نکات مراقبتی نوزاد نارس

تعریف:

به شير خواراني که قبل از هفته37 حاملگي متولد مي شوندنوزاد نارس مي گويند.

اغلب در نوزادان کمتر از 35 هفته کارکرد دستگاه هاي مختلف بدن تکامل کافي ندارد وبراي تکامل نياز به زمان مي باشد.مثلا در نوزادان نارس به خصوص با وزن کمتر از 1600گرم دستگاه گوارش نمي تواند بخوبي عمل بلع ،تخليه شير از معده،هضم وجذب شير را انجام دهد.

نکات آموزشی به والدین:
1- در طول مدت بستري شيرخوار نارس در بيمارستان ،والدين به خصوص مادر بايد بصورت منظم در بخش نوزادان حضور يابند.بعد از طي روزهاي اول بستري ،وقتي نوزاد بهبودي نسبي يافت،حضور مادر اهميت بيشتري مي يابد.
2- در ابتدا شروع تغذيه با شير مادر، شير در حجم هاي کم و اغلب با لوله معده داده مي شود از آنجا که شير مادر براي نوزاد نارس ارجح است، لذا بايستي مادر شيرخود را دوشيده و شيرباظروف تميز دردار و با رعايت زنجيره سرد(قرار دادن يخ يا آيسبگ در اطراف ظرف شير) به بيمارستان حمل شود.نام نوزاد وتاريخ تهيه شير با برچسب روي ظرف شير درج شود.شير مازاد بر نياز، بايستي در فريزر نگهداري شود.
3- هنگام ورود به بخش والدين بايستي دستهاي خود را با مايع مخصوص به مدت دو دقيقه بشويند، ونيز مقررات بخش را رعايت کنند .
4- با حضور مادر در بخش بايستي قسمتي از مراقبت نوزاد بعهده مادر باشد.مادر نوزاد خود را در آغوش بگيرد او را نوازش کند با او صحبت کند و تدريجا تغذيه شيرخوار خود را شخصا انجام دهد.
5- ممکن است ابتدائا تغذيه با لوله معده وتوسط پرستارصورت گيرد .ولي مادرمي تواند تحت نظر پرستار اين روش تغذيه را ياد بگيرد و شير رابه آرامي از طريق لوله به نوزاد خود بدهد.
6- وقتي حجم شير افزايش يافت، بنا به دستور پزشک،مکيدن با سينه مادر تمرين مي شود.در اين هنگام مادر سينه خود را در دهان نوزاد ميگذارد، تا شيرخوار تدريجا مکيدن را ياد بگيرد ،طوريکه تغذيه با لوله معده به تدريج قطع و کل حجم شير با سينه مادر يا شيشه داده شود.
7- زمان ترخيص شيرخوار را،پزشک مشخص مي کند.اگر وزن نوزاد به حدود 1700-1800 گرم برسد وآنتي بيوتيک ها وسرم قطع شده باشد و شيرخوار حجم کافي شير را با مکيدن دريافت کند،و سابقه از تشنج ومشکلات تنفسي طي روزهاي اخير وجود نداشته باشد ، شيرخوار آماده ترخيص است.
8- هنگام خروج از بيمارستان قطره خوراکي فلج اطفال به شير خوار داده مي شود.
9- درجه حرارت مناسب اطاق براي نوزاد نارس 25-26درجه سانتي گراد مي باشد.از قرار دادن نوزاد در کنار بخاري ،رادياتور شوفاژ،جريان باد کولر ويا پنکه و يا تابش مستقيم آفتاب پرهيز شود.
10- لازم است شيرخوارپوشش مناسب داشته باشد.معمولا پوشاندن کلاه ،جوراب ودستکش در روزها وحتي هفته هاي اول بعد از ترخيص،به خصوص در فصول سرد سال توصيه مي شود.کنترل درجه حرارت نوزاد (درجه حرارت مناسب بدن نوزادبا ترمومتر زير بغل36تا 5/36سانتي گراد)بهترين راه پرهيز ازمشکلات گرما وسرماي بدن نوزاد مي باشد.
11- تداوم تغذيه با شير مادر يا شير خشک هر 2تا 5/2ساعت لازم است .درصورت خواب بودن نوزاد بيشتر از 3تا4 ساعت احتمال کاهش قند خون وجود دارد لذا بهتر است تغذيه با شير قبل از رسيدن به اين حد با بيدار کردن شيرخوار از سر گرفته شود.
12- خيس بودن کهنه و وزن گيري روزانه20تا30 گرم ياهفته اي150تا200گرم بهترين معيار براي وزنگيري مناسب است.
13- مادراني که شير کافي ندارند بايد از شيرخشک هاي مخصوص نوزادان نارس استفاده کنند شير خشک هاي موجود در بازار ايران ،پره نان و ببلاک پره ماچور مي باشد.براي افزايش پروتئين و املاح شيرمادر مکمل هائي در بازار موجود است که اپتاميل و نيز F?? مهمترين آنها مي باشد. يک پيمانه يا يک بسته از اين مکمل ها در25 تا 50 سي سي شير مادر حل مي شود. مي توان همه شير روزانه يا بخشي از آن را بصورت مخلوط با مکمل به نوزاد داد.
14- در هر زماني بعد از ترخيص ،اگر نوزاد بدحال شود(تب، شير نخوردن ،مکيدن ضعيف،استفراغ هاي مکرر،بي حالي ويا تشنج و..) بايستي سريعا مراجعه به پزشک اطفال يا فوق تخصص نوزادان صورت گيرد.
15- اولين معاينه نوزاد بايستي24تا48 ساعت بعد از ترخيص صورت گيرد.مراجعات بعدي هر هفته يک بار است،تا زماني که وزن نوزاد به2000-2500 گرم برسد.بعد از آن مراجعات دو هفته يک بار وسپس ماهيانه مي باشد.
16- نوزادان نارس با سن حاملگي کمتر از 34 هفته و وزن کمتر از 2000گرم و تمامي نوزادان نارسي که سابقه دريافت اکسيژن و تهويه مکانيکي دارند،در معرض خطر بيماري نارسي شبکيه چشم(ROP)قرار دارند(10 تا25%)که در صورت عدم درمان ممکن است سبب نابينائي شود . لذا اين نوزادان بايددر 4 تا6 هفتگي توسط فوق تخصص شبکيه چشم ويا چشم پزشکي که تجربه کافي در اين زمينه دارند معاينه شوند. مراجعات بعدي توسط چشم پزشک معين مي گردد.
17- نوزادان نارس با سن حاملگي کمتر از 34 هفته و وزن کمتر از 2000گرم در معرض خونريزي داخل بطن هاي مغزي هستند ،لذا در روز 4تا7 بعد از تولد در بخش نوزادان سونوگرافي مغز انجام مي شود.سونوگرافي دوم در هفته سوم ،و سونوگرافي سوم درحدود 30 تا40 روزگي انجام مي شود.به همين علت اگر نوزاد در اين زمان در منزل باشد ،بايستي سونوگرافي ها سرپائي پيگيري شود. اگر نوزاد مبتلا به درجات خفيف خونريزي شود اغلب سير رو به بهبودي دارد،ولي خونريزي هاي متوسط تا شديد ممکن است سبب هيدروسفالي يا تجمع آب در بطن هاي مغزي مي شود ،در اين موارد سونوگرافي مغز هر7 تا 10 روز تکرار مي شود، و درمان هاي لازم توسط پزشک صورت مي گيرد.
18- تمامي نوزادان نارس در معرض مشکلات شنوائي هستند وبايستي مورد ارزيابي شنوائي (OAE قبل يا بلافاصله بعد از ترخيص وتستABR در 3 ماهگي) قرار گيرند.
19- نوزادان نارس معمولا در 1تا3 ماهگي دچار کم خوني مي شوند.تجويز مکمل ها مثل آهن،اسيد فوليک و ويتامين E ،در جلوگيري از کم خوني موثر است. در بعضي از نوزادان نارس آمپول اريتروپوئتين به صورت زير پوستي تزريق مي شود.هر گاه وزن نوزاد به دوبرابر زمان تولد رسيد،قطره آهن خوراکي شروع مي شود.
20- نوزادان نارس مستعد دررفتگي تکاملي مفاصل لگن هستند،بنابراين حدود دو ماهگي سونوگرافي از مفاصل لگن توصيه مي شود،که بنا به نظر پزشک ممکن است نياز به تکرار داشته باشد.
21- در 10 تا 20 درصد نوزادان نارس با وزن کمتر از1500 گرم درجات مختلفي از اختلالات تکاملي از اختلالات جزئي در يادگيري تا عقب ماندگي هاي شديد ذهني حرکتي ديده مي شود.شناسائي زود هنگام اين مشکلات وشروع به موقع کار درماني واقدامات توانبخشي به کاهش آسيب هاي حاصل از اين ناتواني ها کمک مي کند.
22- يکي ديگر از مشکلات ناشي از نارسي به خصوص در نوزادان با سابقه تهويه مکانيکي و بستري طولاني مدت،ريکتز نارسي يا نرمي استخوان است.استفاده از مکمل هاي ويتاميني (ويتامينD)و مکمل هاي شير مادر که حاوي مقادير بيشتري از کلسيم وفسفر است در پيشگيري از اين بيماري موثر است.
23- تمامي نوزادان با وزن کمتر از 2 کيلوگرم بايد در 1ماهگي يک دز اضافي واکسن هپاتيت B دريافت نمايند.ساير موارد واکسيناسيون مشابه نوزادان رسيده است.
24- در نوزادان نارس ،اگرسن بيشتر از شش ماه باشد درشروع فصل پائيز تزريق واکسن آنفولانزا توصيه ميگردد.و اگر کمتر از شش ماه باشد تزريق اين واکسن به تمامي افراد خانواده توصيه مي شود.
25- بهتر است در ماههاي اول زندگي نوزاد نارس از مسافرت هاي طولاني،حضور در ميهماني هاي شلوغ پرهيز شود .بوسيدن نوزاد ممکن است باعث انتقال بيماري ها به نوزاد نارس شود.

نکات مراقبتی نوزاد نارس

مطالب مشابه :

مدت زمان شیر دادن نوزاد از نظر علمی و قرانی

علاج بی خوابی کودکان شب کار!

سینه هایم را که می فشاردم شیر فوران می کرد

تعیین جنسیت جنین به روش سنتی و روي ظاهر مادر

نوزاد دختر یا عروسک قهوه ای

7 دليل گريه كردن نوزادان و راه هاي آرام كردن آنها

نوزاد دختری به دنیا آورده بودم که در گهواره حرف می زد

چگونه خواب نوزاد را تنظیم کنیم؟

تعبیرخواب...

نکات مراقبتی نوزاد نارس