تجهیز و راه اندازی کارگاه

تعاریف

تجهیز کارگاه :

عبارت از عملیات اقدامها و تدارکاتی است که باید بصورت موقت برای دوره اجرای انجام شود تا آغاز و انجام دادن عملیات موضوع پیمان طبق سند و مدارک پیمان میسرشود.

تجهیز کارگاه شامل موارد زیر است

1-ساختمان پشتیبانی

2-ساختمان عمومی

3-محوطه سازی

4-ورودی کارگاه: محل یا محلهای از کارگاه است که در آن ، آب ، برق ،گاز و مخابرات مورد نیاز کار از سوی کار فرما تا مین و تحویل پیمانکار می شود

۵- انبار کارگاه

۶ - راه دسترسی : راهی است که یکی از راههای موجود کشور را به کارگاه متصل می کند

۷ - راههای سرویس : راههای است که برای دستیابی به محل اجرای عملیات احداث می شود

۸ - راههای ارتباطی : راههای هستند که معادن مصالح - منابع آب - محل قرضه - انبار مواد منفجره و مانند آن را بطور مستقیم یا بواسطه راههای دیگر به محل اجرا ی عملیات متصل می کند

۹- راه انحرافی : راهی است که برای تا مین تردد وسایل نقلیه عمومی که قبلا از مسیر موجود انجام می شد اما به علت انجام عملیات موضوع پیمان قطع شده است ، احداث شود

برچیدن کارگاه :

برچیدن کارگاه : عبارت از جمع آوری مصالح - تا سیسات و سا ختمانهای موقت ،خارج کردن مصالح - تجهیزات - ما شین آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه - تسطیح و تمیز کردن ودر صورت لزوم به شکل اول برگرداندن زمینها و محلهای تحویلی کارفرما - طبق نظر کار فرما

نحوه تامین آب - برق - گاز و مخابرات کارگاه در دوره اجرا،باید در شرایط خصوصی پیمان مشخص شود . چنا نچه برای انتقال آب ،برق و گاز و برقراری ارتباط مخابراتی ، از شبکه سراسری یا محلی تا ورودی کارگاه ، لوله کشی، کانال کشی و کابل کشیبرای دوره اجرا لازم باشد باید چگونگی انجام دادن آن در شرایط خصوصی پیمان پیش بینی شود

نقش تجهیز کارگاه در پیشرفت پروژه :

یکی از مباحث مهم و اثر گذار در پیشرفت کار و کیفیت اجرای پروژه تجهیز کارگاه می باشد.این موضوع به طور مستقیم و غیر مستقیم بر توانایی های نیروی انسانی و بهره وری و اثر بخشی منابع مورد نیاز پروژه تاثیر بسزایی دارد.یک تجهیز خوب می تواند یک فرایند خوب را هدایت سیستماتیک کند و یک تجهیز بد،آشفتگی ،روزمرگی و هدر دادن منابع موجود در کارگاه را موجب شود.
تمامی همکاران که به نوعی در کارگاه حضور داشته و یا با فعالیتهای کارگاهی آشنایی دارند به این مهم واقف هستند.نوع پروژه ها چه به لحاظ مقادیر و احجام و چه به لحاظ منابع و نوع فعالیت ها و حتی مناطق جغرافیایی متفاوت باعث شده است که نتوان طرحهای طبقه بندی شده و از پیش تعیین شده و دارای کد برای تجهیز ترسیم کرد.
بنابراین می توان گفت همانگونه که هر پروژه برای خود استثنا و منحصر به فرد است تجهیز آن هم همین خاصیت را دارا می باشد.علاوه براین تجهیز کارگاه فرایند مستمر در مراحل مختلف اجرای پروژه است و تا پایان پروژه کارگاه درگیر این مساله بود و مدام بایستی خود را بهینه و بروزنماید.
در ادامه به بیان اجمالی مراحل تجهیز اشاره می نمایم:
1- اطلاعات مورد نیاز : این بخش مفروضات طراحی تجهیز کارگاه را معین می کند و با توجه به نوع پروژه داده های متفاوتی دارد.ئلی به طور کلی می تواند به چهار بخش زیر تعریف شود :

1-1- موضوع پروژه : موضوع پروژه استراتژی طراحی تجهیز را مشخص می نماید . مثلا تجهیز پروژه آپارتمان سازی با تجهیز پروژه صنعتی متفاوت است.

1-2- منابع مورد نیاز پروژه : با توجه به موضوع پروژه منابعی جهت اجرای این موضوع مورد نیاز است نیروی انسانی ،ماشین آلات،مصالح مصرفی و ...

1-3- برنامه اجرائی پروژه : برنامه پروژه راا مشخص می کند که در چه زمانی از پروژه به چه منابعی نباز است و با دقت در این مهم می توان تجهیز کارگاه را که مستمر می باشد طراحی و پیش بینی کرد.

1-4- منطقه جغرافیایی پروژه : تجهیز کارگاه در مناطق گرمسیر و سردسیر متفاوت بوده و بایستی مورد توجه قرار گیرد.

2- طراحی : با توجه به اطلاعات فوق حال بایستی تجهیز کارگاه طراحی شود.تجربه نشان داده است ، تجهیز بدون طراحی اولیه همیشه کارگاه را دچار مشکل کرده و بخشی از منابع کارگاه مدام در این بخش مشغول بوده و به لحاظ فشار های کاری تصمیمات عجولانه اتخاذ گردیده و تجهیز به روش سعی و خطا پیش رفته و عملا کارایی بالای خود را از دست می دهد.حتی لطمات زیادی به پیشرفت فعالیتهای اصلی پروژه وارد می سازد.
بنابراین توصیه اکید می شود که طراحی مورد توجه ویژه قرار گیرد.طراحی مواردی که در اکثر تجهیزات کارگاه های ساختمانی موردنیاز است به شرخ زیر می باشد:

2-1- طراحی پلان اصلی تجهیز کارگاه : محل استقرار تجهیزات و ابنیه های مورد نیاز و ارتباطات نسبت به هم و دسترسی ها در تجهیز خیلی مهم است.فاکتور مهم و تعیین کننده مشرف بودن بر کارگاه دسترسی و فواصل کم به محل های تامین آب و برق می باشد.
در کارگاههای بزرگ با تعداد نفرات و ماشین آلات زیاد بهتر است بخش های زیر از هم تفکیک شود : 1- بخش مدیریت و مهندسی شامل دفترفنی ،کنترل پروژه و ...2- بخش اداری – مالی 3- انبار و ایمنی 4- کارگاه آهنگری – نجاری – پیش ساخته – ساخت بتن و ...5- تعمیرگاه و واحد ماشین آلات 6- خوابگاههای کارگری 7- سرویس های بهداشتی 8- غذاخوری و رستوران
لازم به توضیح است که هر یک از موارد فوق نکات و توجهات خاص خود را جهت طراحی نیاز دارد که به دلیل خلاصه کردن مطلب تنها به چند توصیه می پردازیم:
1- حتی المقدور بخش های فوق از یکدیگر جدا بوده و از ساختمانهای پیش ساخته (کانکس ) که نصب و برچیدن آن آسان می باشد استفاده گردد.

2-2- 2- اتاق ایمنی و بهداشت و مسئول ایمنی در جوار انبار باشد.

2-3- 3- چیدمان طوری باشد که بتوان از سیستم گرمایش و یا تامین سوخت مرکزی یا تامین برق و آب برای ساختمان ها بهره گرفت.

2-4- 4- انبار ها در جایی که بتوان امنیت آن را تامین و برای تردد ماشین آلات سنگین و سبک سهل الوصول باشد قرار گیرد و همچنین دارای دو بخش بسته و روباز باشد و از مخازن سوخت و خطر ساز فاصله داشته باشد.اندازه انبار با نوع پروژه و همچنین نوع مصالح مصرفی تعیین می گردد.
5- تعمیرگاه و و کارگاه های ساخت نزدیک هم بوده و اتاق برای مسئول کارگاه و تعمیرگاه حتما مدنظر قرار گیرد.

2-5- 6- خوابگاهها و سرویس های بهداشتی و حمام کارگران با فاصله ای مناسب از کارگاه باشد.به دلیل احتمال کار در شب مثل خم و برش میلگرد به این موضوع بایستی توجه داشت که سر و صدای زیاد شبانه استراحت کارگران رت مختل نکند.
ایمنی خوابگاهها از نظر آتش سوزی ، نور طبیعی ، دسترسی آسان به سرویسها و حمام ها و ... از نکات مهم است

2-6- 7- سرویس های بهداشتی و حمام ها : این بخش بایستی دارای دو درب یکی ورودی و دیگری خروجی ، متمرکز و تزذیک خوابگاه ها باشد به دلیل مسائل بهداشتی حتما بایستی سطح کف و دیوار از سرامیک و کاشی باشد . البته در نقاط مختلف کارگاه هم می بایستی سرویس های بهداشتی در نظر گرفت و این مکان ها در سایت باید با نقشه های اجرایی و تاسیسات زیر بنایی مطابقت داشته باشد تا مجبور به تخریب و بازسازی مجدد نگردد.

2-7- 8- غذاخوری و رستوران : یکی از مکان هایی که برای کارگران معمولا مد نظر قرار نمی گیرد غذا خوری کارگران است که موجب می شود کارگران در سایت یا نقاط دیگر با وضعیت نا مناسب غذا بخورندکه بهتر است این موضوع را نیز مد نظر قرار داشته باشیم.

3- تامین منابع و مصالخ : شروع تجهیز کارگاه همیشه مشکلات زیادی دارد با داشتن یک برنامه خوب برای تجهیز کارگاه و ارسال محموله های اولیه که ضروری است از قبیل دستگاه هوا برش و دستگاه جوش ژنراتور و ...می توان تاحدودی اتلاف وقت اولیه تجهیز را برطرف کرد.بهتر است لوازمات اولیه در یک بسته تعریف شودذ . این بسته غالبا برای تمامی تجهیز کارگاه ها کاربرد دارد می تواند همان روز اول به کارگاه ارسال شود.

4- پیاده سازی و اجرا : در صورت طرخ خوب و برنامه مدون اجرایی تجهیز کارگاه سریعتر و بهتر پیش می رود و عوامل اجرایی باید پیش بینی های آتی را نموده و به موقع درخواست های خود را ارائه دهند در این مبحث سرعت عمل در پیش بینی ها و درخواست ها تعیین کننده می باشد.تامین نیروی انسانی و ماشین آلات مورد نیاز در ابتدا با مشکلات زیادی همراه است و برنامه ریزان مدتی را برای آماده کردن این منابع توسط عوامل اجرایی تجهیز کارگاه بایستی مد نظر قراردهند.

5- جمع آوری اطلاعات : از قبیل نقشه های طراحی شده ، اشکالات طرح ، اشکالات پیاده سازی و موانع که باعث تغییرات گردیده است.جغرافیای منطقه،اطلاعات در خصوص نیروی انسانی ،ماشین آلات و ... تا بتوان در پروژه های مشابه بهتر عمل کرد.

هزینه های تجهیز و برچیدن کارگاه

با توجه به بند 2-17-1 و 2-17-2 پیوست 5 فهرست بها ( دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه ) به عنوان فرض هزینه ها شامل عبارتهای زیر می شود :

فرض گردد مطابق بند 2-17-1 مبلغ تجهیز و برچیدن کارگاه برابر E و چنانچه مبلغ برآورد برابر e باشد خواهیم داشت :

e =%4(E-e)

e =%4E -%4e

در نتیجه : e = 4% E و

e ~ (%85.3)E

و به زبان دیگر مبلغ تجهیز و برچیدن کارگاه طبق بند 2-17-1 فهرست بها معادل 85.3 % برآورد اولیه پروژه می باشد

بر همین اساس در فهرست بهای راه ، راهداری و ... بند 2-17-2 شامل موارد زیر است :

e ~ (%66.5)E

و به زبان دیگر مبلغ تجهیز و برچیدن کارگاه طبق بند 2-17-1 فهرست بها معادل 66.5 % برآورد اولیه پروژه می باشد

تجهیز و راه اندازی کارگاه

مطالب مشابه :

تجهیز واداره کارگاه

تجهیز و راه اندازی کارگاه

تجهیز و راه اندازی کارگاه ...

تجهیز کارگاه

تجهیز کارگاه

چک لیست های کارگاهی عملیات ساختمانی چیست؟

جزوه تجهیز و اداره کارگاه