حتی الامکان بایدمیوه ها را به صورت پوست کنده مصرف کرد.

حشرات و حیوانات موذی: انواع موش های خانگی و صحرایی، پشه و سوسک موجب انتقال باکتری های بیماری زا به مواد غذایی می شوند. بنابراین لازم است مواد غذایی در محلی نگداری شوند که از دسترس حشرات وحیوانات موذی دور باشند.

چه بیماری هایی از طریق غذا منتقل می شوند؟

آلودگی و فساد مواد غذایی می تواند مشکلات زیادی برای انسان به و جود آورد. اگر مواد غذایی ، مخصوصاً غذاهای پخته خوب نگهداری نشوند موجب مسمومیت غذایی شوند، از علایم مسمومست غذایی می توان به استفراغ و اسهال اشاره کرد.

بيماري هاي ناشي از غذا به دو صورت بروز مي كنند. دسته اي از اين بيماري ها شامل مسموميت هاي غذايي هستند كه به علت آلودگي مواد غذايي به باكتري ها، ويروس ها و سايرعوامل بيماري زا (در اثر عدم رعايت اصول بهداشتي) علائم خود را به سرعت نشان مي دهند از جمله اين بيماري ها مي توان به مسموميت هایي اشاره كرد كه با اسهال و استفراغ هاي شديد منجر به مرگ می شوند. دسته دوم به دليل آلودگي مواد غذايي به انواع مواد شيميايي، سموم قارچي، آفت كش ها، فلزات سنگين و حشره كـش ها بـروز مـي كند كه علائم آن ها در دراز مدت نمايان مي شود و اگر انسان براي مدت طولاني از اينگونه مواد غذايي استفاده كند در معرض بيماري هايي مانند آسيب هاي عصبي، نقص هاي مادرزادي و انواع سرطان ها قرار مي گيرد.

میکروب هایی که باعث بیماری های اسهالی می شوند معمولا از طریق تماس دستهای آلوده با غذا به انسان منتقل می شوند . در این میان اسهال خونی و تب روده ای بسیار خطرناک هستند.

ممکن است کسانی که بوسیله میکروب های روده ای آلوده می شوند بیماری واضحی نداشته باشند و برای درمان آن کاری نکنند ولی میکروب در بدن آنها باقی بماند. رعایت نکردن اصول بهداشت فردی ونسشتن دستها با آب وصابون پس از اجابت مزاج موجب می شود که میکروبهای موجود در مدفوع از طریق دستهای آلوده به موادغذایی منتقل شده و درنتیجه ، افرادی که این غذاها را مصرف می کنند ، بیمار شوند.

اگر مواد غذایی از جمله سبزی ها و کاهو به تخم انگل های روده ای آلوده باشند می توانند باعث بیماری های انگلی مثل کرم و کیست شوند.

قارچ ها و کپک هایی که روی مواد غذایی نظیر آبلیمو، آبغوره ، سس گوجه فرنگی و... رشد می کنند ممکن است باعث مسمومیت شوند و مصرف این مواد در دراز مدت حتی می تواند موجب بروز سرطان شود.

نوعی قارچ ،سمی بنام آفلاتوکسین تولید می کند که خاصيت سرطان زايي آن به اثبات رسيده است. مواد غذايي مختلف مانندشير، كشمش، بادام زميني، پسته، دانه هاي روغني، حبوبات، برخي ميوه هاي خشك شده، سوسيس، نان گندم معمولي وقتی کپک می زنند آلوده به این سم می شوند.این سم در صورتي كه شرايط نگهداري مواد غذايي (رطوبت و حرارت) نامناسب باشد توليد شده و باعث آلودگي مواد غذايي مي شود. نان های کپک زده که به مصرف تغذیه دام می رسند ، باعث ورود این سم به شیر گاو شده و با مصرف شير آلوده، سلامت انسان به خطر می افتد . مصرف موادغذایی آلوده به سم آفلاتوکسین ممکن است موجب بروز سرطان کبد شود.

مصرف مواد غذايي آلوده به نوعی میکروب بنام سالمونلا ، بيماري را به دنبال دارد كه با اسهال و استفراغ و عفوني شدن بافت روده اي همراه است. معمولا احتمال آلودگی گوشت مرغ به این میکروب وجود دارد .

علاوه بر میکروب ها ، مواد شیمیایی و سموم هم می توانند مواد غذایی را ناسالم کنند مثلاً سم هایی که برای باغهای میوه و مزرعه ها قبل از برداشت استفاده می شوند و منجر به آلودگی محصول می شوند.

موادی که به غذاها اضافه می شوند تا ظاهر و طعم غذا را بهتر کنند مثل رنگها ، عطرها یا موادی که مدت نگهداری غذاها را بیشتر می نمایند اگر از نوع مناسب نباشند و به مقدار زیاد مصرف شوند باعث مسمومیت و بیماری خواهند شد.

میکروب و بوی بد دهان

چرا بهداشت مواد غذایی اهمیت دارد؟

مطالب مشابه :

علل و درمان بوی بد دهان

خوشبو حرف بزنید

استوماتيت‌ stomatitis

بهداشت دهان و دندان-دهانشویه

چگونه بفهمیم دهان مان بو می دهد ؟

علل و درمان بوی بد دهان

چگونه بفهمیم دهان مان بو می دهد ؟

میکروب و بوی بد دهان

بوی بد دهان